در اینباره به طور خاص مطالبی از احادیث یا آیات به دست نیامد. اگر بخواهیم با توجه به کلیات نظر بدهیم باید بگوییم که: در قیامت زلزله های مهیب و وحشتناکی رخ می دهد که تمام کوه ها را مانند غباری در هوا می پراکند. پس هیچ چیز باقی نخواهد ماند. مقداری از اوصاف قیامت در قرآن این گونه بیان شده است: إِذَا السَّمَاءُ انفَطَرَتْ* وَ إِذَا الْکَوَاکِبُ انتَثرَتْ* وَ إِذَا الْبِحَارُ فُجِّرَتْ؛[انفطار، آیات 1 الی3] آن گاه که آسمان بشکافد،* و آن گاه که ستارگان پراکنده شوند،* و آن گاه که دریاها به هم بپیوندند. إِذَا الشَّمْسُ کُوِّرَتْ* وَ إِذَا النُّجُومُ انکَدَرَتْ* وَ إِذَا الجْبَالُ سُیرِّتْ؛[تکویر، آیات 1 الی3] چون خورشید بیفروغ شود،* و چون ستارگان فرو ریزند،* و چون کوهها از جای خود بشوند. وَ تَکُونُ الْجِبَالُ کَالْعِهْنِ الْمَنفُوشِ؛[قارعه/5] کوهها چون پشم رنگارنگ حلاجی شده میگردد. إِذَا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزَالهَا(1) وَ أَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقَالَهَا؛[زلزله آیات 1و2] آن گاه که زمین لرزانده شود به سختترین لرزههایش،* و زمین بارهای سنگینش را بیرون ریزد. اما یک احتمال دیگر نیز می توان درباره کعبه داد. و آن اینکه از زمین بالا رود، همانگونه که این مطلب درباره زمین کربلا بیان شده است: حضرت علی بن الحسین علیهما السّلام فرمودند: خداوند متعال بیست و چهار هزار سال قبل از اینکه زمین کعبه را خلق کند و آن را حرم قرار دهد زمین کربلاء را آفرید و آن را حرم امن و مبارک گرداند، و هر گاه حق تعالی بخواهد کره زمین را لرزانده و حرکتش دهد (کنایه از قیامت باشد) زمین کربلاء را همراه تربتش در حالی که نورانی و شفّاف هست بالا برده و آن را در برترین باغهای بهشت قرار داده و بهترین مسکن در آنجا میگردانش و ساکن نمیشود در آن مگر انبیاء و مرسلین این زمین بین باغهای بهشت میدرخشد همان طوری که ستاره درخشنده بین ستارگان نورفشانی مینماید.[1] اما شاید روز قیامت، پایان تاریخ کعبه باشد، همان گونه که در بعضی از روایات، سنت های کعبه تا روز قیامت مستمر معرفی شده است. خداوند عزّ و جلّ دوست داشت که سایر بندگان و عبادت کنندگان، مانند ملائکه عبادت کنند، لذا در آسمان چهارم محاذی عرش خانهای قرار داد که بدان ضراح میگفتند، سپس در آسمان دنیا خانهای بنا نهاد که آن را بیت المعمور میگفتند و آن محاذی ضراح بود، آنگاه خانه کعبه را وضع نمود در برابر بیت المعمور و محاذی آن، و آدم ابو البشر را دستور داد تا بگرد آن طواف کند، و خدای عزّ و جلّ بر آدم گناهش را ببخشود و این امر در اولاد آدم تا روز قیامت جاری گشت.[2] از امام ششم علیه السّلام که: خدا آفریدهای بیش از فرشتهها نیافریده، و البته هر روزی 70 هزار فرشته فرو شوند، و بگرد بیت المعمور بگردند، از آن پس فرو شوند و گرد کعبه گردند، از آن پس بزیارت قبر پیغمبر صلی اللَّه علیه و آله آیند و بر او سلام دهند، سپس بیرون روند، و مانند آنها پیوسته تا روز قیامت فرو شوند.[3] [1]. کامل الزیارات، ص: 268. [2]. عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج2، ص: 91. [3]. بحار الأنوار ، ج56، ص: 17.
در اینباره به طور خاص مطالبی از احادیث یا آیات به دست نیامد. اگر بخواهیم با توجه به کلیات نظر بدهیم باید بگوییم که: در قیامت زلزله های مهیب و وحشتناکی رخ می دهد که تمام کوه ها را مانند غباری در هوا می پراکند. پس هیچ چیز باقی نخواهد ماند. مقداری از اوصاف قیامت در قرآن این گونه بیان شده است:
إِذَا السَّمَاءُ انفَطَرَتْ* وَ إِذَا الْکَوَاکِبُ انتَثرَتْ* وَ إِذَا الْبِحَارُ فُجِّرَتْ؛[انفطار، آیات 1 الی3] آن گاه که آسمان بشکافد،* و آن گاه که ستارگان پراکنده شوند،* و آن گاه که دریاها به هم بپیوندند.
إِذَا الشَّمْسُ کُوِّرَتْ* وَ إِذَا النُّجُومُ انکَدَرَتْ* وَ إِذَا الجْبَالُ سُیرِّتْ؛[تکویر، آیات 1 الی3] چون خورشید بیفروغ شود،* و چون ستارگان فرو ریزند،* و چون کوهها از جای خود بشوند.
وَ تَکُونُ الْجِبَالُ کَالْعِهْنِ الْمَنفُوشِ؛[قارعه/5] کوهها چون پشم رنگارنگ حلاجی شده میگردد.
إِذَا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزَالهَا(1) وَ أَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقَالَهَا؛[زلزله آیات 1و2] آن گاه که زمین لرزانده شود به سختترین لرزههایش،* و زمین بارهای سنگینش را بیرون ریزد.
اما یک احتمال دیگر نیز می توان درباره کعبه داد. و آن اینکه از زمین بالا رود، همانگونه که این مطلب درباره زمین کربلا بیان شده است:
حضرت علی بن الحسین علیهما السّلام فرمودند: خداوند متعال بیست و چهار هزار سال قبل از اینکه زمین کعبه را خلق کند و آن را حرم قرار دهد زمین کربلاء را آفرید و آن را حرم امن و مبارک گرداند، و هر گاه حق تعالی بخواهد کره زمین را لرزانده و حرکتش دهد (کنایه از قیامت باشد) زمین کربلاء را همراه تربتش در حالی که نورانی و شفّاف هست بالا برده و آن را در برترین باغهای بهشت قرار داده و بهترین مسکن در آنجا میگردانش و ساکن نمیشود در آن مگر انبیاء و مرسلین این زمین بین باغهای بهشت میدرخشد همان طوری که ستاره درخشنده بین ستارگان نورفشانی مینماید.[1]
اما شاید روز قیامت، پایان تاریخ کعبه باشد، همان گونه که در بعضی از روایات، سنت های کعبه تا روز قیامت مستمر معرفی شده است.
خداوند عزّ و جلّ دوست داشت که سایر بندگان و عبادت کنندگان، مانند ملائکه عبادت کنند، لذا در آسمان چهارم محاذی عرش خانهای قرار داد که بدان ضراح میگفتند، سپس در آسمان دنیا خانهای بنا نهاد که آن را بیت المعمور میگفتند و آن محاذی ضراح بود، آنگاه خانه کعبه را وضع نمود در برابر بیت المعمور و محاذی آن، و آدم ابو البشر را دستور داد تا بگرد آن طواف کند، و خدای عزّ و جلّ بر آدم گناهش را ببخشود و این امر در اولاد آدم تا روز قیامت جاری گشت.[2]
از امام ششم علیه السّلام که: خدا آفریدهای بیش از فرشتهها نیافریده، و البته هر روزی 70 هزار فرشته فرو شوند، و بگرد بیت المعمور بگردند، از آن پس فرو شوند و گرد کعبه گردند، از آن پس بزیارت قبر پیغمبر صلی اللَّه علیه و آله آیند و بر او سلام دهند، سپس بیرون روند، و مانند آنها پیوسته تا روز قیامت فرو شوند.[3]
[1]. کامل الزیارات، ص: 268.
[2]. عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج2، ص: 91.
[3]. بحار الأنوار ، ج56، ص: 17.
- [سایر] ما مسلمانان معتقدیم خانه خدا را او محافظت می کند اما سؤال این است که چرا حدود 400 سال پیش خانه خدا از طریق سیل ویران شد!
- [سایر] چرا بهائیان معتقدند که تمام معابد از جمله کعبه باید ویران شده و خانه باب در شیراز از نو بنا گردد؟!
- [سایر] چرا بارها کعبه تخریب شد، اما خدا مانند قضیه ابرهه مانع تخریب کعبه نشد؟
- [سایر] در وصیتنامه امام علی(ع) به فرزندش آمده است: (أبی الله الا خراب الدنیا و عمارة الاخرة)؛ ترجمه و شرح این بخش از روایت چیست؟ یعنی خدا به غیر از آباد کردن آخرت و ویران کردن دنیا روی گردان هست، ویران کردن دنیا خودش روی گردانی نیست؟
- [سایر] نماز جماعت در خانه خدا صحیح است یا خیر؟ سجده بر سنگ مرمر در خانه خدا چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] فلسفه و علت طواف و گشتن دور خانه خدا چیست؟ و چرا باید هفت مرتبه دور خانه خدا گشت؟
- [سایر] فلسفه ساخت خانه خدا چیست؟
- [سایر] درتاریخ داریم که درسال 1039ه. ق، سیل عظیمی مکه را فرا گرفت و داخل مسجد الحرام شد که در آن چهار هزار و دو نفر کشته شدند. و همین طور قسمتی از خانه خدا ویران گشت. حال سوال من این است که مگر خداوند یا نفوس قدسی همچون پیامبر و ائمه محافظ مکه و سرزمین های مقدس نمی باشند؟ مگر خداوند نگفته است دین اسلام پا برجاست تا کعبه پا برجاست؟ پس چطور یک سال پس از آن واقعه خانه کعبه را کاملا خراب می کنند و دوباره ازنو می سازند؟ آیا سیل آمدن در آن سال و این همه کشته حکمتی داشته؟ چون درسال های بعد این واقعه تکرار نشده است.خواهش می کنم پاسخی تفصیلی و کامل به این سوال بدهید.
- [سایر] عکس شکاف خانه کعبه و سند اعجاز ولادت حضرت امیر المومنین موجود است، اما آیا خانه کعبه چندین بار خراب و تجدید بنا و بازسازی نشده؟ پس دیگر شکاف کعبه معنای ندارد شاید برای رانش زمین شکاف خورده است؟
- [سایر] چرا پرده کعبه مشکی است؟
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر مسجدی با عامل طبیعی , مانند سیل، زلزله و رانش زمین , یا عامل انسانی , نظیر توسعه معبر و تعریض بسترِ حرکت عمومی , به گونه ای ویران شده که بازسازی آن آسان نباشد، نجس کردن ابزار ساختمان ویران شده آن حرام نیست و احتیاط واجب , پرهیز از نجس کردن مکان آن است , مگر آنکه بازسازی آن ممکن نباشد.
- [آیت الله مظاهری] خواندن نماز واجب در کعبه و بر بام آن اشکال ندارد گرچه مکروه است ولی خواندن نماز مستحب در کعبه و بر بام آن مکروه هم نیست بلکه مستحب است داخل کعبه مقابل هر رکنی دو رکعت نماز بخوانند.
- [آیت الله جوادی آملی] .اقامه نماز مستحب در درون کعبه و بر بام آن منعی ندارد . اقامه نماز واجب یا مستحب بر بام کعبه باید به گونه ای باشد که در تمام حالت نماز، مقداری از فضای بام کعبه روبه روی نمازگزار باشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] احتیاط واجب آن است که نماز واجب را در خانه کعبه نخوانند، ولی نماز مستحب اشکال ندارد، بلکه مستحب است در داخل خانه کعبه در مقابل هر زاویه ای دو رکعت نماز بخوانند، ولی نماز بر پشت بام کعبه خواه واجب یا مستحب اشکال دارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خواندن نماز مستحب در خانه کعبه و بر بام آن اشکال ندارد بلکه مستحب است در داخل خانه کعبه مقابل هر رکنی دو رکعت نماز بخوانند. شرط سوّم: در جائی نماز بخواند که بتواند واجبات نماز را انجام دهد.
- [آیت الله سبحانی] اگر مسجد خراب شود، عرصه آن به حال وقف باقی می ماند، و همچنین اگر خانه ای که برای گروهی وقف بوده ویران گردد، عرصه آن به عنوان صدقه مطلقه باقی می ماند.
- [آیت الله سبحانی] اگر مسجد خراب شود، عرصه آن به حال وقف باقی می ماند، و همچنین اگر خانه ای که برای گروهی وقف بوده ویران گردد، عرصه آن به عنوان صدقه مطلقه باقی می ماند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] احتیاط واجب آن است که بر بام خانه کعبه در حال اختیار نماز واجب نخوانند؛ ولی در حال ناچاری اشکال ندارد. و ظاهر این است که نماز در خانه کعبه در حال اختیار نیز جایز است.
- [آیت الله سبحانی] احتیاط لازم آن است در خانه کعبه و بر بام آن نماز واجب نخواند.
- [آیت الله نوری همدانی] در خانة کعبه و بر بام آن نماز واجب خواندن مکروه است ، ولی در حال ناچاری مانع ندارد .