وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
اگر مدّتی بعد از غسل دیدیم که مانعی روی بدن وجود دارد وظیفه ی ما چیست؟ آیا می توانیم بگوییم انشاءاللّه بعد از غسل ظاهر شده است؟
اگر احتمال بدهد که بعدا پیدا شده، محکوم به صحّت است.
اگر احتمال بدهد که بعدا پیدا شده، محکوم به صحّت است.
عنوان سوال:
اگر مدّتی بعد از غسل دیدیم که مانعی روی بدن وجود دارد وظیفه ی ما چیست؟ آیا می توانیم بگوییم انشاءاللّه بعد از غسل ظاهر شده است؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر غسل میّتی انجام شده باشد و از هر سه غسل فارغ شده باشند، ولی مدفوع از آن ظاهر شود، آیا به غسل میّت لطمه ای وارد می شود یا نه؟ وظیفه چیست؟
- سال ها در انجام غسل ترتیبی تمام ناف و تمام عورت را فقط با یک طرف بدن می شستم، وظیفه چیست؟
- شکم شخصی در اثر تصادف پاره شده و بعد از فوت شکم او را دوخته اند، به صورت طبیعی، مقداری از ظاهر بدن بر اثر دوختن مخفی شده است. آیا وظیفه فقط غسل است یا تیمّم هم باید ضمیمه شود و یا این که لازم است دوخته شده را بشکافند و به نحو صحیح دوخته شود؟
- شخصی که جنب از حرام بوده و غسل کرده و بعد از مدّتی مثلاً دو ساعت بعد در بدن خود مانعی ببیند که قبل از غسل هم وجود داشته، آیا با فرض بطلان غسل باید از عرق جنب از حرام، هم چنان اجتناب کند؟
- در صورتی که وظیفه انسان تیمم باشد و او بر خلاف وظیفه وضو یا غسل کند، آیا غسل و وضوی او اشکال دارد؟
- اگر مماثل هست ولی قدرت بر غسل دادن ندارد، اما قدرت بر تیمّم دارد، آیا وظیفه، غسل توسّط غیر مماثل است یا وظیفه، تیمّم دادن میّت است؟
- اگر یقین داشته که قبل از غسل، بدن نجس بوده است و شک دارد که زیر دوش قبل از غسل دادن، هر قسمتی را آب کشیده، یا غسل و تطهیر در یک لحظه بوده، وظیفه چیست؟ نمازهای خوانده شده چه حکمی دارد؟
- اگر در حین غسل یا بعد از غسل منی از میّت خارج شود، وظیفه چیست؟
- اگر جهت غسل میّت آب نداشته باشیم یا آب کمتر از غسل داشته باشیم، وظیفه چیست؟
- مریضی که نمی تواند غسل کند، چه وظیفه ای دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] اگر بعد از غسل واجب مانعی بر روی بدن دیده شد که ندانستیم در حین غسل بوده یا بعد از غسل چسبیده، آیا باید دوباره غسل کرد ؟
- [آیت الله مظاهری] بعد از غسل واجب مانعی بر روی بدن خودم دیدم و نمی دانم در حین غسل بوده یا بعد از غسل چسبیده، آیا باید دوباره غسل کنم ؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در بدن شخصی مانعی بود و در هنگام غسل فراموش کرد، پس از غسل، مانع برطرف شده بود، آیا غسل او صحیح است؟
- [آیت الله سبحانی] در اثر پیری یا بعضی عوارض جسمی، قسمتی از ظاهر بدن به وسیله قسمتی از پوست جای دیگر بدن پوشیده شده کیفیت غسل چگونه است؟
- [آیت الله مظاهری] اگر شک کنیم که جزیی از بدن در غسل جزو باطن است، یا ظاهر، چگونه عمل کنیم؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر قبل از غسل و پس از بررسی کردن بدن، یقین یا اطمینان کند که مانعی در بدنش نیست، ولی بعد از غسل بفهمد که مانعی موجود بوده، حکمش چیست؟
- [آیت الله سبحانی] نمی دانستم که کاشت ناخن مصنوعی مانعی برای وضو و غسل است، اکنون برداشتن آن ناخن تا مدتی امکان پذیر نیست وظیفه ام نسبت به نماز چیست؟
- [آیت الله سبحانی] جزء جدا شده از بدن مرده، اگر استخوان بدون گوشت باشد وظیفه در مورد غسل مس میت و غسل میت و کفن و دفن چیست؟
- [آیت الله سبحانی] جزء جدا شده از بدن مرده اگر استخوان بدون گوشت باشد، در مورد غسل مس میت، غسل میت و کفن و دفن آن، وظیفه چیست؟
- [سایر] اگر زن پس از غسل حیض، بفهمد جایی از بدن را نشسته یا مانعی مانند لاک، ریمل و مانند آن در بدنش بوده، تکلیفش چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- در غسل ارتماسی باید تمام بدن پاک باشد، مگر اینکه در آنِ واحد هم بدن پاک شود و هم غسل انجام گیرد؛ و در غسل ترتیبی پاک بودن تمام بدن لازم نیست، و اگر تمام بدن نجس باشد و هر قسمتی را پیش از غسل دادن آن قسمت آب بکشد کافی است. ولی پاک بودن تمام بدن قبل از شروع در غسل مطلقاً، موافق احتیاط است.
- در غسل ارتماسی اگر همه بدن زیر آب باشد و بعد از نیت غسل، بدن را حرکت دهد غسل او صحیح است.
- اگر بعد از غسل بفهمد جایی از بدن را نشسته و نداند کجای بدن است، باید دوباره غسل کند.
- اگر در غسل مقداری از بدن نشسته بماند، غسل باطل است؛ ولی شستن جاهایی از بدن که دیده نمیشود، مثل داخل گوش و بینی واجب نیست.
- اگر کسی بدن انسان مردهای را که سرد شده (چه مسلمان باشد، چه کافر) و غسلش ندادهاند مسّ کند یعنی جایی از بدن خود را به آن برساند باید غسل مسّ میت نماید؛ چه در خواب مسّ کند چه در بیداری، با اختیار مسّ کند یا بیاختیار. ولی اگر حیوان مردهای را مس کند غسل بر او واجب نیست. و اگر وظیفه به جای غسل، تیمم دادن میّت است اگر بعد از تیمّم، کسی به میت مثلاً دست بزند، بنابر اظهر غسل کردن بر او واجب نمیشود، اگرچه احتیاط مستحب این است که غسل کند.
- جایی را که شک دارد از ظاهر بدن است یا از باطن آن، شستن آن لازم نیست، ولی احتیاط در شستن است.
- کسی که غسل مس میت بر او واجب شده، اما غافل از تکلیف به غسل مس میت، غسل جنابت انجام داده در صورتی که این غسل به قصد انجام وظیفه واقع شده، کفایت از غسل مس میت میکند.
- در غسل ارتماسی اگر به نیت غسل ارتماسی بهتدریج در آب فرو رود تا تمام بدن زیر آب رود غسل او صحیح است، و احتیاط آن است که از اول فرو رفتن در آب نیت غسل کردن را داشته باشد به آنچه غسل ارتماسی با آن محقق و تمام می‌شود و اظهر کفایت نیت در حال فرو رفتن مجموع بدن در آب است.
- اگر موی خود را به بدن میّت برساند یا بدن خود را به موی میّت یا موی خود را به موی میّت برساند، غسل واجب نیست.
- شهید مانند کسی است که غسل داده شده، بنابراین مس بدن او موجب غسل نیست؛ و همچنین کسی که قتل او بهعنوان قصاص و یا حد واجب باشد و قبل از اجرای قصاص یا حد غسل کرده باشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] اگر در غسل به اندازة سر موئی از بدن نشسته بماند، غسل باطل است. ولی شستن مثل توی گوش و بینی، و هر چه از باطن شمرده می‌شود، واجب نیست. ((مسأله 381)- جائی را که شک دارد از ظاهر بدن است یا از باطن آن، چنانچه قبلًا از ظاهر بوده باید بشوید والا واجب نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هنگام غسل باید هر چیز که مانع رسیدن آب به بدن است برطرف کند و اگر احتمال عقلایی می دهد مانعی باشد، باید وارسی کند تا مطمئن شود مانعی نیست.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر موقع غسل شک کند چیزی که مانع از رسیدن اب باشد در بدن او هست یا نه باید وارسی کند تا مطمین شود که مانعی نیست
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر موقع غسل شک کند چیزی که مانع از رسیدن اب باشد در بدن او هست یا نه باید وارسی کند تا مطمین شود که مانعی نیست
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر موقع غسل شک کند؛ چیزی که مانع از رسیدن آب باشد در بدن او هست یا نه؛ باید وارسی کند تا مطمئن شود که مانعی نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر موقع غسل شک کند، چیزی که مانع از رسیدن آب باشد در بدن او هست یا نه، باید وارسی کند تا مطمئن شود که مانعی نیست.
- [آیت الله سیستانی] اگر موقع غسل احتمال عقلائی بدهد چیزی که مانع از رسیدن آب باشد در بدن او هست ، باید وارسی کند تا مطمئن شود که مانعی نیست .
- [آیت الله بروجردی] اگر موقع غسل شک کند چیزی که مانع از رسیدن آب باشد در بدن او هست یا نه، باید وارسی کند تا مطمئن شود که مانعی نیست.
- [آیت الله خوئی] اگر موقع غسل شک کند، چیزی که مانع از رسیدن آب باشد، در بدن او هست یا نه، باید وارسی کند تا مطمئن شود که مانعی نیست.
- [آیت الله اردبیلی] بنابر احتیاط واجب باید جایی از بدن را که شک دارد از ظاهر بدن است یا از باطن آن، بشوید.