دختری 20ساله هستم . خیلی زود به یکی وابسته میشم . مثلا الان به یکی از دوستانم وابستگی شدیدی دارم واحساس میکنم خیلی دوسش دارم وبدون اون نمیتونم زندگی کنم اگر جواب تلفن مرا به هر دلیلی ندهد ناراحت میشوم واین احساس برایم خیلی ازار دهنده است وخیلی استرس میگیرم تو رو خدا راهنماییم کنید من قبلا به یکی دیگه از دوستانم به همین شدت وابسته بودم و او مرا رهایم کرد برایم خیلی سخت بود.کلا هرکی دو بار بهم بگه عزیزم قربونت برم سری بهش وابسته میشم.ممنون میشم اگه راهنمایی کنید انسان زمانی که چشم به این جهان می گشاید به تدریج دلبستگی اش به پدیده ها و موضوعات انسانی و غیر انسانی و حتی اشیاء مشخص می شود. دلبستگی های به انواع و اقسام مختلفی تقسیم می شوند، از ایمن گرفته تا ناایمن و -دوسوگرا و نا ایمن- اجتنابی . بر اساس این سبک های دلبستگی دوران کودکی تا حد زیادی می توان نحوه دلبستگی افراد را در بزرگسالی مشخص کرد. افرادی که دچار وابستگی شدید عاطفی به فردی می شوند به دلیل عدم تعادل در محبت دیدن والدین ممکن است دچار مسایلی در آینده شوند . محرومیت های هیجانی و یا توجه و محبت هیجانی بیش از اندازه ،ممکن است باعث وابستگی و یا خودبزرگ بینی شود که هر دوی این ویژگی ها در حد افراط آن باعث اختلال در روند سلامت روان می شود. نکته مهم دیگر اینکه نیاز به دوست داشتن و تأیید و ابراز علاقه مندی در ذات انسان وجود دارد. این موضوع باعث می شود که ما انسان ها یک موجود اجتماعی باشیم و در جامعه شناسی و روان شناسی هم این موضوع وجود دارد . مثلا در سلسه مراتب نیازها ، نیاز به تأیید، تعلق ، محبت و احترام مطرح شده است. اما مشخص نیست شما به چه دلیلی به صورت افراطی به فردی وابستگی شدید پیدا کرده اید که مرزی بین خود و ایشان نمی توانید قایل شوید و احساس می کنید بخشی از وجود شما است که بدون ایشان نمی توانید زندگی کنید. اصرار به اینکه کسی شما را دوست داشته باشد، تا حدی نشانه بی ارزش کردن ، اهمیت ندادن و احترام نگذاشتن به خودتان است که معمولا این ویژگی ها در شخصیت های مهر طلب وجود دارد، این گونه افراد نیاز به دوست داشته شدن دارند. در حالی که استاندارد و مناسب این است ما از محبت و توجه دیگران لذت می بریم و متقابل پاداش این احترام را می دهیم اما نیاز نداریم . پس مشخص است در طور تاریخچه ارتباطی شما همیشه وابستگی یک طرفه بوده اید. پس با یک دورن نگری و تأمل علت این وضعیت را در خود جست و جو کنید. بهترین وضعیت در ارتباطات احترام متقابل است یعنی فردی با شما نسبت به یک یا چند ویژگی شخصیتی مشترک است و این سبب دوستی می شود این دو در زمینه های دیگری دوست های دیگری هم دارند و خودخواه نیستند، یعنی از اینکه طرف مقابل در کنار ایشان دوست های دیگری نیز دارد ناراحت و نگران نیستند. از طرفی خود شان هم در زندگیشان با افراد دیگری دوست هستند که هر دوستی جایگاه خودش را دارد. پدر ، مادر ، اعضای خانواده ، همسایه، خویشاوندان و... ممکن است ما را دوست داشته باشند و ما هم آن ها را دوست داشته باشیم، اما در کنار آنها ما دوستان دیگری داشته باشیم و آن ها هم همینطور. پس برای بهتر شدن راهکارهای زیر مناسب است: 1- سعی کنید این وابستگی را به علاقه مندی تبدیل کنید 2- سعی کنید با خود شناسی بر احساس و هیجانات خود مسلط شوید و به صورت تخیلی سرمایه گذاری عاطفی انجام ندهید. 3- با احترام به خود و استقلال شخصیتی و برطرف کردن نیازها و کمبوده ها با اعتماد به نفس کامل و با هدف گذاری، ارتباطتان را تنظیم کنید. 4- با دیدن نقاط مثبت و خوبی های خودتان و اعتماد به خود در زندگی، سعی کنید اساس بی نیازی از دیگران را در خود بنا کنید و در ارتباطات مجذوب کل شخصیت فرد نشوید، بلکه به خود بگویید مثلا شوخ طبعی ایشان باعث ارتباط است نه سایر ویژگی های شخصیتی ایشان. 5- سعی کنید به جای تمرکز و سرمایه گذاری روی یک نفر ، روی چند نفر برای برقراری دوستی فکر و هدف گذاری کرده و به تمایل طرف مقابل نسبت به ارتباط با شما اهمیت قایل شوید. 6- سعی کنید خوبی های دیگران را در خود ایجاد کنید و در انتخاب کاملا آزاد از اسارت خواسته ها و نیازهای درونی باشید .به عبارت دیگر دوست کسی نیست که نیمه ناقص من را کامل کند بلکه من باید با بینش و معرفت و کار و تمرین کامل باشم تا از ارتباط لذت ببرم تا در صورت عدم تمایل خود فرد یا طرف مقابل به ادامه رابطه ، آسیب نبینم . قطعا اضطراب و مسایل پشت کنکور پناه بردن به ایشان را برای کاهش اضطراب بیشتر می کند. بسیاری از روان شناسان عشق و وابستگی را نوعی وسواس می نامند همانطور که فرد به شست وشوی غیر عادی برای کاهش اضطراب وابسته می شود و فردی دیگر برای کاهش اضطراب خودش به مواد وابسته می شود بعضی از افراد به دلیل اینکه شخصیت آن ها قسمت های خالی زیادی دارد و عدم اعتماد به نفس به دلیل این احساس خالی بودن شخصیتی و ضعیف بودن من و خود دچار اضطراب می شوند و همیشه در کنار دیگران خود را کامل می بینند و به واسطه این هم جواری وابستگی و نگرانی از ازدست دادن، باعث چسبیدن شدید شده و فرد را به باتلاق نگرانی ها و وابستگی ها و اختلالات روانی سوق می دهد.
وابستگی شدیدی به دوستم دارم ، چکار کنم ؟
دختری 20ساله هستم . خیلی زود به یکی وابسته میشم . مثلا الان به یکی از دوستانم وابستگی شدیدی دارم واحساس میکنم خیلی دوسش دارم وبدون اون نمیتونم زندگی کنم اگر جواب تلفن مرا به هر دلیلی ندهد ناراحت میشوم واین احساس برایم خیلی ازار دهنده است وخیلی استرس میگیرم تو رو خدا راهنماییم کنید من قبلا به یکی دیگه از دوستانم به همین شدت وابسته بودم و او مرا رهایم کرد برایم خیلی سخت بود.کلا هرکی دو بار بهم بگه عزیزم قربونت برم سری بهش وابسته میشم.ممنون میشم اگه راهنمایی کنید
انسان زمانی که چشم به این جهان می گشاید به تدریج دلبستگی اش به پدیده ها و موضوعات انسانی و غیر انسانی و حتی اشیاء مشخص می شود. دلبستگی های به انواع و اقسام مختلفی تقسیم می شوند، از ایمن گرفته تا ناایمن و -دوسوگرا و نا ایمن- اجتنابی . بر اساس این سبک های دلبستگی دوران کودکی تا حد زیادی می توان نحوه دلبستگی افراد را در بزرگسالی مشخص کرد. افرادی که دچار وابستگی شدید عاطفی به فردی می شوند به دلیل عدم تعادل در محبت دیدن والدین ممکن است دچار مسایلی در آینده شوند . محرومیت های هیجانی و یا توجه و محبت هیجانی بیش از اندازه ،ممکن است باعث وابستگی و یا خودبزرگ بینی شود که هر دوی این ویژگی ها در حد افراط آن باعث اختلال در روند سلامت روان می شود.
نکته مهم دیگر اینکه نیاز به دوست داشتن و تأیید و ابراز علاقه مندی در ذات انسان وجود دارد. این موضوع باعث می شود که ما انسان ها یک موجود اجتماعی باشیم و در جامعه شناسی و روان شناسی هم این موضوع وجود دارد . مثلا در سلسه مراتب نیازها ، نیاز به تأیید، تعلق ، محبت و احترام مطرح شده است. اما مشخص نیست شما به چه دلیلی به صورت افراطی به فردی وابستگی شدید پیدا کرده اید که مرزی بین خود و ایشان نمی توانید قایل شوید و احساس می کنید بخشی از وجود شما است که بدون ایشان نمی توانید زندگی کنید. اصرار به اینکه کسی شما را دوست داشته باشد، تا حدی نشانه بی ارزش کردن ، اهمیت ندادن و احترام نگذاشتن به خودتان است که معمولا این ویژگی ها در شخصیت های مهر طلب وجود دارد، این گونه افراد نیاز به دوست داشته شدن دارند. در حالی که استاندارد و مناسب این است ما از محبت و توجه دیگران لذت می بریم و متقابل پاداش این احترام را می دهیم اما نیاز نداریم . پس مشخص است در طور تاریخچه ارتباطی شما همیشه وابستگی یک طرفه بوده اید. پس با یک دورن نگری و تأمل علت این وضعیت را در خود جست و جو کنید. بهترین وضعیت در ارتباطات احترام متقابل است یعنی فردی با شما نسبت به یک یا چند ویژگی شخصیتی مشترک است و این سبب دوستی می شود این دو در زمینه های دیگری دوست های دیگری هم دارند و خودخواه نیستند، یعنی از اینکه طرف مقابل در کنار ایشان دوست های دیگری نیز دارد ناراحت و نگران نیستند. از طرفی خود شان هم در زندگیشان با افراد دیگری دوست هستند که هر دوستی جایگاه خودش را دارد. پدر ، مادر ، اعضای خانواده ، همسایه، خویشاوندان و... ممکن است ما را دوست داشته باشند و ما هم آن ها را دوست داشته باشیم، اما در کنار آنها ما دوستان دیگری داشته باشیم و آن ها هم همینطور.
پس برای بهتر شدن راهکارهای زیر مناسب است:
1- سعی کنید این وابستگی را به علاقه مندی تبدیل کنید
2- سعی کنید با خود شناسی بر احساس و هیجانات خود مسلط شوید و به صورت تخیلی سرمایه گذاری عاطفی انجام ندهید.
3- با احترام به خود و استقلال شخصیتی و برطرف کردن نیازها و کمبوده ها با اعتماد به نفس کامل و با هدف گذاری، ارتباطتان را تنظیم کنید.
4- با دیدن نقاط مثبت و خوبی های خودتان و اعتماد به خود در زندگی، سعی کنید اساس بی نیازی از دیگران را در خود بنا کنید و در ارتباطات مجذوب کل شخصیت فرد نشوید، بلکه به خود بگویید مثلا شوخ طبعی ایشان باعث ارتباط است نه سایر ویژگی های شخصیتی ایشان.
5- سعی کنید به جای تمرکز و سرمایه گذاری روی یک نفر ، روی چند نفر برای برقراری دوستی فکر و هدف گذاری کرده و به تمایل طرف مقابل نسبت به ارتباط با شما اهمیت قایل شوید.
6- سعی کنید خوبی های دیگران را در خود ایجاد کنید و در انتخاب کاملا آزاد از اسارت خواسته ها و نیازهای درونی باشید .به عبارت دیگر دوست کسی نیست که نیمه ناقص من را کامل کند بلکه من باید با بینش و معرفت و کار و تمرین کامل باشم تا از ارتباط لذت ببرم تا در صورت عدم تمایل خود فرد یا طرف مقابل به ادامه رابطه ، آسیب نبینم .
قطعا اضطراب و مسایل پشت کنکور پناه بردن به ایشان را برای کاهش اضطراب بیشتر می کند. بسیاری از روان شناسان عشق و وابستگی را نوعی وسواس می نامند همانطور که فرد به شست وشوی غیر عادی برای کاهش اضطراب وابسته می شود و فردی دیگر برای کاهش اضطراب خودش به مواد وابسته می شود بعضی از افراد به دلیل اینکه شخصیت آن ها قسمت های خالی زیادی دارد و عدم اعتماد به نفس به دلیل این احساس خالی بودن شخصیتی و ضعیف بودن من و خود دچار اضطراب می شوند و همیشه در کنار دیگران خود را کامل می بینند و به واسطه این هم جواری وابستگی و نگرانی از ازدست دادن، باعث چسبیدن شدید شده و فرد را به باتلاق نگرانی ها و وابستگی ها و اختلالات روانی سوق می دهد.
- [سایر] شوهرم وابستگی شدیدی به مادرش دارد و در توجه به من، کوتاهی می کند؛ لطفاً راه حل های کم کردن وابستگی شوهر به مادرش را به من بگویید.
- [سایر] با سلام دوستی دارم که ارتباط شدیدی در حد شیدایی به وابستگی دارد (پسر )از لحاظ آزمایش های هورمونی مشکلی ندارد لطفا راهنمایی کنید.
- [سایر] من دانشجوم. زیادی به دوستم (همکلاسی و همجنس) وابسته شدم؛ این وابستگی به حدی بوده که نمی تونم دوریش رو تحمل کنم. حتی بدون حضور اون اصلا تمرکز ندارم و درس هم نمیتونم خوب بخونم. امیدم در غلبه به این مشکل کم شده. شما بگید باید چکار کنم تا از این وضعیت خارج شم؟
- [سایر] با دختری که فکر می کردم دوستم داره بعد از 3 سال حالا که رفتم برای درخواست ازدواج هیچ واکنشی نشان نمیده باید چکار کنم؟
- [سایر] سلام ببخشید من و دوستم علاقه شدیدی بهم داریم میخواستم ببینم این علاقه ممکن بد باشه؟یعنی به ضرر من باشه؟اخه معلما تو مدرسه میگن خوب نیست من میگم هم جنس خودمو دوست دارم پس اشکال کار کجاست؟
- [سایر] من خیلی پای کامپیوتر و اینترنت می نشینم و یه جورایی معتادشون شدم؛ لطفا راهنماییم کنید چکار کنم که این وابستگی من کم بشه، چون زندگیم رو مختل کرده و خودم هم ناراحتم ولی نمی تونم رهاش کنم.
- [سایر] احساس وابستگی زیاد در یک فرد آیا می تواند به احساس پیوستگی تبدیل شود؟ چگونه از وابستگی افراطی جلوگیری کنیم؟
- [سایر] امام خمینی به مسئلهی وابستگی چگونه مینگریست؟
- [سایر] مضرات عشق یک طرفه و وابستگی قبل از ازدواج چیست؟
- [سایر] برای کاهش وابستگی به همکلاسیام چه پیشنهادی دارید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر به واسطه توسعه نفوذ سیاسی یا اقتصادی و تجاری بیگانگان، خوف آن باشد که آنها بر ممالک اسلامی تسلط پیدا کنند، بر همه واجب است که از نفوذ آنان جلوگیری نموده، ایادی آنها را قطع کنند، همچنین در مورد برقرار ساختن روابط سیاسی با دولتهای غیر اسلامی باید طوری باشد که موجب ضعف و ناتوانی مسلمین یا اسارت آنها در چنگال بیگانگان یا وابستگی اقتصادی و تجاری نگردد.
- [آیت الله بهجت] اگر پدر و جد پدری غایب باشند، بهطوریکه نشود از آنان اذن گرفت و ازدواج برای دختر لازم باشد، یا در ازدواج نکردن ضرر یا حرج (یعنی مشقّت شدیدی) باشد، و همچنین اگر پدر یا جد پدری از ازدواج او با کسی که همکفو اوست، با وجود تمام مقدمات و شرایط، ممانعت کنند، و او نیز تمایل به ازدواج دارد و ازدواج هم به مصلحت او باشد، با اجتماع تمام شرایط میتواند ازدواج نماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه انسان با خبر شود کسی او را وصی خود کرده، چنانچه به اطلاع وصیت کننده برساند که حاضر به قبول وصیت نیست و او بتواند دیگری را وصی خود کند وصیت اول باطل می شود، ولی اگر پیش از مردن او باخبر نشود، یا باخبر شود اما به او اطلاع ندهد که حاضر به قبول وصیت نیست، یا اطلاع دهد و او دسترسی به شخص دیگری نداشته باشد، احتیاط واجب آن است که به وصیت عمل کند، مگر این که مشقت شدیدی داشته باشد.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که میترسد در صورت وضو گرفتن مریض شود، یا بیماری او شدت یابد، یا زمان بهبودی او طولانیتر شود، یا درمان بیماری مشکل گردد به طوری که تحمّل آن برای وی سخت باشد و همچنین کسی که میترسد در صورتی که آب را به مصرف وضو برساند، دچار تشنگی شدید شود، میتواند تیمّم کند؛ ولی اگر بترسد که تشنگی شدید برای وی ضرر قابل توجهی داشته باشد، باید تیمّم کند و اگر نداند که آب برای او ضرر دارد و وضو بگیرد و بعد بفهمد که ضرر شدیدی که از نظر شرع حرام است داشته، وضوی او بنا بر احتیاط باطل است و در غیر این صورت صحیح میباشد، اگرچه احتیاط مستحب آن است که با آن وضو نماز نخواند و تیمّم کند.
- [آیت الله مظاهری] از گناهان بزرگ در اسلام نفاق است و در روایات فراوانی فرمودهاند کسی که دارای دو چهره و دو زبان باشد، در روز قیامت با دو زبان که آتش از آنها شعلهور است محشور میشود و این نفاق اقسامی دارد: الف) کسانی که ایمان ندارند، ولی با زبان یا عمل ایمان نمایی میکنند، و این افراد همان منافقینی هستند که قرآن جایگاه آنان را پستترین جاهای جهنّم قرار داده است. ب) افراد ریاکار که اعمالشان برای خدا نیست، ولی نمایش برای خداست و قرآن علاوه بر اینکه اعمال این افراد را باطل میداند، گناه آنان را در حدّ کفر شمرده است. ج) افرادی که در برخورد با مردم دارای دو چهره و دو زبان هستند؛ مثلاً در حالی که کینه و عداوت دارند و از غیبت و تهمت باک ندارند، ولی در ظاهر اظهار محبّت و ارادت میکنند. د) افرادی که خود را وابسته به دین میکنند، ولی در حقیقت آن وابستگی را در عمل ندارند، نظیر عالم بی عمل و زاهد بیحقیقت و مقدّس و متّقی نما، و این افراد گرچه در روایات اطلاق نفاق بر آنها شده است و از نظر اخلاقی منافق میباشند، ولی گناه منافق را ندارند و اگر بر طبق وظیفه دینی خود عمل نکنند، در روز قیامت با منافقین محشور میشوند.
- [آیت الله سیستانی] انداختن حَمْل پس از انعقاد نطفه، جایز نیست، مگر اینکه باقی ماندن حمل برای مادر ضرر جانی داشته باشد، یا مستلزم حرج شدیدی باشد که معمولاً تحمل نمیشود، که در این صورت قبل از دمیدن روح و جان گرفتن جنین اسقاط آن جایز است، و بعد از آن مطلقاً جایز نیست. و اگر مادر حمل خود را بیندازد، دیه آن بر مادر واجب است، و باید آن را به پدر یا دیگر ورثهاش بپردازد. و اگر پدر حمل را بیندازد، دیهاش بر او واجب است، و باید آن را به مادر بپردازد. و اگر مباشر اسقاط پزشک باشد دیه بر او واجب است، مگر اینکه وارث ببخشد، هرچند اسقاط جنین به درخواست پدر و مادر باشد. و کافی است در دیه جنین پس از جان گرفتن آن پرداختن پنج هزار و دویست و پنجاه مثقال نقره، اگر جنین پسر باشد، و نصف این مقدار اگر دختر باشد. و بنا بر احتیاط واجب دیه جنینی که در رحم بمیرد نیز همین مقدار است. و اگر جنین جان نداشته باشد در صورتی که نطفه باشد کافی است در دیه آن یکصد و پنج مثقال نقره و اگر خون بسته باشد دویست و ده مثقال، و اگر گوشت باشد سیصد و پانزده مثقال، و اگر استخوان داشته باشد چهارصد و بیست مثقال، و اگر اعضا و جوارحش کامل باشند پانصد و بیست و پنج مثقال. و بنا بر احتیاط واجب فرقی بین پسر و دختر در فرض جان نداشتن نیست.
- [آیت الله سیستانی] هرگاه از روی فراموشی یا ناچاری یا تقیّه ، یا برای کار دیگر مثل خاراندن دست و مانند آن ، دستها را روی هم بگذارد ، اشکال ندارد . چهارم : از مبطلات نماز آن است که بعد از خواندن حمد ، (آمین) بگوید ، و باطل شدن نماز به گفتن (آمین) در غیر مأموم بنابر احتیاط است هر چند در حرام بودنش چنانچه بقصد مشروعیت آورده شود ، شکی نیست ، و در هر حال اگر (آمین) را اشتباهاً ، یا از روی تقیّه بگوید ، نمازش اشکال ندارد . پنجم : از مبطلات نماز برگشتن از قبله بدون عذر است ، و اما اگر با عذر باشد مثل فراموشی ، یا به سبب امر قهری مانند باد شدیدی که او را از قبله برگرداند چنانچه به طرف راست یا چپ نرسد ، نماز او صحیح است ، ولی لازم است که بعد از برطرف شدن عذر فوراً به طرف قبله برگردد . و اما اگر به طرف راست و یا چپ برسد یا پشت به قبله شود ، اگر فراموش کرده باشد ، یا غافل باشد ، یا در تشخیص قبله اشتباه کرده باشد ، و وقتی متذکر یا متوجه شود که اگر نماز را قطع کند میتواند دوباره آن را رو به قبله بخواند هر چند یک رکعت از آن در وقت واقع شود باید نماز را از سر بگیرد و گرنه به همان نماز اکتفا میکند ، و قضا بر او لازم نیست . و همچنین است اگر برگشت او از قبله بواسطه امر قهری باشد ، پس چنانچه بتواند که بدون برگشتن از قبله نماز را دوباره در وقت بخواند هر چند یک رکعت از آن در وقت واقع شود باید نماز را از سر بگیرد ، و گرنه باید همان نماز را تمام کند و اعاده و قضا بر او لازم نیست .
- [آیت الله مظاهری] کسی که نماز میّت را به جماعت میخواند باید تکبیرها و دعاهای آن را هم بخواند. ______ 1) شهادت میدهم به اینکه نیست خدایی غیر از خداوند متعال و اینکه محمد(ص) پیام آور خداوند است. 2) پروردگارا دورد فرست بر محمد و آل محمد. 3) پروردگارا رحمت آور بر مردان با ایمان و بر زنان با ایمان. 4) خداوندا رحمت آور بر این مرد میت. 5) خداوندا رحمت آور بر این زن میت. 6) شهادت میدهم به اینکه نیست خدایی غیر از خداوند متعال که یکتاست و هیچ شریکی برای او نیست و شهادت میدهم به اینکه محمدصلی الله علیه وآله وسلم بنده خداوند و پیام آور اوست که خداوند او را در حالی که بشارت دهنده و بیم دهنده به حقمیباشد، در پیشاپیش قیامت به پیامبری مبعوث فرموده است. 7) پروردگارا درود فرست بر محمد و آل محمد و برکت آور بر محمد و آل محمد و رحمت آور بر محمد و آل محمد، همانند بهترین درود و برکت و رحمت که بر ابراهیم و آل ابراهیم فرستادی، به درستی که تو ستایش شده بزرگواری. و درود فرست بر همه پیامبران و شهیدان و صدّیقین و همه بندگان صالح خداوند. 8) خداوندا رحمت آور بر مردان با ایمان و زنان با ایمان و بر مردان مسلمان و زنان مسلمان، آنان که زندهاند و آنان که مردهاند، و میان ما و آنان به وسیله نیکیها وابستگی ایجاد فرما، به درستی که تو اجابت کننده همه دعاهایی و به تحقیق که تو بر هر امری قادری. 9) پروردگارا بدرستی که این میّت، بنده تو و فرزند بنده تو و فرزند خادمه توست که اینک بر تو وارد شده است و تو بهترین میزبانی. خداوندا بدرستی که ما به جز نیکی از این میّت چیزی نمیدانیم و تو از ما به او آگاهتری. خداوندا اگر او در زمره نیکوکاران است پس بر نیکی او بیافزا و اگر در شمار گناهکاران است پس از او در گذر و او را ببخش. بار الها او را در بالاترین مقامات در نزد خودت قرار ده و برای بازماندگان او در میان خاکیان، جانشین باش و با او مهربانی کن بحقّ رحمتت ای مهربانترین مهربانان. 10) به پاورقی ( 2 ) مراجعه شود.