غسل ترتیبی
غُسل عملی عبادی در فقه اسلامی است به معنای شستن تمامی بدن از سر تا پا با کیفیتی خاص.
در غسل ترتیبی، اگر عضو مرموس(1) در آب را، بیرون نیاورد و در زیر آب به قصد غسل، دست بکشد چه صورت دارد؟
مانعی ندارد که به دست کشیدن، قصد جدا شدنِ احاطهء آب از بدن شود، که غسل به رسیدن آب بعد از عبور دست از محل می‌باشد.
مانعی ندارد که به دست کشیدن، قصد جدا شدنِ احاطهء آب از بدن شود، که غسل به رسیدن آب بعد از عبور دست از محل می‌باشد.
عنوان سوال:
در غسل ترتیبی، اگر عضو مرموس(1) در آب را، بیرون نیاورد و در زیر آب به قصد غسل، دست بکشد چه صورت دارد؟
پاسخ:
مانعی ندارد که به دست کشیدن، قصد جدا شدنِ احاطهء آب از بدن شود، که غسل به رسیدن آب بعد از عبور دست از محل می‌باشد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در مسئله 284 توضیح میفرمائید (در هر صورت جایی را که نجس بوده باید آب بکشد) آیا عدول از فتوای عروة الوثقی است در مسئله 52 فی شرائط الوضو: (یجب غسل جمیع ما وصل الیه الماء حین التوضی او لاقی محل الوضوء مع الرطوبة)؟
- اگر دست را تر کند برای غسل ترتیبی و وضو مثل روغن مالی کفایت میکند یا نه؟
- اگر دست را تر کند برای غسل ترتیبی و وضو مثل روغن مالی کفایت میکند یا نه؟
- آیا ضرر میزند در شرائط مباشرت، این که آب را بر دست متوضی، دیگری بریزد؟
- اگر شخصی غسل میکرده به صورت صحیح مثلاً آب میریخت بر سرش و گردنش سپس بر بقیه بدن اما قصد ترتیب نمیکرده آیا غسل او صحیح است؟
- اگر کسی تمام دست و پایش نجس باشد و میخواهد پایین آنها را با آب قلیل و یا آب کر بشوید و بالای آنها بماند آیا پاک میشود یا نه؟
- کسانی که متصدی غسل اموات هستند دستکش پلاستیکی در دست میکنند آیا این دستکشها تابع هستند یا باید در هر غسل آنها را تطهیر کنند و در صورت عدم تبعیت مدتی است اموات را آن طور غسل دادهاند حکم آنها را بیان فرمائید.
- در غسل ترتیبی، نسبت به طرف چپ، فراغ چه وقت است، که موقع شک در شرایط و اجزاء، وصول آب و عدم آن، اعتنا به شک نکند؟ بیان فرمائید.
- در مسئله 267 میفرمائید: وضوی ارتماسی آن است که صورت و دستها را به قصد وضو در آب فرو برد، ولی مسح با تری دست اشکال دارد، پس کسی که در دست راستش، زخم یا شکستگی می‌باشد و نمیتواند دست چپ را ترتیبی وضو دهد، چه کند؟
- اگر سوراخ شود استخوان دست یا پا و یا در حال سوراخ شدن باشد و روی آن محل جبیره بگذارد آیا این ملحق میشود به شکستن استخوان در غسل و وضو؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] کسی که به بدن میت قبل از غسل دست بزند، آیا بدن و لباسش هم نجس میشود و باید آب بکشد، یا فقط غسل کند؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا در غسل ترتیبی میتوان یک عضو یا قسمتی از یک عضو را با فرو بردن در آب شست؟
- [سایر] شخصی به برخی از وسایلش مانند کامپیوتر، تلفن و ... هنگامی که عرق جنب از حرام داشته است دست زده اگر بعد از غسل با دست مربوط به آن وسایل دست زند، آیا برای نماز باید دست خود را آب بکشد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا دست زدن به عضو قطع شده دیگران غسل مسّ میّت دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر شخصی قبل از مسح چند لحظه دست را روی عضو مسح شده نگه دارد و یا این که بردارد و دوباره بکشد، آیا مسح او صحیح است؟
- [آیت الله سبحانی] کسی که می خواهد وضو بگیرد دست خود را از آرنج زیر شیر آب قرار می دهد بدون اینکه با دست مالش داده باشد و آب همه جای عضو او را فرا می گیرد آیا این نحوه طهارت اشکال دارد؟
- [سایر] سلام. آیا اگر در هنگام غسل اگر مثلا در حال شستن سمت راست هستیم و بعد دست چپمان با شیء نجسی برخورد کند و نجس شود ما دست چپمان را آب بکشیم و بعد به شستن سمت راست ادامه دهیم صحیح است؟ سوال دیگر اینکه چگونه غسلی سریع و صحیح داشته باشیم و یک غسل چند دقیقه باید طول بکشد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر دست انسان تا آرنج نجس باشد و برای خوردن غذا دستش را با آب قلیل تا مچ آب بکشد، آیا تا مچ دست پاک می شود یا بخاطر اتصال به بالای دست که نجس است قابل پاک شدن نیست؟
- [آیت الله بهجت] آیا شخص وضو گیرنده، قبل از آن که آب دست ها خشک شود و قبل از مسح کشیدن، می تواند به ریش یا صورت خود دست بکشد؟
- [آیت الله خامنه ای] در غسل کردن آیا باید آب روی بدن جاری شود یا این که می توان دست را خیس کرده و با دست خیس غسل کرد؟ اگر جواب سؤال بالا مثبت است آیا باید تری دست بیش از اعضای غسل باشد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر دست را تر کند و به صورت و دستها بکشد، چنانچه تری دست بهقدری باشد که به واسطة کشیدن دست، آب کمی بر آنها جاری شود، کافی است.
- اگر از استعمال آب بر جان خود بترسد یا بترسد، که به واسط استعمال آن مرض یا عیبی در او پیدا شود، یا مرضش طول بکشد، یا شدت کند یا به سختی معالجه شود، باید تیمم نماید، ولی اگر آب گرم برای او ضرر ندارد، باید با آب گرم وضو بگیرد و در مواردی که غسل لازم است غسل کند.
- اگر فراموش کند که روزه است و سر را در آب فرو برد، یا دیگری به زور سر او را در آب فرو برد، چنانچه در زیر آب یادش بیاید که روزه است یا آن کس دست بردارد، باید فوراً سر را بیرون آورد، و چنانچه بیرون نیاورد، روزهاش باطل میشود.
- اگر زخم یا دمل یا شکستگی در صورت و دستها است و روی آن باز است و آب ریختن روی آن ضرر دارد، باید اطراف زخم یا دمل را (به طوری که در وضو گفته شد) از بالا به پائین بشوید، و بهتر آن است که چنانچه کشیدن دست تر بر آن ضرر ندارد، دست تر بر آن بکشد، و بعد پارچة پاکی روی آن بگذارد و دست تر را روی پارچه نیز بکشد. و اما در شکستگی لازم است تیمم بنماید.
- احتیاط واجب آن است که در مسح پا، دست را بر سر انگشتها بگذارد و بعد به پشت پا بکشد یا آنکه دست را به مفصل گذاشته و تا سر انگشتها بکشد نه آنکه تمام دست را روی پا بگذارد و کمی بکشد.
- اگر چیزی را آب بکشد و یقین کند پاک شده و بعد شک کند که عین نجاست را از آن برطرف کرده یا نه، باید دوباره آن را آب بکشد و یقین کند که عین نجاست برطرف شده است.
- در مسح سر و روی پا باید دست را روی آنها بکشد، و اگر دست را نگهدارد و سر یا پا را به آن بکشد وضو باطل است، ولی اگر موقعی که دست را میکشد سر یا پا مختصری حرکت کند، اشکال ندارد.
- اگر کافور پیدا نشود، یا فقط به اندازة غسل باشد، حنوط لازم نیست، و چنانچه از غسل زیاد بیاید ولی به همة هفت عضو نرسد، بنابر احتیاط باید اول پیشانی و اگر زیاد آمد بهجاهای دیگر بمالند.
- اگر جایی از اعضای وضو را رگ زده است، و نمیتواند آن را آب بکشد، یا آب برای آن ضرر دارد، لازم است تیمم نماید.
- اگر در صورت یا دستها بریدگی یا زخمی است که خون آن بند نمیآید، و آب برای آن ضرر ندارد، باید بعد از شستن اجزاء صحیحة آن عضو با رعایت ترتیب موضع زخم یا بریدگی را در آب کر یا جاری فرو برد، و قدری فشار دهد که خون بند بیاید، و انگشت خود را روی زخم بریدگی در زیر آب از بالا به پائین بکشد تا آب بر آنجاری شود و وضو صحیح است. (شرط هفتم): آن که وقت برای وضو و نماز کافی باشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] در غسل ارتماسی تدریجی باید بدن را به نیت غسل تدریجاً با حفظ و حدت عرفی در آب فرو برد ، و در این قسم لازم است که هر عضو قبل از غسل دادن آن بیرون آب باشد .
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر دست را تَر کند و به صورت و دستها بکشد کافی نیست مگر اینکه تَری دست به قدری باشد که آب جاری شود و از دست بریزد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگردسترا تر کند وبهصورت ودستها بکشد،چنانچهتری دست به قدری باشد که به واسطه کشیدن دست آب کمی بر آنها جاری شود کافیاست.
- [آیت الله سبحانی] در تیمّم باید پیشانی و کف دستها و پشت دست ها پاک باشد .و اگر کف دست نجس باشد و نتواند آن را آب بکشد، باید با همان کف دست نجس تیمّم کند. و احتیاط مستحب آن است علاوه بر این، پشت دست ها را به چیزی که تیمّم بر آن صحیح است، بزند و بر دست ها و پیشانی بکشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در صورت یا دستها بریدگی یا زخمی است که خون ان بند نمی اید و اب برای ان ضرر ندارد باید بعد از شستن اجزای سالم ان عضو با رعایت ترتیب بر طبق انچه که در وضو مساله گذشت موضع زخم یا بریدگی را در اب کر یا جاری فرو برد و قدری فشار دهد که خون بند بیاید و دست خود را روی زخم یا بریدگی در زیر اب از بالا به پایین به قصد شستن وضویی بکشد تا اب بر ان جاری شود و بعد بقیه وضو را انجام دهد با مراعات این که مسح به اب کف دست واقع شود
- [آیت الله سبحانی] اگر دست را تر کند و به صورت و دست ها بکشد، چنانچه تری دست به قدری باشد که به واسطه کشیدن دست، آب کمی بر آنها جاری شود کافی است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر دست را تر کند و به صورت و دستها بکشد، چنانچه رطوبت دست به قدری باشد که به واسطه کشیدن دست، آب کمی بر آنها جاری شود و عرفا بگویند که دست یا صورت را شسته است، کافی است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر دست را تر کند و به صورت و دست ها بکشد، چنان چه تری دست به قدری باشد که به واسطه کشیدن دست، آب کمی بر آنها جاری شود کافی است.
- [آیت الله بهجت] اگر دست را تر کند و به صورت و دست ها بکشد، باید بنا بر احتیاط تری دست به قدری باشد که به واسطه کشیدن دست، کمی آب بر آنها جاری شود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . تیمم بدل از غسل مثل تیمم بدل از وضو است. ولی احتیاط مستحب آن است که تیمم بدل از غسل را با دو ضرب انجام دهد به این نحو که: یک مرتبه دست ها را به زمین بزند و به پیشانی بکشد و مرتبه دیگر دست ها را به زمین بزند و به پشت دست ها بکشد. بلکه احتیاط مستحب آن است که تیمم را چه بدل از وضو باشد، چه بدل ازغسل به ترتیب زیر به جا آورد: یک مرتبه دست ها را به زمین بزند و به پیشانی و پشت دست ها بکشد، و یک مرتبه دیگر به زمین بزند و پشت دست ها را مسح نماید.