وثیقه
گرويی كه در برابر دريافت قرض در نزد بستانكار قرار داده می‌شود تا تضمينی باشد برای بازگرداندن بدهی
آیا طلب کار حق گرفتن وثیقه و رهن از بدهکار، به صورت اجباری دارد یا خیر؟
خیر.
خیر.
پاسخ:
خیر.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- فردی بدهکار هستم و طلب کار طلب خود را فراموش نموده است، آیا می توانم طلب او را به عنوان هدیه به وی بدهم؟
- اگر کسی از فردی طلب کار بوده و وی انکار نماید، آیا هزینه های اثبات حق از قبیل ابطال تمبر، هزینه دادرسی، حق کارشناسی، حق وکالت و... بر عهده طلب کار است یا بدهکار؟
- بدهکار عمدا در پرداخت بدهی کوتاهی می کند و طلب کار برای گرفتن آن به طرح دعوی در دادگستری می پردازد. آیا طلب کار می تواند علاوه بر اصل دین، هزینه ی طرح دعوی و زیان ناشی از آن را از بدهکار مطالبه نماید؟
- با توجّه به این که رهن باید عین معیّن باشد، آیا می توان سند یا چک و نظیر آن را به طور مستقلّ و بدون قرارداد نزد بانک یا کسی که از او وام گرفته شده به عنوان وثیقه قرارداد؟
- دِینی نزد حاکم شرع ثابت شده، اما دسترسی به بدهکار نبوده است. حاکم شرع مالی از بدهکار را برای طلبکار توقیف کرده است، ولی شخص ثالثی مدّعی شده که مال معیّنِ توقیف شده ملک وی بوده که به عاریه و امانت نزد بدهکار بوده است و طلب کار مدعی است مال بدهکار بوده است. تکلیف چیست؟
- هرگاه انسان به کسی بدهکار باشد و متعهّد شود که در تاریخ معیّنی بدهی خود را بپردازد و برای تضمین آن، خانه ای را با قولنامه به طلب کار واگذار کند که اگر در آن تاریخ معیّن بدهی خود را نپرداخت، خانه به طلب کار تعلّق گیرد، ولی نه خود قصد فروش خانه را داشته باشد و نه خریدار واقعا قصد خرید خانه را داشته باشد، بلکه این قولنامه صرفا به عنوان ضمانت پرداخت بدهی تنظیم شده باشد، حال اگر در تاریخ معیّن نتوانست بدهی خود را بپردازد، آیا طلب کار شرعا مالک خانه می شود و می تواند در آن تصرّف کند؟ (توضیح این که خانه در تصرّف بدهکار می باشد).
- اگر کسی بدهکار است و چیزی غیر از خانه برای ادای دین ندارد، آیا طلب کار می تواند او را مجبور سازد که خانه ی مسکونی اش را بفروشد؟
- شخصی به کسی بدهکار است، مقداری پول از درآمد سال خود را برای بدهی کنار می گذارد ولی موفق نمی شود تا پایان سال خمسی آن را به طلب کار برساند، آیا به این پول خمس تعلق می گیرد؟
- اگر کسی نتواند در موعد مقرر بدهکاریش را بپردازد، آیا طلب کار می تواند به اصل طلب خود اضافه کند؟
- اگر کسی از عدّه ای مقداری طلب دارد و چند برابر آن بدهکار است، آیا به محض وصول، خمس به آن تعلّق می گیرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] تأیید ضرورت ارجاع کار اضافی اجباری به کارگران و تعیین مدت آن با چه مرجعی است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا بدهکار یا طلبکار می توانند در مال گرو گذاشته شده یا همان رهن گذاشته شده دخل و تصرفی بکنند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا فرد ورشکسته می تواند طلب خود را از ذمه بدهکار به ذمه ضامن منتقل کند ؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا می شود بدون قبول بدهکار از طلب یا حقّ خود گذشت ؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا پرداخت خمس برای کسی که مبلغی طلب دارد و به همان میزان بدهکار است ولی قصد دارد مبلغ طلب را به بدهی اختصاص دهد واجب است؟
- [آیت الله سبحانی] اگر شهود شهادت دهند بر این که بدهی، پرداخت شده است و لکن طلب کار مدعی است طبق چک و یا سند موجود، بدهکار، بدهی خود را اداء ننموده است، آیا شهادت مقدم می شود یا اسناد موجود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] دو نفر با هم یک خانه رهن و اجاره می کنند و به طور توافقی پول رهن و اجاره را می پردازند به این صورت که یکی پول رهن را بیشتر از دیگری می دهد و شریکش نیز پول اجاره بیشتر می دهد (و در کل هر دو هم پول رهن و هم پول اجاره می دهند) آیا این کار اشکال شرعی دارد؟
- [سایر] مجازات تجاوز جنسی چیست؟ زنی که در معرض تجاوز اجباری قرار دارد چه کار باید بکند؟ در صورت کشتن فرد متجاوز،حکمش چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر بدهکار فوت کند آیا طلبکاران می توانند طلب خود را هر چند مدت آن فرا نرسیده باشد مطالبه کنند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا می شود طلب را در برابر چیزی یا بدون عوض به دیگری (غیر از بدهکار) صلح کرد ؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- قرض گرفتن از بانکها در صورتی که شرط سود در آن شده باشد جایز نیست و ربا و حرام است، و فرق نمیکند که قرض با وثیقه بوده باشد یا بدون وثیقه، و وثیقه سند ملکی باشد یا اسناد اعتباری مانند سفته و غیره.
- اگر طلبکار طلب خود را مطالبه کند، چنانچه بدهکار بتواند بدهی خود را بدهد باید فوراً آن را بپردازد و اگر تأخیر بیندازد گناهکار است.
- اگر در صیغه قرض برای پرداخت آن مدتی قرار دهند، بنابر احتیاط واجب، طلبکار قبل از تمام شدن آن مدت نمیتواند طلب خود را مطالبه نماید، ولی بدهکار میتواند هر وقت خواست قرض را بپردازد، ولی اگر مدت نداشته باشد، طلبکار هر وقت بخواهد، میتواند طلب خود را مطالبه نماید.
- اگر انسان مقدار بدهی خود را بداند و طلبکار او نداند، چنانچه طلبکار طلب خود را به کمتر از مقداری که هست صلح کند، مثلاً پنجاه تومان طلبکار باشد و طلب خود را به ده تومان صلح نماید، زیادی برای بدهکار حلال نیست، مگر آنکه مقدار بدهی خود را به او بگوید و او را راضی کند، یا طوری باشد که اگر مقدار طلب خود را میدانست، باز هم به آن مقدار صلح میکرد.
- چیزی را که انسان پیش طلبکار گرو می گذارد باید نزد او بماند که اگر طلب او را نداد، طلب خود را از آن بدست آورد. پس اگر پیش از آن که طلب او را بدهد، آن چیز را از او بگیرد، اگر چه غصب نیست، اما کار حرامی انجام داده است.
- اگر طلبکار ناپدید شد، بدهکار باید جستوجو کرده و مال او را نگهداری کند تا به او برساند، و اگر هیچگونه امیدی به یافتن طلبکار ندارد، باید مال را یا به حاکم شرع بدهد و یا با اجازه او به قصد (آنچه در واقع وظیفه اوست) به فقیر صدقه بدهد؛ و اگر اتفاقاً طلبکار پیدا شد، مخیر است بین اینکه طلب خود را از بدهکار بگیرد و یا به ثواب صدقهای که داده شده، برای خودش راضی شود.
- رهن در دست گروگیرنده امانت است، زیرا با اجازه گرو دهنده است؛ بنابراین اگر بدون تعدّی و تفریط در دست او تلف شود، ضامن نیست.
- اگر وقت بدهی تمام شد و بدهکار بدهی خود را با وجود مطالبه طلبکار نداد، چنانچه طلبکار از طرف بدهکار، وکیل در فروش آنچه گرو گذاشته شده باشد، میتواند اقدام به فروش آن کند، و اگر وکیل نبود باید مراجعه به حاکم شرع کرده و حاکم شرع به هر صورت که صلاح بداند در مورد فروش گرو اقدام میکند، و اگر طلبکار دسترسی به حاکم شرع ندارد و یا دسترسی به او مشکل است و یا محذور دیگری در کار است، مراجعه به مؤمن عادل کرده و این کار بهوسیله او انجام میگیرد.
- اگر مخصوصاً برای آنکه کار واجبی را ترک کند، مسافرت نماید نمازش تمام است، پس کسی که بدهکار است، اگر بتواند بدهی خود را بدهد و طلبکار هم مطالبه کند، چنانچه در سفر نتواند بدهی خود را بدهد و مخصوصاً برای فرار از دادن بدهی مسافرت نماید، باید نماز را تمام بخواند. ولی مسافرت برای ترک روزه، حرام نیست.
- اگر کسی بخواهد طلب یا حق خود را با دیگری صلح کند در صورتی صحیح است که او قبول نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] رهن یا وثیقه گذاشتن آن است که بدهکار مقداری از مال خود را نزد طلبکار بگذارد که اگر طلب او را بموقع ندهد طلبش را از آن مال به دست آورد.
- [آیت الله وحید خراسانی] رهن ان است که کسی که حق مالی برای دیگری بر عهده اوست مقداری از مال خودرا وثیقه بگذارد که اگر حق اورا ندهد صاحب حق بتواند حق خودرا از ان مال استیفاء کند مانند این که بدهکار مقداری از مال خودرا وثیقه بگذارد که اگر طلب اورا ندهد طلبش را از ان مال بدست اورد
- [آیت الله فاضل لنکرانی] چیزی را که انسان پیش طلبکار (رهن) یا (وثیقه) می گذارد، باید پیش او بماند که اگر طلب او را ندهد طلب خود را از آن به دست آورد، پس اگر پیش از آن که طلب او را بدهد آن چیز را بدون رضایت از او بگیرد، حق او را غصب کرده است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] رهن) آن است که بدهکار مالی را نزد طلبکار بگذارد که اگر طلب او را به موقع ندهد طلبش را از آن مال به دست آورد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] رهن آن است که بدهکار مقداری از مال خود را نزد طلبکار بگذارد که اگر طلب او را ندهد؛ طلبش را از آن مال به دست آورد.
- [آیت الله بروجردی] رهن آن است که بدهکار مقداری از مال خود را نزد طلبکار بگذارد که اگر طلب او را ندهد، طلبش را از آن مال به دست آورد.
- [آیت الله خوئی] رهن آن است که بدهکار مقداری از مال خود را نزد طلبکار بگذارد که اگر طلب او را ندهد طلبش را از آن مال بهدست آورد.
- [امام خمینی] رهن آن است که بدهکار مقداری از مال خود را نزد طلبکار بگذارد که اگر طلب او را ندهد طلبش را از آن مال به دست آورد.
- [آیت الله نوری همدانی] رهن آن است که بدهکار مقداری از مال خود را نزد طلبکار بگذارد که اگر طلب او را ندهد طلبش رااز آن مال به دست آورد .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . رهن آن است که بدهکار مقداری از مال خود را نزد طلبکار بگذارد که اگر طلب او را ندهد طلبش را از آن مال به دست آورد.