تحریف قرآن بر دو قسم است: تحریف لفظی، تحریف معنوی. تحریف لفظی: یعنی تغییر دادن الفاظ، به صورت کاستن یا افزودن کلمات قرآن. تحریف معنوی به معنای تفسیر به رأی قرآن است. تحریف لفظی بر دو قسم است: 1. افزودن بر آیات 2. کاستن از آیات. هیچ یک از مسلمانان قائل به تحریف لفظی به معنای افزودن بر آیات و کلمات قرآن نیستند. شیعه و سنی آن را انکار می کنند. آنچه مورد بحث واقع شده، تحریف به معنای کاستن از آیات است. در این زمینه، دلایل فراوانی وجود دارد که به برخی از آن ها اشاره می کنیم: الف) دلیل عقلی: بشر به تنهایی و با استفاده از عقل و علم خود قادر نیست به کمال نهایی - که غایت آفرینش است برسد، پس لازم است از باب حکمت و یا لطف الهی، راهی تضمین شده وجود داشته باشد، تا فلسفه آفرینش تحقق یابد و نقض غرض نشود. از طرفی، با امکان تحریف قرآن - که تنها سند آسمانی تأمین سعادت و کمال بشر است - دیگر راه تضمین شده ای باقی نخواهد ماند، پس حکمت و لطف الهی اقتضا دارد که قرآن به طور سالم و دست نخورده در دسترس انسان ها قرار بگیرد، تا انسان ها بتوانند برای پیمودن راه سعادت دنیا و آخرت خود، از آن بهره گیرند. ب) دلیل قرآنی (اِنّا نَحْنُ نَزَّلنَا الذکْرَ وَ اِنّا لَهُ لَحَفظون؛[حجر/9] ما قرآن را فرو فرستادیم و خود، از آن نگه داری و محافظت می کنیم) با توجه به این آیه می گوییم: 1- خداوند حفظ قرآن را بر عهده گرفته و آن را تضمین کرده است. 2- آنچه را خداوند محافظت کند، محال است مورد دستبرد و تحریف (کم یا زیاد شدن ) قرار گیرد. نتیجه: پس مُحال است قرآن مورد تحریف قرار گیرد. ج ) دلیل روایی: در حدیث متواتر از پیامبر(ص) نقل شد است که: قرآن و اهل بیت(علیهم السلام) دو گوهر گران سنگند و مادام که امّت اسلام به آن دو چنگ زنند، هرگز گمراه نخواهند شد. این دو، از هم جدا نمی گردند، تا آن که در حوض(قیامت) بر حضرت وارد شوند.[1] این حدیث، با صراحت اعلام می کند که قرآن برای همیشه و تا روز قیامت محفوظ است؛ زیرا اگر تحریف شده باشد، چنگ زدن به آن نه تنها انسان را هدایت نمی کند ، بلکه باعث گمراهی او نیز می شود. د) شواهد تاریخی: در طول تاریخ، شواهدی وجود دارد که قرآن سالم مانده و تحریف نشده است. بعضی از این شواهد عبارتند از: علاقه زیاد عرب به قرآن به دلیل فصاحت و بلاغت و آهنگ معجزه آسای آن، انس فراوان مسلمانان با قرآن و حفظ و تلاوت آن در زمان پیامبر(صلی الله علیه وآله) و بعد از ایشان، تقدس قرآن نزد مسلمانان و حساس بودن آنان به هرگونه تغییر در آن، دستورها و توصیه های ویژه پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) در مورد تلاوت و نوشتن و حفظ و جمع آوری قرآن، تهیه کردن نسخه های متعدد از قرآن و فرستادن به کشورهای اسلامی و ... . شواهدی بر سالم ماندن قرآن و خدشه دارنشدن از سوی دشمنان است. مگر ممکن است قرآن تحریف شده باشد، ولی امامان معصوم (علیهم السلام) و علمای اسلام - که حافظ و مبیّن قرآن بوده اند - ساکت نشسته و چیزی نگفته باشند؟ حتی یک مورد هم ثابت نشده است که امامان معصوم(علیهم السلام) مثلا گفته باشند این مورد از قرآن تحریف شده است. بنابراین، با وجود دلایلی که ذکر شد و دلیل های دیگر، قرآن هرگز دستخوش تحریف نشده است. برای آگاهی بیشتر ر.ک : ترجمه کتاب : صیانه القرآن من التحریف، آیت الله معرفت [1]. أمالی الصدوق، ص415.
تحریف قرآن بر دو قسم است: تحریف لفظی، تحریف معنوی.
تحریف لفظی: یعنی تغییر دادن الفاظ، به صورت کاستن یا افزودن کلمات قرآن. تحریف معنوی به معنای تفسیر به رأی قرآن است.
تحریف لفظی بر دو قسم است: 1. افزودن بر آیات 2. کاستن از آیات. هیچ یک از مسلمانان قائل به تحریف لفظی به معنای افزودن بر آیات و کلمات قرآن نیستند. شیعه و سنی آن را انکار می کنند. آنچه مورد بحث واقع شده، تحریف به معنای کاستن از آیات است. در این زمینه، دلایل فراوانی وجود دارد که به برخی از آن ها اشاره می کنیم:
الف) دلیل عقلی: بشر به تنهایی و با استفاده از عقل و علم خود قادر نیست به کمال نهایی - که غایت آفرینش است برسد، پس لازم است از باب حکمت و یا لطف الهی، راهی تضمین شده وجود داشته باشد، تا فلسفه آفرینش تحقق یابد و نقض غرض نشود. از طرفی، با امکان تحریف قرآن - که تنها سند آسمانی تأمین سعادت و کمال بشر است - دیگر راه تضمین شده ای باقی نخواهد ماند، پس حکمت و لطف الهی اقتضا دارد که قرآن به طور سالم و دست نخورده در دسترس انسان ها قرار بگیرد، تا انسان ها بتوانند برای پیمودن راه سعادت دنیا و آخرت خود، از آن بهره گیرند.
ب) دلیل قرآنی
(اِنّا نَحْنُ نَزَّلنَا الذکْرَ وَ اِنّا لَهُ لَحَفظون؛[حجر/9] ما قرآن را فرو فرستادیم و خود، از آن نگه داری و محافظت می کنیم)
با توجه به این آیه می گوییم:
1- خداوند حفظ قرآن را بر عهده گرفته و آن را تضمین کرده است.
2- آنچه را خداوند محافظت کند، محال است مورد دستبرد و تحریف (کم یا زیاد شدن ) قرار گیرد.
نتیجه: پس مُحال است قرآن مورد تحریف قرار گیرد.
ج ) دلیل روایی: در حدیث متواتر از پیامبر(ص) نقل شد است که: قرآن و اهل بیت(علیهم السلام) دو گوهر گران سنگند و مادام که امّت اسلام به آن دو چنگ زنند، هرگز گمراه نخواهند شد. این دو، از هم جدا نمی گردند، تا آن که در حوض(قیامت) بر حضرت وارد شوند.[1]
این حدیث، با صراحت اعلام می کند که قرآن برای همیشه و تا روز قیامت محفوظ است؛ زیرا اگر تحریف شده باشد، چنگ زدن به آن نه تنها انسان را هدایت نمی کند ، بلکه باعث گمراهی او نیز می شود.
د) شواهد تاریخی: در طول تاریخ، شواهدی وجود دارد که قرآن سالم مانده و تحریف نشده است. بعضی از این شواهد عبارتند از:
علاقه زیاد عرب به قرآن به دلیل فصاحت و بلاغت و آهنگ معجزه آسای آن، انس فراوان مسلمانان با قرآن و حفظ و تلاوت آن در زمان پیامبر(صلی الله علیه وآله) و بعد از ایشان، تقدس قرآن نزد مسلمانان و حساس بودن آنان به هرگونه تغییر در آن، دستورها و توصیه های ویژه پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) در مورد تلاوت و نوشتن و حفظ و جمع آوری قرآن، تهیه کردن نسخه های متعدد از قرآن و فرستادن به کشورهای اسلامی و ... . شواهدی بر سالم ماندن قرآن و خدشه دارنشدن از سوی دشمنان است. مگر ممکن است قرآن تحریف شده باشد، ولی امامان معصوم (علیهم السلام) و علمای اسلام - که حافظ و مبیّن قرآن بوده اند - ساکت نشسته و چیزی نگفته باشند؟ حتی یک مورد هم ثابت نشده است که امامان معصوم(علیهم السلام) مثلا گفته باشند این مورد از قرآن تحریف شده است. بنابراین، با وجود دلایلی که ذکر شد و دلیل های دیگر، قرآن هرگز دستخوش تحریف نشده است.
برای آگاهی بیشتر ر.ک : ترجمه کتاب : صیانه القرآن من التحریف، آیت الله معرفت
[1]. أمالی الصدوق، ص415.
- [سایر] شبهه: مسلمانها دلیلی بر تحریف کتاب مقدس ندارند.
- [سایر] آیا دلیلی وجود دارد که در ادیان قبل از اسلام (یهودیت ومسیحیت) تحریف صورت گرفته؟
- [سایر] آیا قرآن تحریف نشده ؟ دلایل شما بر عدم تحریف قرآن چیست؟
- [سایر] برخی میگویند قرآن تحریف شده. در مورد عدم تحریف قرآن صحبت نمائید.
- [سایر] ادله عدم تحریف قرآن و تحریف کتاب آسمانی دیگر چیست؟
- [سایر] چراتورات وانجیل تحریف شده ولی قرآن تحریف نشده؟
- [سایر] با توجه به اینکه در کتاب کافی احادیث تحریف قرآن آمده آیا جناب کلینی معتقد به تحریف قرآن بوده اند؟
- [سایر] انواع تحریف و دلایل عدم تحریف قرآن چیست؟
- [سایر] علل عدم تحریف قرآن. چرا میگوییم قرآن اعجاز است؟
- [سایر] منظور از تحریف معنوی قرآن چیست؟
- [آیت الله مظاهری] دادن قرآن به کافر مانعی ندارد مگر آنکه بیاحترامی به قرآن یا اسلام باشد.
- [آیت الله بروجردی] دادن قرآن به کافر حرام و گرفتن قرآن از او واجب است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] باید از دادن قرآن به کافر خودداری کنند، و اگر قرآن در دست اوست در صورت امکان از او بگیرند ولی چنانچه مقصود از دادن قرآن و یا داشتن قرآن تحقیق و مطالعه در دین باشد و نیز انسان بداند که کافری که محکوم به نجاست است با دست تر قرآن را لمس نمی کند اشکالی ندارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر جلد قرآن نجس شود در صورتی که بیاحترامی به قرآن باشد، باید آن را آب بکشند.
- [آیت الله مظاهری] اگر جلد قرآن نجس شود در صورتی که بیاحترامی به قرآن باشد باید آن را آب بکشند.
- [آیت الله سبحانی] اگر جلد قرآن نجس شود در صورتی که بی احترامی به قرآن باشد، باید آن را آب بکشند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر جلد قران نجس شود در صورتی که بی احترامی به قران باشد باید ان را اب بکشند
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر جلد قرآن نجس شود؛ در صورتی که بی احترامی به قرآن باشد؛ باید آن را آب بکشند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] در صورتی که دادن قرآن به کافر مستلزم هتک باشد حرام و گرفتن قرآن از او واجب است.
- [آیت الله بروجردی] اگر جلد قرآن نجس شود، در صورتی که بیاحترامی به قرآن باشد، باید آن را آب بکشند.