پس انداز
به آنچه براى نیاز آینده کنار گذاشته و اندوخته مى‌شود، ذخیره گویند. از احکام ذخیره در باب هاى خمس، حج و تجارت سخن رفته است.
خانم من حقوقش را پس انداز می کند یا به پدر و مادرش می دهد و در خانه خرج نمی کند، آیا چنین حقی دارد؟
بله، دارد.
بله، دارد.
عنوان سوال:
خانم من حقوقش را پس انداز می کند یا به پدر و مادرش می دهد و در خانه خرج نمی کند، آیا چنین حقی دارد؟
پاسخ:
بله، دارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا مرد می تواند پول هایی را که زن با صرفه جویی در مخارج خانه پس انداز کرده است از زن طلب کند؟ و آیا زن می تواند بدون اذن شوهر آن پس انداز را خرج نماید؟
- آیا زن می تواند مخارج روزهای گذشته را که مرد نپرداخته و زن از پول خودش خرج کرده یا از پس انداز مخارج روزهای قبل خرج کرده را از شوهر مطالبه نماید؟
- در چه صورت زکات فرزند به پدر و مادرش می رسد؟
- اگر مقداری از پولی را که شوهر برای خرجی خانه به زن می دهد پس انداز کند.
- با فوت پدر با وجود فرزند صغیر، آیا پدر بزرگ مادری از ترکه، ارث می برد و اگر حقّی را بر متوفّی ادّعا کند، حکم آن چیست؟
- آیا خرج بچّه ی صغیر به عهده ی مادر است یا پدر مادر؟
- مردی که زنی را به عقد دایم خود درآورده است، ولی بنا به شرایط [اقتصادی[ مثلاً بگوید که سه ماه دیگر او را به خانه می برم حقّ خرج او بر پدر است یا شوهر؟ و آیا اجازه ی خروج از منزل پدری در راه های دور و نزدیک با پدر است یا شوهر؟
- مقداری پول برای خرید اسباب و وسایل منزل پس انداز کردیم، ولی چون فعلاً خانه ی ما کوچک است نمی توانیم در این خانه از این وسایل مثل فرش و... استفاده کنیم و در آینده مثلاً چند ماه دیگر خانه ای جدید می خریم و خرید آن وسایل برای منزل جدید مورد نیاز است. آیا اگر سال خمسی ما فرا برسد خمس آن پس انداز را باید بدهیم؟
- دختری که کارمند است و در خانه ی پدر زندگی می کند، مقداری از حقوق ماهیانه ی خود را جهت تهیه ی جهیزیه مصرف و مقداری از آن را هم جهت سایر لوازم زندگی برای تکمیل جهیزیه پس انداز می کند. آیا پرداخت خمس بر او واجب است؟
- کسی که نمی داند چه مقدار از نمازهای قضای پدر و مادرش شکسته و چه مقدار کامل بوده، وظیفه اش چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] چطور شد بعد از انقلاب شطرنج حلال شد؟ اگر بچه ای شطرنج داخل خانه می آورد، پدر و مادرش آن را در خانه نگه نمی داشتند و می گفتند: اگر شطرنج در خانه باشد، ملائکه نفرین می کنند و برکت نازل نمی شود؛ ولی حالا نه تنها در خانه ها هست، بلکه جمهوری اسلامی فدراسیون شطرنج درست کرده، چرا؟
- [آیت الله اردبیلی] فردی که دارای خانه است و نیازمند به خانه بزرگتری است و مجبور است در طی چند سال پولهای خود را پس انداز نماید و در پایان، خانه بزرگتری تهیه نماید و یا به تدریج با پس انداز، خانه بزرگتری بسازد، پولهای اضافه بر مخارج سالانه را که برای تهیه خانه بزرگتر کنار میگذارد، خمس دارد یا خیر؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] دختری کارمند است و در خانه پدر زندگی می کند. مقداری از حقوق ماهیانه خود را جهت تهیه جهیزیه و سایر لوازم زندگی پس انداز می کند، آیا به این پول خمس تعلّق می گیرد؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر زنی بدون اجازه شوهر پولی را از جیب شوهر بردارد و خرج خانه کند نه خرج بیرون خانه اشکال دارد یا نه؟
- [سایر] با سلام بنده دو سال پیش عروسی کردهام و چهار سال پیش عقد نموده ام متاسفانه متوجه شدهام که مادر خانمم با کسانی که دعا میدهند در ارتباط است یعنی اگر مشکلی برای اعضا خانواده پیش بیاید به سراغ این افراد رفته و با هزینه کردن دعا می گیردو... حالا این رفتار مادر خانم من به زن من هم سرایت کرده است چرا که برای خانم من هم دعا می گرد که برای حل مشکپلات زندگی ما به کار بندد و این رفتار طوری شده است که خانمم دیگر با خانواده مادر من رفت و امد نمی کند و پشست سرشان هم حرفهای بد می زند پدر خانمم هم از این رفتار زنش شاکی است اما چه کار کند بنده خدا؟هر از چند گاهی هم بنده با خانمم سر این موضوع و تفکری که نسبت به ملدرم دارد دچار کنتاکت می شویم که باعث می شود چند روزی من با خانم قهر کنم ونیز چند ماهی است که به خانه پدر خانمم نمی روم چرا که احساس میکنم در زندگی ما شدید دخالت دارد مادر خانمم. بهتر است بگویم که ما در طبقه پایین خانه پدر خانمم زندگی می کنیم و به دلیل درآمد کم بنده اکثر خرج زندگی مارا اعم از غذا،میوه و امکانات رفاهی ما از خرج پدر خانم است و نیز خانم من دختر اول خانواده و تنها دختر آنه است و یک پسر 17 ساله نیز دارند.شغل خانم من خانه داری است و تحصیلات فوق دیپلم حسابداری دارد.هر دفعه که با خانمم راجع به اینکه چرا مادرت دعا می گیرد و... بحث می کنیم او این کارها را به مادر من نسبت می دهد و می گوید سلام بهشون برسون یعنی ما اهل دعا نیستیم بلکه این مادر شما است که در زندگی ما دخالت دارد در صورتیکه من بارها دیده ام که دعا گرفته و در آب یا چیز دیگری حل کرده و به خورد من می دهند تازه پدر خانمم هم اعتراف کرده است.خلاصه موقعی که مادرم علت نیامدن عروسش را از من پرسید بعد از مدتی قضیه را گفتن و به شدت عصبانی شد و موقعی که به خانواده آنها تماس گرفت گوشی تلفن را بر نمی داشتند و اصلا خانمم به من گفت به آنها بگو دیگر خانه ما نیاییند! لطفا بگویید من چه کنم؟در ضمن فعلا برای جدا شدن از خانه پدر خانمم پس انداز کافی ندارم.محل سکونت من با محل کارم یک ساعت فاصله دارد و خانمم می گوید حتما باید شهرکرد یعنی محل کارم خانه بخری!
- [آیت الله سبحانی] خانه ای از پدر به ارث رسیده و فرزندان موافقت نموده اند که یک طبقه از خانه را به شخص خاصی اجاره دهند، لکن یکی از ورّاث با اجاره دادن خانه به آن شخص مخالف است، آیا این وارث چنین حقی را دارد و اگر منزل اجاره داده شده باشد، اکنون وظیفه چیست؟
- [آیت الله سیستانی] آیا خانم ها میتوانند در خانه خود اعتکاف کنند؟
- [سایر] کیفر کسی که از روی دشمنی به پدر و مادرش نگاه کند، چیست؟
- [سایر] نگاه محبت آمیز فرزند به پدر و مادرش چه جایگاهی دارد؟
- [سایر] چنانچه زنی بدون اجازه شوهرش، با پدر و مادرش مسافرت کند؛ تکلیف نماز او چه میشود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر زنی که آزاد، مسلمان و عاقل است دختری داشته باشد، تا هفت سال دختر تمام نشده، پدر نمیتواند او را از مادرش جدا کند.
- اگر شخصی نتواند خرج سال خود را تأمین کند و سر سال پول و یا چیزهایی از مئونه در خانه زیاد بیاید، میتواند آنها را در مخارج مورد نیاز صرف کند و خمس ندارد.
- کسی که پدر یا مادرش در موقع بسته شدن نطفه او مسلمان بودهاند، چنانچه بعد از بالغ شدن اظهار اسلام کند، و بعداً مرتد شود، زنش بر او حرام میشود و باید به مقداری که در احکام طلاق گفته میشود عدّه وفات نگه دارد.
- نماز خواندن در خانه پدر، مادر، فرزند، جدّ، جدّه، برادر، خواهر،عمو، عمّه، دایی و خاله بدون اذن آنها جایز نیست و حال آنها، با سایر مردم مساوی است.
- محلی را که انسان برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده وطن اوست، چه در آنجا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد، یا خودش آنجا را برای زندگی اختیار کرده باشد، پس وطن انسان بنابر اقوی جایی است که عرفاً آنجا را وطن شخص بدانند و لازم نیست در آنجا ملکی داشته باشد و یا اینکه شش ماه آنجا زندگی کرده باشد، بلکه همینقدر که عرفاً آنجا وطن او به حساب بیاید کافی است.
- فقیری که خرج سال خود و افراد تحت تکفّلش را ندارد، اگر خانهای دارد که ملک اوست و در آن ساکن است، یا حیوان سواری دارد، چنانچه بدون اینها نتواند زندگی کند، یا اینکه برای حفظ آبرویش لازم داشته باشد، میتواند زکات بگیرد، و همچنین است اگر اثاث خانه، ظرف، لباس تابستانی و زمستانی و چیزهای ضروری زندگی را نداشته باشد و به اینها احتیاج داشته باشد، میتواند از مالی که بهعنوان زکات به او میدهند خریداری نماید.
- نماز خواندن در ملکی که منفعت آن مال دیگری است، بدون اجازه او باطل است؛ مثلاً در خانه اجارهای اگر صاحبخانه یا دیگری بدون اجازه کسی که آن خانه را اجاره کرده نماز بخواند، نمازش باطل است، مگر اینکه بداند و یا نشانههایی در کار باشد که گمان کند، مستأجر به نماز خواندن او راضی است، بنابر اظهر، بلکه اگر نداند یا نشانههایی نسبت به عدم رضایت مستأجر در کار نباشد تا موجب گمان به عدم رضایت مستأجر شود، باز میتواند بنابر اظهر نماز بخواند؛ و همچنین است اگر در ملکی که دیگری در آن حقّی دارد نماز بخواند؛ مثلاً اگر میت وصیت کرده باشد که ثلث مال او را به مصرفی برسانند، تا وقتی ثلث را جدا نکنند، نمیشود در ملک او نماز خواند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] تا هفت سال دختر تمام نشده پدر نمیتواند او را از مادرش جدا کند.
- [آیت الله علوی گرگانی] تا هفت سال دختر تمام نشده، پدر نمیتواند او را از مادرش جدا کند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] تا دو سال پسر یا دختر تمام نشده؛ پدر نمی تواند او را از مادرش جدا کند و احوط و اولی آن است که دختر را تا هفت سال از مادرش جدا نکند.
- [آیت الله خوئی] تا دو سال پسر یا دختر تمام نشده، پدر نمیتواند او را از مادرش جدا کند. و احوط و اولی آن است که دختر را تا هفت سال از مادرش جدا نکند.
- [آیت الله وحید خراسانی] تا دو سال پسر یا دختر تمام نشده پدر نمی تواند او را از مادرش جدا کند و احتیاط واجب ان است که دختررا تا هفت سال از مادرش جدا نکند
- [آیت الله سیستانی] تا دو سال پسر یا دختر تمام نشده ، پدر نمیتواند او را از مادرش جدا کند زیرا نگهداری بچه حقّ مشترک پدر و مادر است ، و احوط و اولی آن است که بچه را تا هفت سال از مادرش جدا نکند .
- [آیت الله مکارم شیرازی] خانه یا دکان یا چیز دیگری را که اجاره کرده نمی تواند به دیگری اجاره دهد، مگر این که چنین حقی به مستأجر داده شده باشد.
- [آیت الله سبحانی] خانه یا دکّان یا چیز دیگری را که اجاره کرده نمی تواند به دیگری اجاره دهد، مگر این که موقع اجاره کردن، چنین حقّی به مستأجر داده شود.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر پسر بزرگتر بخواهد نماز پدر و مادر را بخواند باید به تکلیف خود عمل کند مثلاقضای نماز صبح و مغرب وعشاء مادرش را باید بلندبخواند
- [آیت الله سبحانی] اگر پسر بزرگتر بخواهد نماز پدر را بخواند، باید به تکلیف خود عمل کند. مثلاً قضای نماز صبح و مغرب و عشاء مادرش بلند بخواند.