اصل حلیت
جواز تصرّف در اشیای مشکوک از جهت حلال بودن را قاعده حلیت نامند.
در موارد شک در ذبح شرعی وظیفه چیست؟ آیا اصل عدم تذکیه جریان دارد یا اصل حلیت و طهارت؟
اصل عدم تذکیه جریان دارد.
اصل عدم تذکیه جریان دارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در ذبح شرعی ایا قطع رگهای چهارگانه لازم است و یا تنها قطع حلقوم کافی است؟
- آیا ذبح شرعی لازم است حتماً به ذابح مستند باشد یا خیر؟
- مصرف مرغهای منجمد که از فرانسه وارد کرده‌اند و ذبح شرعی نشدهاند چه حکمی دارد؟
- تسمیه در ذبح شرعی آیا باید به زبان عربی باشد یا به هر زبانی باشد کافی است؟
- پس از ذبح شرعی اگر با تفنگ و یا کارد بر قلب و یا مغز حیوان ضربه وارد کنند حکم چنین ذبیحهای چیست؟
- اگر کسی مالی را پیدا کند و انجام وظیفه نکند و قصد هم نداشته باشد در آینده به وظیفه شرعی خود عمل نماید و آن مال پیدا شده همراهش باشد و نماز بخواند آیا نمازش صحیح است یا خیر؟
- در برخی از کشتارگاههای صنعتی که در هر بار به تعداد چند هزار قطعه مرغ کشتار میکنند و فقط برای مرغ اوّل لفظ جلاله بسم اللَّه گفته می‌شود؛ این سؤال پیش می‌آید که آیا مجموع این مرغها از نظر شرعی پاک میباشد و ذبح شرعی در مورد آنها اعمال گردیده است یا نه؟
- در اغلب موارد (ژلاتین) که یک مادّه خوراکی است و با ترکیب با اسانسهای مختلف در ساخت شکلات، کاکائو یا شیرینی، بستنی و... به کار میرود از (کلاژین)های موجود در ساختمان استخوان، زردپی، رباط، پوست و جلد گاو یا گوسفند که بهترین نوع آن میباشد اخذ می‌شود، امّا ممکن است این عمل از ساختمان حیوانات حرام گوشت و یا حیوانات حلال گوشتی که ذبح شرعی نشده باشند نیز انجام پذیرد، با توجه به اظهار نظریّه علمی پیرامون همین موضوع که استعمال شدن کلاژین و تبدیل شدن به محصول جدیدی بنام ژلاتین میباشد و امروزه در اکثر مواد خوراکی مصرف دارد، آیا فرقی بین حیوانات حلال گوشت یا حرام گوشت و ذبح شرعی یا ذبح شرعی نشده در این مسئله و تحصیل ژلاتین از ماده کلاژین که در ساختمان بدن حیوانات، موجود است میباشد یا خیر؟
- بنده چون مسئول گروه حجّ بودم به استناد وظیفهام مراقبت از بیماران و عاجزهای گروه بود، وقوف اضطراری انجام دادم، لطفاً وظیفه شرعی این جانب را بیان فرمائید.
- بنده چون مسئول گروه حجّ بودم به استناد وظیفهام مراقبت از بیماران و عاجزهای گروه بود، وقوف اضطراری انجام دادم، لطفاً وظیفه شرعی این جانب را بیان فرمائید.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] شک در اصل رمی یا مقدار آن بعد از ذبح یا سر تراشیدن چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بروجردی] هرگاه دیوانهای گوسفندی را ذبح کرد به طور شرعی، یعنی اَوداج اربعه آن را قطع کرد، آیا محکوم به حلّیّت است یا حرام است؟
- [آیت الله خوئی] گوشت حیوان حلال گوشت جلاله قبل الاستبراء، از نظر طهارت و حلیّت چه صورت دارد؟
- [آیت الله خوئی] گوشت حیوان حلال گوشت جلاله قبل الاستبراء، از نظر طهارت و حلیّت چه صورت دارد؟
- [آیت الله سیستانی] اگر در خانه مسلمانی در خارج از کشور میهمان باشیم باید حتماً برای مطمئن شدن از ذبح شرعی گوشت سؤال شود یا اصل بر برائت است ؟
- [آیت الله سیستانی] برخی شرکت ها مقدار زیادی مرغ یکجا می کشند اگر بر سر ماشین ذبح ، مسلمانی بایستد و هنگام ذبح برای همه شان یکبار و یکجا نام خدا را برزبان آورد آیا خوردن آنها حلال می شود و اگر در حلیت آنها شک کنیم می توانیم آنها را پاک بدانیم و بخوریم؟
- [سایر] موارد اجرای اصل استصحاب در طهارت و نجاست کدام است؟
- [آیت الله اردبیلی] بعد از ذبح حیوان حلال گوشت، شک میکنیم خونی که در بدن حیوان است، باقی مانده خون حیوان است یا خون هنگام ذبح است که به داخل بدن حیوان برگشته است. در این صورت، وظیفه چیست؟
- [آیت الله بهجت] کسی که در طهارت، نجاست، وضو، به خصوص غسل زیاد شک می کند و آب خیلی مصرف می کند، وظیفه ی او چیست؟
- [آیت الله بهجت] مسافری که شکّ دارد مسافرت شرعی طی شده است یا نه وظیفه اش چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- گوشتها یا مرغهای سر بریده ای که از بِلاد کفر می آورند ، محکوم به نجاست و حرمت و مردار بودن است و خرید و فروش آنها جائز نیست مگر آنکه ذبح شرعی آنها ثابت شود .
- اگر انسان شک کند که مغرب شده یا نه ، نمی تواند افطار کند ولی اگر شک کند که صبح شده یا نه ، پیش از تحقیق هم می تواند کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد . احکام روزة قضا
- اگر در بین نماز شک کند که اقتدا کرده یا نه ، چنانچه در حالی باشد که وظیفة ماموم است مثلاً به حمد و سورة امام گوش می دهد ، می تواند نماز را به جماعت تمام کند و اگر مشغول کاری باشد که هم وظیفة امام و هم وظیفة ماموم است مثلاً در رکوع یا سجده باشد ، باید نماز را به نیت فردای تمام نماید .
- اگر بعد از وضو شک کند چیزی که مانع رسیدن آب است در اعضاء وضو بوده یا نه ، وضو صحیح است . احکام وضو
- کسی که یقین دارد سفرش هشت فرسخ نیست ، یا شک دارد که هشت فرسخ هست یا نه ، چنانچه در بین راه بفهمد که سفر او هشت فرسخ بوده ، اگر چه کمی از راه باقی باشد ، نماز را شکسته بخواند و اگر تمام خوانده دوباره شکسته بجا آورد.
- اگر سفر ، مختصری از هشت فرسخ کمتر باشد ، یا انسان نداند که سفر او هشت فرسخ است یا نه ، نباید نماز را شکسته بخواند و چنانچه شک کند که سفر او هشت فرسخ است یا نه ، در صورتی که تحقیق کردن برایش مشقت دارد ، باید نمازش را تمام بخواند و اگر مشقت ندارد ، بنابر احتیاط واجب باید تحقیق کند که اگر دو عادل بگویند . یا بین مردم معروف باشد که سفر او هشت فرسخ است ، نماز را شکسته بخواند .
- گوسفند یا حیوانات دیگر را اگر با کارخانه ها و مکینه هائی که اخیراً در بعض بلاد متعارف شده است ، ذبح کنند در صورتی که تمام شرائطی که برای سر بریدن از قبیل بریدن ( اَوْداجِ اَربَعه ) که مذکور گردید ( که علّت مرگ حیوان این باشد نه قطع تخاع به وسیله برق مثلاً ) و رو به قبله بودن حیوان به نحوی که ذکر شد و رو به قبله بودن ذابح و بردن نام خدا مراعات شود حلال است و گرنه آن حیوان حرام و نجس است . و گوشتهائی که در بازار مسلمانان فروش می رود و احتمال داده می شود که بطور شرعی ذبح شده باشد ، حلال و خرید و فروش آن جائز است .
- کسی که در سفر به اختیار دیگری است ، اگر شک دارد که پیش از رسیدن به چهار فرسخ از او جدا می شود یا نه ، باید نماز را شکسته بخواند . و نیز اگر شک او از این جهت است که احتمال می دهد مانعی برای سفر او پیش آید ، چنانچه احتمال او در نظر مردم بجا نباشد باید نمازش را شکسته بخواند . شرط سوم:آنکه دربین راه از قصد خود بر نگردد ، پس اگر پیش از رسیدن به چهار فرسخ از قصد خود بر گرد ، یا مردد شود ، باید نماز را تمام بخواند .
- اگر انسان نداند معامله ای که کرده صحیح است یا باطل ، نمی تواند د رمالی که گرفته تصرّف نماید ولی چنانچه د رموقع معامله احکام آن را می دانسته و بعد از معامله شک کند ، تصرّف او اشکال ندارد و معامله صحیح است .
- مسلمانان باید به اصول دین ایمان و یقین داشته باشد و این ایمان باید برای هر مسلمانی به اندازه فکر و درک او بر پایة دلیل و برهان استوار باشد ، و در احکام غیر ضروری دین باید یا مجتهد باشد که بتواند احکام را از روی دلیل بدست آورد ،یا از مجتهد تقلید کند ، یعنی به دستور او رفتار نماید یا از راه احتیاط طوری به وظیفة خود عمل نماید که یقین کند تکلیف خود را انجام داده است ، مثلا اگر عده ای از مجتهدین عملی را حرام میدانند و عده دیگر می گویند حرام نیست ، آن عمل را انجام ندهد . و اگر عملی را بعضی واجب و بعضی مستحب میدانند آن را بجا آورد،پس کسانی که مجتهد نیستند و نمی توانند به احتیاط عمل کنند ، واجب است از مجتهد تقلید نمایند . به این مطلب نیز باید توجه کرد که در بسیاری از موارد در خود عمل به احتیاط نیز باید یا مجتهد بود و یا تقلید کرد .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] لباس نماز گزار باید از اجزای حیوان حرامگوشتی که خون جهنده دارد نباشد و اگر مویی از آن هم همراه نمازگزار باشد، نماز او بنابر اظهر و احوط باطل است؛ و اگر خون جهنده ندارد احتیاط در اجتناب است، بلکه اجتناب بیوجه نیست؛ اگرچه بشود آن را تذکیه کرد، یعنی به دستور شرع آن را ذبح کرد و یا تذکیه آن مشکوک باشد.
- [آیت الله جوادی آملی] .مقصود از مردار , چیزی است که ذبح شرعی نشده باش د؛ خواه خودش مرده باشد یا او را کشته باشند یا به وجه غیر شرعی ذبح شده باشد.
- [آیت الله اردبیلی] در ذِبح کننده (اختیار) شرط نیست، پس اگر کسی از روی اکراه ولی با مراعات شرایط شرعی حیوان را ذبح کند، حلال و پاک است؛ همچنین لازم نیست بردن نام خدا از نظر ذبح کننده واجب باشد، پس اگر کسی معتقد به وجوب آن نباشد اما هنگام ذبح به قصد ذبح نام خدا را بر زبان جاری کند، کافی است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر در شماره رکعتهای نماز احتیاط شک کند، بنابر احتیاط باید بنا را بر بیشتر بگذارد و سپس اصل نماز را اعاده کند، ولی چنانچه طرف بیشترِ شک، نماز احتیاط را باطل کند، اعاده اصل نماز کافی است.
- [آیت الله مظاهری] با لباسهای چرمی که از بازار مسلمین تهیه می‌شود اگر شک داشته باشد که از حیوانی است که ذبح شرعی شده یا نه، میتوان نماز خواند امّا با لباسهای چرمی که از ممالک غیر اسلامی آوردهمیشودنماز با آن جایزنیست ولی اگر شکّ داشته باشد که چرممصنوعی است یا چرم واقعی نماز خواندن با آن اشکالندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مردار حیوانی که خون جهنده دارد نجس است در صورتی که خودش مرده باشد، اما اگر به غیر دستور شرعی آن را ذبح کرده باشند پاک است، ولی احتیاط مستحب پرهیز است، بنابراین گوشت و پوست حیواناتی که از ممالک غیراسلامی می آورند پاک است، ولی خوردن این گوشت ها حرام است، مگر این که یقین به ذبح شرعی آنها پیدا شود، یا آورنده آن خبر دهد که ذبح شرعی شده است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] 35 ذبح حیوانات با وسایل ماشینی در صورتی که شرایط شرعی آن مطابق آنچه در بحث ذبح حیوانات گفته شد انجام شود جایز است و چنان حیوانی پاک و حلال است.
- [آیت الله اردبیلی] گوشتها یا مرغهای سر بریدهای که از کشورهای غیر اسلامی وارد می‌شوند، محکوم به نجاست و حرمت و مردارند، مگر آن که ذبح شرعی آنها ثابت شود؛ ولی گوشتهایی که در بازار مسلمانان به فروش میروند و احتمال داده می‌شود که به طور شرعی ذبح شده باشند، حلال و خرید و فروش آنها جایز است.
- [آیت الله بهجت] اگر شک داشته باشد که لباسی از مو یا پشم یا کرک حیوان حلالگوشت است یا حرامگوشت، چه در کشورهای اسلامی تهیه شده باشد، چه در کشورهای غیر اسلامی، نماز خواندن با آن مانعی ندارد؛ و اگر جنس آن از پوست و چرم و مانند آن باشد حکم آن در احکام طهارت، بحث مردار، گفته شد.
- [امام خمینی] گوشتها یا مرغهای سر بریدهای که از بلاد کفر میآورند، محکوم به نجاست و حرمت و مردار بودن است، مگر آن که ثابت شود ذبح شرعی آنها.