اکراه
اِكراه به معنای واداشتن كسی با تهدید و زور به كاری می باشد.بحث اكراه در بيشتر بابهاى فقهى اعم از عبادات، عقود، ایقاعات و احکام مطرح شده كه به محورهاى مهم آن اشاره مىكنيم.
آیا وقف از کسی که اکراه بر آن شده صحیح است؟
اگر واقف اکراه بر وقف شده باشد، تا زمانی که اجازه او به آن ملحق نشود وقف صحیح نیست و کفایت اجازه لاحقه برای صحّت آن هم محل اشکال است.
اگر واقف اکراه بر وقف شده باشد، تا زمانی که اجازه او به آن ملحق نشود وقف صحیح نیست و کفایت اجازه لاحقه برای صحّت آن هم محل اشکال است.
پاسخ:
اگر واقف اکراه بر وقف شده باشد، تا زمانی که اجازه او به آن ملحق نشود وقف صحیح نیست و کفایت اجازه لاحقه برای صحّت آن هم محل اشکال است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا جایز است بعضی از ورثه که در ترکه سهم دارند، همه آن را وقف کنند؟ و آیا اجرای صیغه وقف به نام آن عدّه صحیح است؟
- معنای وقف عام و وقف خاص چیست؟ عدّه ای می گویند: تغییر وقف خاص برخلاف قصد واقف و تبدیل آن به ملک خاص جایز است، آیا این سخن صحیح است؟
- آیا عزل بعضی از متولّیان وقف توسط متولّیان دیگر از نظر شرعی صحیح است؟
- زنی که فقط مالک سدس ملک مشاعی است که بین او و سایر زارعین مشترک است، همه آن ملک را وقف کرده و همین باعث بروز مشکلات زیادی برای اهالی به سبب دخالت اداره اوقاف شده است، به طور مثال اداره اوقاف از صدور سند مالکیت برای خانه های اهالی جلوگیری می کند، آیا این وقف در تمام ملک مشاع نافذ است یا فقط در سهم او؟ و بر فرض اینکه وقف فقط در سهم او صحیح باشد، آیا وقف زمین مشاع قبل از تقسیم صحیح است؟ و اگر وقف سهم مشاع قبل از تفکیک آن صحیح باشد، سایر شرکا چه تکلیفی دارند؟
- ج: اگر واقف در هنگام وقف، مالک شرعی چیزی باشد که وقف کرده است و وقف هم بر وجه شرعی توسط او محقق شده باشد، خرید و فروش و تغییر و تبدیل آن توسط او یا دیگری صحیح نیست هرچند وقف خاص باشد، مگر در موارد خاص استثنایی که شرعاً در آن موارد فروش و تبدیل آن جایز است.
- رئیس فرقه منحرفی املاک خود را به این فرقه وقف کرده است و با توجه به اینکه مشروعیت جهت وقف در صحّت آن شرط است و از طرفی اهداف و اعتقادات و اعمال این فرقه منحرفه فاسد و گمراه کننده و باطل هستند، آیا این وقف صحیح است؟ و آیا استفاده از این اموال به نفع فرقه مذکور جایز است؟
- آیا صحیح است که نمازگزار هنگام خواندن (غیر المغضوب علیهم) آن را بدون عطف فوری، با وقف بخواند و سپس (ولا الضالین) را قرائت نماید؟ آیا در تشهد وقف بر (محمد)(صلی الله علیه وآله) در جمله (اللهّم صلّ علی محمد) و سپس قرائت عبارت (آل محمد) صحیح است؟
- وقف عقد است یا ایقاع مثلاً اگر در وقف محصور، چیزی را به کسی وقف کنند او می تواند رد کند؟
- تغییر وقف
- وقف معاطاتی
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] اگر مردی از روی اجبار و اکراه حکم طلاق را امضا کند؛ آیا این طلاق صحیح است؟
- [آیت الله سبحانی] هرگاه واقف بدون اطلاع از دیون خود وقف کند و این وقف به طلبکار ضرر بزند آیا وقف صحیح است؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا وقف معاطاتی صحیح است؟
- [آیت الله سبحانی] مدارسی که از سوی شاهان گذشته وقف شده است آیا وقف آنها صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا وقف سرقفلی جایز و صحیح است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر دختر زرتشتی به شرف دین مبین اسلام مشرّف شود و زرتشتیان از روی عناد و لجاج مادر او را با اکراه و اجبار وادار نمایند که املاک خود را وقف بر کهنبار زرتشتیان نماید تا پس از فوت او آن دختر از ارث محروم گردد با توجّه به اینکه این وقف برای مقاصد غیر مشروع و محروم نمودن مسلمان از ارث بوده و مادر بعداً پشیمان و بتصرّف وقف هم رضایت نداده است آیا چنین وقفی شرعاصحیح می‌باشد یا خیر؟
- [آیت الله سبحانی] شخصی به دروغ به دیگری می گوید در خواب دیدم شما زمینی را برای مسجد وقف نموده اید ایشان نیز وقف می کند آیا وقف صحیح است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا سهام شرکتهای تجاری را می توان وقف کرد؟ و در صورت صحیح بودن وقف، آیا تغییر ارزش سهام و یا ورشکستگی شرکت تأثیری در وقف دارد؟
- [آیت الله سبحانی] آیا وقف کافر بر اولاد خود صحیح است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا وقف کردن جنگل ها و مراتع صحیح می باشد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] لازم نیست صیغه وقف را به عربی بخوانند، بلکه اگر مثلاً بگوید، خانه خود را وقف کردم، وقف صحیح است و در وقف قبول کردن مطابق احتیاط است.
- [آیت الله اردبیلی] لازم نیست در وقف صیغه بخوانند و یا صیغه وقف را به عربی بخوانند، بلکه با هر لفظ یا عملی وقف بودن چیزی را بفهماند و آن را تحویل دهد، صحیح است؛ مثلاً اگر بگوید: (خانه خود را وقف کردم) و آن را تحویل موقوفعلیه یا متولی وقف دهد، وقف صحیح است و محتاج به قبول هم نیست، حتّی در وقف خاص.
- [آیت الله اردبیلی] وقف در صورتی صحیح است که مال وقف را تحویل متولّی وقف یا کسی که برای او وقف شده یا وکیل یا ولیّ او بدهند؛ ولی اگر چیزی را بر اولاد صغیر خود وقف کند و به قصد این که آن چیز وقف آنان باشد، از طرف آنان نگهداری نماید، وقف صحیح است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که مالی را وقف می کند باید قصد قربت داشته باشد، و از موقع خواندن صیغه، مال را برای همیشه وقف کند، و اگر مثلاً بگوید: این مال بعد از مردن من وقف باشد، چون از موقع خواندن صیغه تا مردنش وقف نبوده، صحیح نیست، و نیز اگر بگوید: تا ده سال وقف باشد و بعد از آن نباشد، یا بگوید: تا ده سال وقف باشد، بعد پنج سال وقف نباشد، و دوباره وقف باشد، وقف صحیح نیست.
- [آیت الله بروجردی] کسی که مالی را وقف میکند، باید قصد قربت داشته باشد و از موقع خواندن صیغه، مال را برای همیشه وقف کند و اگر مثلاً بگوید:(این مال بعد از مردن من وقف باشد)، چون از موقع خواندن صیغه تا مردنش وقف نبوده، صحیح نیست و نیز اگر بگوید:(تا ده سال وقف باشد و بعد از آن نباشد)، یا بگوید:(تا ده سال وقف باشد، بعد پنج سال وقف نباشد و دوباره وقف باشد)، وقف صحیح نمیباشد.
- [آیت الله مظاهری] لازم نیست صیغه وقف را به عربی بخوانند، بلکه اگر مثلاً بگوید این ملک را مسجد نمودم وقف صحیح است بلکه صیغه وقف هم لازم نیست پس اگر به قصد وقف ملکی را مسجد نماید وقف صحیح است. و محتاج به قبول هم نیست ولی تحویل مورد وقف به کسی که برای او وقف شده لازم است، و اگر تحویل ندهد گرچه صیغه هم خوانده باشد وقف محقق نمیشود بنابراین تا در آن ملک نماز خوانده نشده آن ملک مسجد نمیشود و اگر چیزی را بر اولاد صغیر خود وقف کند و به قصد اینکه آن چیز ملک آنان شود از طرف آنان نگهداری نماید وقف صحیح است.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که مالی را وقف می کند باید از موقع انشاء وقف مال را برای همیشه وقف کند و اگر مثلا بگوید این مال بعد از مردن من وقف باشد چون از موقع خواندن صیغه تا مردنش وقف نبوده صحیح نیست و نیز اگر بگوید تا ده سال وقف باشد و بعد از ان نباشد یا بگوید تا ده سال باشد بعد پنج سال وقف نباشد و دوباره وقف باشد و قف صحیح نیست
- [آیت الله اردبیلی] چیزی که وقف میشود باید (عین) آن موجود و مشخّص باشد، بنابر این وقف کردن (دَین) مانند این که بگوید: (آنچه را از فلانی طلب دارم وقف نمودم) یا وقف نمودن چیزی که مشخّص نیست، مانند این که بگوید: (یکی از باغهایم را وقف نمودم) صحیح نیست. همچنین اگر منافع چیزی را وقف کند، مثلاً بگوید: (منافع و استفاده خانهام را وقف نمودم) صحیح نمیباشد، ولی وقف کردن خانه برای سکونت در آن یا وقف کردن درخت برای استفاده از میوه آن صحیح است، هرچند هنگام وقف، میوه درخت موجود نباشد.
- [آیت الله نوری همدانی] وقف در صورتی صحیح است که مال وقف را به تصّرف کسی که برای او وقف شده یا وکیل ، یا ولیّ او بدهند ولی اگر چیزی را بر اولاد صغیر خود وقف کند و به قصد اینکه آن چیز ملک آنان شود ، از طرف آنان نگهداری نماید وقف صحیح است .
- [آیت الله وحید خراسانی] وقف خاص در صورتی صحیح است که مال وقف را به تصرف کسی که برای او وقف شده یا وکیل یا ولی او بدهند ولی اگر چیزی را بر اولاد صغیر خود وقف کند و از طرف انان قبض و حیازت نماید وقف صحیح است