وثیقه
گرويی كه در برابر دريافت قرض در نزد بستانكار قرار داده میشود تا تضمينی باشد برای بازگرداندن بدهی
کسی که در حساب بانکی خود موجودی ندارد، آیا می تواند چکی را به عنوان وثیقه ضمانت از شخص دیگری، صادر کند؟
میزان در این گونه امور قوانین نظام جمهوری اسلامی می باشد.
میزان در این گونه امور قوانین نظام جمهوری اسلامی می باشد.
عنوان سوال:
کسی که در حساب بانکی خود موجودی ندارد، آیا می تواند چکی را به عنوان وثیقه ضمانت از شخص دیگری، صادر کند؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- صاحب حساب جاری بانکی در صورتی که در حساب او موجودی کافی باشد، می تواند از حساب خود برداشت کند. البته، بانک حتی اگر در حساب، اعتباری نباشد نیز اجازه می دهد صاحب حساب مقدار خاصی از حساب برداشت کند این مسأله با اطمینان به مشتری انجام می شود (جلب توجه مشتری). بانک نیز بر مقدار برداشت شده (بهره) سود وارد می کند [بر حسب مدت]. این مسأله را اضافه برداشت می گویند. آیا در این حالت برداشت بیشتر از حساب جایز است؟ در چه حالتی جایز است؟
- سر سال خمسی ام را اول ماه سوم سال گذشته قرار داده ام و در همین تاریخ برای محاسبه خمس سود حساب بانکی ام مراجعه کردم، آیا این روش برای حساب سال مالی درست است؟
- کسی که از بانکی وام می گیرد و بانک نیز پس از اعطاء وام مبلغی را در حساب گیرنده وام مسدود می کند تا زمان تسویه حساب کامل که اکثراً بیش از یکسال طول می کشد آیا به اینگونه وجوهی که بیش از یکسال مسدود بوده خمس تعلق می گیرد یا نه؟
- شوهرم که در حساب بانکی اش مقداری پول وجود دارد، فوت نموده است و بانک هم بعد از آگاه شدن از وفات او حساب بانکی او را بسته است و ازطرفی هم شهرداری اعلام کرده که وی باید عوارض محل تجاری خود را در برابر صدور پروانه ساختمان سازی و غیره بپردازد و در صورت عدم پرداخت مبادرت به بستن آن اماکن خواهد کرد و همه فرزندان ما هم صغیر هستند و قدرت پرداخت آن عوارض را نداریم، آیا پرداخت مالیاتها وعوارض مزبور بر ما واجب است؟
- اگر فردی برای سفری زیارتی (مثل عتبات یا مشهد) ثبتنام کرده و تمام یا قسمتی از مبلغ را پرداخت نماید تا موعد سفر فرا رسد و گیرنده وجه مذکور را برای حداکثر یک الی دو ماه در حسابهای خویش (حقیقی یا حقوقی) واریز نماید، لطفاً حکم موارد ذیل را بفرمایید: ?. اگر وجوه دریافتی با دیگر وجوه در حسابهای گیرنده مخلوط گردد و بانک به آن حساب، سود متعارف دهد، حکم آن چیست؟ آیا واریز کننده نیز بایستی از این سود بهرهمند گردد؟ ?. در صورتی که حساب با سود بانکی نباشد و صرفاً از امتیاز دریافت وام برای حساب مذکور استفاده گردد، آیا واریزکننده هم حقی دارد؟ ?. اگر وجوه مذکور در حساب جداگانهای واریز گردد و از امتیازهایی مثل دریافت وام و سود متعارف بانکی استفاده گردد چطور؟
- در باب تعاونی های مسکن معروض می دارم تعاونی مسکنی که در حال اجرای چندین پروژه است آیا مجاز می باشد بدون رضایت بعضی از اعضا پول واریزی این افراد را به نفع اعضای پروژه ای دیگر با عناوین مختلف هزینه نماید. آیا یکی بودن شماره حساب بانکی برای تمام پروژه ها دلیل شرعی این عمل می تواند باشد؟
- چند سال پیش از بانک وام گرفته و آن را به مدت یک سال به حساب بانکی ام واریز کردم، و بدون آنکه موفق به استفاده از آن وام شوم، هر ماه قسط آن را می پردازم، آیا به این وام، خمس تعلّق می گیرد؟
- آیا بر ولیّ طفل دریافت دیه ای که طفل استحقاق گرفتن آن را دارد، از کسی که دیه بر عهده اوست، واجب است؟ و آیا بکارگیری سهم صغیر از دیه هرچند با گذاشتن در حساب سرمایه گذاری بانکی در صورتی که به نفع صغیر باشد، بر او واجب است؟
- شخصی مبلغی پول را به عنوان مضاربه به فردی داده است، به این شرط که شخص سومی آن مال را ضمانت کند، در این صورت اگر عامل با آن پول فرار نماید، آیا کسی که پول را پرداخت کرده، حق دارد برای گرفتن آن به ضامن مراجعه کند؟
- اگر سال مالی اینجانب 15 /11 /85 باشد و در حساب بانکی ام در آن تاریخ 200 هزار تومان باشد و از این مقدار مبلغ 100 هزار تومان بابت قسطی باشد که سر رسید آن 25 /11 /85 باشد. آیا بنده در محاسبه سال مالی و پرداخت خمس، آن 100 هزار تومان بابت قسط را باید محاسبه کنم یا نه؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر شخصی چکی بابت ضمانت در قبال ضامن شدن در بانک بدهد و آن شخص چک را برگشت زده و مبلغ آن را مطالبه کند و شخصی دیگر بخواهد در دادگاه شهادت بدهد که این چک ضمانت بوده و یقین بداند که چک ضمانت بوده ولی موقع دادن چک حضور نداشته است، آیا میتواند شهادت بدهد یا نه؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر شخصی چکی بابت ضمانت در قبال ضامن شدن در بانک بدهد و آن شخص چک را برگشت زده و مبلغ آن را مطالبه کند حالا شخصی دیگر بخواهد در دادگاه شهادت بدهد که این چک ضمانت بوده و یقین بداند که چک ضمانت بوده ولی موقع دادن چک حضور نداشته است آیا میتواند شهادت بدهد یا نه؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر شخصی چکی بابت ضمانت در قبال ضامن شدن در بانک بدهد و آن شخص چک را برگشت زده و مبلغ آن را مطالبه کند و شخصی دیگر بخواهد در دادگاه شهادت بدهد که این چک ضمانت بوده و یقین بداند که چک ضمانت بوده ولی موقع دادن چک حضور نداشته است، آیا میتواند شهادت بدهد یا نه؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر شخصی چکی بابت ضمانت در قبال ضامن شدن در بانک بدهد و آن شخص چک را برگشت زده و مبلغ آن را مطالبه کند و شخصی دیگر بخواهد در دادگاه شهادت بدهد که این چک ضمانت بوده و یقین بداند که چک ضمانت بوده ولی موقع دادن چک حضور نداشته است، آیا میتواند شهادت بدهد یا نه؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی با مراجعه به دادگاه سند مالکیت خود را به عنوان وثیقه، در ضمانت یک زندانی گذاشته است و پس از چندی زندانی از مرخصی اعطایی با همان ضمانت برای اجرای حکم برنگشته است، آیا ضبط و فروش وثیقه در ضمان وجه شرعی دارد یا خیر؟
- [آیت الله سیستانی] اگر مدیون نتواند در وقت معین اداء دین کند و چکی از فردی نزد او باشد (مدت دار) یا خود چکی صادر کند (مدت دار) اگر طرفین قبول کنند که مبلغ آنرا کمتر حساب کنند بخاطر مدت آن چه حکمی دارد ؟
- [آیت الله سیستانی] اگر مسلمانی بخواهد از حساب بانکی خود در عابر بانک مبلغی از موجودی اش را بکشد اتفاقاً پولی بیشتر در آید و بانک ،آن را نداند آیا گرفتن چنین پولی جایز است؟
- [آیت الله نوری همدانی] عقد بیعی بین بایع و مشتری انجام شده و مشتری بابت بخشی از ثمن معامله چند چک بانکی به بایع داده و در مبایعه نامه شرط شده: (اگر هر کدام از چکها وصول نگردد مبایعه نامه فسخ می‌باشد) بایع در س رسید چک جهت وصول به بانک مراجعه مینماید لکن به علت کسر موجودی چک برگشت میشود و بانک هم گواهی صادر مینماید، علی هذا بایع اعلام فسخ کرده و وجوده دریافتی را به حساب بانکی خریدار واریز نموده و به مشار الیه اطلاع میدهد، لکن خریدار پس از مدتی که قیمتها نوسان پیدا کرده مدعی است که در ساعات اولیه کس موجودی داشته و در ساعات بعد موجودی حساب تکمیل شده است نظر مبارک را بیان فرمایید که آیا شرط فسخ با برگشت چک محقق شده است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] با توجّه به جواز آزادی محکوم در مسئله فوق، آیا باید او را بدون قید آزاد نمود یا با أخذ وثیقه و قید ضمانت؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در ضمانت های بانکی قبل از آن که مدیون وام بگیرد و دینی بر گردنش بیاید از ضامن ضمانت اخذ می کنند در حالی که هنوز دینی ایجاد نشده که ضمانتی صورت بگیرد. آیا چنین ضمانتی صحیح است یا باطل؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] گاه شخصی انجام کاری را از دولت یا از اشخاص به نحو مقاطعه کاری قبول می کند مانند ساختمان مدرسه یا بیمارستان یا جاده سازی و مانند اینها و در ضمن قرار داد صاحب کار برای اطمینان از عمل مقاطعه کار به تعهدش از او ضمانت نامه بانکی برای مبلغ معینی مطالبه می نماید که در صورت تخلف مقاطعه کار از انجام اصل کار و یا تخلف از شرایط قرار داد برای جبران خسارتهای احتمالی ان تخلف از ضمانت نامه استفاده نماید و مبلغ معین شده را دریافت کند و برای این مقصود مقاطعه کار به بانک مراجعه می نماید و از بانک تقاضای صدور ضمانت نامه ای به مبلغ مورد تقاضای صاحب کار می کند و بانک با دریافت تضمین لازم برای مقاطعه کار ضمانت نامه صادر می نماید و برای صدور ان به نسبت مبلغ مورد ضمانت از مقاطعه کار کارمزد دریافت می کند
- [آیت الله وحید خراسانی] بر مقاطعه کار واجب است در صورت تخلف از انجام قرار داد به شرط خود که پرداخت وجه الضمان است در صورتی که این شرط ضمن عقدی قرار داده شده باشد وفا کند و اگر از پرداخت وجه الضمان خودداری نماید صاحب کار به بانکی که ضمانت نامه را صادر کرده است مراجعه می کند و چون صدور ضمانت نامه به درخواست مقاطعه کار بوده است او ضامن بانک می باشد و انچه بانک می پردازد باید مقاطعه کار بپردازد و بانک حق دارد از او مطالبه کرده و دریافت نماید
- [آیت الله وحید خراسانی] گاهی بانک کالا را به حساب وارد کننده نگهداری می کند به این صورت که پس از انعقاد قرارداد میان صادر کننده و وارد کننده و پرداخت مبلغ سفارش شده به فروشنده و رسیدن اسناد و کالا به کشور خریدار و اعلام بانک به خریدار برای گرفتن کالا خریدار در گرفتن کالا تاخیر می نماید و بانک کالا را به حساب او نگهداری می کند و در مقابل اجرت معینی برای این عمل می گیرد و گاهی بانک کالا را به حساب صادر کننده نگهداری می کند به این صورت که صادر کننده بدون قرار داد و معامله قبلی کالا را حمل کرده و اسناد و صورت ان را به بانک می فرستد تا بانک به بازرگانان کشور عرضه نماید ولی کسی کالا را خریداری نمی کند و بانک کالا را به حساب صادر کننده نگهداری می کند و در مقابل اجرت معینی برای این عمل از او می گیرد
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخص ضامن نمی تواند ضمانت خود را بدون رضایت طلبکار فسخ کند، ولی اگر ضامن یا طلبکار در قرار داد خود شرط کنند که هر وقت بخواهند می توانند فسخ کنند مانعی ندارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] در موارد حواله فرق نمی کند که حواله کننده مبلغی نزد شخص یا بانکی که بر او حواله می کند داشته باشد یا نداشته باشد و در هر دو صورت حواله صحیح است
- [آیت الله اردبیلی] ضمانت به دو صورت تحقق مییابد: اوّل: ضمانت عقدی (ضمانت عقدی) ضمانتی است که با عقد و قرارداد خاصّی حاصل میشود به این صورت که شخص ثالثی پرداخت بدهی فرد معیّنی را در روز معیّن به عهده میگیرد و طلبکار این تعهد را میپذیرد؛ به کسی که عهدهدار پرداخت بدهی بدهکار شده (ضامن) میگویند. دوم: ضمانت قهری (ضمانت قهری) ضمانتی است که بدون قرارداد و عقد خاصّی حاصل میشود، مانند مواردی که انسان بر دیگری یا بر اموال و منافع و حقوق مشروع او سلطه پیدا کند و از این راه خسارتی بر خود او یا بر اموال و حقوق وی وارد نماید و یا موجب اتلاف و از بین رفتن آنها گردد، خواه خودش اتلاف کند یا دیگری به دستور او اتلاف نماید یا تا زمانی که مال به ناحق در سلطه اوست از هر راهی خسارتی بر مال وارد شود و یا مثلاً حیوانِ متعلّق به او در اثر مسامحه و کوتاهی، ضرر جسمی یا مالی بر دیگری وارد نماید. در تمام این موارد ضمانت قهری ثابت است و در مورد اخیر چنانچه حیوان کسی به دیگری حمله کند و او از خود دفاع نماید و در اثر آن، حیوان بمیرد، او ضامن حیوان نیست.
- [آیت الله اردبیلی] (ضمانت عقدی) ضمانتی است که با عقد و قرارداد خاصّی حاصل میشود به این صورت که شخص ثالثی پرداخت بدهی فرد معیّنی را در روز معیّن به عهده میگیرد و طلبکار این تعهد را میپذیرد؛ به کسی که عهدهدار پرداخت بدهی بدهکار شده (ضامن) میگویند.
- [آیت الله اردبیلی] سفته دوستانه را که صادر کننده به دیگری میدهد تا نزد شخص ثالثی تنزیل کند و شخص ثالث در موعد مقرر، حقّ رجوع به صاحب سفته را که شخص اوّل است، داشته باشد به این وجه میتوان تصحیح نمود که دادنِ سفته دوستانه به شخص دوم به این خاطر است که با شخص ثالث معامله کند و شخص سوم هم حق رجوع به دومی را داشته باشد و این موجب دو امر است: یکی آن که به واسطه دادنِ سفته، گیرنده نزد سومی صاحب اعتبار میشود، از این جهت با خود او معامله میکند و شخص دوم به شخص سوم بدهکار میشود. دوم: آن که به واسطه معهود بودن در نزد این اشخاص، شخص اوّل ملتزم می‌باشد که اگر شخص دوم مقدار معلوم را ندهد، او آن را پرداخت نماید؛ بنابر این پس از معامله، شخص ثالث در موعد میتواند به شخص دوم رجوع کند و اگر او نداد، به شخص اوّل رجوع کند و شخص اوّل اگر پرداخت کرد، به شخص دوم رجوع میکند و چون این امور معهودند، قراردادهای ضمنی محسوب میشوند و مانعی ندارند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر پیش از آن که زکات بر او واجب شود، چیزی بابت زکات به مستحقّ بدهد، زکات حساب نمیشود و بعد از آن که زکات بر او واجب شد، اگر چیزی را که به مستحقّ داده از بین نرفته باشد و بداند یا احتمال دهد که آن شخص هنوز مستحقّ زکات باشد، میتواند چیزی را که به او داده بابت زکات حساب کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه کسی را اجیر کنند که در سفر حج خدمت شخص یا کاروانی را کند و به این صورت حج خود را به جا آورد حج واجب او حساب می شود; ولی قبول چنین کاری واجب نیست.