اشکال دارد
يعنی چنين كاری موجب اسقاط تكليف نيست و نمی‌شود به آن اكتفا كرد؛ ولی در اين مورد می‌توان به فتوای مجتهدی كه در رتبه‌ی بعدی است رجوع كرد. رجوع کنيد به: احتياط واجب
1) کدام موسیقی حرام است و آیا گوش دادن به آن برای رفع خستگی ناشی از کار یا افسردگی و مانند آن اشکال دارد؟
آن چه مطرب است، از حیث غنای حرام است و از حیث لهو با آلات موسیقی، پس مطلقا حرام است و اگر استعمال آن ها در غیر لهو باشد، بنابر احتیاط جایز نیست.
آن چه مطرب است، از حیث غنای حرام است و از حیث لهو با آلات موسیقی، پس مطلقا حرام است و اگر استعمال آن ها در غیر لهو باشد، بنابر احتیاط جایز نیست.
عنوان سوال:
1) کدام موسیقی حرام است و آیا گوش دادن به آن برای رفع خستگی ناشی از کار یا افسردگی و مانند آن اشکال دارد؟
پاسخ:
آن چه مطرب است، از حیث غنای حرام است و از حیث لهو با آلات موسیقی، پس مطلقا حرام است و اگر استعمال آن ها در غیر لهو باشد، بنابر احتیاط جایز نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- برای رفع خستگی روح و جانم آهنگ های شاد گوش می کنم، زیرا خدا آزار رساندن به روح توسط خود انسان را محکوم می کند، پس گمان نمی کنم رفع خستگی روح با آهنگ اشکالی داشته باشد؟
- گوش دادن به آهنگ ها، ساخت، فروش، تعلیم و تعلّم موسیقی و آلاتش چه حکمی دارد؟
- انسان اگر به اجبار به موسیقی مبتذل گوش کند، چه حکمی دارد؟
- در خانواده ای که یک یا چند نفر از اعضای آن موسیقی گوش می کنند و بقیه با اجبار و قهرا صدای موسیقی به گوش آن ها می خورد و امر به معروف و نهی ازمنکر آن ها فایده ای ندارد، چه حکمی دارد و گناه گوش کردن این نوارها بالاخص در ماه محرم و صفر و رمضان به عهده کیست؟
- مبانی فقهی حرمت موسیقی و معیار تعیین مصداق موسیقی مطرب چیست؟
- گوش کردن موسقی باعث چه تحولاتی در روح انسان می شود؟ آیا حکم موسیقی تابع این امور است؟
- استفاده از آلات موسیقی که با دهان کار می کنند مثل ساز ، در حال روزه چه حکمی دارد؟
- 1) آیا تعزیه و شبیه خوانی اشکال دارد؟
- آیا گوش دادن به خطبه های نماز جمعه واجب است؟ و در صورت عدم گوش دادن یا تأخیر عمدی برای شرکت در خطبه ها، نماز جمعه دچار اشکال می شود؟
- آیا انجام دادن فعل حرام در حال نماز، در صورتی که خود آن فعل ربطی به نماز نداشته باشد، مثل شنیدن موسیقی، مبطل نماز می باشد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا گوش دادن به موسیقی رادیو و تلویزیون، حرام است؟
- [سایر] با سلام و خسته نباشید. میخواستم بدونم واسه رفع خستگی و سردرد و خواب آلودگی که بیشتر وقتا بهم دست میده چیکار باید کنم؟ میخوام واسه بارداری هم اقدام کنم ولی با این خستگی که بعد از انجام کاری سریع خسته میشم نمیدونم میتونم باردار شم یا نه.سابقه افسردگی دارم ولی الان فکرنکنم افسرده باشم ولی خستگی بعد از انجام کار یا خواب الودگی صبح و سستی بدن اذیتم میکنه.
- [آیت الله مکارم شیرازی] 1- چه موسیقی هایی حرام هستند؟ 2- آیا حرام بودن موسیقی به خواننده آن هم بستگی دارد؟ 3-آیا ترانه هایی که از طرف وزارت ارشاد مجوز دارند و یا از رادیو و تلویزیون پخش میشوند حلال هستند؟ 4- اگر در خانواده عده ای به موسیقی حرام گوش دهند و امکان امر به معروف و نهی از منکر هم نباشد چه باید کرد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا فقط گوش دادن به موسیقی، حرام است یا اینکه شنیدن آن هم حرام است؟
- [آیت الله خوئی] اگر انسان به موسیقی که نفس به شنیدن آن اشتیاق داشته باشد گوش دهد آیا این گوش دادن حرام است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا گوش دادن به صدای زن خارجی با موسیقی ملایم اشکال دارد؟
- [سایر] نماز خواندن در جایی که صدای موسیقی حرام به گوش نمازگزار میرسد چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خوئی] آیا حرام است گوش دادن به موسیقی و آلات آن اگر دارای طرب نباشد؟
- [آیت الله خامنه ای] اقامه نماز در محلی که موسیقی حرام پخش می‌شود یا به گوش میرسد چه حکمی دارد؟
- [سایر] طبق روایات سرگرم شدن و پرکردن اوقات فراغت با موسیقی گناه کبیره است. آیا هنگام رانندگی در مسیرهای طولانی می توان موسیقی گوش داد یا این مسئله نیز حکم اشتغال به لهو ولعب را دارد؟ آیا موسیقی عرفانی با اشعار الهی (مثل برخی ترانه های دکتر اصفهانی) نیز حرام است؟ اسلام چه دستوری برای شاد شدن روح و جسم دارد؟ آیا صرفا محبت اهل بیت و یادآوری مصائب آنها باعث خستگی و دلزدگی روح نمی شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر ظرف طلا و نقره را برای زینت اُتاق عاریه بدهند، اشکال ندارد، ولی اگر برای استفاده حرام بدهند باطل است.
- در زمین بسیار وسیعی که از آبادی دور و چراگاه حیوانات است نماز خواندن و نشستن و خوابیدن اشکال ندارد، مگر اینکه انسان بداند و یا نشانههایی در کار باشد که گمان کند صاحبش راضی نیست، بنابر اظهر؛ و همچنین در زمینهای زراعتی هم که نزدیک ده است و دیوار ندارد، اگرچه در میان مالکین آنها صغیر و دیوانه باشد، نماز و عبور و تصرفات جزئی اشکال ندارد، ولی اگر یکی از صاحبانش ناراضی باشند تصرف در آن حرام و نماز باطل است.
- در هریک از چهار سوره: (سجده) (سوره32)، (فصّلت) (سوره?1)، (نجم) (سوره?3)، (علق) (سوره9?)، یک آیه سجده است که اگر انسان بخواند یا به آن گوش دهد، بعد از تمام شدن آن آیه، باید فوراً سجده کند؛ و اگر فراموش کرد هر وقت یادش آمد باید سجده نماید.
- کار کردن برای کسی که مالش مخلوط به حرام است، و دستمزد گرفتن از او، در صورتی که شخصی یقین ندارد که در مال مورد ابتلای او، حرام وجود دارد، مانعی ندارد و حلال است.
- دیدن نامحرم از طریق تلویزیون و شنیدن صدای آنها، که مقرون به فساد و ریبه است اشکال دارد و بعض اقسام آن حرام یقینی است.
- نبش قبر مسلمان، یعنی شکافتن قبر او، اگرچه طفل یا دیوانه باشد حرام است، ولی اگر بدنش از بین رفته و خاک شده باشد اشکال ندارد.
- در وجوب سجده برای کسی که آیه سجده را میشنود، فرق نمیکند که قرائت کننده مکلف باشد یا نباشد، و آنکه قرائت کننده خودش هم سجده کند یا نکند، و آنکه صحیح قرائت کند یا غلط، اما به صورتی که معلوم و مشخص باشد که آیه سجده را تلاوت کرده، و همینطور فرق نمیکند که به صورت حرام، مثل غنا بخواند یا نه، و آنکه شنیدن به صورت حرام باشد، مثل التذاذ از صدای اجنبیه یا نه، و باز هم فرق نمیکند که وقت گوش دادن بداند که به آیه سجده گوش میدهد و یا بعد از گوش دادن بفهمد آیه سجده بوده است. و اما اگر قرائتکننده طفل غیر ممیز باشد و یا از شخص خواب بشنود سجده واجب نمی‌شود و همچنین است اگر شنونده کلمات و حروف را تشخیص ندهد و فقط همهمهای بشنود.
- خوردن پنج چیز از حیوانی که حلالگوشت است و به دستور شرع آن را سر بریدهاند حرام است که عبارتند از: 1 طحال (سپرز)؛ 2 نری؛ 3 دنبلان؛ 4 خون؛ 5 فضله و سرگین.
- چند چیز بر حائض حرام است: 1 عبادتهایی که مانند نماز باید با وضو یا غسل یا تیمم بهجا آورده شود، ولی بهجا آوردن عبادتهایی که وضو و غسل و تیمم برای آنها لازم نیست، مانند نماز میت، مانعی ندارد. 2 تمام چیزهایی که بر جنب حرام است و در احکام جنابت گفته شد. 3 جماع کردن در فرج، که هم برای مرد حرام است و هم برای زن، اگرچه به مقدار ختنهگاه داخل شود و منی هم بیرون نیاید.
- اگر نذر کند کاری را انجام دهد، باید بنابر اقرب، آن کار واجب یا مستحب باشد، پس اگر نذر کند کار مباحی انجام دهد، صحیح نیست، و اگر نذر کند کاری را ترک کند، باید آن کار حرام یا مکروه باشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] نماز خواندن در جائی که غنا میخوانند یا موسیقی حرام مینوازند باطل نیست ، اگر چه گوش دادن و استعمال آن معصیت است .
- [آیت الله مظاهری] چهار چیز برای معتکف حرام است: 1 - هرگونه استمتاع از غریزه جنسی نظیر جماع، لمس، استمناء، نگاه و مانند اینها. 2 - استعمال بوی خوش نظیر عطر و گل و ادکلن و مانند اینها. 3 - خرید و فروش برای استفاده، ولی خرید و فروش برای رفع حوائج اشکال ندارد. 4 - مجادله یعنی گفتگو به عنوان غلبه یا اظهار فضل، امّا گفتگو به عنوان اثبات حقّ یا رفع باطل مانعی ندارد.
- [آیت الله مظاهری] مستحب است کسی که گوش به غنا یا موسیقی داده است برای توبه از آن، غسل توبه کند و دو رکعت نماز توبه بخواند و بعد از آن توبه و استغفار و عذرخواهی از خدای متعال بنماید، بلکه این غسل و نماز برای توبه از هر گناهی مستحب است. [1]. لقمان، 6.
- [آیت الله مظاهری] ساختن آلات موسیقی و فروختن و خریدن آنها، بلکه نگاهداری آنها، حرام است.
- [آیت الله سیستانی] غنا حرام است ، و منظور از آن سخن باطلی است که با آوازی خوانده می‌شود که مناسب مجالس لهو و لعب باشد . و همچنین جایز نیست با این گونه صدا قرآن و دعا و مانند آن را بخوانند ، و بنابر احتیاط واجب سخنانی غیر از آنچه گفته شد نیز به این گونه صدا نخوانند . و همچنین گوش دادن به غنا حرام است و اجرت گرفتن بر آن نیز حرام است و ملک گیرنده نمی‌شود . و همچنین یاد گرفتن و یاد دادن آن نیز جایز نیست . و موسیقی یعنی نواختن آلات مخصوص موزیک نیز اگر به نحوی باشد که مناسب مجالس لهو و لعب است حرام است ، و غیر آن حرام نیست . و اجرت گرفتن بر نواختن موسیقیِ حرام ، نیز حرام است ، و ملک گیرنده نمی‌شود ، و تعلیم و تعلّم آن نیز حرام است . شرائط فروشنده و خریدار
- [آیت الله سبحانی] لازم است مؤمنان به خطبه ها گوش دهند و سکوت را انتخاب کنند و اگر گوش نکنند یا حرف بزنند کار خلافی انجام داده اند.
- [آیت الله مظاهری] لازم نیست موسیقی بهواسطه آلاتی که معدّ برای موسیقی است نظیر دائره و تنبک و نی و تار و امثال اینها باشد، بلکه هر آهنگی که شهوتانگیز و طربانگیز باشد حرام است، گرچه بهوسیله آلات معدّه نباشد، چنانکه آهنگی که شهوتانگیز و طربانگیز نباشد و بهوسیله آلات معدّه باشد، حرام نیست.
- [آیت الله مظاهری] رفع صفات رذیله، گرچه عملی بر طبق آن انجام ندهد، اگر قدرت بر رفع داشته باشد، واجب مؤکّد، و ترک این واجب چنانکه گفته شد از محرّمات است، و باید علاوه بر اینکه مانع سر زدن عملی از آن شود، با آن مبارزه کند تا ریشهاش را قطع کند، و این کار، گرچه مشکل است ولی از اوجب واجبات است، و ثواب این مبارزه از جهاد بالاتر است و از این رو در روایات اهلبیت(سلاماللهعلیهم) (جهاد اکبر) نامیده شده است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کالایی را برای رفع نیازهای شخصی خود و خانوادهاش از دسترس خرید مردم دور نگاه دارد و به جهت کمیاب شدن، قیمت آن گرانتر شود، اشکال ندارد.
- [آیت الله مظاهری] در حرمت غنا و موسیقی لازم نیست که محتوی نیز شهوتانگیز و طربانگیز باشد، بلکه اگر محتوای آن، حتّی اشعار حکمت آمیز و یا قرآن و مانند اینها باشد نیز حرام است. صفحه 413