رضایت
رضایت به معنای خشنودی و خرسندی است که در باب بیع ، نکاح و ... به آن پرداخته شده است.
فردی تصادف کرده و منجر به فوت خانمی شده است پدر، مادر، شوهر خانم مرحومه رضایت داده‌اند و از حق خود گذشته‌اند، آنمرحومه یک دختر صغیره دارد آیا پدر صغیره می‌تواند از طرف فرزند رضایت دهد یا خیر؟
خیر نمی‌تواند.
خیر نمی‌تواند.
عنوان سوال:
فردی تصادف کرده و منجر به فوت خانمی شده است پدر، مادر، شوهر خانم مرحومه رضایت داده‌اند و از حق خود گذشته‌اند، آنمرحومه یک دختر صغیره دارد آیا پدر صغیره می‌تواند از طرف فرزند رضایت دهد یا خیر؟
پاسخ:
خیر نمی‌تواند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- پدری دارای چهار فرزند - دو پسر و دو دختر - و یک همسر میباشد. پدر که فوت نمود ارث تقسیم نشده بود که دو فرزندِ پسر نیز فوت نمودند و ارث به دو دختر و همسر رسید، آیا سهم دو پسر که فوت نمودهاند به مادر میرسد یا اصلاً سهمی ندارند؟
- ارث پدر و مادر پس از فوت بین دختر و پسر چگونه تقسیم میشود؟
- اگر طلا را داماد یا پدر و مادر و بستگان داماد خریده و به عروس داده‌اند آیا عروس مالک میشود؟ حال اگر طلا و اشیاء قیمتی که به عروس داده‌اند و قبض و اقباض شده بعد از مدتی مثلاً پنج سال طلاق واقع شد یا شوهر از دنیا رفت حکم آن اشیاء چه میشود؟ آیا دهندگان میتوانند پس بگیرند؟ مثلاً پدر شوهر بگوید من به خاطر اینکه عروسم بودی خریدم حالا طلاق یا فوت و... که دیگر عروس من نیستی آنها را میخواهم؟
- س630 و 631: تزویج ولایی مشروط به مصلحت مولی علیه است. حال اگر دختری صغیره توسط پدر یا جد پدری به نکاح فردی در آمد و پس از بلوغ رضایت به این ازدواج نداد آیا عقد صحیح بوده و دختر مجبور به پذیرش همسر علی رغم عدم رضایت خویش میباشد و یا اینکه عدم رضایت دختر موجب اثبات خیار برای دختر میشود؟ زیرا: الف - این تزویج که همراه با عدم رضایت زوجه است موجب ضرر و زیان بر او خواهد بود (مشمول قاعده لاضرر) ب - روایاتی دال بر حق فسخ مانند صحیحه محمدبن مسلم و روایت یزید الکناسی وجود دارد.
- شخصی همراه زن و فرزندانش در یک سانحه تصادف رانندگی فوت میکنند، هم خود مرد و هم همسر او، پدر و مادری دارند و فرزند دیگری هم ندارند، حکم تقسیم ارث را بین والدین زوج و زوجه ایشان بیان فرمایید:
- آیا برای محصلینی که نمیتوانند در کنار پدر و مادر ادامه تحصیل بدهند نظیر طلاب خارجی که در حوزه علمیه قم مشغول تحصیل هستند در صورتی که پدر و مادر به خاطر علاقه و محبّتی که به فرزندشان دارند به فرزند اجازه ندهند که ادامه تحصیل دهد، آیا این فرزند می‌تواند بدون اجازه پدر و مادر ادامه تحصیل بدهد یا جایز نیست؟
- شخصی خانم اول او فوت شده، ازدواج دوم را انجام داد حالا از زن دوم هیچ بچه ندارد، میخواهد دختر خود را شوهر دهد، چه کار باید بکند که داماد به زن دوم محرم شود؟
- اگر فرزند برای رفع نیازهای شرعی خود به اماکن مقدسه برود و پدرش در منزل نیست با به او بگوید ولی مادر هست آیا حتما اجازه پدر لازم است ؟ اگر هر دو یا یکی از آنان در منزل نباشد ولی فرزند بداند آنها راضی هستند که برای کاری فردی از منزل خارج شود اشکال دارد ؟
- مادر اینجانب که پس از فوت پدرم با شخصی دیگری ازدواج کرده بود هم اکنون مرحوم شده است سؤال ما این است که مقدار سهم الارث باقی مانده از مادرم نسبت به شوهر دوم و بنده که فرزند او از شوهر اول هستم به چه مقدار میباشد؟
- زنی فوت نموده دارای چند فرزند میباشد و اصل دارائی او دو دانگ خانه مسکونی میباشد شوهر متوفی میگوید دو دانگ مادرتان را پس از مرگ به یک فرزندم (مشخص نموده) البته با رضایت اولادهای دیگرم بدهید. در صورتی که ورثه راضی نباشد آیا این وصیت صحیح است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زن و شوهری در حین مسافرت با ماشین تصادف کردند که منجر به فوت هر دو گردید، ولی فوت زن تقریباً دو ساعت بعد از فوت شوهر رخ داده است و همچنین شوهر از این همسر متوفّی فرزندی ندارد بلکه از زن دیگر فرزند دارد. آیا شرعاً این همسر متوفّی از شوهر مرحوم خود ارث می برد؟
- [آیت الله بهجت] آیا دختر خوانده به پدر، دایی، عمو، برادر محرم است و یا شوهر دختر خوانده به مادر خانم محرم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر کسی بدون اذن و رضایت پدر، یا مادر، یا برادر، یا فرزند ذکور، یا پدر زن، یا مادر زن، یا شوهر دختر، یا شوهر خواهر خود، وارد خانه آنها شود، آیا کیفر او همان مجازات ورود به عنف است، که برای دیگران مقرّر گردیده یا تفاوت دارد؟
- [سایر] آیا در صورت عدم قبول دیه از طرف ولی دم - در تصادف منجر به فوت - وی می‌تواند مجرم را به زندان بیاندازد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی همراه زن و سه فرزندش در یک تصادف فوت می کند. هم خود مرد و هم همسر او پدر و مادر دارند و فرزند دیگری هم ندارند، حکم تقسیم ارث را بین والدین اینها بیان فرمایید؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زنی فوت کرده مهریه و جهیزیه ماترک اوست. ورثه او عبارتند از شوهر و پدر و مادر و یک دختر. چگونه ماترک را تقسیم کنند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] زنی فوت کرده مهریه و جهیزیه ماترک اوست ورثه او عبارتند از شوهر، پدر، مادر و یک دختر چگونه ماترک را تقسیم کنند؟
- [آیت الله خامنه ای] پدر و مادر از حقوق فرزند پسرشان که فوت کرده ارث می برند یا نه؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا فرزند می‌تواند به پدر و مادر خویش بی احترامی کند و تکلیف پدر و مادر با چنین فرزندی چیست؟
- [آیت الله بهجت] ازداوج مادر با پدر شوهر دختر خویش جایز است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] تا هفت سال قمری پسر یا دختر تمام نشده، پدر نمی‌تواند او را از مادرش جدا کند ولی مادر باید در نحوه تربیت و اداره فرزند نظر پدر را رعایت کند، در دوران شیردهی، زن حقّ دارد فرزند خود را شیر بدهد، مگر آن که کس دیگری یافت شود که حاضر باشد مجّانی یا با مزد کمتری بچه را شیر دهد، در این صورت پدر می‌تواند بچه را از مادر جدا سازد، هر چند مستحبّ است که چنین کاری را نکند و فرزند را در نزد مادر خود باقی بگذارد. در این زمان هم رعایت نظر پدر در تربیت و اداره فرزند بر مادر وی لازم است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر فرزند با اجازه پدر یا زن با اجازه شوهر قسم بخورد، بعداً پدر یا شوهر نمی‌تواند قسم فرزند یا زن را به هم بزند، مگر زن به کاری قسم خورده که انجام آن بدون اذن شوهر جایز نیست، در این صورت شوهر می‌تواند در هنگام عمل اجازه انجام آن را ندهد، در نتیجه عمل به قسم لازم نخواهد بود.
- [امام خمینی] اگر پدر یا مادر نذر کند که دختر خود را به سید شوهر دهد بعد از آن که دختر به تکلیف رسید احتیاط آن است که اگر بتوانند او را راضی نمایند که به سید شوهر کند.
- [آیت الله سیستانی] اگر زنی از شوهر سابقش دختری داشته باشد ، شوهر بعدی می‌تواند آن دختر را برای پسر خود که از این زن نیست عقد کند ، و نیز اگر دختری را برای پسر خود عقد کند ، می‌تواند با مادر او ازدواج نماید .
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر همراه افراد فرضبر طبقه اوّل، شوهر یا زن هم باشند، در اینجا گاه مجموع فرضها از کلّ ترکه بیشتر میشود که در این صورت از سهم دختر یا دختران کم میشود و سهم پدر و مادر و شوهر و زن تغییری نمیکند و گاه مجموع فرضها از کلّ ترکه کمتر میگردد که در این صورت مقدار باقی مانده به پدر و مادر و دختر یا دختران به نسبت سهام داده میشود و به سهم زن و شوهر اضافه نمیگردد. چند مثال از بیشتر شدن مجموع فرضها از کلّ ترکه: 1 - شوهر و پدر و چند دختر با هم باشند، فرض شوهر 14، فرض پدر 16 و فرض دختران 23 بوده که مجموعا1312 شده و 112 از کلّ ترکه بیشتر میگردد این 112 از سهم دختران کم میشود، در نتیجه سهم شوهر 312 و سهم پدر 212 باقی مانده و سهم دختران از 812 به 712 کاهش مییابد. 2 - شوهر و پدر و مادر و یک دختر با هم باشند، در این صورت فرض شوهر 14 و فرض پدر 16 و فرض مادر 16 و فرض یک دختر 12 میگردد که مجموع آن 1312 و 112 از کلّ ترکه بیشتر است، در اینجا هم سهم شوهر همان 312 و سهم پدر و مادر هر یک 212 بوده و سهم دختر از 612 به 512 کاهش مییابد. 3 - زن و پدر و مادر و دختران با هم باشند، در این صورت فرض زن 18 (با توضیحی که بعداً خواهد آمد) و فرض هر یک از پدر و مادر 16 و سهم دختران 23 میباشد که مجموع آنها 2724 میباشد، در اینجا سهم زن همان 324 و سهم هر یک از پدر و مادر 424 بوده و سهم دختران از 1624 به 1324 کاهش مییابد. چند مثال از کم آمدن مجموع فرضها از کلّ ترکه: 1 - شوهر و پدر یا مادر و یک دختر با هم باشند، فرض شوهر 14 و فرض پدر یا مادر16 و فرض دختر 12 بوده که مجموعا 1112 بوده که 112 از ترکه باقی میماند که به نسبت سهام بین پدر (یا مادر) و دختر تقسیم میگردد، در نتیجه سهم نهایی شوهر همان 416 بوده و سهم پدر یا مادر به 316 و سهم دختر به 916 افزایش مییابد. 2 - زن و پدر یا مادر و یک دختر با هم باشند، فرض زن 18 و فرض پدر یا مادر 16 و فرض دختر 12 بوده که مجموعا 1924 گردیده که 524 از ترکه باقی مانده که به نسبت سهام پدر (یا مادر) و دختر بین آنها تقسیم میگردد، در نتیجه سهم زن همان 432 باقی مانده و سهم پدر یا مادر به 732 و سهم دختر به 2132 افزایش مییابد. 3 - زن و پدر یا مادر و دختران با هم باشند، فرض زن 18 و فرض پدر یا مادر16 و فرض دختران 23 خواهد بود که مجموعا 2324 گردیده و 124 باقی میماند که به نسبت سهام بین پدر (یا مادر) و دختران قسمت میشود، در نتیجه سهم زن همان 540 بوده و سهم پدر یا مادر به 740 و سهم دختران به 2840 افزایش مییابد.
- [آیت الله اردبیلی] پدر و مادر نمیتوانند از طرف فرزند خود نذر کنند؛ پس اگر مثلاً نذر کنند که دختر خود را به سیّد شوهر دهند و دختر پس از تکلیف راضی نباشد، نذر آنان اعتباری ندارد، ولی احتیاط مستحب آن است که اگر بتوانند او را راضی نماید که با سیّد ازدواج کند.
- [آیت الله اردبیلی] جهیزیّهای که پدر و مادر به دختر میدهند، اگر به واسطه صلح یا بخشش ملک او نموده باشند، نمیتوانند از او پس بگیرند، ولی اگر ملک او نکرده باشند، پس گرفتن آن مانعی ندارد؛ همچنین است حکم جواهرات یا چیزهای دیگری که شوهر برای همسر خود تهیّه می‌کند یا پدر به فرزند خود می‌دهد.
- [آیت الله مظاهری] نذر زن احتیاج به اجازه شوهر ندارد و همچنین نذر فرزند احتیاج به اجازه پدر و مادر ندارد ولی اگر مزاحم حقوق شوهر شد یا مایه آزار پدر یا مادر شد، نذر آنها باطل میشود حتّی اگر آنها قبلاً اجازه داده باشند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر همراه طبقه اوّل، شوهر یا زن وجود داشته باشد و در طبقه اوّل وارث قرابتبر وجود داشته باشد، تقسیم ارث روشن است: نخست شوهر و زن و وارث فرضبر دیگر (اگر وجود داشته باشد) ارث خود را میبرد و باقی مانده به وارث قرابتبر میرسد، بنابراین اگر وارث شوهر و پسر باشد، شوهر 14 و بقیّه به پسر میرسد و اگر شوهر و پدر و مادر و پسر و دختر باشد، شوهر 14 و هر یک از پدر و مادر 16 و 512 باقی مانده را پسر و دختر برده و پسر دو برابر دختر میبرد، در نتیجه سهام نهایی بدین گونه خواهد بود: شوهر 936، پدر و مادر هر یک636، پسر 1036 و دختر 536.
- [آیت الله شبیری زنجانی] پدر یا جدّ پدری میتوانند دختری را که به حدّ بلوغ رسیده و رشیده است، یعنی مصلحت خود را تشخیص می‌دهد در صورتی که باکره باشد شوهر دهند و مستحبّ و مطابق احتیاط استحبابی آن است که رضایت دختر را در این مورد جلب کنند و اجازه مادر و برادر لازم نیست و اگر دختر باکره بالغه رشیده بخواهد با کسی ازدواج کند و پدر و جدّ پدری اجازه نمیدهند، چنانچه ممانعت ایشان بدون رعایت مصلحت دختر باشد، اجازه آنان لازم نیست، ولی اگر آنها ازدواج را به صلاح دختر ندانسته لذا ممانعت به عمل آورند، ازدواج دختر بدون اجازه پدر یا جدّ پدری باطل است.