فرزند
فرزند به معنای بچه و آنکه از دیگری زاده شده است.
آیا در تحقّق وقف قبض لازم است؟ در وقف پدر بر فرزند چطور؟
وقف فکّ الملک است گرچه در بعضی از موارد تحقّق فکّ الملک، به قبض است.
وقف فکّ الملک است گرچه در بعضی از موارد تحقّق فکّ الملک، به قبض است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا در تحقّق وقف صیغه لفظی شرط است یا خیر؟
- صیغه وقف مسجد چگونه است و تحقّق آن به چیست؟
- پدر و برادرمان در زیر آوار جان سپردند وضعیت ارث آنها چگونه است، لازم به توضیح است که هم پدر و هم برادرمان دارای فرزند هستند؟
- اگر پدر یا مادر به فرزند بگوید همسرت را طلاق بده آیا اطاعت امر ایشان لازم است؟
- پدری زمینی را به مساحت 170 متر به فرزندش به مبلغ 170 هزار تومان فروخته و قولنامه نوشتهاند، و لکن پدر 70 هزار تومان را فی المجلس گرفته است و 100 هزار تومان باقی مانده را بابت سهم ارث حساب نموده که بعد از فوت، فرزند این مقدار ارثی خود را تحویل بگیرد، یعنی بعد از مرگ پدر که به فرزند ارث میرسد آن را نگیرد و در عوض ذمّه پسر بری شود، اکنون فرزند آن زمین را فروخته تا خانه بخرد ولی پدر میگوید، مقدار باقی مانده مرا بده، آیا بر فرزند لازم است باقی را بدهد یا خیر؟
- نذر فرزند بدون اجازه پدر و مادر چگونه است؟
- آیا در وقف صیغه لازم است یا وقف معاطاتی هم کفایت میکند؟
- آیا در وقف قصد قربت لازم است؟
- آیا فرزند میتواند به پدر و مادر خویش بی احترامی کند و تکلیف پدر و مادر با چنین فرزندی چیست؟
- آیا در چیزی که وقف میشود لازم است در حین وقف کردن دارای منفعت باشد یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] اگر عین موقوفه، قبل از وقف، در تصرف (موقوفٌ علیه) باشد، آیا پس از وقف، قبض جدید لازم است؟
- [آیت الله سبحانی] هرگاه (موقوفٌ علیه) قبل از قبض از دنیا برود و بطن دوم موجود باشد، آیا با قبض بطن دوم وقف لازم می گردد؟
- [آیت الله سبحانی] هرگاه مالی را بر صغیر وقف کنند ولکن ولی طفل برای خود قبض کند آیا قبض باطل و وقف ناتمام است و واقف حق رجوع دارد؟
- [سایر] اگر فردی که ازدواج کرده و دارای فرزند است، تغییر جنسیت دهد و از فرزند خود سرقتی که مستوجب حد است، داشته باشد و یا از فرزندش ربا بگیرد، چه حکمی دارد؟ (با توجه به عدم قطع ید پدر در صورت سرقت حدی از فرزند و عدم تحقق ربا بین پدر و فرزند).
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا می توانیم وقف خاص را بعد از تنظیم وقف نامه و قبض موقوفه، تبدیل به وقف عام نمائیم؟ یا ماهیت وقف و مفاد وقف نامه را تغییر دهیم؟
- [آیت الله مظاهری] اجازه فرزند از پدر خود جهت اعتکاف لازم است یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] آیا فرزند لازم است که برای اعتکاف از پدر خود اجازه بگیرد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا در تحقّق هبه، قبول لازم است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا در تحقق مساقات شرایطی لازم است؟
- [امام خمینی] اطاعت پدر و مادر تا چه حد بر فرزند لازم است و آیا اجداد و جدات هم حکم پدر و مادر را دارند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر فرزند بدون اجازه پدر، و زن بدون اجازه شوهر قسم بخورد، پدر وشوهر میتوانند قسم آنان را به هم بزنند.
- اگر پدر از قسم خوردن فرزند منع کند، یا شوهر از قسم خوردن زن منع نماید، قسم آنان صحیح نیست.
- اگر پدر یا مادر به فرزند خود امر کند که نماز را به جماعت بخواند، باید امر آنها را اطاعت کند و نماز را به جماعت بخواند.
- اگر برای چیزی که وقف کرده متولّی معیّن کند، باید مطابق قرارداد او رفتار نمایند و اگر معیّن نکند، چنانچه بر افراد مخصوصی مثلاً بر اولاد خود وقف کرده باشد و آنها بالغ باشند، اختیار با خود آنان است و اگر بالغ نباشند، اختیار با ولیّ ایشان است و برای استفاده از وقف اجازه حاکم شرع لازم نیست.
- اگر پدر و جدّ پدری غائب باشند و دختر نیز احتیاج به تزویج داشته باشد یا دختر باکره نباشد، اجازه پدر وجدّ لازم نیست.
- اگر مرد نداند که زن در عدّه است و با او ازدواج کند، چنانچه زن هم نداند و بچه از آنان به دنیا آید حلال زاده است و شرعاً فرزند هردو میباشد ولیاگر زن میدانسته که در عدّه است شرعاً بچه فرزند پدر است و در هر دو صورت عقد آنان باطل است و به یکدیگر حرام میباشند.
- اگر فرزند، پدر یا مادر را عمداً بکشد، باید او را بکشند ولی اگر پدری فرزند خود را عمداً بکشد، باید به دستوری که در احکام دیه گفته میشود دیه بدهد و هر قدر حاکم شرع صلاح میداند او را بزنند.
- اگر ملکی را برای وقف معیّن کند و پیش از قصد انشأ وقف پشیمان شود، یا بمیرد، وقف درست نیست.
- ملکی که مقداری از آن وقف است ومقداری از آن وقف نیست اگر تقسیم نشده باشد، حاکم شرع یا متولّی وقف میتواند با نظر خبره، سهم وقف را جدا کند.
- اگر کسی فقیر باشد و نتواند کاسبی کند، پدر یا فرزند او باید خرجیاو را بدهد، و اگر پدر ندارد یا نمیتواند خرجی او را بدهد، چنانچه فرزندی هم نداشته باشد که بتواند خرجی او را بدهد، جدّ پدری او باید خرجی او را بدهد، واگر جدّ پدری ندارد، یا نمیتواند خرجی او را بدهد، مادرش باید خرجی او را بدهد، و اگر مادر هم ندارد یا نمیتواند خرجی او را بدهد، باید مادر پدر، ومادر مادر، وپدر مادر، باهم خرجی او را بدهند و اگر مادر پدر ومادر مادر ندارد پدر مادر، باید خرجی او را بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در وقف خاص یعنی اگر وقف برای افراد معینی باشد قبض و تصرف موقوف علیهم (کسانی که برای آنها وقف شده) یا وکیل یا ولیّ آنها لازم است و اگر چیزی را وقف کند و به تصرف آنها ندهد وقف محقق نشده است و آن چیز در ملک واقف باقی می ماند. ولی اگر چیزی را بر اولاد صغیر خود وقف کند قبض و تصرف جدید لازم نیست و اگر واقف تولیت را برای خودش قرار دهد با توجه به این که ملک موقوفه در تصرف اوست نیاز به قبض جدید ندارد و با انشاء وقف وقفیت محقق می شود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بنابر احتیاط واجب قبض و اقباض در تحقق رهن شرط است لذا تا وقتی که رهن گیرنده مال مرهونه را تحویل نگرفته باشد رهن محقق نشده است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بنابر احتیاط واجب در اوقاف عامه مثل مسجد و حسینیه نیز قبض معتبر است بنابراین تا جایی را که وقف کرده به تصرف متولی نداده باشد وقفیت آن محقق نشده است و اگر کسی با اجازه واقف در مسجد به عنوان مسجد بودن نماز بخواند وقفیت محقق می شود و در مواردی که واقف خود را متولی قرار دهد نیاز به قبض مجدد ندارد و با نیت جزمی وقف چون قبض متولی وقف حاصل است وقفیت محقق می شود.
- [آیت الله سیستانی] اگر ملکی را برای وقف کردن معین کند و پیش از آنکه وقف کند پشیمان شود یا بمیرد، وقف واقع نمیشود؛ و همچنین اگر در وقف خاص قبل از قبض موقوف علیه بمیرد.
- [آیت الله مظاهری] در هبه قبول و قبض لازم است، پس تا زمانی که قبول نکرده یا هبه کننده مال را تحویل طرف نداده مال او نشده است و اگر ولیّ، مثل پدر و جدّ چیزی را به غیر رشید ببخشد باید خودش قصد تحویل گرفتن برای آنها را بنماید، ولی لازم نیست قبول یا قبض فوراً باشد، و اگر مدتی میان هبه و قبول یا قبض فاصله بیفتد مانعی ندارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] در اوقاف عامه از قبیل مدارس و مساجد و امثال اینها قبض معتبر نیست هرچند احوط است و قبض محقق می شود به این که مثلا در وقف مسجد یک نفر در ان مسجد نماز بخواند یا در وقف مقبره کسی در ان جا دفن شود
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر مالک تصمیم داشته باشد وقف کند و ملکی را هم برای این کار معیّن کند وقف تحقّق پیدا نمیکند، بلکه باید انشاء وقف با شرایط آن صورت پذیرد.
- [آیت الله وحید خراسانی] وقف خاص در صورتی صحیح است که مال وقف را به تصرف کسی که برای او وقف شده یا وکیل یا ولی او بدهند ولی اگر چیزی را بر اولاد صغیر خود وقف کند و از طرف انان قبض و حیازت نماید وقف صحیح است
- [آیت الله خوئی] ظاهر این است که در اوقاف عامه از قبیل مدارس و مساجد و امثال اینها قبض معتبر نباشد و وقفیت به مجرد وقف نمودن محقق میشود.
- [آیت الله سیستانی] در اوقاف عامه از قبیل مدارس، و مساجد و امثال اینها، قبض معتبر نیست و وقفیت به مجرّد وقف نمودن محقق میشود.