مستمند
فقر در لغت در معنای نیاز و تهی دستی به کار رفته است. به فردی که فقر دارد، مستمند و تهی دست اطلاق می‌شود.
لطفاً نظر مبارک خود را درباره صدقات واجب و مستحب بیان فرمایید که آیا به سادات مستمند می‌رسد یا خیر؟
صدقه مستحبی غیر سید را می‌توان به سید داد و زکات مال و زکات فطره غیر سید به سید نمی‌رسد، همچنین بنابر احتیاط واجب صدقات واجبه مثل صدقه نذری، رد مظالم و کفارات غیر سید را نمی‌توان به سید داد.
صدقه مستحبی غیر سید را می‌توان به سید داد و زکات مال و زکات فطره غیر سید به سید نمی‌رسد، همچنین بنابر احتیاط واجب صدقات واجبه مثل صدقه نذری، رد مظالم و کفارات غیر سید را نمی‌توان به سید داد.
عنوان سوال:
لطفاً نظر مبارک خود را درباره صدقات واجب و مستحب بیان فرمایید که آیا به سادات مستمند می‌رسد یا خیر؟
پاسخ:
صدقه مستحبی غیر سید را می‌توان به سید داد و زکات مال و زکات فطره غیر سید به سید نمی‌رسد، همچنین بنابر احتیاط واجب صدقات واجبه مثل صدقه نذری، رد مظالم و کفارات غیر سید را نمی‌توان به سید داد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- لطفاً نظر خود را در مورد وجوب خمس و چگونگی آن بر وامهای دریافتی از بانکها تشریح فرمایید.
- لطفاً نظر خود را در مورد وجوب خمس و چگونگی آن بر وامهای دریافتی از بانکها تشریح فرمایید.
- لطفاً نظر خود را در مورد وجوب خمس و چگونگی آن بر وامهای دریافتی از بانکها تشریح فرمایید.
- سه دانگ ملک مغازهای موقوفه میباشد که واقف مرقوم نموده درآمد آن را پس از کسر مخارج باید صرف سادات مستمند و ارحام خود واقف نمایند متولی هم نسل به نسل منصوص از جانب واقف میباشد. آیا با توجه به موارد فوق این وقف خاص میباشد یا خیر؟
- آیا در مسأله ولایت فقیه نیز باید تقلید کرد و نظر مبارک در مورد آن چیست؟
- اهالی ده (وَنَک)، حقّ اعیانی و کشاورزی یک قطعه زمین را برای احداث مسجد، از کشاورزی که ملک در تصرّف اوست و طبق اسناد، حقّ ریشه و اعیانی دارد، خریداری نمودهاند؛ لیکن عرصه آن به شخص دیگری که زرتشتی است، تعلّق دارد. خواهشمندیم نظر مبارک را در رابطه با اقامه نماز جماعت و تصرّف در آن بیان فرمایید.
- با توجه به استقبال فراوان مؤمنین از سنّت حسنه اعتکاف و محدودیت مکان در مساجد چهارگانه قم (امام حسن عسکری علیهالسلام ، جامع، اعظم و جمکران)، مستدعی است نظر مبارک خود را در مورد جامع بودن مسجد مدرسه مرحوم آیت اللّه گلپایگانی قدسسره و مجزی بودن اعتکاف در آن مسجد اعلام فرمایید.
- آیا جایز است سهم سادات را به سیّد مستحقی داد، تا صرف امور مستحب، مانند زیارت و عمره و حجّ مستحبّی بنماید؟
- آیا در اعتکافِ واجب و مستحب، قصد وجوب یا استحباب لازم است؟
- خواهشمند است نظر مبارک خود را در خصوص پرداخت زکات فطره مؤمنین، به مؤسسه حمایت از بیماران نیازمند و صعب العلاج که توسط جمعی از روحانیان معظّم، جهت مداوای مریضان بی پناه و درمانده تشکیل گردیده است، اعلام نمایید.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] آیا جایز است غیر سیّد کفارات و مظالم و صدقات خود را به سیّد بدهد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا انفاق و صدقه با هم فرق می کنند؟ صدقه واجب و مستحبی چیست؟ کدام یک از صدقات واجب یا مستحب یا انفاق شخص عام را می توان به مصرف سادات رساند؟
- [آیت الله سیستانی] آیا می توان صدقات مستحبی را به سادات فقیر داد ؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] نظر مبارک را در خصوص قضات مأذون بیان فرمایید؟
- [آیت الله علوی گرگانی] نظر مبارک را در مورد صوفیه بیان فرمائید؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا جایز است غیر سید کفارات و مظالم و صدقات خود را به سید بدهد یا نه؟
- [آیت الله سبحانی] نظر مبارک خویش را درباره ی موسیقی و استماع و یادگیری آن بیان فرمایید؟
- [آیت الله خامنه ای] خواهشمند است نظر مبارک را در خصوص وقت تعلّق زکات به کشمش بیان فرمایید.
- [آیت الله بهجت] لطفا نظر مبارک را در رابطه با ازدواج با بستگان نزدیک بیان فرمایید؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] لطفاً نظر مبارک را در رابطه با ازدواج دو فامیل بیان فرمایید؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- سیّد میتواند صدقات واجب یا مستحب خود را به سیّد یا غیر سیّد بدهد و غیر سیّد میتواند صدقه مستحب خود را به سیّد بپردازد، ولی نمیتواند صدقه واجب خود نظیر زکات مال و زکات فطره را به سیّد بدهد، و چنانچه پرداخت کفّارات و ردّ مظالم بر غیر سیّد واجب شود، بنابر احتیاط واجب نمیتواند آن را به سیّد بدهد.
- کسی که سیّد نیست، نمیتواند به سیّد فطره بدهد و چنانچه دهنده فطریّه سیّد نباشد ولی نانخور او سیّد باشد یا بر عکس، بنابر احتیاط واجب نمیتواند فطریّه او را به سیّد بدهد.
- به سیّد فقیری که مخارج او بر دیگری واجب است و او نمیتواند مخارج آن سیّد را بدهد، می‌توان خُمس داد.
- سیّد نمیتواند از غیر سیّد به عنوان سهم فقرا زکات بگیرد، بلکه احتیاط واجب این است که به عنوان دیگر نیز از غیر سیّد زکات نگیرد؛ اما اگر خمس و سایر وجوه شرعی کفایت مخارج او را نکند و ناچار از گرفتن زکات باشد، میتواند از غیر سیّد زکات بگیرد، ولی احتیاط واجب آن است که اگر ممکن باشد فقط به مقداری که برای مخارج روزانهاش به آن احتیاج دارد، از وی زکات بگیرد.
- هنگام نوشتن اسم مبارک حضرت رسول اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم ، مستحب است صلوات را نیز بنویسد و همچنین بهتر است هر گاه آن حضرت را یاد می‌کند، صلوات بفرستد.
- احتیاط واجب آن است که به یک سیّد فقیر، بیشتر از مخارج یک سال او سهم سادات ندهند.
- پدر و مادر نمیتوانند از طرف فرزند خود نذر کنند؛ پس اگر مثلاً نذر کنند که دختر خود را به سیّد شوهر دهند و دختر پس از تکلیف راضی نباشد، نذر آنان اعتباری ندارد، ولی احتیاط مستحب آن است که اگر بتوانند او را راضی نماید که با سیّد ازدواج کند.
- مستحب است پس از تولّد، نوزاد را غسل دهند بلکه بعضی از علما غسل دادن را واجب دانستهاند و جامه سفید بپوشانند و در گوش راست او (اذان) و در گوش چپ او (اقامه) بگویند و چنانچه ممکن باشد، کام او را با آب فرات و تربت حضرت سیّد الشهداء علیهالسلام و اگر نشد با آب باران یا با خرما بردارند. همچنین مستحب است برای نوزاد ولیمه ولادت بدهند.
- هر گاه انسان اسامی مبارک حضرت رسول اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم مانند محمّد صلیاللهعلیهوآلهوسلم و احمد صلیاللهعلیهوآلهوسلم یا لقب و کنیه آن جناب مثل مصطفی صلیاللهعلیهوآلهوسلم و ابوالقاسم صلیاللهعلیهوآلهوسلم را بگوید یا بشنود، اگرچه در نماز باشد، مستحب است صلوات بفرستد.
- کسی که وضو ندارد، بنابر احتیاط واجب نباید اسم خداوند متعال و صفات خاصه او را به هر زبانی نوشته شده باشد لمس نماید و همچنین بنابر احتیاط مستحب، نباید اسم مبارک پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم و امامان علیهمالسلام و حضرت زهرا علیهاالسلام را بدون وضو لمس کند، ولی اگر اسامی معصومین علیهمالسلام در نامگذاری اشخاص دیگر به کار رفته باشند، لمس آنها بدون وضو اشکال ندارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] .مراد از صدقه واجب که پرداخت آن از غیرِ سادات به سادات حرام است، شامل زکات اموال زَ کَوی (غلاّت چهارگانه و اَ نعام سه گانه ) و زکات فطره است ; اما برخی صدقههایی که پرداختن آن واجب است مانند مجهولالمالک که صدقه دادن (تصدّق ) آن واجب است نیز صدقه های مستحب را می‌شود به سادات داد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] سیّد میتواند از غیر سیّد زکات مستحبّی بگیرد ولی نمیتواند از غیر سیّد زکات واجب بگیرد، البتّه اگر خمس و سایر وجوهات کفایت مخارج او را نکند و ناچار باشد که از زکات واجب غیر سیّد استفاده کند، مانعی ندارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] به سیّد فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او نمیتواند مخارج آن سیّد را بدهد، می‌شود خمس داد.
- [آیت الله بهجت] احتیاط مستحب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سیّد فقیر خمس ندهند.
- [آیت الله بروجردی] به سید فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او نمیتواند مخارج آن سید را بدهد، می‌شود خمس داد.
- [آیت الله بهجت] به سیّد فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او نمیتواند مخارج آن سیّد را بدهد، می‌شود خمس داد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اثبات سیادت افراد یا به وسیله شهادت دو مرد عادل است؛ یا به این است که در شهر خو د مشهور و معروف به سیادت باشد , بنابراین هر کس ادعا کند که سیّد است، کافی نیست. حکم سادات واجب النفقه
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که دسترسی به طلبکار خود ندارد چنانچه امید نداشته باشد که اورا پیدا کند باید طلب اورا از طرف صاحبش به قصد صدقه به فقیر بدهد و بنابر احتیاط واجب از حاکم شرع اجازه بگیرد و اگر طلبکار او سید نباشد احتیاط مستحب ان است که طلب اورا به سید فقیر ندهد
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که در محلّ خود به سیادت مشهور است سیّد به شمار میآید و کسی که در محلّ خود به عدم سیادت مشهور است غیر سیّد میباشد، همچنین است اگر به دلیلی عرفاً به سیّد نبودن وی یا عدم اشتهار وی به سیادت اطمینان پیدا شود، مثل کسی که خود میگوید من سیّد نیستم و انگیزه ویژه‌ای برای این سخن ندارد. در این مسأله داشتن یا نداشتن شجرهنامه و مانند آن تأثیری ندارد، همچنین راههای دیگر همچون خوابنما شدن که برخی از مردمان عوام به آنها اعتماد میکنند، هیچ اعتباری ندارد. و به کسی که سیادت یا عدم سیادت وی از راه معتبر ثابت نشده است، نمیشود از زکات واجب غیر سیّد داد، بلکه از زکات واجب سادات یا زکاتهای مستحبّی و یا سایر وجوهی که اختصاص به سادات یا غیر سادات ندارد، داده می‌شود. نیّت زکات
- [آیت الله وحید خراسانی] به سید فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او نمی تواند مخارج ان سید را بدهد یا دارد و نمی دهد می شود خمس داد