آیا بختک از نظر دینی واقعیت دارد؟

بختک یک پدیده طبیعی است که عده بسیاری آن را تجربه کرده اند. به این شکل که از خواب بیدار شده و هشیاری خود را به دست می آورند، اما قادر به تکان دادن هیچ کدام از اجزای بدن نیستند و بعد از لحظات کوتاهی این حالت برطرف می شود.
باور خرافی رایج در میان مردم این است که موجودی مثل اجنه بر روی سینه می نشیند و به همین دلیل احساس خفگی ایجاد می‌شود. حتی نقاشی معروفی توسط هنری فوسلی نیز در این باره کشیده شده است.
در طب قدیم، توضیح این پدیده، به این شکل بود که غلبه بلغم آن را به وجود می آورد. و توضیح مطلب بدین شکل است:
وقتی شخصی غذا می‌خورد آن غذا پس از طبخ در معده به کبد می‌رود و به چهار جزء تقسیم می‌‌شود:
جزء اول که مایعی زرد رنگ و از سه جزء دیگر سبک‌تر است و در روده می‌‌ایستد موسوم بصفراء است.
جزء دوم کمی سنگین‌‌تر است و بعد از صفرا واقع می‌‌شود و آن خونست.
جزء سوم مایه سفید لزجی است که آن را بلغم می‌‌نامند.
جزء چهارم که از همه اینها سنگین‌ تر است و مانند گل و لای می‌ماند سوداء نام دارد.
طبیعت صفراء سرد و خشک، طبیعت خون گرم و تر، طبیعت سوداء سرد و خشک و طبیعت بلغم گرم و تر است.

... طبایع را بر چهار جزء بدن تقسیم کرد: بر سر، سینه، پهلو و شکم.

1- خون را بر سر و صورت و چشمها و گوشها و بینی و دهان و دماغ مسلط کرد. 2- بلغم را بر سینه با نیروی باد استیلا داد. 3- صفرا را بر دنده‌‌های پهلو غالب کرد. 4-  سودا را بر شکم و احشاء و امعاء سیطره داد.
هر کدام از این اخلاط غلبه کند آثارش در جاهائی که فوقا ذکر شد بیشتر مشهود است مثلا: وقتی خون غلبه کند رنگ رخساره و زبان و چشم سرخ می‌‌شود ... وقتی صفرا غلبه میکند نیز دارای علائم بسیاری است که ظاهرتر از همه عطش زیاد و درد پهلو و معده و احساس سوزش است. وقتی سوداء غالب می‌‌آید شکم به پشت می‌‌چسبد و بیمار احساس گرسنگی زیاد میکند. هنگامی که بلغم چیره می‌‌شود شخص بسیار آروغ میزند به تنگی نفس مبتلا می‌‌شود، کمتر احساس عطش میکند و بسیار گمان می‌‌برد که سینه‌‌اش را خلط گرفته است.

بیمار بلغمی بسیار به سنگینی سینه مبتلا می‌‌شود، چنان که گاهی تخیل چیزی را در روی سینه‌‌اش مجسم میکند که از آن تعبیر به بختک می‌نمایند.[1]
و راه حلی که برای جلوگیری از بختک در افرادی که مبتلا به آن می شوند، می تواند توصیه هایی نظیر: پرهیز از خوردن زیاد غذا و نوشیدن کافئین به مقدار زیاد و کشیدن سیگار پیش از خواب، کاهش سطح استرس، خوابیدن به اندازه کافی، انجام ورزش‌های منظم و ... باشد. حتی در برخی موارد از دارو نیز استفاده می شود.

[1]. طب الرضا- طب و بهداشت از امام رضا علیه السلام، ص: 193.