رویا
خواب دیدن را رؤیا می‌گویند که از آن به مناسبت در بابهای طهارت و صلات سخن گفته‌اند.
آیا رویا یا کشف حجّت است و می تواند ملاک عمل قرار گیرد؟
خواب حجّت نیست و نمی تواند ملاک عمل باشد و اما کشف یک امر بسیار نادری است که برای یک در میلیون مردم پیدا می شود. البته بعد از مبارزات و ریاضات دینی و آن هم ملاک عمل نمی تواند باشد. اما کشف هایی که برای عموم مردم گاهی پیدا می شود، آن کشف نیست بلکه تخیّل و توهّم است و اهمیّت دادن به آن حرام و بسیار خطرناک است.
خواب حجّت نیست و نمی تواند ملاک عمل باشد و اما کشف یک امر بسیار نادری است که برای یک در میلیون مردم پیدا می شود. البته بعد از مبارزات و ریاضات دینی و آن هم ملاک عمل نمی تواند باشد. اما کشف هایی که برای عموم مردم گاهی پیدا می شود، آن کشف نیست بلکه تخیّل و توهّم است و اهمیّت دادن به آن حرام و بسیار خطرناک است.
پاسخ:
خواب حجّت نیست و نمی تواند ملاک عمل باشد و اما کشف یک امر بسیار نادری است که برای یک در میلیون مردم پیدا می شود. البته بعد از مبارزات و ریاضات دینی و آن هم ملاک عمل نمی تواند باشد. اما کشف هایی که برای عموم مردم گاهی پیدا می شود، آن کشف نیست بلکه تخیّل و توهّم است و اهمیّت دادن به آن حرام و بسیار خطرناک است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- ملاک در تشخیص صدق عنوان وسواس چیست؟
- ملاک تشخیص کثیرالشّک چیست؟ به عبارت دیگر به چه کسی کثیرالشّک می‌گویند؟
- ملاک در محاسبه مسافت شرعی، طول جاده است یا مسافت مستقیم؟ مثلاً اگر جادهای 50 کیلومتر باشد، ولی مسافت مستقیم آن 20 کیلومتر باشد، چه باید کرد؟
- آیا در پرداخت قیمت مال غصبی ، قیمت روز ملاک است یا قیمت هنگام غصب یا بالاترین قیمت از زمان غصب تا زمان پرداخت؟
- چهل مؤمنی که در قنوت نماز وتر دعا میکنیم، باید چه ویژگیهایی داشته باشند و با چه ملاک و معیاری آن چهل نفر را انتخاب کنیم؟
- کسی که در رکعات نماز شک میکند و بعد از مقداری تأمّل، شکّ او تبدیل به گمان میشود و بعد از آن، تبدیل به شکّ دیگری میگردد، کدام یک از شکّ اوّل و گمان بعد از آن و شکّ دوّم را باید ملاک عمل خود قرار دهد؟ (مثلاً شک بین سه و چهار میکند و بعد گمان به چهار رکعت پیدا میکند و بعد گمانش تبدیل به شک بین دو و چهار میشود)؟
- در روزه ماه مبارک رمضان و غیره از چه زمانی میتوان افطار کرد؟ آیا ملاک غروب خورشید است یا اذان مغرب؟ زیرا بین غروب خورشید تا اذان مغرب حدود 20 دقیقه فاصله است.
- وقتی از شهر یا روستایی خارج میشویم تا چند کیلومتر مغازهها و شرکتهای مربوط به آن محل دیده میشود. ملاک برای پایان شهر یا روستا همان مغازههاست یا منازل مسکونی؟
- ملاک در حرمت کشتن و جدا کردن حشرات، این است که مثل کنه و شپش، ساکن بدن باشند یا مثل پشه و مگس روی لباس یا بدن بنشینند و بروند؟
- ملاک برای اینکه کسی کثیرالسّفر شود، این است که برای کار و شغل مسافرت نماید یا کسی که مثلاً جهانگرد است و برای تفریح مسافرت میکند نیز میتواند کثیرالسّفر باشد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] مقصود و هدف از رویا دیدن چیست؟ چرا خداوند رویا را بوجود آورد؟
- [سایر] چه چیزی باید در انتخاب همسر ملاک قرار گیرد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر گوسفندی مورد تجاوز قرار بگیرد و دامپزشک تأیید کند، آیا قولش حجّت است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا نظریّه و شهادت پزشک در امور غیر محسوس (معاینات جهت ازاله بکارت، زنا و لواط، تجزیه خون جهت کشف جرم و غیره) و محسوس از نظر شرعی حجّت است؟
- [سایر] اقسام خواب و رویا را بیان کنید؟
- [سایر] چرا در عالم رویا صورت باطنی برخی افراد بصورت حیوان نشان داده شده حال آنکه بعد از این رویا و توبه از گناه به مقامات بلندی رسیده اند.
- [سایر] آیا نمیتوان ملاک و مبنای سامان دهی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را حقوق بشر قرار داد؟
- [سایر] ملاک حداقل سه روز در حیض چیست؟ آیا شب هم جزء محاسبه قرار میگیرد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا استخاره که در برخی سایت ها است می تواند ملاک قرار گیرد؟
- [سایر] آیا آیه (رُسُلاً مُبَشِّرینَ وَ مُنْذِرینَ لِئَلاَّ یَکُونَ لِلنَّاسِ عَلَی اللهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُلِ) بر نفی حجت الهی بعد از پیامبران دلالت دارد؟ چون در آیه اینگونه آمده: پس از رسولان الهی کسی را خدا حجت قرار نداده است.
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که میتواند وقت را تشخیص دهد اگر به گفته کسی که میگوید مغرب شده افطار کند و بعد بفهمد مغرب نبوده است اگر گفته او حجّت بوده است نظیر ثقه و اذان وقت شناس، قضا و کفّاره ندارد و اگر حجّت نبوده باید قضای آنرا بگیرد ولی کفّاره ندارد.
- بازجویی و حرف کشیدن از کسی برای تفحّص و شنود و کشف اسرار حرام است، حتّی قاضی و بازپرس هم حقّ حرف کشیدن از کسی را ندارند.
- هیچکدام از علوم غریبه حجّیت ندارد و چیزی بهواسطه آن اثبات نمیشود، گرچه بهواسطه آنها یقین حاصل شود، زیرا یقینی حجّت است که از راه متعارف پیدا شود.
- استفاده از خوابهای مغناطیسی و یا احضار روح و جن و رمل و اسطرلاب و سحر و جادو و مانند اینها برای شنود و تفحّص حرام است؛ چنانکه استفاده از مطلق علوم غریبه، گرچه برای تجسّس و شنود هم نباشد نیز حرام است و آنچه از این راهها به دست میآید حجّت نیست، مگر اینکه با قرائن دیگر یقین پیدا شود.
- تفحّص و شنود بهواسطه خواب کردن یا مست کردن و یا او را از خود بیخود کردن و همچنین بهواسطه شکنجههای روحی و جسمی، گناه مضاعف دارد، زیرا هم از نظر تفحّص و شنود حرام است و هم از نظر ظلم، و آنچه از این راهها به دست میآید حجّت نیست، مگر اینکه با قرائن دیگر یقین پیدا شود.
- اگر بعد از وضو چیزی که مانع از رسیدن آب است در اعضای وضو ببیند و نداند موقع وضو بوده یا بعد پیدا شده گرچه بداند که در وقت وضو ملتفت آن مانع نبوده، وضوی او صحیح است. ______ 1) به نام خداوند و به وسیله او، و حمد برای خداوندی است که آب را پاکیزه قرار داد و آن را نجس قرار نداد. 2) خداوندا مرا از توبه کنندگان و پاکیزهگان قرار ده. 3) پروردگارا در روزی که به حضور تو نائل میشوم مرا با حجّت و دلیل خویش مواجه گردان و زبانم را به ذکر خودت گویا فرما. 4) بار الها رایحه بهشت را بر من حرام مگردان و مرا از کسانی قرار ده که رایحه بهشت و دلفزایی و عطر آن را درک میکند. 5) خداوندا سفید گردان روی مرا در روزی که بسیاری از صورتها سیاه میشود و سیاه مگردان روی مرا در روزی که بسیاری از وجوه سفید میگردد. 6) خداوندا نامه عمل مرا به دست راستم عطا فرما و جاودانگی در بهشت را به دست چپم عطا فرما و محاسبه مرا محاسبهای آسان مقرر فرما. 7) پروردگارا نامه عمل مرا در دست چپم و از پشت سرم قرار مده و آن را همچون بار گرانی بر گردانم مگذار و من به تو پناه میبرم از تکّه پارههای آتش. 8) بار الها مرا به مهربانی خود و به فزونیهای خود و به بخشش خود، آغشته فرما. 9) خداوندا در روزی که در آن روز، قدمها میلغزد، مرا بر صراط ثابت قدم بدار و کوشش مرا در آن راهی قرار ده که موجب رضایت تو از من میباشد ای صاحب بزرگی و بزرگواری.
- زنی که همیشه خون میبیند اگر عادت دارد باید ایّام عادتش را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد، و اگر عادت ندارد باید خونی را که نشانه حیض دارد حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد، و اگر همه خونها یک جور باشد باید در هر ماه به اندازه عادت خویشان خود، حیض قرار دهد، و اگر خویش ندارد یا ایّام عادتشان یکسان نیست یا دسترسی به آنان ندارد، باید در هر ماه ده روز را حیض قرار دهد. و از نظر وقت مخیّر است در قرار دادن اوّل ماه یا وسط ماه یا آخر آن.
- اگر کسی را برای کاری وکیل کنند و چیزی برای او قرار دهند، چنانچه قرار گذاشته باشند که تا عمل را انجام ندهد چیزی به او ندهند، وکیل حقّی ندارد، گرچه فعالیّت خود را نموده باشد، و اگر قرار گذاشته باشند گرچه به نتیجه نرسد چیزی به او بدهند، باید بدهند.
- اگر جنسی را که ندارد، بفروشد و قرار بگذارد که بعد از مدّتی تحویل دهد و خریدار هم پول نداشته باشد و قرار بگذارد بعد از مدّتی پول آن را بدهد معامله باطل است.
- جهیزیه دختر بعد از آنکه در اختیار او قرار گرفت ملک دختر میشود و نمیشود از او پس گرفت ولی اگر هنوز در اختیار او قرار نگرفته، برداشتن آن مانعی ندارد، و همچنین است چیزهایی که برای پسر تهیه میشود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] انسان میتواند در بین سال هر وقت منفعتی به دستش آید خمس آن را بدهد و جایز است دادن خمس را تا آخر سال تأخیر بیندازد و اگر برای دادن خمس، سال شمسی [را ملاک شروع] قرار دهد، مانعی ندارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] در هر طرفی که یقین یا حجت شرعیه دارد اب نیست در ان طرف جستجو لازم نیست
- [آیت الله وحید خراسانی] اول ماه به تلگراف ثابت نمی شود مگر انسان بداند که تلگراف بر اساس حجت شرعیه بوده است
- [آیت الله مکارم شیرازی] در زکات فطره خوراک شخصی خود انسان ملاک نیست بلکه خوراک معمولی اهل شهر و یا محل ملاک است; بنابراین، کسی که همیشه برنج می خورد می تواند زکات فطره را از گندم بدهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر به واسطه عذرهای عمومی مانند ابر یا غبار یا عذرهای شخصی مانند نابینایی و یا بودن در زندان نتواند اول وقت به داخل شدن وقت یقین یا حجت شرعیه ای پیدا کند باید نماز را تاخیر بیندازد تا یقین یا حجت شرعیه ای پیدا کند که وقت داخل شده است
- [آیت الله بهجت] اگر گندم، جو، خرما و انگور، از آب باران یا مانند آن و هم از آب دلو و موتور آب یا مانند آن استفاده کند، چنانچه از یکی از این دو راه بیشتر آبیاری میشود، همان را باید ملاک قرار داد.
- [آیت الله اردبیلی] تشریح بدن میّت برای تشخیص بیماری یا کشف جرم و یا آموزش مسائل پزشکی یا نجات جان دیگران، اگر راه منحصر باشد، اشکال ندارد و اگر ممکن باشد، از او پیش از مرگ یا ولیّ او اجازه بگیرند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] انسان میتواند در بین سال هر وقت منفعتی به دستش آید خمس آن را بدهد، بلکه اگر بداند که منفعت صرف مخارج وی نمیگردد، لازم است همان وقت که منفعت به دست میآورد خمس آن را بدهد و در صورتی که نمیداند که منفعت وی از مخارج سال وی زیاد میآید یا نه، جایز است دادن خمس را تا آخر سال تأخیر بیندازد و برای دادن خمس میتوان سال شمسی یا سال قمری را ملاک قرار داد.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که یقین یا حجت شرعیه دارد که وقت داخل شده اگر نیت وضوی واجب کند و قصدش مقید به وجوب نباشد و بعد از وضو بفهمد وقت داخل نشده وضوی او صحیح است
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر یقین کند یا حجت شرعیه ای داشته باشد که وقت نماز داخل شده و نیت غسل واجب کند و قصدش مقید به وجوب نباشد و بعد معلوم شود که پیش از وقت غسل کرده غسل او صحیح است