خرید و فروش
بیع، مبادله‌ی مال در برابر مال است. معنای یاد شده، معنای لغوی بیع است و در باب تجارت یا بیع- بنابر اختلاف تعبیر در کلمات فقها- به تفصیل از احکام، اقسام و شرایط آن سخن رفته است.
خرید و فروش وسایل سرگرمی مانند شطرنج و منچ و کارت بازی و سایر اشیای سرگرمی، چه حکمی دارد؟
در مورد شطرنج جایز نیست. (به مسأله ی 1624 رساله رجوع شود.)
در مورد شطرنج جایز نیست. (به مسأله ی 1624 رساله رجوع شود.)
عنوان سوال:
خرید و فروش وسایل سرگرمی مانند شطرنج و منچ و کارت بازی و سایر اشیای سرگرمی، چه حکمی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- بازی کردن با شطرنج بدون برد و باخت چه حکمی دارد؟ خرید و فروش آن و نگاه کردن به افرادی که بازی می کنند چه طور؟
- نظر حضرتعالی درباره ی شطرنج و خرید و فروش آلات و ابزار آن چیست؟
- حکم بازی با شطرنج و پاسور چیست؟
- بازی شطرنج و پاسور هر چند بدون برد و باخت چه صورتی دارد؟
- با توجه به این که در بیشتر مدارس، بازی با شطرنج رواج دارد، آیا بازی با آن و برگزاری دوره های آموزشی آن جایز است؟
- بازی شطرنج که امروزه از آلت قمار بودن افتاده و جنبه ی یک بازی و ورزش فکری را پیدا کرده است، چه حکمی دارد؟
- آیا بازی هایی که حرام است مانند: ورق و شطرنج اگر با کامپیوتر انجام شود، چه صورتی پیدا می کند؟
- در سرگرمی هایی مانند سیرک و بندبازی و موتورسواری (کره مرگ و دیوار مرگ) خرید بلیط جهت تماشا، چه حکمی دارد؟
- کسب درآمد از راه قرار دادن وسایل بازی در اختیار دیگران مانند میزهای فوتبال دستی، آتاری یا بازی های کامپیوتری در صورت عدم شرط بندی، برای صاحب باشگاه، چه صورتی دارد؟
- آیا در مسأله شطرنج و ورق و پاسور، رجوع به غیر (کسانی که این بازی ها را بدون برد و باخت جایز می دانند) در این مسأله، برای کسانی که از شما تقلید می کنند، جایز است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] بازی کردن با شطرنج برای سرگرمی چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] س بازی با وسایل سرگرمی از جمله پاسور چه حکمی دارد؟ و آیا بازی با آن ها برای سرگرمی و بدون شرط بندی جایز است؟
- [آیت الله خامنه ای] س شطرنج در موارد زیر چه حکمی دارد؟ . ساخت و خرید و فروش آن؛ . بازی شطرنج با شرط بندی و بدون آن؛ . ایجاد مراکزی در محافل عمومی و غیر آن برای آموزش شطرنج و بازی با آن و تشویق مردم به آن.
- [آیت الله اردبیلی] آیا بازی شطرنج و تخته نرد در صورتی که برای سرگرمی باشد و برد و باخت در آن نباشد از نظر شرعی اشکال دارد یا خیر؟
- [آیت الله سبحانی] حکم خرید و فروش کارت تلفن به بیشتر از موجودی که در کارت وجود دارد چیست؟
- [آیت الله سیستانی] بازی با منچ چه حکمی دارد ؟( در منچ از تاس استفاده می کنند )؟
- [آیت الله خامنه ای] من فروشنده انواع صنایع دستی هستم تخته شطرنجی را خرید و فروش می کنم که تماماً خاتم کاری شده و در وحله اول جنبه تزئینی دارد و چنانچه کسی هم بخواهد می تواند براحتی با آن بازی کند. داخل این شطرنج طوری است که اگر کسی مهره ها و یک جفت تاس تهیه کند (من این دو قلم را نمی فروشم) می تواند با آن تخته نرد بازی کند. لطفاً به من بگویید با توجه به این که اصل این کالا تخته شطرنج است و من هم آن را با همین نام و با مهره های شطرنج به فروش می رسانم و در عرف نیز با همین نام و با هدف شطرنج بازی تهیه و مورد استفاده قرار می گیرد. حال از نظر شرعی خرید و فروش این تخته شطرنج برای من چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] بازی شطرنج چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] بازی شطرنج چه حکمی دارد؟
- [سایر] حکم بازی با شطرنج چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- خرید و فروش خوک و سگ حرام است، مگر سگ شکاری، سگ گله و سگ محافظ باغ و بستان، که بنابر اظهر خرید و فروش آن‌ها به قصد همین منافع جایز است.
- خرید و فروش آلات لهو، مثل تار و حتی سازهای کوچک و همچنین آلات قمار از قبیل نرد و شطرنج حرام است، مگر اینکه منفعت مشروع و حلالی از آن برده شود، و معامله برای آن منفعتِ حلال واقع شود، که بنابر اظهر در این صورت معامله صحیح است، و اگر معامله برای مواد تشکیل دهنده آن‌ها صورت گیرد، باید یا شکسته شود و یا مطمئن باشد که خریدار خود میشکند.
- خرید و فروش چیزهای مستکننده حرام و معامله آن‌ها باطل است.
- اگر در عقد شرکت شرط کنند که هر دو با هم خرید و فروش نمایند، یا هر کدام بهتنهایی معامله کنند، یا فقط یکی از آنان معامله کند، باید به قرارداد عمل نمایند، و اگر معین نکنند که کدام یک با سرمایه خرید و فروش نمایند، هیچ کدام بدون اجازه دیگری، نمیتوانند با آن سرمایه معامله کنند.
- خرید و فروش گوشت، پیه و چرمی که از کشورهای غیر اسلامی میآورند یا از دست کافر گرفته میشود باطل است، ولی اگر انسان بداند که آن‌ها از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده، خرید و فروش آن‌ها اشکال ندارد.
- چیزی را که گرو میگذارند، باید خرید و فروش آن صحیح باشد، پس اگر شراب و مانند آن را گرو بگذارند صحیح نیست.
- خرید و فروش ظرف طلا و نقره برای غیر استعمالات حرام اشکالی ندارد و پول و عوضی هم که فروشنده می گیرد حرام نیست.
- چیزی را که با وزن خرید و فروش میکنند با پیمانه هم میشود معامله کرد، به این صورت که اگر مثلاً میخواهد ده من گندم بفروشد با پیمانهای که یک من گندم گنجایش دارد، ده پیمانه بدهد.
- خرید و فروش دارویی که موقع درست کردن با شراب مخلوط کرده باشند، در صورتی که شخص مریض چارهای بهجز استفاده از آن دارو را ندارد، بنابر جواز استشفا به حرام، بعید نیست جایز باشد.
- چیزهای روان مضاف که گاهی به اتصال و استهلاک در آب زیاد مطلق، قابل تطهیر است، اگر ممکن باشد به طریقی به حالت اول خود برگردد و از آن استفاده شود، خرید و فروش آن در حال نجاست جایز است، و این در صورتی است که مقصود از معامله، منافع بعد از پاک شدن باشد، و اگر مقصود منافعی است که مشروط به پاک بودن آن نیست، در صورتی که مالیّت داشته باشد بدون قابلیت تطهیر هم خرید و فروش آن بنابر اظهر جایز است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] بازی و مسابقه با آلات و وسایلی که وضع آن‌ها برای قمار است، مانند شطرنج، ورق و نرد، به قصد برد و باخت و با شرطبندی حرام است، بلکه چنانچه به قصد سرگرمی و بدون شرطبندی باشد نیز بنابر احتیاط جایز نیست؛ ولی بازی و مسابقه با آلاتی که در نظر عرف مردم مخصوص قمار نیستند و قبلاً هم نبودهاند و یا قبلاً مخصوص قمار بودهاند، ولی اکنون از آلت قمار بودن به طور کلّی خارج شدهاند، بدون شرطبندی، اشکال ندارد.
- [آیت الله مظاهری] چنانکه قمار بازی کار حرامی است، ساختن آلات قمار و خرید و فروش و نگاهداری آن نیز حرام و معامله آن باطل است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] 5 اگر پاسور در عرف عام از صورت قمار خازج شده باشد و به عنوان سرگرمی محسوب شود بازی بدون برد و باخت با آن اشکال ندارد.
- [آیت الله مظاهری] قمار بر پنج قسم است: اوّل: بازی کردن با آلات قمار از قبیل شطرنج و نرد و پاسور و مانند اینها با قصد برد و باخت. دوّم: بازی کردن با آن آلات بدون قصد برد و باخت. سوّم: بازی کردن با چیزی که از آلات قمار نیست نظیر منچ و گردو و توپ و مانند اینها با قصد برد و باخت. چهارم: بازی کردن با آن‌ها بدون قصد برد و باخت. پنجم: رزمایشها و مسابقات که در این زمان متداول است که به آن آمادگی رزمی میگویند نظیر تیر اندازی، مین گذاری، قایقرانی، طرز حمله به دشمن یا فرار از او و مانند اینها، گرچه با برد و باخت باشد. قسم اوّل و دوّم و سوّم حرام است ولی قسم چهارم و پنجم مانعی ندارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .خرید و فروش بچه های نابالغ با یکدیگر و نیز معامله بالغ با نابالغ باطل است , مگر آنکه داد و ستد بین بالغ ها باشد و نابالغ وسیله نقل و انتقال قرار گیرد یا فقط صیغه عقد را در صورت اطلاع کافی، اجرا نماید . معامله نابالغی که به رشد و تمییز رسیده است , در اشیای کمارزش با اذن ولیّ میتواند صحیح باشد.
- [آیت الله علوی گرگانی] خرید و فروش مجسّمه مکروه است به کراهت شدید، ولی خرید و فروش صابونی که روی آن مجسمه دارد، اگر مقصود معامله صابون باشد کراهتی ندارد.
- [آیت الله مظاهری] خرید و فروش خوشه گندم و جو، به گندم و جو، و خرمای نرسیده به خرمای رسیده جایز نیست. خرید و فروش طلا و نقره:
- [آیت الله سبحانی] ساختن و خرید و فروش مجسّمه حرام است ولی خرید و فروش صابون و مانند آن که روی آن‌ها شکل مجسمه یا نقش های برجسته است اشکالی ندارد.
- [آیت الله بروجردی] خرید و فروش مجسّمه حرام است، ولی خرید و فروش صابونی که روی آن مجسمه دارد، اگر مقصود معاملهی صابون باشد، اشکال ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] خرید و فروش مُسکرات حرام و معاملة آن باطل است .