مسلمان
توحید معاد نبوت عدل (شیعه) • 
با شخصی که نمیدانیم کافر است یا مسلمان، از جهت نجاست و پاکی چگونه برخورد کنیم؟
تفحّص لازم نیست و بنا بر طهارت، گذارده میشود.
تفحّص لازم نیست و بنا بر طهارت، گذارده میشود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخص کافر یا فاسقی خبر از نجاست یا پاکی چیزی میدهد که در دست اوست و شخص مسلمان و عادلی بر خلاف او خبر میدهد، ما با آن چیز باید معامله پاکی کنیم یا نجاست؟
- اگر چیز پاکی به چیز نجسی برخورد نماید، در چه صورتی نجس میگردد؟
- آیا میتوانیم بر خاکی که در پاکی و نجاست آن شک داریم، تیمّم کنیم یا نه؟ اگر دو خاک در اختیار داریم که نمیدانیم کدام یک نجس شده است، تیمّم با آنها صحیح است یا خیر؟
- حیوان مردهای (مثل مار) که نمیدانیم خون جهنده داشته است یا نه، پاک است یا نجس؟
- دو ظرف آب داریم که یکی از آنها نجس است؛ ولی نمیدانیم که کدام یک نجس است و آب دیگری هم نداریم. در این صورت باید وضو بگیریم یا تیمّم کنیم؟
- میدانیم که جایی از مسجد نجس شده است، ولی مشکوک بین چند مکان از مسجد است و یا این که قطرهای نجاست روی فرش مسجد افتاده، ولی نمیدانیم کجای فرش است، آیا در این صورت وظیفهای داریم یا خیر؟
- آیا میتوان گوشت یا پوست حیوان حلال گوشت را از شخصی که معلوم نیست کافر است یا مسلمان، خریداری نموده و مورد استفاده قرار داد؟
- در مسأله 95 توضیح المسائل فرمودهاید: (نجاست کافر یک دستور فرهنگی و سیاسی برای پرهیز از معاشرت و تحت تأثیر واقع شدن و آلودگی اندیشهها و سلطه کفّار بر مسلمانان است). حال اگر در رابطه با بعضی از کفّار، قضیه به عکس باشد و شخص مسلمان بتواند کافر را تحت تأثیر قرار دهد، آیا حکم نجاست چنین کافری در رابطه با این مسلمان برداشته میشود؟
- فضله لاکپشت از نظر نجاست و پاکی چه حکمی دارد؟
- آیا رفت و آمد به منزل شخصی لااُبالی که مقیّد به رعایت نجاست و پاکی نیست و هم غذا شدن با او و خوردن غذا از منزل او جایز است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] شخصی فعلاً چرم را از دست مسلمان میخرد، ولی یقین دارد که این چرم را از شهری آوردهاند که یک مسلمان در آن نیست، آیا محکوم است به نجاست و عدم جواز معامله، یا به پاکی و جواز معامله؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا زن و مرد مسلمان می توانند نوزاد کافر که نجس است را نگهداری کنند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا زن و مرد مسلمان می توانند نوزاد کافر که نجس است را نگهداری کنند؟
- [آیت الله بهجت] شخصی قبلاً کافر بوده و این کفر خویش را از خانواده اش که مسلمان هستند مخفی نگه می داشته، و بدین ترتیب باعث نجاست بسیاری از اشیا و اماکن مورد ابتلا شده حالا که به اسلام برگشته تکلیف چیست؟ با توجّه به این که تطهیر آن همه ی اشیا عسر و حرج دارد و دلیل آن را برای اطرافیان نمی شود توضیح داد.
- [آیت الله سبحانی] آیا مسلمان از کافر و کافر از مسلمان و کافر از کافر ارث می برد؟
- [سایر] چرا کافر و مشرک را نجس می دانیم؟ بسیاری از خارجی ها که کافر و مشرک هستند، به بهداشت ظاهری بیشتر از ما مسلمانان اهمیت می دهند، چرا باید آن ها را نجس بدانیم؟
- [آیت الله بهجت] پدر و مادر شخصی کافر بوده و خودش نیز تا سال ها کافر بوده و سپس توبه کرده و مسلمان می شود. آیا چنین شخصی می تواند عادل و در نتیجه امام جماعت بشود؟
- [آیت الله سیستانی] اگر ما خودمان بدانیم که شخص کافر است ولی از نظر عرف مسلمان به حساب بیاید، مثلا در پرسش نامه خود را مسلمان معرفی کند آیا چنین شخصی را باید کافر دانست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی است که عمداً نماز نمی خواند و تارک الصلاة است ولی منکر نماز نیست، آیا کافر و نجس است؟
- [سایر] چرا کافر نجس است؟ آیا نجس دانستن کافر توهین به شخصیت او نیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر کافر مسلمان شود، واجب نیست روزههای هنگامی را که کافر بوده قضا نماید؛ ولی اگر مسلمانی کافر شود و دوباره مسلمان گردد، باید روزههای هنگامی را که در حال کفر بوده، قضا نماید.
- اگر کافر بمیرد و وارث مسلمان داشته باشد، همه ارث او به وارث مسلمان میرسد، هرچند جزء دسته دوم یا سوم باشد؛ ولی اگر وارث مسلمانی نداشته باشد، ارث او به وارث کافر میرسد، لکن کافر (مُرْتَد) در این جهت حکم مسلمان را دارد که ارث او به وارث کافر نمیرسد، بلکه اگر وارث مسلمان نداشته باشد، ارث او مال امام مسلمین است.
- هرگاه خریدار مسلمان باشد، شریکی که میخواهد از حقّ شفعه علیه او استفاده کند، باید مسلمان باشد، خواه فروشنده مسلمان باشد یا کافر، پس کافر علیه مسلمان حقّ شفعه ندارد زیرا حقّ شفعه نوعی تسلط بر دیگری است و کافر بر مسلمان تسلّط ندارد و در صورتی که خریدار مسلمان نباشد، در صورتی که شریک کافر باشد نیز میتواند از حق شفعه علیه او استفاده کند.
- اگر چیز پاکی با رطوبت به یکی از دو چیزی که انسان نمیداند کدام پاک و کدام نجس است برسد، نجس نمیشود، ولی اگر چیزی قبلاً نجس بوده و انسان نداند پاک شده یا نه، چنانچه چیز پاکی به آن برسد نجس میشود.
- مسلمان از کافر ارث میبرد، ولی کافر، اگرچه پدر یا پسر میّت باشد، از او ارث نمیبرد.
- اگر شخصی بداند که بدن یا لباس مسلمانی یا چیز دیگری مانند ظرف و فرش که در اختیار آن مسلمان است نجس شده و سپس آن مسلمان غایب گردد و آن شخص احتمال بدهد که او آن چیز را آب کشیده، آن چیز برای آن شخص پاک است؛ ولی احتیاط واجب این است که چهار شرط ذیل نیز مراعات شود: اول: آن که آن مسلمان بداند که آن چیز با چیزی که در نظر آن شخص نجس است، برخورد کرده است. دوم: آن که آن مسلمان نیز آن چیز را نجس بداند. سوم: آن که آن مسلمان آن چیز را در موردی که طهارت شرط آن است به کار ببرد، مثل این که با آن لباس نماز بخواند و یا در آن ظرف غذا بخورد. چهارم: آن که آن مسلمان بداند موردی که آن چیز را در آن به کار میبرد، مشروط به طهارت آن چیز است، مثلاً بداند که نماز را باید در لباس پاک بخواند.
- خرید و فروش روغن و داروهای روان و عطرهایی که از ممالک غیر اسلامی میآورند، اگر نجس بودن آنها معلوم نباشد، اشکال ندارد و همچنین شربتی که به عنوان دارو از کشورهای غیر اسلامی وارد میشود هرچند بعضی از اجزای آن نجس باشد اگر جایگزین نداشته باشد، معامله آن جایز و صحیح است؛ ولی روغنی که از مردار گرفته میشود چه از دست کافر و چه از دست مسلمان گرفته شود نجس و معامله آن باطل است؛ اما روغنی که معلوم نیست که از مردار گرفته شده یا نه و شک در ذبح آن وجود دارد، چنانچه از دست مسلمان گرفته شود، پاک و معامله آن صحیح است و اگر از دست کافر گرفته شود، نجس و معامله آن باطل است، مگر آن که بداند آن کافر آن را از مسلمان خریده است.
- گوشت، پیه و چرمی که در بازار مسلمانان فروخته میشود و یا در دست مسلمان میباشد، پاک است، ولی اگر بدانند آن مسلمان آنها را از کافر گرفته و رسیدگی نکرده که از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده یا نه، نجس میباشد.
- اگر کافر شهادتین، یعنی (أَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إِلاّ اللّهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدا رَسُولُ اللّهِ) بگوید، مسلمان میشود و از آن پس، بدن، آب دهان، آب بینی و عرق او پاک است؛ ولی اگر هنگام مسلمان شدن عین نجاست به بدن او بوده باشد، باید آن را برطرف کند و جای آن را آب بکشد و اگر پیش از مسلمان شدن عین نجاست برطرف شده باشد، احتیاط واجب آن است که جای آن را آب بکشد.
- چیز نجسی که انسان شک دارد پاک شده یا نه، نجس است و اگر شک کند چیز پاکی نجس شده یا نه، پاک است و حتی اگر بتواند نجس یا پاک بودن آن را بفهمد، لازم نیست وارسی کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر بدن یا لباس مسلمان یا چیز دیگری مانند ظرف و فرش که در اختیار او است، نجس شود و آن مسلمان غایب گردد، گفته شده است که با شش شرط حکم به پاکی آن میشود: اول: آن که آن مسلمان چیزی را که بدن یا لباسش را نجس کرده نجس بداند؛ پس اگر مثلاً لباسش با رطوبت به بدن کافر ملاقات کرده و آن را نجس نداند، بعد از غایب شدن او، نمیتوان آن لباس را پاک دانست. دوم: آن که بداند بدن یا لباسش به چیز نجس رسیده است. سوم: آن که انسان ببیند از آن چیز در کاری استفاده میکند که شرط آن پاکی است، مثلاً ببیند با آن لباس، نماز میخواند. چهارم: آن که آن مسلمان بداند کاری را که با آن چیز انجام میدهد شرط آن پاکی است؛ پس اگر مثلاً نداند که باید لباس نمازگزار پاک باشد و با لباسی که نجس شده نماز بخواند، نمیتوان آن لباس را پاک دانست. پنجم: آن که انسان احتمال بدهد آن مسلمان چیزی را که نجس شده آب کشیده است؛ پس اگر یقین داشته باشد که آب نکشیده، نمیتوان آن چیز را پاک دانست و نیز اگر نجس و پاک در نظر آن مسلمان فرق نداشته باشد، پاک دانستن آن چیز محل اشکال است. ششم: آن که بنا بر احتیاط واجب آن مسلمان بالغ باشد. فقهاء عظام غایب شدن مسلمان را با شرایط فوق از مطهّرات دانستهاند ولی بنا بر احتیاط واجب غایب شدن مسلمان، از راههای ثابت شدن طهارت نیست، مگر موجب اطمینان شخصی یا نوعی شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] طفل ممیّز اگر اظهار کفر کند کافر و اگر اظهار اسلام کند مسلمان است و طفل غیر ممیّز و طفل ممیّزی که نه اظهار کفر کرده و نه اظهار اسلام، چنانچه پدر و مادر و نیز جد و جده نزدیک وی کافر باشند، آن بچه هم نجس است و اگر یکی از آنان مسلمان باشند، بچه پاک است.
- [آیت الله نوری همدانی] گوشت و پیه چرمی که در بازار مسلمانان فروخته شود پاک است ، و همچنین است اگر یکی از اینها در دست مسلمانان باشد و بدانند آن مسلمانان از کافر گرفته و احتمال بدهند آن مسلمان رسیدگی کرده که از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده است و نیز بداند مسلمان با آن معامله پاکی نموده ، پاک است ، ولی اگر بداند رسیدگی نکرده ، نجس می باشد . 5 – خون
- [آیت الله وحید خراسانی] بچه کافر به تبعیت در دو مورد پاک می شود کافری که مسلمان شود بچه او در پاکی تابع اوست و همچنین اگر جد بچه یا مادر یا جده او مسلمان شود بچه کافری که به دست مسلمانی اسیر گردد و پدر یا یکی از اجداد او همراهش نباشد و در این دو مورد پاکی بچه به تبعیت مشروط به این است که بچه در صورت ممیز بودن اظهار کفر ننماید
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] بچه کافر به تبعیت در دو مورد پاک می شود: 1- کافری که مسلمان شود؛ طفل او در پاکی تابع او است و همچنین اگر جد طفل یا مادر یا جده او مسلمان شوند. 2- طفل کافری که به دست مسلمانی اسیر گردد و پدر یا یکی از اجداد او همراه نباشد. در این دو مورد پاکی طفل به تابعیت مشروط به این است که طفل در صورت ممیز بودن؛ اظهار کفر ننماید.
- [آیت الله خوئی] بچة کافر به تبعیت در دو مورد پاک میشود 1. کافری که مسلمان شود طفل او در پاکی تابع اوست، و همچنین اگر جد طفل یا مادر یا جدة او مسلمان شوند. 2. طفل کافری که بهدست مسلمانی اسیر گردد، و پدر یا یکی از اجداد او همراه نباشد. در این دو مورد پاکی طفل به تابعیت مشروط به این است که طفل در صورت ممیز بودن اظهار کفر ننماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر کافر شهادتین بگوید و انسان نداند قلباً مسلمان شده یا نه، پاک است؛ ولی اگر بداند قلباً مسلمان نشده، بنا بر احتیاط نجس است.
- [آیت الله بروجردی] اگر کافر شهادتین بگوید و انسان نداند قلباً مسلمان شده یا نه، پاک است ولی اگر بداند قلباً مسلمان نشده، نجس است.
- [آیت الله بهجت] اگر کافر شهادتین بگوید ، و انسان نداند قلبا مسلمان شده یا نه ، پاک است . ولی اگر بداند قلبا مسلمان نشده نجس بودن او خالی از وجه نیست .
- [آیت الله مظاهری] مسلمان از کافر ارث میبرد ولی کافر از مسلمان ارث نمیبرد ولی اگر کافر بمیرد و وارث مسلمان نداشته باشد کافر از او ارث میبرد و اگر همه ورّاث مسلمان کافر باشند ارث او مال حاکم شرع است.