حج میقاتی
حج بَلَدی مقابل حج میقاتی است.
شخصی برای حج مستحبی مبلغ معینی را وصیت کرده، و آن مبلغ حتی برای حج میقاتی کفاف نمی دهد، وظیفه چیست؟
در فرض سؤال آن مبلغ را به نیت موصی در کارهای خیر مصرف کنند. بلی اگر وصیت مقید به انجام حج بوده است با فرض عدم کفاف برای حج، وصیت باطل است و آن مبلغ طبق احکام ارث بین ورثه تقسیم می شود.
در فرض سؤال آن مبلغ را به نیت موصی در کارهای خیر مصرف کنند. بلی اگر وصیت مقید به انجام حج بوده است با فرض عدم کفاف برای حج، وصیت باطل است و آن مبلغ طبق احکام ارث بین ورثه تقسیم می شود.
عنوان سوال:
شخصی برای حج مستحبی مبلغ معینی را وصیت کرده، و آن مبلغ حتی برای حج میقاتی کفاف نمی دهد، وظیفه چیست؟
پاسخ:
در فرض سؤال آن مبلغ را به نیت موصی در کارهای خیر مصرف کنند. بلی اگر وصیت مقید به انجام حج بوده است با فرض عدم کفاف برای حج، وصیت باطل است و آن مبلغ طبق احکام ارث بین ورثه تقسیم می شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی با اینکه خودش مکه رفته، باز وصیت کرده که برایش یک حج بلدی بخرند، آیا می شود این حج را به میقاتی تبدیل کرد یا نه؟
- شخصی وصیت کرده که بعد از فوتش درختهایش را برای حج او مصرف کنند، در حالی که آنها 51 خرج حج امروز را ندارد، وظیفه چیست؟
- شخصی وصیت کرده است یک مبلغ معینی را به دیگری بدهند، ولی متصدی به وصیت عمل نمی کند آیا آن شخص می تواند مقداری که اختصاص به او داده شده، خودش از آن مال بردارد یا نه؟
- اگر متوفی وصیت مسلمی داشته باشد که وارث معینی حج او را ادا کند، آیا این وصیت معتبر خواهد بود؟
- شخصی پس از استقرار وجوب حج، دیوانه شده، وظیفه ولیّ نسبت به حج او چیست؟
- شخصی مبلغی پول در بانک مسکن گذاشته تا بعد از رسیدن به مبلغ معینی به او خانه بدهند، اگر بر این پول سال بگذرد، آیا خمس دارد؟
- پدرم وصیت کرده که حدود /000/150 تومان از اموالش را برای او حج بجاآورم.باتوجه به اینکه کل اموال پدرم برای حج کفایت نمی کند وقبلا ثبت نام نکرده است. وقدرت رفتن به حج را نیزنداشته است. فعلا وظیفه چیست؟
- شخصی بدون وصیت و با داشتن صغیر فوت کرده، ولی برای خود کفنی که مشتمل بر قطعات اضافی و مستحبی است مهیا کرده، آیا چون وصیت نکرده و صغیر دارد باید به قدر واجب کفن اکتفا کرد، یا قطعات مستحبی را به او بپوشانند؟
- شخصی مهریه همسر خود را مقدار معینی سکه بهار آزادی و یک حج تمتع با نرخ متعارف قرار داده است، آیا این مهر صحیح است؟
- اینجانب برای حج ثبت نام کرده و چند سال دیگر نوبتم می رسد و فیش حج مرحومه والده مربوط به امسال است. آیا جایز است امسال از فیش وی برای خودم حج بروم و موقع نوبتم برای ایشان حج میقاتی بگیرم؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] اگر شخصی وصیت کرد که به نیابت از او حج کنند، لیکن معلوم نشد که مقصودش حج بلدی است یا حج میقاتی یا اعم از این دو، در این صورت وظیفه شخص وصی چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی مستطیع نبوده ولی چند سال قبل در مرض موتش چند نفر او را مجبور می کنند در وصیّت به پرداخت پنج هزار پول افغانی به عنوان حجّ میقاتی، آیا این وصیّت صحیح است و اگر صحیح است از آن جا که آن مبلغ برای حجّ میقاتی کافی نیست تکلیف چیست؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی وصیّت نموده که مبلغ معیّنی برای استنابت حج برای او بدهند، وصی شخصی را به کمتر از آن مبلغ اجیر نموده، تکلیف وصی نسبت به زاید آن چیست؟
- [آیت الله سیستانی] اگر شخصی برای خودش حج را به جای آورد سپس وصیت کند پس از فوتش به نیابت از او حج کنند و معلوم نباشد که مورد وصیت، حجة الاسلام است مانند آن که برایش بطلان حج سابقش آشکار شود و یا دریابد که آن هنگام مستطیع نبوده است که لازم است هزینه آن از اصل ماترک جدا شود و یا آن که این حج، احتیاطی یا مستحبی است که باید از ثلث جدا شود واگر کفاف هزینه حج را ندهد اجرای آن متوقف بر موافقت ورثه است، در چنین حالتی تکلیف چیست؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی در زمان سابق، هشت صد تومان برای حج بلدی وصیّت نموده و هنوز آن حج به عمل نیامده و برای این که آن مبلغ وافی نبوده تأخیر افتاده، تکلیف چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] برای میت باید حج میقاتی انجام دهند یا بلدی ؟
- [آیت الله خوئی] آیا شخصی که در اثر ضعف مزاج، قدرت بر عمل حج ندارد و استطاعت مالی دارد، باید حج بلدی بدهد یا حج میقاتی کافی است؟ در مفروض سؤال منوب عنه حی است نه میت.
- [آیت الله بروجردی] زیدی وصیّت میکند که وصی او بعد از وفات او رسیدگی کامل به اموال او بنماید، چنان چه واجب الحج بوده حج بلدی و اِلّا میقاتی برای او استیجار نماید. وصی بعد از او رسیدگی در اموال او نموده کلّیه اموال موصِی به استثنای خانه و لوازم خانه از گاو و گوسفند و محصول زراعی او مبلغ هشت هزار و هفتصدتومان قیمت آنها می‌شود، با اوضاع حاضره و مخارج این سالها حج بلدی و یا میقاتی از اصل مال باید داده شود، یا از ثلث؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر متوفّی وصیّت کند به انجام مناسک حجّ و مبلغ تعیین شده کفایت نکند بفرمائید چه وظیفهای بر عهده وصیّ است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] تفاوت قیمت حج بلدی و میقاتی را چه کسی باید بپردازد ؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر شخصی دو وصیت داشته باشد و وصیت دوم در قسمتی از وصیت اول وارد شده باشد مثلاً بعد از وصیت به این که تمام مالی را به شخصی بدهند وصیت کند که نصف آن را به دیگری بدهند وصیت اول در همان قسمت باطل است و در قسمت های دیگر صحیح است یعنی باید نصف مال را به فرد اول و نصف دیگر را به فرد دوم بدهند.
- اگر شخصی دو وصیت داشته باشد چنانچه دومی نافی اولی نباشد یا صریحاً نگفته باشد که وصیت اول را باطل کرده است باید طبق احکام وصیت به هر دو عمل شود.
- موصی می تواند بعد از وصیت آن را به هم بزند و صریحاً وصیت اول را لغو کند و همچنین می تواند وصیت دیگری در همان مورد بکند مثلاً بعد از آن که در وصیت اول گفته مالی را به کسی بدهند یا فردی را قیّم بچه های خود قرار داده وصیت کند آن مال را به فرد دیگری بدهند یا شخص دیگری قیم باشد ولو به وصیت اول اشاره نکرده باشد وصیت اول باطل و وصیت دوم صحیح است. و همین طور موصی می تواند کاری کند که نافی وصیت قبل باشد مثلاً بعد از وصیت به این که مالی را به شخصی بدهند آن را بفروشد.
- اگر میت وصیت کرده باشد که شخص معینی بر او نماز بخواند، احتیاط واجب آن است که آن شخص از ولیّ میت اجازه بگیرد و بر ولّی هم بنابر احتیاط واجب، واجب است که اجازه بدهد.
- اگر مال میت از بدهی و حج واجب و حقوقی که مثل خمس و زکات و مظالم بر او واجب است زیادتر باشد، چنانچه وصیت کرده باشد که ثلث یا مقداری از ثلث را به مصرفی برسانند، باید به وصیت او عمل کنند و اگر وصیت نکرده باشد، آنچه باقی می ماند مال ورثه است.
- اگر در سال اولی که مستطیع شده بدون سستی و تأخیر به مکّه رود و در وقت معیّنی که دستور داده اند به عرفات و مشعر الحرام نرسد چنانچه در سالهای بعد مستطیع نشود حج بر او واجب نیست ولی چنانچه از سالهای پیش مستطیع بوده و نرفته به هر طریق که می تواند باید حج بجا آورد.
- کسی که وظیفه اش تیمّم است بنابر احتیاط واجب نباید یا احتمال بدهد پیش از وقت نماز برای نماز تیمم کند، ولی اگر برای کار واجب دیگر یا مستحبی تیمم کند و تا وقت نماز عذر او باقی باشد، می تواند با همان تیمم نماز بخواند.
- اگر در روزه واجب معینی مثل روزه رمضان از نیت روزه گرفتن برگردد، روزه اش باطل است ولی چنانچه نیت کند که چیزی را که روزه را باطل می کند انجام دهد در صورتی که آن را انجام ندهد روزه اش صحیح است. همین طور در روزه مستحبی و روزه واجب غیر معین اگر پیش از ظهر بعد از این که از نیت روزه برگشت دوباره نیت روزه کند، روزه او صحیح است. چیزهایی که روزه را باطل می کند
- کسی که نشانه های مرگ را در خود می بیند اگر خمس و زکات و مظالم بدهکار است باید فوراً بدهد و اگر نمی تواند; چنانچه از خودش مال دارد یا احتمال می دهد کسی آنها را ادا نماید; و یا از هر راه دیگر که فراغ ذمه برای او حاصل شود باید وصیت کند، و همچنین است اگر حج بر او واجب باشد.
- اگر امانتدار نشانه های مرگ را در خود ببیند و به وظیفه ای که در مسأله پیش گفته شد عمل نکند، چنانچه آن امانت از بین برود باید عوضش را بدهد، اگر چه در نگهداری آن کوتاهی نکرده باشد و مرض او خوب شود، یا بعد از مدتی پشیمان شود و وصیّت کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] بر ورثه واجب نیست از بلد، نایب بگیرند و از میقات، کفایت میکند حتّی اگر عقیده میّت اجتهاداً یا تقلیداً حجّ بلدی باشد، اگرچه سزاوار است از وطن نایب گرفته شود ولی اجرت بیشتر از میقات از وارث صغیر برداشته نمیشود ولی اگر میّت وصیّت به حجّ بلدی نموده باشد واجب است از بلد نایب گرفته شود و مازاد بر اجرت حجّ میقاتی از ثلث برداشته می‌شود.
- [آیت الله سیستانی] اگر وصیّت کند چیز معینی را به کسی بدهند، بعد وصیّت کند که نصف همان را به دیگری بدهند، باید به هرکدام نصف آن را بدهند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه کسی وصیت کند بدن او را در جای معینی دفن کنند و به وصیت او عمل نکنند و در جای دیگری دفن شود جایز نیست قبر او را نبش کنند و به جای مورد وصیت انتقال دهند.
- [آیت الله مظاهری] اگر میّت وصیّت کرده باشد شخص معیّنی بر او نماز بخواند، لازم نیست که از ولیّ میّت اجازه بگیرد.
- [آیت الله وحید خراسانی] خصوصیاتی را که مالک در خرید و فروش معین می کند مثل ان که عامل کالای معینی را بخرد و به مبلغ معینی بفروشد عامل باید مراعات نماید وگرنه معامله فضولی است و صحت ان متوقف بر اجازه مالک است
- [آیت الله مظاهری] کسی که حجّ واجب بر عهدهاش میباشد وقت مرگ واجب است وصیّت به آن کند و ورثه باید حجّ او را از اصل ترکه ادا کنند گرچه وصیّت به حجّ نکرده باشد، ولی اگر میّتوصیّت به ثلثکرده باشد ورثه میتوانند حجّ را از ثلث ادا کند.
- [آیت الله مظاهری] نیابت از جانب شخص زنده در حجّ مستحبّی اشکال ندارد گرچه خود او حجّ را به جا میآورد، و همچنین در حجّ واجب در صورتی که خودش معذور از مباشرت عمل باشد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر وصیّت کند چیز معیّنی را به کسی بدهند، بعد وصیّت کند که نصف همان را به دیگری بدهند، باید آن چیز را دو قسمت کنند و به هرکدام از آن دو نفر یک قسمت آن را بدهند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر وصیت کند چیز معینی را به کسی بدهند بعد وصیت کند که نصف همان را به دیگری بدهند باید ان چیزرا دو قسمت کنند و به هرکدام از ان دو نفر یک قسمت ان را بدهند
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر وصیت کند چیز معینی را به کسی بدهند، بعد وصیت کند که نصف همان را به دیگری بدهند، باید آن چیز را دو قسمت کنند، و به هر کدام از آن دو نفر یک قسمت آن را بدهند.