اشکال دارد
يعنی چنين كاری موجب اسقاط تكليف نيست و نمی‌شود به آن اكتفا كرد؛ ولی در اين مورد می‌توان به فتوای مجتهدی كه در رتبه‌ی بعدی است رجوع كرد. رجوع کنيد به: احتياط واجب
اگر فرزند برای رفع نیازهای شرعی خود به اماکن مقدسه برود و پدرش در منزل نیست با به او بگوید ولی مادر هست آیا حتما اجازه پدر لازم است ؟ اگر هر دو یا یکی از آنان در منزل نباشد ولی فرزند بداند آنها راضی هستند که برای کاری فردی از منزل خارج شود اشکال دارد ؟
اشکالی ندارد .
اشکالی ندارد .
عنوان سوال:
اگر فرزند برای رفع نیازهای شرعی خود به اماکن مقدسه برود و پدرش در منزل نیست با به او بگوید ولی مادر هست آیا حتما اجازه پدر لازم است ؟ اگر هر دو یا یکی از آنان در منزل نباشد ولی فرزند بداند آنها راضی هستند که برای کاری فردی از منزل خارج شود اشکال دارد ؟
پاسخ:
اشکالی ندارد .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- پسر بچه پانزده ساله ای که شب هنگام پس از بیدار شدن از خواب ، فردی اجنبی را به صورت برهنه با مادرش در اتاق خواب می بیند ، با این اعتقاد که فرد خائن و متجاوز به ناموس باید کشته شود ، فرد مزبور را که مبادرت به فرار نموده به قتل می رساند . لازم به ذکر است زن مدّعی است که اولا : با تهدید فرد مقتول مبنی بر آبرو ریزی او در صورت تن ندادن به رابطه ، مجبور به باز کردن درب منزل به روی او شده است . ثانیا رابطه نامشروع در حد کمتر از زنا بوده است .الف ) قتل ارتکابی توسط نامبرده با اعتقاد به لزوم کشتن اینگونه افراد ، مشمول کدامیک از عناوین قتل عمد یا شبه عمد می شود ؟ب ) با توجه به ادعای زن مبنی بر اینکه از روی تهدید مجبور به برقراری رابطه با اجنبی شده است ، آیا عمل ارتکابی از سوی فرزند تازه بالغ وی می تواند مشمول عنوان دفاع از ناموس و در نتیجه عدم شمول ادله قتل عمد در مورد وی باشد ؟ج ) با توجه به اینکه اطلاعات فقهی نوجوان در احکام شرعی کم بوده ، آیا جهل وی به مسائل می تواند رفع مسئولیت کند ؟
- از قرار معلوم کنوانسیون ( محو کلّیه اشکال تبعیض علیه زنان ) بزودی جهت بررسی در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار خواهد گرفت . از آنجا که این معاهده بین المللی متضمن مواردی است که از نظر فقهی قابل تأمل است ، مستدعی است نظر مبارک خود را نیبت به موارد زیر بیان فرمایید : 1 بر اساس ماده 1 این معاهده باید هر گونه تمایز ، استثناء و یا محدودیت بر اساس جنسیت در زمینه های ، سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی ، و یا هر زمینه دیگر لغو گردد . با توجه به این ماده تفاوت زن و مرد در مواردی چون ، میزان پوشش واجب بدن ، نظر و لمس بدن جنس مخالف ، قصاص ، شهادت ، ارث ، طلاق ، تعداد همسران ، امامت جماعت ، لزوم تمکین جنسی ، ولایت بر فرزندان ، سرپرستی خانواده ، حق حضانت ، عیوب موجب فسخ نکاح ، نشوز ، لزوم سپری شدن عده برای ازدواج بعدی ، مرجعیت و قضاوت تبعیض تلقی می گردد و باید از میان برداشته شود . آیا تساوی زن و مرد در موارد ذکر شده با احکام شرع مطابقت دارد ؟ 2 با توجه به اینکه ماده 15 بند 4 در مورد کسب ، تردد ، تغییر و یا حفظ تابعیت خود و فرزندان ، زن و مرد را مساوی میداند ، الف آیا زن بدون موافقت همسر می تواند برای فعالیتهای اقتصادی ، سیاسی و اجتماعی از منزل خارج شود ؟ ب آیا زن بدون رضایت همسر می تواند برای فعالیتهای اقتصادی ، سیاسی و اجتماعی از منزل خارج شود ؟ 3 با توجه به ماده 14 بند 2 ب و ماده 16 بند ه که حق تصمیم گیری در مورد تعداد فرزندان ، فواصل بارداری و تنظیم خانواده را برای زنان مطرح می کند ، آیا زن بدون رضایت همسر می تواند اقدام به بستن لوله رحم ، استفاده از داروها و روشهای ضد بارداری و تنظیم فواصل بارداری کند ؟ 4 با توجه به ماده 16 بند الف و ج که ازدواج را فقط موکول به رضایت طرفین دانسته است : الف: آیا ازدواج با مردان غیر مسلمان جایز است ؟ ب : آیا ازدواج طرفین برای بار چهارم بدون وجود محلل جایز است ؟ ج : آیا پدر در امر ازدواج بر فرزند صغیر ولایت دارد؟ د : آیا زن در صورت یقین به عدم انعقاد نطفه می تواند قبل از سپری شدن ایام عادت اقدام به ازدواج کند ؟ 5 با توجه به اینکه بر طبق ماده 16 بند 2 ازدواج کودک غیر قانونی اعلام شده است و کودک در عرف بین الملل به افراد کمتر از 18 سال اطلاق می شود ، آیا ازدواج افراد بالغ کمتر از 18 سال نافذ است ؟ 6 با توجه به اینکه طبق ماده 15 بند 3 کلیه قراردادها و اسناد خصوصی که در جهت محدود کردن خیارات و اهلیت قانونی زنان است ملغی اعلام می شود ، آیا زن و مرد هنگام ازدواج می توانند شروطی را در ضمن عقد بگنجانند که مفاد آن محدود کردن اختیارات همسر باشد ؟ 7 با توجه به مفاد کنوانسیون ، آیا موارد تعارض این معاهده بین المللی با احکام اسلامی را به کونه ای ارزیابی می نمایید که با حذف برخی موارد جزیی آن به گونه ای که با روح کنوانسیون یعنی رفع هر گونه تمایز منافات نداشته باشد ، بتوان موارد تعارض آن را با احکام اسلامی از میان بر داشت و به این معاهده پیوست ؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] چطور می توان پدر و مادر را راضی کرد که اجازه دهند خواستگار به منزل بیاید؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در صورتی که زن از شوهر خود مطالبه منزل جدا کند و بگوید در منزلی که پدر و مادر شوهر باشند حاضر به زندگی نیستم، آیا بر شوهر لازم است که به خواسته زن خود جامه عمل بپوشد یا خیر؟ در صورتی که مرد به خواسته زن جامه عمل نپوشاند و زن هم حاضر به زندگی نشود و به منزل پدرش برود و بگوید تا منزل جداگانه تهیه نکنی به خانه ات نمی آیم، آیا زن ناشزه می شود؟ در صورتی که زوج تمکن مالی نداشته باشد و قادر به جدا کردن منزل نباشد، وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] 2- اگر فرزند بداند که والدینش راضی نیستند تا به جایی برود، در صورتی که بدون آنکه پدر و مارد بفهمد به آنجا برود ایا اشکالی دارد ؟ ( مثلاً پدر بگوید نباید از آن مغازه فلان چیز را بخری چون برایت ضرر دارد، و ما از آن مغازه همان چیز را که نهی کرده بوده بخریم و ضرر نداشته باشد، حکمش چیست؟ ( 6576/1)
- [آیت الله سبحانی] اگر فرزند دچار درد دندان شود و پدر حاضر به پرداخت مخارج درمان نباشد، آیا مادر می تواند بدون اجازه ی شوهر مبلغی را از خود برای معالجه بردارد؟
- [سایر] با سلام، همسرم خود را فردی بسیار مذهبی و متدین میدانند اما پدرشان اهل مشروب و تریاک است و کلا خانواده بیمبالاتی در امور شرعی دارند (بجز مادر خانواده). همسرم بدون اجازه به منزل برادر معتاد و مشروب خوارشان رفتهاند و به منع بنده نیز توجه نکردهاند و کلا ایشان در برابر شوهر زنی سرکش و خود رأی هستند. آیا بنده حق دارم مانع رفتن همسر به منزل پدر و برادرشان شوم؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] دو سال پیش خدمت یکی از دوستان در یکی از اماکن مقدّسه نشسته بودم که چند نفر وارد شدند و گفتند دستبند طلایی پیدا کرده اند و دفتر اشیای گمشده نیز تعطیل بود. و به هرحال به من سپردند. فردا به متصدی دفتر و چند نفر خدمه جریان را گفتم و بالأخره کسی سراغش نیامد. و همان شخصی که در دفتر نزدش نشسته بودم به قدری محتاج است که گاهی به ده یا صد تومان نیازمند می شود و دارای دو فرزند و یک زن است و هم اکنون در منزل پدر عیالش به سختی زندگی می کند، آیا اجازه هست آن را از طرف صاحبش بفروشم و به ایشان بدهم؟
- [آیت الله علوی گرگانی] پدری فوت می‌کند که چهار فرزند اعمّ از سه پسر که هر سه صغیرند و یک دختر دارد و زن متوفّی هم ارثبر اوست منزل مسکونیای دارد که بعد از چند سال بوسیله برادران تخریب میشود و برادران و مادر جهت ساختمان منزل کمکهای متفاوتی میکنند و مقداری هم پدر پول نقد دارد که توسط قیّم شرعی و قانونی بچّهها خرج جهیزیّه خواهر میگردد و حال آن که پسرها در آن زمان صغیر بودهاند بفرمائید وضعیت ارث و نحوه مالکیّت ساختمان جدید البناء چگونه است؟
- [سایر] با سلام ساکن تهران وضعیت مالی متوسط تعداد اعضای خانواده سه نفر من فرزند دختری 6 ساله دارم دخترم خیلی احساساتی است و به همه احساساتش را بروز می دهد مثلاً وقتی فامیل یا دوستی به منزل ما می آید به آن فرد خیلی می چسبد فرد مذکور را می بوسد و مرتب به آن شخص محبت می کند حتی دست آن فرد را بوس می کند و حتی دوست ندارد آن فرد برود یا دوست دارد با آن شخص به منزل شان برود و من از این موضوع نگران هستم که مبادا در خانه خودمان موردی او را ناراحت می کند من شاغل می باشم و دخترم پیش مادربزرگش یعنی مادر خودم بیشتر وقت روز می باشد و وقتی من از سرکار به منزل مادرم می روم او را به پارک یا خیابان برای قدم زدن می برم و او دوست دارد دیر به خانه برویم البته وقتی به منزل می رویم گریه یا ناراحتی نمی کند سریع مشغول بازی می شود ولی نمی دانم ابتدا که می گویم برویم خانه دوست دارد تا آنجا که می شود بیرون از خانه باشد پدرش فرد مهربانی است بطوری که خیلی بیشتر از من که مادرش هستم به او محبت دارد و با او بازی و شوخی می کند آیا این مورد اقتضای سنش است؟
- [سایر] باعرض سلام خدمت شما مشاور خوب پسرمن 3.5 است و تنها فرزند خانواده ما و کل خانواده همسرم و خودم خانواده سه نفری ما درطبقه پایین منزل مادرهمسرم قراردارد این روزها ازدست پسرکوچولوم عصبانی هستم بخاطراینکه اکثر اوقات روز رو درخانه مادربزرگش سپری می‌کند و وقتی می خواهد به خانه بیاید گریه می کند حتی بعضی وقتها بدون اجازه فرار می کند و میرود یا برای ناهار و شام ماندن در خانه انها پافشا ری می کند و گریه می کند و جیغ می زند اگر من یا همسرم برخورد کنیم می گویند خانه مادربزرگش نرود کجابرود یا این طور برداشت می کنند که من دوست ندارم فرزندم به خانه مادر پدرش برود و با انها مخالف هستم وقتی به پدرش می گویم توهم چیزی بگو می گوید با ید صبر کنی چون اگر من چیزی بگویم برای تو بد می شود پسرم هم این را فهمیده و وقتی من دعوایش می کنم که کارهای بد انجم دادی با گریه های بلند به سمت حیاط خلوت می رود تا برای خود یک ناجی یا حامی پیدا کند وقتی هم نمی گذارم بالا برود هم این کار را انجام می‌دهد هرکس که بالا می رود او هم می خواهد بالا برود این قضیه از زمانی بیشتر شده که ما یک سفر دسته جمعی داشتیم البته این را هم بگویم که پسرم اصلا حرف من وپدرش را گوش نمی دهد حتی وسایلش را جمع نمی کند اگر به او بگوییم دیکر اجازه نمی دهیم اسباب بازی بخری یا غیره می گوید خوب اجازه نده یا مثلا اب یخ می خوری مریض می شوی می گوید خوب مریض شوم و در اخر هم می گوید تو مامان یا بابا ی من نیستی تورا دوست ندارم مامانی مامان من است کلی مرا ازار می دهد این را هم بگویم به خانه مادربزرک یا عمویش که می رود دستور می ده د برایم این را درست کنید مثلا ماکارونی خیلی دوست دارد انها هم برایش درست می کنند نمی دانم چکار کنم لطفا مرا کمک کنید
- [سایر] پدری پول تلفن خانواده را می دهد و این کار برای او جزو مؤونه سال است. پسر خانواده از تلفن استفاده نامشروع و حرام می کند. حال با توجه به این که استفاده حرام جزو موونه نیست، آیا باید خمس آن مقدار از پول تلفن را که صرف کار حرام شده بدهند (با توجه به این که عین پول به مخابرات پرداخت شده و پسر پولی دریافت نکرده است) ؟ اگر باید بدهند چه کسی باید بدهد پدر یا پسر؟ در ضمن پدر نمی داند که استفاده حرام شده است. (مقلد آیت الله بهجت هستم، البته نظریات دیگران هم مفید خواهد بود.) که پاسخ زیر داده شده بود:"چون بدون اجازه پدر از تلفن و مال او استفاده کرده است، اگر پدرش راضی نباشد تمام مقدار پولی را که در ازاء مکالمات نامشروع پدر پرداخت کرده و همچنین خمس آن را مدیون است و باید به پدر بپردازد. اما اگر پدر راضی باشد خمس این مبلغ هم به گردن پدر است و باید به پدر اطلاع دهد تا او بپردازد؛ زیرا نظر تمام مراجع معظم تقلید این است که پولی که در راه حرام صرف شود، جزو مؤونه نیست و باید خمس آن را پرداخت. حال با توجه به این، سؤال دیگری به وجود می آید فردی که از تلفن استفاده حرام کرده از خدماتی که حکومت برای او به وجود آورده استفاده کرده مثلا یارانه و هزینه هایی که دولت متکفل می شود با توجه به پاسخ شما فرد باید خمس آن پولها را نیز بدهد یعنی خمس یارانه دولت و تمام هزینه های دولت چون مورد آن دقیقا مانند پدر و پسر است. آیا چنین است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] تا هفت سال قمری پسر یا دختر تمام نشده، پدر نمیتواند او را از مادرش جدا کند ولی مادر باید در نحوه تربیت و اداره فرزند نظر پدر را رعایت کند، در دوران شیردهی، زن حقّ دارد فرزند خود را شیر بدهد، مگر آن که کس دیگری یافت شود که حاضر باشد مجّانی یا با مزد کمتری بچه را شیر دهد، در این صورت پدر میتواند بچه را از مادر جدا سازد، هر چند مستحبّ است که چنین کاری را نکند و فرزند را در نزد مادر خود باقی بگذارد. در این زمان هم رعایت نظر پدر در تربیت و اداره فرزند بر مادر وی لازم است.
- [آیت الله اردبیلی] خوردن و آشامیدن از منزل یا باغ بستگان نزدیک انسان مانند پدر، مادر، فرزند، همسر، برادر، خواهر، عمو، عمّه، دایی، خاله و نیز دوستان و کسی که منزل و کار خود را به انسان محوّل نموده است، در صورتی که اطمینان یا گمان به راضی نبودن آنان نداشته باشد، جایز است.
- [آیت الله اردبیلی] پدر و مادر نمیتوانند از طرف فرزند خود نذر کنند؛ پس اگر مثلاً نذر کنند که دختر خود را به سیّد شوهر دهند و دختر پس از تکلیف راضی نباشد، نذر آنان اعتباری ندارد، ولی احتیاط مستحب آن است که اگر بتوانند او را راضی نماید که با سیّد ازدواج کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] روزه گرفتن زن (روزه مستحبی) در صورتی که حق شوهرش از بین برود بدون اجازه او جایز نیست، و اگر حق او از بین نرود نیز، بنابر احتیاط واجب باید با اجازه شوهر باشد، همچنین روزه مستحبی اولاد اگر اسباب اذیت پدر و مادر شود جایز نیست، ولی اجازه گرفتن از آنها لازم نمی باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] گرفتن نطفه مردی و گذاشتن ان در رحم مصنوعی و پرورش ان به منظور تولید فرزند جایز است مگر این که متوقف بر انجام کار حرامی باشد که ارتکاب ان کار حرام است و چنانچه از این راه بچه ای به وجود بیاید اگر تخمک زن نباشد ان بچه فرزند صاحب نطفه است و احکام پدر و فرزند بر ان دو جاری می شود ولی مادر ندارد و در صورتی که تخمک زن هم باشد ان زن هم مادر اوست
- [آیت الله اردبیلی] همانگونه که در احکام انفال گفته شد، هر مالی که عرفا مالیّت داشته ولی مالک نداشته باشد و منفعت آن متعلّق به عموم مردم باشد، جزء انفال است و برای تصرّف در انفال در عصر غیبت امام معصوم علیهالسلام ، بنابر احتیاط باید از حاکم شرعی اجازه گرفته شود؛ ولی برای تصرّفاتی که معمولاً مردم بدون اجازه انجام میدهند و سیره در مورد آنان وجود دارد مثل ماهیگیری برای رفع نیازهای شخصی و یا چراندن دام در مراتع اجازه گرفتن لازم نیست و این گونه موارد در حکم مباحات میباشند.
- [آیت الله سیستانی] دختری که به حدّ بلوغ رسیده و رشیده است ، یعنی مصلحت خود را تشخیص می‌دهد ، اگر بخواهد شوهر کند ، چنانچه با کره باشد و متصدی امور زندگانی خویش نباشد ، باید از پدر ، یا جدّ پدری خود اجازه بگیرد ، بلکه بنابر احتیاط واجب اگر خود متصدی امور زندگانی خویش باشد نیز باید اجازه بگیرد ، و اجازه مادر و برادر لازم نیست .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که می خواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد یا ده روز در محلّی بماند اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود باز هم باید نماز را تمام بخواند ولی اگر باقی مانده راه هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود و برگردد باید نماز را شکسته بخواند. شرط پنجم: آنکه برای کار حرام سفر نکند و اگر برای کار حرامی مانند دزدی سفر کند باید نماز را تمام بخواند و همچنین است اگر خودِ سفر، حرام باشد مثل آنکه سفر برای او ضرر داشته باشد یا زن بدون اجازه شوهر و فرزند با نهی پدر و مادر در صورتی که مخالفت با آن موجب اذیت و ناراحتی یا اسائه ادب به پدر و مادر باشد سفری بروند که بر آنان واجب نباشد ولی اگر مثل سفر حج واجب باشد باید نماز را شکسته بخواند.
- [آیت الله سیستانی] - اعتکاف باید با اذن کسی که اذن او شرعاً معتبر است باشد. بنابراین زمانی که توقّفِ زن در مسجد حرام باشد مثل موردی که زن بدون اجازه از منزل خارج شده باشد، اعتکاف باطل است، و در صورتی که توقّفِ زن در مسجد، حرام نباشد ولی اعتکاف منافی با حق شوهر باشد، صحّت اعتکافش در صورتی که بدون اذن شوهرش باشد، محلّ اشکال است. همچنین در صورتی که اعتکاف موجب آزار و اذیت والدین باشد و این اذیت، ناشی از شفقت و دلسوزی باشد، اذن فرزند از آنان لازم است و اگر موجب اذیت آنان نباشد، احتیاط مستحب آن است که اجازه بگیرد. نهم: معتکف محرّمات اعتکاف را ترک نماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که می خواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد؛ یا ده روز در محلی بماند و نیز کسی که مردد است که از وطنش بگذرد؛ یا ده روز در محلی بماند؛ اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود؛ باز هم باید نماز را تمام بخواند. ولی اگر باقیمانده راه هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود و برگردد و برگشتن نیز چهار فرسخ باشد؛ باید نماز را شکسته بخواند. شرط پنجم - آنکه برای کار حرام سفر نکند و اگر برای کار حرامی مانند دزدی سفر کند؛ باید نماز را تمام بخواند. و همچنین است اگر خود سفر حرام باشد مثل آنکه برای او ضرری که اقدام بر آن شرعا حرام است داشته باشد؛ یا زن بدون اجازه شوهر و فرزند با نهی پدر و مادر که موجب عقوقش باشد سفری بروند که بر آنان واجب نباشد؛ ولی اگر مثل سفر حج واجب باشد؛ باید نماز را شکسته بخوانند.