امام حسین علیهالسلام در وصف یارانش فرمود: فَإنّی لا أعلم أصحاباً أوفی و لا خیراً مِن أصحابی...: من یارانی بهتر و باوفاتر از اصحاب خود نمیشناسم. یارانِ با وفای امام حسین(ع) چه خصوصیاتی داشتن که بی نظیر شدن و حتی یارانِ حضرت مهدی(عج) به پای آنها نمیرسند؟ پیروان هر مکتبی، بهترین گواه بر اصالت و ژرفا و توان سازندگی هدایت آن مکتب است. خاندان و یاران امام حسین(ع) در میدان وفا، ارادت، عشق و فداکاری، گوی سبقت را از همه ربودند. آنان در آسمان فضیلت و عظمت چنان درخشیدند که روشنی بخش زندگی انسانها گردیدند و نام پاک آنها زینت بخش محفل آزادگان و پاکان گردید. در معرفی و بیان بزرگی و کمال آنان سخن مولای آنها در عصر تاسوعا کافی است که فرمود: (اما بعد، فانی لااعلم اصحابا أوفی و لاخیرا من اصحابی و لا اهل بیتی أبر و أوصل من اهل بیتی، جزاکم الله عنی خیرا)؛ (بعد از حمد و ستایش الهی میگویم: بی تردید من یارانی باوفاتر و بهتر از یاران خود و خاندانی نیکوکارتر و مهربانتر از خاندان خود سراغ ندارم. خداوند از طرف من به شما پاداش نیکو میدهد.(1). در زیارتی درباره یاران امام حسین(ع) چنین میخوانیم: (أنتم سادت الشهداء فی الدنیاو الاخرة : شما در دنیا و آخرت بزرگ و سرور شهیدان هستید).(2). در قسمتی از زیارتی که از حضرت صادق نقل شده، آمده است: (أنتم خاصة الله اختصّکم الله لابی عبد الله: شما خاصان درگاه الهی هستید. خداوند شما را ویژه ابا عبد الله قرار داد).(3). تعبیر بلند و ژرف (خاصة الله) در مورد یاران سید الشهدا(ع) بیانگر منزلت رفیع مقام والای آنان است. اما ویژگی های اصحاب حسین بن علی علیه السلام که سبب شد تا امام علیه السلام در وصفشان فرمود: من اصحابی با وفاتر و نیکوتر از یاران خود نمی شناسم؟ اولا: انتخابی که اصحاب و اهل بیت امام نمودند سخت ترین و دشوارترین انتخاب ها در تاریخ بشریت بود. زیرا از نظر عده و تعداد نفرات، 72 تن در برابر 30 هزار و از نظر عُده و امکانات قابل قیاس نبودند پس اصحاب امام حسین یک گزینه در پیش رو داشتند: شهادت. ثانیا: اصحاب امام با اینکه جان خود را در خطر می دیدند ولی هرگز به آن فکر نمی کردند بلکه آنچه برای آنان از جان عزیزتر بود حفظ سلامتی امام بود... در ظهر عاشورا آنگاه که امام علیه السلام به نماز خوف ایستاد، سعیدبن عبدالله در برابر امام ایستاد تا تیر به امام اصابت نکند و آن قدر تیر خورد تا به زمین افتاد و آن گاه و در همان حال که به زمین افتاده بود به امام علیه السلام گفت: ای فرزند رسول خدا! آیا وفا کردم؟ ثالثا: اصحاب امام حسین(ع) فرصت بیرون رفتن از این بحران و نجات از مرگ را داشتند ولی هرگز از چنین فرصت هایی استفاده نکردند و در کنار امام تا آخرین لحظه باقی ماندند.با اینکه امام(ع) در شب عاشورا بطور جدی از آنها خواستند که از این معرکه جان خود را نجات دهند و حتی هر کدام از آنها یکی از اهل بیت آن حضرت را هم با خود ببرد،با این حال آنان سخنانی بر زبان جاری کردند که بیانگر اوج ایثار و فداکاری و وفاداری آنان را نشان داد. رابعا: اصحاب امام علیه السلام در موقعیتی سیاسی و فکری قرار گرفته بودند که اگر از ایمان کامل برخوردار نبودند قطعا از امام فاصله می گرفتند زیرا که اکثر جهان اسلام در برابر بحران موجود سکوت اختیار کرده بودند و از امام حمایت نمی کردند و آنهایی هم که همسو با امام علیه السلام بودند راه های دیگری را برای مبارزه پیشنهاد می کردند.در چنین شرایط پیچیده سیاسی این اصحاب امام بودند که سخت خود را متعبد به مواضع فکری امام نشان دادند. و شاید دلیل برتری اصحاب امام حسین(ع) حتی بر اصحاب امام زمان(عج) از این جهت باشد که اصحاب امام زمان(عج) الگویشان اصحاب امام حسین(ع) می باشد،و اصحاب امام حسین(ع) با وفاداریی که از خود نشان دادند برای همیشه تاریخ، الگویی شایسته برای آزادی خواهان و پیروان حق و حقیقت بر جای گذاشتند و به همگان ثابت کردند که می توان تا آخرین قطرۀ خون از حق و حقیقت دفاع کرد و عقب ننشست. پی نوشتها: (1). بحارالانوار: ج 44، باب 35؛ ر.ک: فروغ شهادت، ص192. (2). کامل الزیارات، باب79، ص196. (3). همان، ص242 از زیارت 18.
یارانِ با وفای امام حسین(ع) چه خصوصیاتی داشتن که بی نظیر شدن و حتی یارانِ حضرت مهدی(عج) به پای آنها نمیرسند؟
امام حسین علیهالسلام در وصف یارانش فرمود: فَإنّی لا أعلم أصحاباً أوفی و لا خیراً مِن أصحابی...: من یارانی بهتر و باوفاتر از اصحاب خود نمیشناسم. یارانِ با وفای امام حسین(ع) چه خصوصیاتی داشتن که بی نظیر شدن و حتی یارانِ حضرت مهدی(عج) به پای آنها نمیرسند؟
پیروان هر مکتبی، بهترین گواه بر اصالت و ژرفا و توان سازندگی هدایت آن مکتب است. خاندان و یاران امام حسین(ع) در میدان وفا، ارادت، عشق و فداکاری، گوی سبقت را از همه ربودند. آنان در آسمان فضیلت و عظمت چنان درخشیدند که روشنی بخش زندگی انسانها گردیدند و نام پاک آنها زینت بخش محفل آزادگان و پاکان گردید.
در معرفی و بیان بزرگی و کمال آنان سخن مولای آنها در عصر تاسوعا کافی است که فرمود: (اما بعد، فانی لااعلم اصحابا أوفی و لاخیرا من اصحابی و لا اهل بیتی أبر و أوصل من اهل بیتی، جزاکم الله عنی خیرا)؛ (بعد از حمد و ستایش الهی میگویم: بی تردید من یارانی باوفاتر و بهتر از یاران خود و خاندانی نیکوکارتر و مهربانتر از خاندان خود سراغ ندارم. خداوند از طرف من به شما پاداش نیکو میدهد.(1).
در زیارتی درباره یاران امام حسین(ع) چنین میخوانیم: (أنتم سادت الشهداء فی الدنیاو الاخرة : شما در دنیا و آخرت بزرگ و سرور شهیدان هستید).(2).
در قسمتی از زیارتی که از حضرت صادق نقل شده، آمده است: (أنتم خاصة الله اختصّکم الله لابی عبد الله: شما خاصان درگاه الهی هستید. خداوند شما را ویژه ابا عبد الله قرار داد).(3). تعبیر بلند و ژرف (خاصة الله) در مورد یاران سید الشهدا(ع) بیانگر منزلت رفیع مقام والای آنان است.
اما ویژگی های اصحاب حسین بن علی علیه السلام که سبب شد تا امام علیه السلام در وصفشان فرمود: من اصحابی با وفاتر و نیکوتر از یاران خود نمی شناسم؟
اولا: انتخابی که اصحاب و اهل بیت امام نمودند سخت ترین و دشوارترین انتخاب ها در تاریخ بشریت بود. زیرا از نظر عده و تعداد نفرات، 72 تن در برابر 30 هزار و از نظر عُده و امکانات قابل قیاس نبودند پس اصحاب امام حسین یک گزینه در پیش رو داشتند: شهادت.
ثانیا: اصحاب امام با اینکه جان خود را در خطر می دیدند ولی هرگز به آن فکر نمی کردند بلکه آنچه برای آنان از جان عزیزتر بود حفظ سلامتی امام بود... در ظهر عاشورا آنگاه که امام علیه السلام به نماز خوف ایستاد، سعیدبن عبدالله در برابر امام ایستاد تا تیر به امام اصابت نکند و آن قدر تیر خورد تا به زمین افتاد و آن گاه و در همان حال که به زمین افتاده بود به امام علیه السلام گفت: ای فرزند رسول خدا! آیا وفا کردم؟
ثالثا: اصحاب امام حسین(ع) فرصت بیرون رفتن از این بحران و نجات از مرگ را داشتند ولی هرگز از چنین فرصت هایی استفاده نکردند و در کنار امام تا آخرین لحظه باقی ماندند.با اینکه امام(ع) در شب عاشورا بطور جدی از آنها خواستند که از این معرکه جان خود را نجات دهند و حتی هر کدام از آنها یکی از اهل بیت آن حضرت را هم با خود ببرد،با این حال آنان سخنانی بر زبان جاری کردند که بیانگر اوج ایثار و فداکاری و وفاداری آنان را نشان داد.
رابعا: اصحاب امام علیه السلام در موقعیتی سیاسی و فکری قرار گرفته بودند که اگر از ایمان کامل برخوردار نبودند قطعا از امام فاصله می گرفتند زیرا که اکثر جهان اسلام در برابر بحران موجود سکوت اختیار کرده بودند و از امام حمایت نمی کردند و آنهایی هم که همسو با امام علیه السلام بودند راه های دیگری را برای مبارزه پیشنهاد می کردند.در چنین شرایط پیچیده سیاسی این اصحاب امام بودند که سخت خود را متعبد به مواضع فکری امام نشان دادند.
و شاید دلیل برتری اصحاب امام حسین(ع) حتی بر اصحاب امام زمان(عج) از این جهت باشد که اصحاب امام زمان(عج) الگویشان اصحاب امام حسین(ع) می باشد،و اصحاب امام حسین(ع) با وفاداریی که از خود نشان دادند برای همیشه تاریخ، الگویی شایسته برای آزادی خواهان و پیروان حق و حقیقت بر جای گذاشتند و به همگان ثابت کردند که می توان تا آخرین قطرۀ خون از حق و حقیقت دفاع کرد و عقب ننشست.
پی نوشتها:
(1). بحارالانوار: ج 44، باب 35؛ ر.ک: فروغ شهادت، ص192.
(2). کامل الزیارات، باب79، ص196.
(3). همان، ص242 از زیارت 18.
- [سایر] شباهتهای امام مهدی (عج) با امام حسین (ع) چیست؟
- [سایر] امام مهدی (عج) چگونه به یاد امام حسین (ع) هستند؟
- [سایر] آیا ظهور امام زمان (عج) به علت شهادت امام حسین (ع) به تأخیر افتاده است؟
- [سایر] آیا حکومت امام حسین (ع) بعد از حکومت امام زمان (عج) آخرین حکومت است؟
- [سایر] این که امام زمان (عج)، انتقام خون امام حسین (ع) را میگیرند به چه معناست؟
- [سایر] چگونه نگاه اصلاحگرایانه امام عصر (عج) در امتداد اصلاحات امام حسین (ع) است؟
- [سایر] حضرت مهدی (عج) چه ویژگیهایی برای امام حسین (ع) بیان نمودهاند؟
- [سایر] چرا به امام زمان (عج)، طلب کننده خون امام حسین (ع) میگویند؟
- [سایر] چرا امام زمان (عج)، هر صبح و شب برای مصیبت امام حسین (ع) گریه میکنند؟
- [سایر] امام زمان (عج) چگونه از قاتلان امام حسین (ع) که مرده اند، انتقام می گیرد؟
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولّی عَصْر ( عج ) که نماز جمعه واجب تَعْیینی نیست ، خرید و فروش و سایر معاملات ، پس از اذان جمعه حرام نیست .
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولیّ عصر (عج ) نماز جمعه واجب تَخییری است ( یعنی مُکَلَّفْ می تواند روز جمعه بجای نماز ظهر نماز جمعه بخواند ) ولی جمعه اَفْضَلْ است وظهر اَحْوَط واحتیاط بیشتر در آن است که هر دو را بجا آورند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسلمانان باید در مورد اشخاص مجهول که ملبس به لباس علما و طلاب هستند تحقیق نمایند اگر به مقامی دیگر غیر از مقام علما و مجتهدین که نواب حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه می باشند ارتباط داشته باشند از آنها کناره گرفته و از ضلالت و اضلال آن ها بپرهیزند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در زمان غیبت ولی عصر (عج) نماز جمعه واجب تخییری است (یعنی مکلّف می تواند روز جمعه به جای نماز ظهر نماز جمعه بخواند) ولی جمعه افضل است و ظهر احوط و احتیاط بیشتر در آن است که هردو را بجا آورد.
- [آیت الله جوادی آملی] .دریافت کننده خمس، امام ( ع)و در غیبت آن , فقیه جامع الشرایط و حاکم شرع است و مکلف , بدون اجازه از آنان نمی تواند آن را به موارد مصرف برساند . به تعبیر دیگر , همه خمس , اعم از سهم امام ( ع) و سهم سادات, در اختیار منصب امامت (شخصیت حقوقی) است. در زمان غیبت حضرت ولیّ عصر (عج) ،فقیه جامع الشرایط, جانشین شخصیت حقوقیِ امامت است، بنابراین در زمان غیبت باید تمام خمس را به فقیه جامع الشرای ط تحویل داد و هرگونه دخل و ت صرف در خمس (سهم امام( ع) و سهم سادات) باید با اجازه او باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . "أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً وَلِیُّ الله"جزو اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله"، به قصد قربت گفته شود. اللهُ أکْبَرُ خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند. أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ الله شهادت می دهم که نیست خدایی جز خدای یکتا و بی همتا. أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله پیغمبر و فرستاده خداست. أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً أمِیرَ المُؤمِنینَ وَلِیُّ الله شهادت می دهم که حضرت علی علیه السلام أمیرالمؤمنین و ولی خدا بر همه خلق است. حَیَّ عَلَی الصَّلاَة بشتاب برای نماز. حَیَّ عَلَی الْفَلاَح بشتاب برای رستگاری. حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل بشتاب برای بهترین کارها که نماز است. قَد قامَتِ الصَّلاَة به تحقیق نماز برپا شد. لا إلَهَ إِلاَّ الله نیست خدایی مگر خدای یکتا و بی همتا.
- [آیت الله بروجردی] (اَشْهَدُ اَنَّ عَلِیاً وَلِی اللهِ) جزء اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از (اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ) به قصد قربت گفته شود.ترجمهی اذان و اقامه(اللهُ اکبر): یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند.(اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ الا اللهُ): یعنی شهادت میدهم که غیر خدایی که یکتا و بیهمتاست خدای دیگری سزاوار پرستش نیست.(اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت محمّد بن عبدالله) ص) پیغمبر و فرستادة خدا است.(اَشْهَدُ اَنَّ عَلیا اَمیرَالمؤمنینَ وَلِی اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت علی (علیه الصلوة و السلام)، امیرالمؤمنین و ولی خدا بر همهی خلق است.(حَی عَلَی الصَّلوة): یعنی بشتاب برای نماز.(حَی عَلَی الفَلاحِ): یعنی بشتاب برای رستگاری.(حَی عَلَی خَیرِ العَمَلِ): یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است.(قَد قامَتِ الصَّلوة): یعنی به تحقیق نماز بر پا شد.(لا اِلهَ اِلاَّ الله): یعنی خدایی سزاوار پرستش نیست مگر خدایی که یکتا و بیهمتا است.
- [آیت الله مظاهری] مکروه است که در گریه بر میّت صدا را خیلی بلند کنند. ______ 1) آیا تو بر پیمانی - که با آن ما را ترک کردی - وفاداری؟ پیمان بر شهادت به اینکه نیست خدایی غیر از خداوند متعال، او که یکتاست و شریکی برای او نیست و به اینکه محمد صلی الله علیه وآله وسلم بنده و رسول اوست و سید پیامبران و خاتم آنان است و به اینکه علی علیه السلام امیر مومنان و سید امامان و امامی است که خداوند متعال، فرمانبرداری از او را بر همه عالمیان واجب فرموده است و به اینکه حسن و حسین و علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و حسن بن علی و قائم آل محمد - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان مومنان و حجّتهای خداوند بر همه خلائق و امامان تو هستند، که پیشروان هدایت و نیکوکاری هستند. 2) هنگامی که دو فرشته نزدیک به خداوند (نکیر و منکر) که فرستادگان از جانب خدای متعالند، به سوی تو آمدند و از تو در مورد خدایت و پیامبرت و دینت و کتابت و قبلهات و امامانت سوال کردند،پس نترس و اندوهگین نشو و در جواب آنان بگو: خداوند، پروردگار من و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، پیامبر من و اسلام، دین من و قرآن، کتاب من و کعبه، قبله من و امیر مومنان علی بن ابی طالب، امام من و حسن بن علی، امام من و حسین بن علی، امام من و زین العابدین، امام من و محمد باقر، امام من و جعفر صادق، امام من، و موسی کاظم، امام من و علی رضا، امام من و محمد جواد امام من و علی هادی، امام من و حسن عسکری، امام من و حجّت منتظَر، امام من میباشند، اینان - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان و سروران و رهبران و شفیعان من میباشند، در دنیا و آخرت به آنان دوستی میورزم و از دشمنان آنان دوری میجویم، سپس بدان ای فلان فرزند فلان. 3) بدرستی که خداوند متعال، بهترین پروردگار و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، بهترین پیامبر و امیر مومنان علی بن ابی طالب و فرزندان معصوم او یعنی دوازده امام، بهترین امامان هستند و آنچه را محمد صلی الله علیه وآله وسلم آورده است حقّ است و مرگ حقّ است و سوال منکر و نکیر در قبر حقّ است و برانگیخته شدن (برای روز قیامت)، حقّ است و رستاخیز، حقّ است و صراط، حقّ است و میزان (اعمال)، حقّ است و تطایر کتب، حقّ است و بهشت، حقّ است و جهنم، حقّ است و آن ساعت معهود (روز قیامت)، خواهد آمد و هیچ تردیدی در آن نیست و به تحقیق خداوند متعال کسانی را، که در قبرها هستند، بر خواهد انگیخت. 4) خداوند تو را بر قول ثابت، پایدار فرماید و به راه مستقیم هدایت فرماید و بین تو و امامان تو در جایگاهی از رحمتش، شناخت ایجاد فرماید. 5) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را با برهانی از خودت روبرو گردان، خداوندا (درخواست میکنیم)عفو تو را، عفو تو را. 6) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را از جانب خودت با رضوان روبرو کن و قبر او را از بخشایش خودت آرام فرما، رحمتی که بوسیله آن از مهربانی هر کس دیگری بی نیاز گردد.
- [امام خمینی] "اشهد ان علیا ولی الله" جزو اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعداز "اشهد ان محمدا رسول الله" به قصد قربت گفته شود. ترجمه اذان و اقامه "الله اکبر" یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند."اشهد ان لا اله الا الله" یعنی شهادت می دهم که غیر خدایی که یکتا و بی همتا است، خدای دیگری سزاوار پرستش نیست. "اشهد ان محمدا رسول الله" یعنی شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبد الله صلی الله علیه و آله و سلم، پیغمبر و فرستاده خدا است. "اشهد ان علیا امیر المؤمنین ولی الله" یعنی شهادت می دهم که حضرت علی علیه الصلاة و السلام، امیر المؤمنین و ولی خدا بر همه خلق است. "حی علی الصلاه"یعنی بشتاب برای نماز. "حی علی الفلاح" یعنی بشتاب برای رستگاری. "حی علی خیرالعمل" یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است. "قد قامت الصلاه" یعنی به تحقیق نماز برپا شد. "لا اله الا الله" یعنی خدایی سزاوار پرستش نیست مگر خدایی که یکتا و بی همتا است.
- [آیت الله نوری همدانی] اشهدً انّ علیاً ولیً اللهِ جزء اذان و اقامه نیست ولی خوب است بعد از اشهدً انّ محمداً رسولُ اللهِ ، به قصد قربت گفته شود . و چون در امثال زمان ما ، شعا ر تشیع محسوب می شود در هر جا که اظهار این شعار مستحسن و لازم باشد ، گفتن آن هم مستحسن و لازم است . ترجمه اذان و اقامه اللهَ اکبرً یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند اشهدً ان لا الهَ الاّ اللهً یعنی شهادت می دهم که غیر خدائی که یکتا و بی همتا است خدای دیگر سزاوار پرستش نیست . اشَهدً انّ محمداً رسولُ اللهِ یعنی شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبدالله صلی علیه و آله و سلم پیغمبر و فرستادة خداست . اشهدً ان علیاً امیر المؤمنینَ ولیّ الله یعنی شهادت می دهم که حضرت علی (علیه الصلاهَ و السلام ) امیر المؤمنین ولی خدا بر همة خلق است حیّ علیَ الصلاهِ یعنی بشتاب برای نماز . حیّ علی الفلاحِ یعنی بشتاب برای رستگاری . حیّ علی خیرِ العملِ یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است . قَد قامتِ الصلاهُ یعنی بتحقیق نماز بر پا شد . لا الهَ الاّ اللهُ یعنی خدائی سزاوار پرستش نیست مگر خدائی که یکتا و بی همتا است .