اختلاف
اختلاف ضد اتفاق است.
اگر زوجین در مقدار مهریه اختلاف داشته باشند و بیّنه ای نیز در کار نباشد، ملاک عمل چه می باشد؟
ملاک بر اقلّ (کمتر) است که قدر متیقّن است.
ملاک بر اقلّ (کمتر) است که قدر متیقّن است.
عنوان سوال:
اگر زوجین در مقدار مهریه اختلاف داشته باشند و بیّنه ای نیز در کار نباشد، ملاک عمل چه می باشد؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زوجین بعد از عقد ازدواج قصد جدایی از هم را دارند و زوجه مدّعی است به واسطه ی نزدیکی، مستحقّ کلّ مهریه است و زوج به جهت عدم نزدیکی، زوجه را مستحقّ نصف مهریه می داند، در صورت اختلاف بین زوجین در عقد نکاح در این که نزدیکی صورت گرفته است یا خیر، قول کدام یک مقدّم و معتبر است؟
- در صورت اختلاف زوجین بعد از طلاق در این که رجوع صورت گرفته است یا خیر، قول کدام یک معتبر و مقدّم است؟
- در صورت اختلاف زوجین در این که رجوع در زمان عدّه صورت گرفته و یا بعد از آن، قول کدام یک معتبر است؟
- بین زوجین اختلاف شده و زوجه می گوید عقد، دایم بوده و زوج و عاقد می گوید موقّت بوده است. قول کدام یک مقدّم است؟
- اگر زن بگوید: اگر مهریه ام را بگیرم تمکین می کنم؛ ولی شوهر بگوید: در صورتی که مهریه را بگیرد نیز از تمکین خودداری می کند، در چنین صورتی، اظهارات کدام یک باید مبنا و ملاک عمل قرار گیرد؟
- مهریه هایی که مثلاً 40 سال قبل هزار تومان بوده، آیا اکنون همان مقدار بر عهده ی زوج است یا این که باید مقدار قدرت خرید هزار تومان در 40 سال قبل به عنوان مهریه محاسبه شود؟
- اگر کسی 51 سرمایه ی غیر مورد نیاز خود را به صورت جنس خمس بدهد، سال بعد می تواند همان مقدار جنس را ملاک قرار دهد یا ملاک قیمت آن است؟
- حداکثر مهریه ای که یک دختر می تواند پیشنهاد کند چه مقدار است؟
- آیا در تعیین مقدار مهریه توافق دختر و پسر شرط است؟ یا آن که والدین آن ها هم حقّ اعمال نظر دارند؟
- مسؤول ما ماهانه شصت ساعت کار برای ما ردّ می کند، در حالی که کمتر از این مقدار کار کرده ایم، پول این کار چگونه است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورت اختلاف زوجین در مورد وقوع و عدم وقوع نزدیکی، قول کدام یک مقدّم است؟ توضیح این که زوجین بعد از عقد نکاح، قصد جدایی از هم را دارند، و زوجه مدّعی است که به واسطه نزدیکی، مستحقّ کل مهریّه است، و زوج با ادّعای عدم نزدیکی، زوجه را مستحقّ نصف مهریّه می داند. حق با کیست؟
- [سایر] اختلاف سن زوجین برای ازدواج تا چه حد مورد قبول است ؟
- [سایر] در صورت اختلاف بین زوجین چگونه می توان برای استرداد جهیزیه از نظر قانونی اقدام نمود ؟
- [آیت الله اردبیلی] هرگاه بین زوجین راجع به تعیین مهر ضمن عقد نکاح اختلاف شود و یکی از آنها مدعی باشد که مهر به مقدار معیّنی تعیین شده و دیگری بگوید مهر مورد توافق قرار نگرفته و بنابر این باید مهر المثل داده شود که ممکن است مهرالمثل بیشتر یا کمتر از مهرالمسمّایی باشد که دیگری ادعا دارد، در صورت عدم وجود بیّنه ادعای کدام یک از آنان پذیرفته می‌شود؟
- [آیت الله سبحانی] زوجین پس از تعیین مهر و اجرای صیغه ی نکاح، توافق می کنند که مهریه را افزایش دهند. آیا مقدار افزایش یافته، حکم مهر را دارد و در صورت طلاق قبل از دخول، تنصیف می شود؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] زوجین پس از تعیین مهر و اجرای صیغه نکاح توافق میکنند که مهریه را افزایش دهند. آیا این مقدار افزایش یافته حکم مهر را دارد و در صورت طلاق قبل از دخول تنصیف می‌شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر یکی از زوجین تغییر جنسیّت دهد لطفاً بفرمایید: 1. حکم ازدواج آنها چیست؟ 2. مهریّه زوجه چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر یکی از زوجین تغییر جنسیّت دهد لطفاً بفرمایید: 1. حکم ازدواج آنها چیست؟ 2. مهریّه زوجه چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورت اختلاف بین زوجین در دائم یا منقطع بودن عقد نکاح، قول کدام یک مقدّم است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورت اختلاف بین زوجین در دائم یا منقطع بودن عقد نکاح، قول کدام یک مقدّم است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- عکسبرداری، اگر مستلزم کار حرامی نباشد، مانعی ندارد.
- اگر وکیل در نگهداری مالی که در اختیار اوست کوتاهی نکند و غیر از تصرفی که به او اجازه دادهاند، تصرف دیگری در آن ننماید و اتفاقاً آن مال از بین برود، لازم نیست عوض آن را بدهد. و اگر وکیل ادعا کند که مال بدون تجاوز و کوتاهی تلف شده، چنانچه بیّنه برخلافش نباشد، ادّعایش قبول می‌شود.
- گندم یا چیز دیگری که برای فطره میدهد، باید با جنس دیگر یا خاک مخلوط نباشد یا اگر مخلوط است، چیزی که مخلوط شده بهقدری کم باشد که قابل توجه نباشد و اگر بیش از این مقدار باشد در صورتی صحیح است که خالص آن به یک صاع برسد، ولی اگر مثلاً یک صاع گندم با چندین من خاک مخلوط باشد، که خالص کردن آن خرج یا کار بیشتر از متعارف دارد، دادن آن کافی نیست.
- باید مقدار واجب از سه پارچه کفن بهقدری نازک نباشد، که بدن میت از زیر آن پیدا باشد. و در بیشتر از مقدار واجب بنابر احوط و اظهر باید این مسئله رعایت شود.
- اگر انسان در چند شهر که فصل آنها با یکدیگر اختلاف دارد، و زراعت و میوه آنها در یک وقت بهدست نمیآید، گندم یا جو یا خرما یا انگور داشته باشد و همه آنها محصول یک سال حساب شود، چنانچه چیزی که اول می‌رسد به اندازه نصاب (یعنی سیصد من تبریز) باشد، باید زکات آن را هنگامی که می‌رسد بدهد و زکات بقیه را هر وقت که بهدست میآید ادا کند، و اگر آنچه اول می‌رسد به اندازه نصاب نباشد، صبر میکند تا بقیه آن برسد، پس اگر روی هم به مقدار نصاب برسد، زکات آن واجب است و اگر به مقدار نصاب نرسد، زکات آن واجب نیست.
- پدر و جد پدری دیوانه در صورتی که مفسده و ضرری در کار نباشد، می‌توانند زن او را طلاق بدهند.
- جاعل می‌تواند پیش از آنکه عامل، شروع به کار کند جعاله را بههم بزند، و بعد از شروع به کار نیز می‌تواند بههم بزند، ولی باید مزد مقدار عملی که عامل انجام داده به او بدهد.
- اگر حفر چاه مشقّت ندارد، باید برای تهیه آب، چاه حفر کند، مگر اینکه ضرر غیر مالی مهمی در این کار باشد که بهخاطر آن، دیگر این کار واجب نباشد.
- اگر عامل کار را ناتمام بگذارد، چنانچه آن کار مثل پیدا کردن اسب است که تا تمام نشود برای جاعل فایدهای ندارد، در این صورت نمیتواند چیزی مطالبه نماید، و همچنین است اگر جاعل مزد را برای تمام کردن عمل قرار دهد؛ مثلاً بگوید: (هر کسی لباس مرا بدوزد صد تومان به او میدهم) و امّا اگر مقصودش این باشد که هر مقدار از عمل انجام گیرد برای آن مقدار هم مزد هست، جاعل باید مزد مقدار کاری را که انجام شده به عامل بدهد، اگرچه احتیاط این است که با مصالحه، یکدیگر را راضی نمایند.
- اگر رساندن آب به صورت و دستها به مقدار کمی که وضو با آن صحیح است ضرر ندارد و بیشتر از آن ضرر داشته باشد، باید با همان مقدار وضو بگیرد. شرط سیزدهم: در اعضای وضو مانعی از رسیدن آب نباشد، وگرنه وظیفه او وضوی جبیرهای یا تیمم خواهد بود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مالک و عامل در مقدار سرمایه اختلاف و نزاع نمایند و مالک بیّنه ای بر ادّعای خود نداشته باشد قول عامل با قسم مقدم است و در این مسأله فرقی نیست که سرمایه موجود باشد یا تلف شده باشد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر در مقدار سرمایه یا سود و خسارت وارده، بین مالک و عامل اختلاف پیدا شود و مدرکی در بین نباشد، گفته عامل مقدّم است؛ ولی اگر در مقدار سهم عامل از سود حاصله اختلاف شود و دلیل و مدرکی در بین نباشد، گفته مالک مقدّم خواهد بود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر عامل بگوید مقداری سود حاصل شد لکن بعداً به همان مقدار، خسارت وارد شد، قول او مقدم است. (مثل فرع سابق) و همچنین اگر در مقدار سود یا در اصل آن اختلاف داشته باشند و بینه نداشته باشند، قول عامل با قسم مقدم است.
- [آیت الله اردبیلی] در صورتی که ضمن عقد دائم مهریه ذکر نشود و یا عدم مهر شرط شود، عقد نکاح صحیح است و زن و شوهر می‌توانند بعد از عقد مهریّه را معیّن کنند و اگر قبل از تعیین مهریه آمیزش واقع شده باشد، زن مستحقّ مهرالمثل است یعنی مقدار مهریّهای که چنین زنی با توجّه به ویژگیهای مربوط و شرایط خانوادگی در بین امثال و فامیل و معمول محل خود دارد و در صورتی که یکی از زوجین قبل از تعیین مهریه و آمیزش بمیرد، زن مستحقّ مهریه نیست.
- [آیت الله مظاهری] اگر مدّعی در حق اللَّه نتواند بیّنه اقامه کند علاوه بر آنکه لازم نیست منکر قسم بخورد، مدّعی نیز تعزیر می‌شود همانگونه که اگر بیّنه تامّ نباشد مثلاً یک شاهد شهادت بدهد آن شاهد نیز تعزیر میگردد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] چنانچه مالک و عامل در صحت و فساد مضاربه واقع شده، اختلاف کنند و یکی مدّعی صحت و دیگری مدّعی بطلان باشد و بیّنه نداشته باشند قول مدّعی صحت، با قسم مقدم است.
- [آیت الله سیستانی] اگر بعد از معامله عیب مال را بفهمد ، چنانچه بخواهد باید فوراً معامله را بهم بزند ، و اگر بیش از مقدار معمول با در نظر گرفتن اختلاف موارد تأخیر بیندازد دیگر نمیتواند معامله را بهم بزند .
- [آیت الله مظاهری] هرگاه زوج و زوجه اختلاف در پرداخت، یا نوع، یا مقدار آن و مانند اینها داشته باشند، باید به حاکم شرع مراجعه شود. مسئله 2000 - شیربها که در میان بعضی از مردم معمول است دین است که باید پرداخته شود.
- [آیت الله سبحانی] در قرض لازم نیست صیغه بخوانند بلکه اگر چیزی را به نیت قرض به کسی بدهد و او هم به همین قصد بگیرد، صحیح است ولی مقدار آن باید کاملاً معلوم باشد. تا بعداً اختلاف پیش نیاید.
- [آیت الله مظاهری] هرگاه بداند نماز امام باطل است مثلاً بداند امام وضو ندارد، گرچه خود امام ملتفت نباشد، نمیتواند به او اقتدا کند ولی اگر اختلاف فتوا با یکدیگر داشته باشند گرچه از نظر او نماز امام باطل باشد می‌تواند اقتدا کند.