روزه واجب
روزه یکی از ده عبادتی است که در اسلام مورد تأکید فراوان قرار گرفته و از فروع دین به شمار می رود.
آیا از واجباتی که بر ذمّه میّت بوده و انجام نداده است، غیر از نماز و روزه، واجب دیگری هم وجود دارد که انجام دادن آن به ولیّ میّت منتقل شود؟
واجبات دیگر بر عهده ولیّ میّت نیست.
واجبات دیگر بر عهده ولیّ میّت نیست.
عنوان سوال:
آیا از واجباتی که بر ذمّه میّت بوده و انجام نداده است، غیر از نماز و روزه، واجب دیگری هم وجود دارد که انجام دادن آن به ولیّ میّت منتقل شود؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- میّتی از دنیا رفته و به خاطر نذر کردن، غسلی بر او واجب شده؛ ولی انجام نداده است. آیا باید خود میّت را علاوه بر غسل میّت، به نیّت غسل نذری هم غسل داد یا انجام دادن غسل نذری (مثل نمازهای قضا) به پسر بزرگتر میّت منتقل می‌شود؟
- شخصی که نذر کرده تا در روزهای معیّنی اعتکاف کند، آیا میتواند در همان روزها، روزه نذری یا استیجاری یا روزه واجب دیگری را که برعهده اوست، به جا آورد و هر دو واجب را از ذمّه خود ساقط کند؟
- آیا کسی که خودش روزه قضا دارد، میتواند قضای روزه واجب میّت را بگیرد؟
- آیا نماز قضای مادر بر ولیّ میّت واجب است؟
- اگر میّت، پسر نداشته باشد، آیا از بابت نماز و روزه، وظیفهای متوجه دختر بزرگ میّت می‌شود؟ اگر میّت فرزندی نداشته باشد، حکمی در این باره وجود دارد یا خیر؟
- کسی که نماز و روزه استیجاری گرفته تا انجام دهد، اما اسم میّت را فراموش کرده و به هیچ عنوان هم نمیتواند نام او را به دست آورد، به چه نیّت نماز و روزه او را به جا آورد؟
- در چند سالگی نماز و روزه بر دختر واجب می‌شود؟ و اگر دختری نُه ساله شد، ولی آثار بلوغ جسمی در او ظاهر نشد، آیا نماز و روزه بر او واجب است یا خیر؟
- انجام نماز و روزه قضا شده میّت که برعهده پسر بزرگ میّت است، آیا وظیفه اختصاصی پسر بزرگ است و باید خودش انجام دهد یا میتواند با اجیر کردن شخص دیگر نیز آن را به انجام برساند؟
- شخصی انزال را سبب وجوب غسل میدانسته نه دخول را، نماز و روزه رمضان و حجّ او چگونه است؟
- زنی که شوهرش کفاره روزه او را سالها نداده است خودش هم درآمد نداشته است بعد از فوت شوهر باید بدهد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا می توان برای انجام واجباتی مانند غسل و حنوط و کفن از اصل مال میت برداشت؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بر شخصی غسل مسّ میت واجب شده و انجام نداده است، نماز و روزهای او چه حکمی دارد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر پدر و مادری عمداً نماز و روزه انجام نداده باشند آیا قضای آنها بر فرزند بزرگتر واجب است؟
- [آیت الله سبحانی] کسی که روزه واجب در ذمّه دارد آیا می تواند روزه نذرکند و یا روزه استیجاری را بپذیرد؟
- [آیت الله بهجت] شخصی میّت را لمس کرده است، بدون این که رطوبتی از میّت به بدن او منتقل شود، در این صورت آیا غسل واجب است؟
- [سایر] آیا جواب سلام ندادن، گناهان فرد سلام گوینده را به فردی که پاسخ نداده منتقل میکند؟
- [آیت الله بهجت] آیا قضای نماز و روزه پدربزرگ و مادربزرگ، در صورتی که پسر آن ها، آن قضاها را انجام نداده باشد بر نوه واجب است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی نماز و روزه پدر و مادرش که بر او واجب بوده انجام نداده، آیا می تواند برای غیر اجیر شود؟
- [آیت الله خوئی] در باب قضای نماز پدر بر پسر بزرگتر چنانچه پسر بزرگتر فاسق است و قضایی بجا نمیآورد امّا میّت سال داشته، آیا بر وارث واجب است که نماز و روزه میت را از مال او بدهند یا واجب نیست؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا اگر پسر بزرگ که قضای نماز پدر بر عهده اوست، فوت نماید، انجام آنها بر ذمّه وارث پسر بزرگ است یا این که به پسر بعدیِ پدر (برادرِ پسر بزرگ) منتقل می شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر کسی که برای بجا آوردن روزه میّتی اجیر شده، روزه مستحبّی بگیرد، اشکال ندارد؛ ولی کسی که روزه قضای رمضان به ذمّه دارد، نمیتواند روزه مستحبّی بگیرد و اگر روزه واجب غیر معیّن دیگری نیز به ذمّه داشته باشد، بنابر احتیاط واجب همین حکم را دارد و چنانچه فراموش کند و روزه مستحبّی بگیرد، در صورتی که پیش از ظهر به خاطر آورد، روزه مستحبّی او به هم میخورد و میتواند نیّت خود را به روزه واجب برگرداند و اگر بعد از ظهر متوجّه شود، روزه او باطل است و اگر بعد از مغرب به خاطر آورد، روزه او صحیح است.
- اگر میّت وصیّت کرده باشد که برای نماز و روزه او اجیر بگیرند، بعد از آن که اجیر نماز و روزه او را به نحو صحیح بجا آورد، بر پسر بزرگتر چیزی واجب نیست.
- اگر بیمار بعد از ظهر ماه رمضان بهبود یابد، اگرچه از اذان صبح تا آن وقت عملی که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد، روزه آن روز بر او واجب نیست و اگر پیش از ظهر بهبود یابد، چنانچه از اذان صبح تا آن هنگام عملی که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد، بنابر احتیاط واجب باید آن روز را روزه بگیرد و بعدا قضای آن را نیز به جا آورد.
- کسی که مسّ میّت کرده، یعنی جایی از بدن خود را به بدن میّت رسانده، میتواند بدون غسل مسّ میّت روزه بگیرد و اگر در حال روزه میّت را مس نماید، روزه او باطل نمیشود.
- اگر پسر بزرگتر برای انجام قضای نماز و روزه پدر شخصی را اجیر کند، اجیر باید نماز و روزه را به نیابت از میّت بجا آورد نه به نیابت از پسر.
- اگر جنسی را بخرد و بعد از معامله قیمت آن را از پول خُمس نداده بدهد، اگرچه در وقت خریدن نیز قصد او این باشد که از پول خُمس نداده عوض را بدهد، معاملهای که کرده صحیح است، ولی ذمّه او به مستحقّین خُمس مشغول است.
- اگر برای روزه واجب غیر معیّنی مثل روزه کفّاره، عمدا تا نزدیک ظهر نیّت نکند، اشکال ندارد بلکه اگر پیش از نیّت تصمیم داشته باشد که روزه نگیرد یا تردید داشته باشد که بگیرد یا نه و یا قصد کند عملی که روزه را باطل میکند انجام دهد یا مردّد شود که آن عمل را بجا آورد یا نه، چنانچه عملی که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد و پیش از ظهر نیّت کند، روزه او صحیح است و چنانچه تا پیش از ظهر نیّت نکند، بنابر احتیاط واجب دیگر نمیتواند آن روز را به نیّت روزه واجب غیر معیّن روزه بگیرد.
- حواله عقدی است که به موجب آن، طلب طلبکار از ذمّه بدهکار به ذمّه شخص ثالث منتقل می‌شود. اگر انسان طلبکار خود را حواله بدهد که طلب خود را از شخص دیگری بگیرد و طلبکار قبول نماید، بعد از آن که حواله درست شد، کسی که به او حواله شده بدهکار می‌شود و دیگر طلبکار نمیتواند طلبی را که دارد از بدهکار اوّلی مطالبه نماید.
- اگر مسافر پیش از ظهر به وطن خود یا به جایی که میخواهد ده روز در آنجا بماند برسد، چنانچه عملی که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد، باید آن روز را روزه بگیرد و اگر انجام داده باشد، روزه آن روز بر او واجب نیست.
- کسی که خودش نماز و روزه قضا دارد، اگر نماز و روزه پدر هم بر او واجب شود، هر کدام را اوّل بجا آورد صحیح است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر ولی میت نداند که میت قضای روزه بر ذمه دارد یا نه، واجب نیست برای او قضا بگیرد و اگر اجمالاً بداند مقداری قضای روزه بر ذمه اوست باید به اندازه ای که یقین دارد به جا آورد و بیش از آن لازم نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه روزه واجب غیر معین بر ذمه دارد (مانند روزه قضای ماه رمضان یا روزه کفاره) وقت نیت آن تا ظهر باقی است، یعنی چنانچه چیزی که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد وقبل از ظهر نیت کند روزه او صحیح است.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر مال خمس نداده از شخص غیر معتقد به خمس مانند کافر به مسلمان معتقد به خمس از راههای عادی منتقل شود, پرداخت خمس آن بر مسلمان واجب نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که مس میت کرده و غسل مس میت بر او واجب شده، می تواند بدون غسل مس میت روزه بگیرد و اگر در حال روزه هم مس میت کند روزه اش باطل نمی شود، ولی برای نماز باید غسل کند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر میّت وصیّت کرده باشد که برای نماز و روزه او اجیر بگیرند، بعد از آن که اجیر، نماز و روزه او را به طور صحیح بجا آورد، بر پسر بزرگتر چیزی واجب نیست و همچنین اگر کسی مجاناً از طرف میّت، نماز و روزه او را قضا نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر میت وصیت کرده باشد که برای نماز و روزة او اجیر بگیرند بعد از آنکه اجیر ، نماز و روزة او را بطور صحیح بجا آورد ، بر پسر بزرگتر چیزی واجب نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر میت وصیت کرده باشد که برای نماز و روزه او اجیر بگیرند، بعد از آن که اجیر، نماز و روزه او را بطور صحیح به جا آورد، بر پسر بزرگ تر چیزی واجب نیست.
- [آیت الله سبحانی] اگر با عین پولی که خمس و زکات آن را نداده ملکی بخرد، حقوق واجبه به ملک منتقل می شود، در این صورت بدون اجازه حاکم شرع در آن نماز نخواند.
- [آیت الله مظاهری] اگر میّت وصیّت کرده باشد که برای نماز و روزه او اجیر بگیرند بعد از آنکه اجیر، نماز و روزه او را به جا آورد بر پسر بزرگتر چیزی واجب نیست.
- [آیت الله سبحانی] اگر میت وصیت کرده باشد که برای نماز و روزه او اجیر بگیرند بعد از آنکه اجیر، نماز و روزه او را به طور صحیح به جا آورد; بر پسر بزرگتر چیزی واجب نیست.