حمام
حمام ،عنوان مکانی است که از آن برای شستشو ونظافت بدن استفاده می‌شود،حمام به معنای گرمابه می‌باشد.از آن به مناسبت در باب‌هاى طهارت، صلات، صوم، اعتکاف، حج، اجاره و شفعه سخن رفته است.
در قریه‌ای که حمّام آن منحصر به یک حمّام است و از این جهت زن‌ها نمی‌توانند پیش از صبح غسل کنند، آیا در شب‌های ماه صیام می‌توانند خود را جنب کنند و بعد تیمّم کنند؟
خوب است رعایت احتیاط کنند.
خوب است رعایت احتیاط کنند.
عنوان سوال:
در قریه‌ای که حمّام آن منحصر به یک حمّام است و از این جهت زن‌ها نمی‌توانند پیش از صبح غسل کنند، آیا در شب‌های ماه صیام می‌توانند خود را جنب کنند و بعد تیمّم کنند؟
پاسخ:
خوب است رعایت احتیاط کنند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- هر گاه شخصِ جنب به اعتقاد وسعت وقت به حمّام رفت و برای نماز صبح غسل کرد - مثلاً - بعد معلوم شد که در واقع وقت ضیق بود و تکلیف او تیمّم بوده، غسل او چه صورت دارد؟
- حمّامی در قریه‌ای بوده که فعلاً مخروبه است، اهالی حمّام نوی در جای دیگر بنا کردهاند و فعلاً اهل قریه احتیاجی به حمّام اوّلی ندارند و آن جنب مسجدی واقع شده، اهالی میخواهند آن را صحن مسجد مزبور قرار دهند، اجازه میفرمایید؟
- حمّام کوچک و بزرگیست در محلّی که هر دو وقف است و به واسطه کثرت جمعیّت، اهالی و سکنه محل مزبور میخواهند حمّام بزرگ راتوسعه دهند و مکانی که مقتضی باشد برای توسعه دادن حمّام مزبور ممکن نیست فقط حمّام کوچک چون جنب حمّام بزرگ واقع است ممکن است دو حمّام یکی شود و وسعتی که منظور است عملی شود و اصلح به حال اهالی هم این نحوه است و حمّام کوچکی هم که امر طهارت اهالی مختل نماند بعد بنا می‌شود، در صورت مفروضه جایز است که حمّام کوچک را داخل حمّام بزرگ نمایند و خزانه آن هم جزء خزانه حمّام بزرگ شود و غسل در آن صحیح است یا نه؟
- آیا جایز است شخصی با بودن مماثل غسل میّت دهد محارم به نسب خود را چون خواهر و مادر و عمّه و جدّه پدری؟ زیرا زن‌ها به واسطه جهل به موضوع و حکم و ندانستن کیفیّت تغسیل، نمی‌توانند مباشرت کنند و درست به جا آورند، هر چند حکم در این صورت احوط بلکه اقوی اعتبار فقد مماثل وبودن از ورای ثیاب است و طریقه و ترتیب غسل از ورای ثیاب چگونه خواهد بود؟
- هر گاه جنب از حرام به جهت عدم تمکّن از غسل، تیمّم بدل از غسل نمود و چند روز به همین عذر نماز خواند، در صورتی که بدنش عرق نموده و لباس او آلوده به عرق شده، آیا نمازهایی که در این چند روز خوانده از جهت این که لباسش آلوده به عرق جنابت از حرام بوده، باید اعاده نماید یا خیر؟
- فرمودهاند: من نسی غسل الجنابه فی شهر رمضان لیلاً حتّی مضی علیه یوم أو أیّام بطل صومه و قضی، بفرمایید که اوّلاً مراد به (مضی علیه یوم) یعنی: نسیان در تمام روز است که اگر کسی شب فراموش نمود غسل را و روزش متذکّر شد و غسل کرد روزهاش صحیح است و قضا ندارد کما هو الظاهر من لفظ (مضی علیه یوم). یا آن که آن چه مضر است دخول در صبح است با جنابت و لو نسیاناً و إن تذکّر فی یومه و اغتسل کما هو المستفاد من تعلیل الفقهاء کالعلّامة فی (المختلف) (22) و اگر مراد اخیر باشد منافیست با مسأله 48 در مفطر و أمّا الإصباح جنباً من غیر عمد فلا یوجب البطلان. و علی أی نحوٍ کان این حکم مختص به نسیان است، یا آن که شامل غیر نسیان می‌شود؟ مثل کسی که خواب بوده و بعد از طلوع فجر بیدار شد و فهمید که قبل از فجر محتلم شده. یا آن که معتقد بقای شب بوده و خود را جنب کرد با مراعات بقای شب و بعد معلوم شد که وقت برای غسل و تیمّم نیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] بنده در یکی از شب‌های رمضان جنب شدم....ولی نتوانستم غسل کنم و امکان تیمم هم برایم وجود نداشت؛ چون نمیدانستم چه خاکی مناسب تیمم است. من صبح همان روز به نیّت روزه از خواب بیدار شده و در اولین فرصت غسل کردم. آیا روزهام صحیح است؟
- [آیت الله سبحانی] اگر شخص جنب از رفتن به حمام بترسد، آیا می تواند به جای غسل کردن، تیمم کند؟
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که در شب ماه رمضان جنب است و یا زنی که در شب ماه رمضان از حیض پاک شده است، اگر اینها یقین دارند تا اذان صبح آب پیدا نمیشود تا غسل کنند، آیا می‌توانند قبل از اینکه اذان صبح شود، تیمم کنند و بخوابند و یا اینکه باید تا اذان صبح بیدار بمانند و نزدیک اذان صبح تیمّم بکنند و بخوابند؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا در شب‌های مهتابی لازم است بعد از اذان صبح مقداری خواندن نماز صبح را تأخیر انداخت تا روشنی صبح بر نور ماه غلبه محسوس پیدا کند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی در شب ماه رمضان جنب می‌شود، یکساعت به اذان صبح مانده برای غسل به حمّام میرود، لکن اذان آغاز می‌شود روزه او چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی شب جنب شود، آیا نماز صبح، ظهر و عصر را می تواند با تیمم بدل از غسل بخواند؟
- [آیت الله بهجت] شبی در ماه مبارک رمضان جنب شدم و چون امکان حمام کردن برایم نبوده، تصمیم گرفتم بعد از خوردن سحری و قبل از اذان صبح تیمّم بدل از غسل نمایم. ولی متأسفانه پس از خوردن سحری یادم رفت که تیمّم نمایم و هنگام اذان یادم افتاد و سریعا تیمّم کردم. آیا روزه ای که گرفتم صحیح بوده است؟
- [آیت الله خوئی] شخصی روی ندانستن مسئله پیش از اذان صبح بیدار هم بوده در ماه صیام، غسل جنابت یا اغسال دیگر را نکرده، روزه او چگونه است؟ قضا و کفاره دارد یا قضا فقط؟
- [سایر] اگر در ماه رمضان قبل از اذان صبح جنب شویم، ولی عمداً غسل نکنیم و تیمم کنیم، آیا تیمم پذیرفته است و روزهی صحیح است؟
- [سایر] کسی که در تنگی وقت، قبل از اذان صبح در شب‌های ماه رمضان، به جهت جنابت تیمم کند؛ آیا میتواند با آن نماز بخواند، یا باید غسل به جا آورد؟<BR>
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر جُنب از حرام عوض غسل تیمّم نماید و بعد از تیمّم عرق کند، باز هم بنا بر احتیاط واجب باید از عرق خود اجتناب نماید.
- اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و عمداً غسل نکند، یا اگر وظیفهی او تیمّم است عمداً تیمّم نکند، روزهاش باطل است.
- اگر در روزهی واجبی که مثل روزهی ماه رمضان وقت آن معین است، تا اذان صبح غسل نکند و تیمّم هم ننماید، ولی از روی عمد نباشد، مثل آن که دیگری نگذارد غسل و تیمّم کند، روزهاش صحیح است.
- کسی که در شب ماه رمضان برای هیچ کدام از غسل و تیمّم وقت ندارد، اگر خود را جنب کند، روزهاش باطل است و قضا و کفّاره بر او واجب می‌شود؛ ولی اگر برای تیمّم وقت دارد، چنانچه خود را جنب کند، بنا بر احتیاط واجب باید تیمّم نماید و روزه بگیرد و قضای آن را هم به جا آورد.
- اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و در غسل کردن کوتاهی کند و تا اذان غسل نکند، روزهاش باطل است؛ ولی چنانچه کوتاهی نکند مثلاً منتظر باشد که حمام زنانه شود اگر چه سه مرتبه بخوابد و تا اذان غسل نکند، روزهی او صحیح است.
- هرگاه جنب در شب ماه رمضان بخوابد و بیدار شود، احتیاط واجب آن است که پیش از غسل نخوابد، اگر چه احتمال بدهد که اگر دوباره بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می‌شود.
- اگر برای آن که بفهمد وقت دارد یا نه، جستجو نماید و گمان کند که به اندازهی غسل وقت دارد و خود را جنب کند و بعد بفهمد وقت تنگ بوده، چنانچه تیمّم کند روزهاش صحیح است و اگر بدون جستجو گمان کند که وقت دارد و خود را جنب نماید و بعد بفهمد وقت تنگ بوده و با تیمّم روزه بگیرد، بنا بر احتیاط واجب باید روزهی آن روز را قضا کند.
- کسی که در شب ماه رمضان جُنب است و میداند یا احتمال میدهد که اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می‌شود، چنانچه غفلت داشته باشد که بعد از بیدار شدن باید غسل کند، در صورتی که بخوابد و تا اذان صبح خواب بماند، بنا بر احتیاط قضا و کفّاره بر او واجب می‌شود.
- کسی که در شب ماه رمضان جُنب است و میداند یا احتمال میدهد که اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می‌شود، چنانچه نخواهد بعد از بیدار شدن غسل کند، یا تردید داشته باشد که غسل کند یا نه، در صورتی که بخوابد و بیدار نشود، روزهاش باطل است.
- اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و برای غسل وقت نداشته باشد، چنانچه بخواهد روزهی واجبی بگیرد که مثل روزهی رمضان وقت آن معین است، باید تیمّم نماید و بنا بر احتیاط واجب تا اذان صبح بیدار بماند و اگر بخواهد روزهی مستحب یا روزهی واجبی بگیرد که مثل روزهی کفاره وقت آن معین نیست، نمیتواند با تیمّم روزه بگیرد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] اگر جنب عمداً تا اذان صبح غسل نکند، یا اگر وظیفه او تیمم است، عمداً تیمم ننماید، روزه اش باطل است.
- [امام خمینی] اگر جنب عمدا تا اذان صبح غسل نکند، یا اگر وظیفه او تیمم است عمدا تیمم ننماید، روزه اش باطل است.
- [آیت الله مظاهری] اگر جنب عمداً تا اذان صبح غسل نکند یا اگر وظیفه او تیمّم است عمداً تیمّم ننماید روزهاش باطل است ولی اگر از روی سهو یا جهل یا اجبار غسل یا تیمّم ننماید روزهاش صحیح است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر جنب عمداً تا اذان صبح غسل نکند، یا اگر وظیفه او تیمم است عمداً تیمم ننماید در روزه ماه رمضان و قضای آن، روزهاش باطل است، و در غیر این دو، احوط باقینماندن بر جنابت است تا صبح.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زن در ماه رمضان پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و در غسل کردن و تیمم کوتاهی کند و آن دو را تا اذان صبح انجام ندهد روزهاش باطل است ولی چنانچه کوتاهی نکند، مثلاً منتظر باشد که حمام، زنانه شود؛ اگر چه سه مرتبه بخوابد و تا اذان صبح غسل یا تیمم نکند، روزه او صحیح است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و در غسل کردن کوتاهی کند وتا اذان غسل نکند، روزهاش باطل است ولی چنانچه کوتاهینکند مثلاً منتظر باشد که حمّام زنانه شود، اگرچه سه مرتبه بخوابد وتا اذان غسل نکند، روزه او صحیح است در صورتی که اگر وقت تیمّم داشته، تیمّم نماید والاّ بدون تیمّم هم صحیح است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر جنب عمداً تا اذان صبح غسل نکند، یا اگر وظیفه او تیمّم است عمداً تیمّم ننماید، اگر روزه او روزه ماه رمضان یا قضای رمضان باشد، روزهاش باطل است و همچنین است بنابر احتیاط واجب در روزههای واجب دیگر.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر جنب عمدا در ماه رمضان تا اذان صبح غسل نکند یا اگر وظیفه او تیمم است عمدا تیمم ننماید روزه اش باطل است و حکم قضای ماه رمضان خواهد امد
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر جنب عمدا در ماه رمضان تا اذان صبح غسل نکند روزه اش باطل است و کسی که وظیفه اش تیمم است و عمدا تیمم ننماید روزه اش نیز باطل است. و حکم قضاء ماه رمضان بعدا خواهد آمد.
- [آیت الله اردبیلی] در روزه رمضان و قضای آن اگر جنب عمدا تا اذان صبح غسل نکند یا اگر وظیفه او تیمّم است عمدا تیمّم ننماید، روزه او باطل است و بنابر احتیاط واجب، حکم بقیه روزههای واجب نیز همین است.