خدای متعال که خالق و مالک بهشت است، برای ورود به بهشت دو شرط قرار داده است: ایمان و عمل صالح (وَ أُدْخِلَ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ جَنَّاتٍ تَجْری مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدینَ فیها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ[ابراهیم/23] و کسانی را که ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند، به باغهای بهشت وارد می کنند باغهایی که نهرها از زیر درختانش جاری است به اذن پروردگارشان، جاودانه در آن می مانند.) در واقع این گونه نیست که هر مسلمانی وارد بهشت شود و تنها کسانی مستحق بهشت هستند که قلبشان و عملشان همان گونه است که خدای متعال از آنها خواسته است. و کسانی که نور حقیقت را دیده اند و به آن پشت کرده اند، تنها خودشان مستحق ملامت و سرزنش می باشند. و اگر عده ای وجود داشته باشند که هرگز راهی برای فهم حقیقت نداشته اند، حساب کار آنها با خدای متعال است که می فرماید: (فَأُولئِکَ عَسَی اللَّهُ أَنْ یَعْفُوَ عَنْهُمْ وَ کانَ اللَّهُ عَفُوًّا غَفُوراً[نساء/99] ممکن است خداوند، آنها را مورد عفو قرار دهد و خداوند، عفو کننده و آمرزنده است.) و اینکه تصور کنیم ممکن است عده ای بدون داشتن ایمان صحیح و در عین پشت کردن به خدا، از خدای متعال طلبکار باشند، تصور غلطی است. چون تقرب به خدای متعال، مشروط به نیت الهی است و اگر تصور می کنیم کسی با خدا ارتباطی ندارد، چگونه می توانیم بگوییم که کاری را برای خدای متعال انجام داده است که طلبکار مزد باشد. کسانی که از نظر ما کارهای خوبی انجام داده اند، بدون اینکه اعتقادی صحیح داشته باشند، طالب مزدی بوده اند که در همین دنیا معنا می شده است. مثل شهرت، ثروت، محبوبیت و ... و طبیعتا مزد آنها نیز در این دنیا معنا می شود: (مَنْ کانَ یُریدُ الْعاجِلَةَ عَجَّلْنا لَهُ فیها ما نَشاءُ لِمَنْ نُریدُ[اسراء/18] آن کس که (تنها) زندگی زودگذر (دنیا) را می طلبد، آن مقدار از آن را که بخواهیم- و به هر کس اراده کنیم- می دهیم.) علاوه بر اینکه مزد در درگاه الهی به تناسب استعدادهای داده شده و کار انجام شده، داده می شود. و کسی که ذاتا روحیه ای بخشنده داشته، یا ذاتا جویای علم بوده است، یا روحیه لطیف او سبب توجهش به نیازمندان شده است، صرف عملش ملاک نیست. و چه بسا او در مقابل سرمایه ای که خدای متعال به او در این جهات داده است، کوتاهی نیز کرده باشد. هر چند ممکن است فضل خدای متعال کسانی را که لایق نیستند نیز در بر گیرد، همان گونه که رسول خدا (ص) درباره حاتم طایی به پسرش می فرمایند: خداوند عذاب را به خاطر سخاوت از پدرت دور کرده است.[1] [1]. بحار الأنوار ، ج68، ص 354.
خدای متعال که خالق و مالک بهشت است، برای ورود به بهشت دو شرط قرار داده است: ایمان و عمل صالح
(وَ أُدْخِلَ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ جَنَّاتٍ تَجْری مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدینَ فیها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ[ابراهیم/23] و کسانی را که ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند، به باغهای بهشت وارد می کنند باغهایی که نهرها از زیر درختانش جاری است به اذن پروردگارشان، جاودانه در آن می مانند.)
در واقع این گونه نیست که هر مسلمانی وارد بهشت شود و تنها کسانی مستحق بهشت هستند که قلبشان و عملشان همان گونه است که خدای متعال از آنها خواسته است. و کسانی که نور حقیقت را دیده اند و به آن پشت کرده اند، تنها خودشان مستحق ملامت و سرزنش می باشند.
و اگر عده ای وجود داشته باشند که هرگز راهی برای فهم حقیقت نداشته اند، حساب کار آنها با خدای متعال است که می فرماید:
(فَأُولئِکَ عَسَی اللَّهُ أَنْ یَعْفُوَ عَنْهُمْ وَ کانَ اللَّهُ عَفُوًّا غَفُوراً[نساء/99] ممکن است خداوند، آنها را مورد عفو قرار دهد و خداوند، عفو کننده و آمرزنده است.)
و اینکه تصور کنیم ممکن است عده ای بدون داشتن ایمان صحیح و در عین پشت کردن به خدا، از خدای متعال طلبکار باشند، تصور غلطی است. چون تقرب به خدای متعال، مشروط به نیت الهی است و اگر تصور می کنیم کسی با خدا ارتباطی ندارد، چگونه می توانیم بگوییم که کاری را برای خدای متعال انجام داده است که طلبکار مزد باشد.
کسانی که از نظر ما کارهای خوبی انجام داده اند، بدون اینکه اعتقادی صحیح داشته باشند، طالب مزدی بوده اند که در همین دنیا معنا می شده است. مثل شهرت، ثروت، محبوبیت و ... و طبیعتا مزد آنها نیز در این دنیا معنا می شود:
(مَنْ کانَ یُریدُ الْعاجِلَةَ عَجَّلْنا لَهُ فیها ما نَشاءُ لِمَنْ نُریدُ[اسراء/18] آن کس که (تنها) زندگی زودگذر (دنیا) را می طلبد، آن مقدار از آن را که بخواهیم- و به هر کس اراده کنیم- می دهیم.)
علاوه بر اینکه مزد در درگاه الهی به تناسب استعدادهای داده شده و کار انجام شده، داده می شود. و کسی که ذاتا روحیه ای بخشنده داشته، یا ذاتا جویای علم بوده است، یا روحیه لطیف او سبب توجهش به نیازمندان شده است، صرف عملش ملاک نیست. و چه بسا او در مقابل سرمایه ای که خدای متعال به او در این جهات داده است، کوتاهی نیز کرده باشد.
هر چند ممکن است فضل خدای متعال کسانی را که لایق نیستند نیز در بر گیرد، همان گونه که رسول خدا (ص) درباره حاتم طایی به پسرش می فرمایند: خداوند عذاب را به خاطر سخاوت از پدرت دور کرده است.[1]
[1]. بحار الأنوار ، ج68، ص 354.
- [سایر] آیا تنها مسلمانان به بهشت می روند؟
- [سایر] آیا کسانی که به بهشت می روند، جز خوردن وخوابیدن، کار دیگری هم انجام می دهند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا بهشت خاص مسلمانان است؟ تکلیف دیگر مذاهب چیست؟
- [سایر] آیا گناه کاران پس از عذاب به بهشت می روند؟
- [سایر] آیا این مطلب صحیح است که بعضی از حیوانات در روز قیامت به بهشت می روند؟
- [سایر] آیا درست است که همه شیعیان در عالم آخرت به بهشت می روند؟
- [سایر] آیا فقط شیعه اثنی عشری بعد از پاک شدن به بهشت می روند؟
- [سایر] آیا بهشت مخصوص شیعیان بوده و غیر شیعه همگی به جهنم می روند؟
- [سایر] پرسش:آیا دیگر ادیان به بهشت نمیروند؟ تکلیف این افراد در قیامت چیست بهشت یا جهنم؟
- [آیت الله بهجت] افرادی از محلّ کار، بعدازظهر به غیر وطن مسافرت می کنند و فردا صبح به محلّ کار می روند بدون این که به وطن برگشته باشند. تکلیف نماز و روزه ی آن ها چیست؟
- [امام خمینی] اگر ممکن باشد تشریح غیر مسلمان، جایز نیست تشریح مسلمان، برای یاد گرفتن مطالب طبی اگر چه متوقف باشد حفظ جان مسلمانی یا عدهای از مسلمانان بر تشریح، و اگر با امکان تشریح غیر مسلمان تشریح مسلمان کنند معصیت کار، و بر آنها دیه است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که میت را غسل میدهد باید مسلمان دوازده امامی و عاقل و بالغ یا ممیّز بوده و غسل را درست انجام دهد ولی اگر میت مسلمان غیر دوازده امامی را هم مذهب خودش بر طبق مذهبش غسل بدهد، تکلیف از مسلمان دوازده امامی ساقط است.
- [آیت الله سیستانی] کسی که میّت را غسل میدهد ، باید عاقل و مسلمان و بنابر احتیاط واجب دوازده امامی باشد ، و نیز باید مسائل غسل را هم بداند . و اگر بچه ممیز بتواند غسل را بطور صحیح انجام دهد کفایت میکند . و چنانچه میّتِ مسلمان غیر اثنا عشری را ، هم مذهب خودش اگر چه بر طبق مذهبش غسل بدهد ، تکلیف از مؤمن اثنا عشری ساقط است ، مگر آنکه ولیّ آن میّت باشد که در این صورت تکلیف از او ساقط نمی شود .
- [آیت الله مظاهری] پدر و جدّ هر چه بالا روند، پسر، نوه دختری و پسری هرچه پایین آیند، برادر و پسر برادر و پسر خواهر، هرچه پایین آیند، عمو و دایی و عمو و دایی پدر و مادر هرچه بالا روند و پدر و جدّ شوهر هرچه بالا روند و پسر و نوه پسری و دختری شوهر هرچه پایین آیند و داماد و شوهر مادر بعد از نزدیکی با مادر، به زن محرم میباشند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که میت را غسل می دهد؛ باید مسلمان دوازده امامی و بالغ و عاقل باشد و مسائل غسل را هم بداند. ولی اگر میت مسلمان غیر اثنا عشری را هم مذهب خودش بر طبق مذهبش غسل بدهد؛ تکلیف از مؤمن اثنا عشری ساقط است.
- [آیت الله خوئی] کسی که میت را غسل میدهد، باید مسلمان دوازده امامی و بالغ و عاقل باشد، و مسائل غسل را هم بداند. ولی اگر میت مسلمان غیر اثنی عشری را هم مذهب خودش بر طبق مذهبش غسل بدهد، تکلیف از مؤمن اثنی عشری ساقط است.
- [آیت الله اردبیلی] جهاد از واجبات دین و دری از درهای بهشت است که خداوند آن را برای اولیای خود گشوده است(1) و در جهت حفظ کیان اسلام و امنیت مسلمانان و دفاع در مقابل هجوم کافران و ناپاکان و یاری مستضعفان، مورد تأکید قرآن و معصومان علیهمالسلام قرار گرفته است. امّتی که از جهاد روی گردانند، جامه ذلّت و خواری و ردای بلا و گرفتاری بپوشند و با حقارت و پستی از انصاف و عدالت محروم شوند.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی أه میت را غسل می دهد ، در حال اختیار بأید مسلمان دوازده امامی و نیز عاقل و مسائل غسل را بداند و بنابر احتیاط واجب بالغ هم باشد ، ولی اگر میت مسلمان غیر اثنی عشری را هم مذهب خودش بر طبق مذهبش غسل بدهد ، تکلیف ازو مؤمن اثنی عشری ساقط می شود .
- [آیت الله مکارم شیرازی] 33 کسانی که شغلشان سفر است (مانند راننده بیابانی) یا سفر مقدمه شغل آنهاست (مانند کسانی که در یک شهر اقامت دارند و همه روزه برای تدریس یا کار دیگر به شهرهای مجاور می روند) و مجموع رفت و برگشت آنها هشت فرسخ یا بیشتر است، نمازشان تمام و روزه ماه رمضان بر آنها واجب است.
- [آیت الله علوی گرگانی] عمّه وخاله پدر وعمّه وخاله پدر پدر وعمّه وخاله مادر وعمّه وخاله مادر مادر هرچه بالا روند، به انسان محرمند.