اشتباه
مردّد شدن چیزی میان چند چیز را اشتباه گویند. از این موضوع در باب‌های مختلف از جمله طهارت، صلات، جهاد، صید و ذباحه، اطعمه و اشربه و ارث سخن رفته است.
نمازهای جاهل قاصری که بعضی از اعمال غسل و وضو را اشتباه انجام میداده، اعاده لازم دارد یا نه؟
آن مقداری را که یقین دارد با وضو یا غسل نادرست به جا آورده، باید اعاده نماید.
آن مقداری را که یقین دارد با وضو یا غسل نادرست به جا آورده، باید اعاده نماید.
عنوان سوال:
نمازهای جاهل قاصری که بعضی از اعمال غسل و وضو را اشتباه انجام میداده، اعاده لازم دارد یا نه؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی معتقد است آب برای او ضرر دارد؛ ولی باز هم به جای تیمّم کردن وضو یا غسل به جا میآورد و بعد از انجام دادن آن متوجه می‌شود که اشتباه میکرده و آب ضرری برای او نداشته است. آیا وضو یا غسل مجدّد لازم است یا همان را که انجام داده، کافی است؟
- کسی که وظیفهاش تیمّم بدل از وضو یا غسل است، آیا میتواند نمازهای قضای خود را هم با تیمّم بخواند؟
- در جایی که هم غسل لازم است و هم وضو، مثل کسی که مسّ میّت نموده و میخواهد نماز بخواند، آیا ترتیبی بین غسل و وضو و یا تیمّم بدل از آن دو لازم است رعایت شود یا خیر؟
- آیا بعد از غسل جنابت از حرام، وضو هم لازم است یا غسل به تنهایی کافی است؟
- کسی که به جای غسل و وضو، تیمّم کرده (مثل زن حائضی که از خون حیض پاک شده و آب برای غسل حیض و وضو ندارد) و قبل از خواندن نماز، مقداری آب به دست آورده که برای غسل تنها یا وضوی تنها کافی است، آیا لازم است که اقدام به غسل یا وضو کند یا تیمّم بدل از آنها کافی است؟
- اگر نمازگزار مدتی سهوا یک ذکر مستحبّی در نماز را اشتباه تلفّظ کرده باشد، آیا نمازهایی که خوانده است، نیاز به اعاده و قضا دارد؟
- اگر حاجی بعد از یک روز یا بیشتر بفهمد که سعی او باطل بوده است و جاهل به حکم بوده، آیا واجب است که طواف را هم اعاده کند یا خیر؟
- آیا می‌توان نمازهای مستحبّی را که دارای وقت معیّن است (مثل نماز شب)، در صورتی که مانعی برای وضو گرفتن یا غسل کردن وجود داشته باشد، با تیمّم به جا آورد؟ نمازهای مستحبّی دیگر که وقت معیّنی ندارد یا قضای نمازهای مستحبّی را چه طور؟
- اگر مردی به کیفیت انجام غسل جنابت جاهل باشد و چندین سال، غسل را به همان صورتی که خودش میداند، انجام دهد، حکم نماز و روزههای ماه رمضان او در این مدت چیست؟
- آیا وطی کردن حیوان، بدون انزال، غسل جنابت دارد؟ و در این صورت، غسل جنابت کفایت از وضو میکند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] آیا بعد از تیمم بدل از غسل برای ادای نماز واجب وضو هم لازم است؟
- [آیت الله مظاهری] آیا اعمال وسواسی (اعمّ از عبادی و غیر آن) صحیح است و اعاده لازم ندارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی طبق وظیفه خود وضو یا غسل جبیره ای انجام داده است، آیا بعد از برداشتن جبیره، باید وضو و غسل را اعاده کند؟
- [آیت الله بهجت] می دانیم که اگر بعد از غسل و وضو و قبل از نماز پاک شویم باید غسل و وضو را دوباره انجام دهیم اما اگر شک کنیم که وقت کافی خواهیم داشت یا نه باز هم اعاده غسل و وضو لازم است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی که وضو گرفته و یا غسل جنابت و یا حیض نموده سپس نماز خوانده بعد از نماز متوجّه شده که نمازش در غیر از وقت شرعی بوده حال بفرمائید برای اعاده نمودن نماز، وضو یا غسل مجدّد لازم است یا با همان وضو و غسل می‌توان نماز خواند؟
- [آیت الله بهجت] کسی که کلمه ی "یوم" را با ضمّه تلفظ کرده، با وجود این که می توانسته صحیح آن را تلفظ کند؛ اما جاهل به مسأله بوده است، آیا نمازهای او صحیح است یا باید دوباره اعاده کند؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر در حین غسل بادی از مخرج غائط خارج شود و یا بول کند آیا اعاده غسل لازم است؟
- [سایر] سلام علیکم؛ اگر در هنگام وضو در دست انگشتر(طلا) باشد، آیا بیرون آوردن آن در بین وضو موجب قطع موالات شده و اعادۀ وضو لازم است؟
- [سایر] آیا تاتو و خالکوبی برای وضو و غسل و انجام اعمال حج، اشکالی ایجاد می کند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] در صورت یقین به این که در زمینهای وقفی، خانه یا مسجد و حمّام واقع شده و هشتاد سال هم گذشته، بفرمائید نماز، وضو و غسل چه صورت دارد؟ در صورت بطلان نمازهای گذشته، آیا قضا لازم است؟ آیا بر پسر بزرگتر تکلیفی نسبت به اعمال پدر و مادر هست یا خیر و آیا باید اماکن ساخته شده را خراب کرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر به قدری وقت داشته باشد که بتواند وضو بگیرد یا غسل کند و نماز را بدون اعمال مستحبّی آن (مثل اقامه و قنوت) بخواند، باید غسل کند یا وضو بگیرد و نماز را بدون اعمال مستحبّی آن بجا آورد، بلکه اگر به اندازه سوره نیز وقت نداشته باشد، باید غسل کند یا وضو بگیرد و نماز را بدون سوره بخواند.
- بعد از آن که زن از خون حیض پاک شد، واجب است برای نماز و اعمال دیگری که باید با وضو، غسل یا تیمّم بجا آورده شوند، غسل کند ولی احتیاطا این غسل کفایت از وضو نمیکند و باید پیش از غسل یا بعد از آن وضو نیز بگیرد و اگر پیش از غسل وضو بگیرد بهتر است.
- کسی که باید برای انجام نماز غسل کند مانند جنب اگر بعد از خواندن نماز شک کند غسل کرده یا نه، چنانچه بعد از نماز کاری که وضو را باطل میکند از او سر نزده باشد، نمازهایی که خوانده صحیح است، ولی برای نمازهای بعدی باید غسل کند و اگر بعد از نماز کاری که وضو را باطل میکند از او سر زده باشد، باید بعد از غسل وضو نیز بگیرد و نمازهایی را که خوانده ولی وقت آنها هنوز باقی است، اعاده کند.
- اگر پیش از هر نماز، خون مستحاضه کثیره قطع شود و دوباره جریان یابد، باید برای هر نماز یک غسل بجا آورد، ولی اگر بعد از غسل و پیش از نماز خون قطع شود، چنانچه وقت به گونهای تنگ باشد که نتواند غسل کند و نماز را در وقت بخواند، میتواند با همان غسل نماز را بخواند، ولی اگر شک کند که برای اعاده غسل وقت دارد یا نه، باید غسل را اعاده کند حکم وضو نیز در این مسأله مانند غسل است.
- اگر حائض، جُنب باشد و هنگامی که پاک می‌شود غسل جنابت را انجام دهد، لازم نیست برای حیض نیز جداگانه غسل نماید، هر چند خوب است در غسل خود هر دو را نیّت کند و این غسل کفایت از وضو میکند؛ پس برای انجام عباداتی مانند نماز که طهارت در آنها شرط است، لازم نیست وضو بگیرد.
- اگر بدل از غسل جنابت تیمّم کند و بعد کاری که وضو را باطل میکند برای او پیش آید، چنانچه برای نمازهای بعد نتواند غسل کند، باید وضو بگیرد و بنابر احتیاط واجب، تیمّم بدل از غسل نیز بکند و اگر وضو نیز نتواند بگیرد، میتواند یک تیمّم به نیّت ما فی الذمّه (اعم از وضو و غسل جنابت) به جا آورد و کافی است.
- کسی که میخواهد نماز میّت بخواند، لازم نیست با وضو یا غسل یا تیمّم باشد و بدن و لباس او پاک باشد، اگرچه احتیاط مستحب آن است که تمام چیزهایی را که در نمازهای دیگر لازم است، رعایت کند و احتیاط واجب آن است که عورت او پوشیده باشد و لباس او نیز غصبی نباشد.
- اگر بدل از غسل جنابت تیمّم کند، لازم نیست برای نماز وضو بگیرد، ولی اگر بدل از غسلهای دیگر تیمّم کند، احتیاطا برای نماز باید وضو بگیرد و اگر نتواند وضو بگیرد، باید تیمّم دیگری نیز بدل از وضو بنماید.
- زن مستحاضه بعد از آن که خونش قطع شد، فقط برای نماز اوّلی که میخواند باید کارهای استحاضه را انجام دهد و برای نمازهای بعد انجام اعمال استحاضه لازم نیست.
- اگر استحاضه قلیله زن پیش از نماز، متوسطه یا کثیره شود، باید اعمال استحاضه متوسطه یا کثیره را که بیان شد انجام دهد و اگر استحاضه متوسطه، کثیره شود، باید اعمال استحاضه کثیره را انجام دهد، ولی چنانچه پیش از همان نماز برای استحاضه متوسطه غسل کرده باشد، لازم نیست دوباره برای کثیره نیز غسل کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] واجب است دو خطبه را قبل از نماز جمعه بخواند و اگر اول نماز جمعه را بجا آورد باطل است، و در صورتی که وقت باقی است باید پس از ایراد خطبه ها مجدداً نماز جمعه را بخواند ولی اگر نسبت به حکم مسأله جاهل بوده یا اشتباه کرده، اعاده خطبه ها لازم نیست بلکه اعاده نماز هم لازم نیست.
- [آیت الله سیستانی] کسی که جنب شده اگر بعد از نماز شک کند که غسل کرده یا نه ، نمازهائی را که خوانده صحیح است ، ولی برای نمازهای بعد باید غسل کند . و در صورتی که بعد از نماز ، حدث اصغر از او صادر شده باشد لازم است وضو هم بگیرد ، و اگر وقت باقی است بنابر احتیاط لازم نمازی را که خوانده اعاده نماید .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که جنب شده اگر شک کند غسل کرده یا نه؛ نمازهائی که خوانده چنانچه احتمال بدهد که وقت شروع به نماز ملتفت بوده صحیح است؛ ولی برای نمازهای بعد باید غسل کند. و در صورتی که بعد از نماز؛ حدث اصغر از او صادر شده باشد لازم است وضو هم بگیرد؛ واگر وقت باقی است نمازی را که خوانده اعاده نماید.
- [آیت الله خوئی] کسی که جنب شده اگر شک کند غسل کرده یا نه، نمازهایی را که خوانده چنانچه احتمال بدهد که وقت شروع به نماز ملتفت بوده صحیح است. ولی برای نمازهای بعد باید غسل کند. و درصورتی که بعد از نماز حدث اصغر از او صادر شده باشد، لازم است وضو هم بگیرد، و اگر وقت باقی است نمازی را که خوانده اعاده نماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر در موقع غسل؛ خون قطع نشود غسل صحیح است؛ ولی اگر در بین غسل یا بعد از آن استحاضه متوسطه کثیره شود؛ لازم است که غسل را از سر بگیرد. و اگر در بین غسل استحاضه کثیره یا بعد از آن کثیره متوسطه شود لازم نیست غسل را اعاده کرده ولی وضو بگیرد.
- [آیت الله سیستانی] کسی که نمیتواند وضو بگیرد یا غسل کند ، اگر مأیوس از بر طرف شدنش باشد ، میتواند نمازهای قضای خود را با تیمم بخواند ، ولی اگر بعداً عذرش بر طرف شد احتیاط واجب آن است که دوباره آنها را با وضو یا غسل بجا آورد ، و اگر مأیوس از بر طرف شدن عذرش نباشد بنابر احتیاط لازم نمیتواند برای نمازهای قضا تیمم کند .
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که میخواهد نماز میت بخواند، لازم نیست با وضو یا غسل یا تیمم باشد و بدن و لباسش پاک باشد، اگر چه احتیاط مستحب آن است که تمام چیزهایی را که در نمازهای دیگر لازم است، رعایت کند.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی فتوای مرجعی را بدون اشتباه برای مقلد او بگوید، چنانچه فتوای آن مرجع عوض شد, لازم نیست به او خبر دهد؛ ولی اگر در نقل فتوا اشتباه کند، در صورت امکان, لازم است مقلّد را آگاه کند. البتهوجوب تعلیمِ جاهل نسبت به مرجع و ناقل فتوا و عالِم دیگر, محفوظ است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] زن مستحاضه که بعد از وضو یا غسل یا در اثناء آنها خون دیده؛ اگر بعد از نماز خود را وارسی کند و خون نبیند؛ چنانچه وقت وسعت داشته باشد بنا بر احتیاط؛ لازم است بر حسب وظیفه اش وضو گرفته یا غسل نماید و آن نماز را اعاده کند اگرچه بداند دوباره خون می آید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بر زن مستحاضه لازم است به هر مقدار که ممکن باشد بعد از وضو و غسل به وسیله پنبه از بیرون آمدن خون جلوگیری کند و چنانچه کوتاهی کند و خون بیرون آید، باید نماز را اعاده کند بلکه بنابر احتیاط واجب قبل از نماز باید دوباره غسل کند و وضو هم بگیرد.