خیانت
خیانت مقابل امانت است. از عنوان یاد شده در باب هایی نظیر جهاد، تجارت، مضاربه، مساقات، ودیعه، لقطه، شهادات، حدود و تعزیرات سخن گفته اند.
پس از خیانت به شوهرم آیا خدا مرا می‌بخشد؟
شوهرم فردی شدیدا عصبی مزاج، بدبین وخشک رویی هست.(پارانوئید) به طوری که همه فامیل حتی خانواده خودش هم به این حقیقت معترفند. من حدود 9 سال بود که بنا به اقتضای زن بودنم تشنه محبت و احترامش بودم اما افسوس که همیشه بین ما تحقیر بوده و ناسازگاری... . هم بعد از سالها سرکوب شدن عواطف واحساساتم متاسفانه اسیر وسوسه های درونی ام شدم و با آگاهی از بزرگی یک گناه از سر خلاء محبت و شایدم لجاجت کور در مسیر زندگیم مقداری پام لغزید. و با فردی (استاد دانشگاهم) مدتی آشنا شدم و یک رابطه ساده تبدیل به صمیمیت شد. ایشان برعکس شوهرم هم مودب بود هم خوشرو وهم به ظاهر محترم و باسواد و در ضمن همسرش را طلاق داده بود و مجرد بود. متاسفانه بیشترین دلیل این اتفاق من بودم و ایشون مقصر واقعی نبود. من هم با خودم و هم با شوهرم لج کرده بودم و نمیدانم میخواستم چه چیزی رو اثبات کنم! خودم هم باورم نمی‌شود مرتکب چنین عمل زشتی شدم. رابطه دوستی ما بیشتر از طریق نت بود وبارها باهم چت کردیم اکثرا معمولی و دوستانه بود. ولی متاسفانه 2بارهم از خطوط قرمز گذشتیم و بعد هر دو پشیمان شده و تکرار نکردیم. چند بارهم یواشکی سوار اتومبیلش شدم و با هم صحبت کردیم و به دستانم دست زد (خدا مرا ببخشد) ولی بیشتر از این، هیچ اتفاق شوم دیگری بین ما نیافتاد. اما بعداز چند ماه من با یک تلنگر یکدفعه به خودم آمدم و از نیمه راه یک گناه بسیار بزرگ توبه کرده وبرگشتم. و با درخواست من این رابطه قطع شد. من تا لب پرتگاه یک گناه کبیره و نابخشودنی رفتم اما فکر می کنم خدای بزرگ بهم توفیق داد و به خودم اومدم. با اینکه نزدیک 1 ساله دیگر از این ارتباط دست برداشتم وقطع رابطه دوطرفه برقرار است وبا اینکه از آن زمان روزی نیست که این عمل من یادم نیافتد و از خدا دائم زیر لب با حالی زار طلب بخشش نکنم اما بازهم از ترس خدا وجزای آخرت میترسم و لحظه ایی خیالم راحت نمی‌شود. چون من فردی نبودم که به طرف چنین اعمال پستی بروم و حالا در خود عذاب می کشم. هم امید بخشش دارم چون هوای مرا داشت وبا یک تلنگر نگذاشت بیشتراز این جلو بروم و آلوده شوم وهم خوف دارم در قیامت مقابل شوهرم و دیگران رسوا شوم.با اینکه می دانم خدا ستارالعیوب است و مرا متوجه اشتباهم کرد و خودش فرموده توبه کنندگان رو می‌بخشد،اما باز هم خجالت میکشم و می ترسم مرا هنوز نبخشیده باشد. من زندگی‌ام را دوست دارم با اینکه شوهرم همان آدم سابق و همان خصوصیات را هنوز دارد، اما لایق این رفتار من نبود و حقش بر گردنم سنگینی می کند. شما را به خدا این دل پرآشوب و نگرانم را راهنمایی کنید بلکه کمی آرام شوم. با عرض سلام و تحیت محضر شما خواهر محترم همانگونه که به خوبی اشاره فرمودید، توبه نسیم رحمتی است که از سوی خالق بی همتا، به بندگان ارزانی شده است و توبه محقق نمی شود مگر اینکه شخص، راهی برای بازگشت گذاشته باشد. قطع نظر از عوامل و زمینه ها، اینکه حضرتعالی در برهه ای از زمان گرفتار وسوسه و رفتاری ناشایست شده اید، جای تاسف دارد، اما مفتخر شدن شما به توبه و متنبه شدن در آغاز راه، همگی نشان از طینت پاک و گذشته درخشان و همراه با معنویت جنابعالی است، و اگر جز این بود، وجهی برای ندامت و پشیمانی و از همه مهمتر توفیق الهی نسبت به شما وجود نداشت. خواهر محترم! آنچه که مهم است این است که شما از گذشته خود درس بگیرید و با دقت بیشتر و شناسایی منافذ وسوسه، راه را برای دیگر نیرنگها و خدعه های شیطان رجیم ببندید. چیزی که از شما توقع می رود این است که گذشته را با توبه جبران کنید، و نه اینکه گرفتار وسواس و یا افسردگی و...شوید. چرا که وسواس و افسردگی می تواند زمینه مشکلات دیگری را فراهم آورد و طبعا چنین وضعیتی مورد رضای خداوند متعال نیست. آنچه که خدای متعال از شما می خواهد توبه است، که ان شاءالله اتفاق افتاده است و از این به بعد سعی شما در نشکستن توبه باشد. یقینا با چنین وضعیتی رحمت خدای بزرگ شامل حال شما خواهد بود و بنابر آموزهای دین مبین، در چنین صورتی ترس شما از خدا و قیامتبی پایه و اساس خواهد بود. البته اینکه از خدای خود شرمسار باشیم (به خاطر کرده ها و نکرده ها، به خاطر بی ادبیها و حتی عبادات کذایی!!) توفیقی الهی است، اما این شرمساری اگر مقرون امید و نشاط باشد، ارزشمند است، چرا که امید سبب تحرک و بالندگی در مسیر عبودیت است ولی اگر همراه با یاس و افسردگی و...شود، نه تنها مفید و ارزشمند نیست که خلاف ارزش است و زیانبخش. به یاد داشته باشیم که در دین مبین اسلام، چیزی به نام بن بست وجود ندارد. چند پیشنهاد: در زندگی مشترک، با توکل به خدای متعال سعی کنید؛ مسیر سازگاری بیشتر را طی کنید و بر نقاط مثبت زندگی مشترک و همسرتان، تمرکز بیشتری داشته باشید، از حدیث نفس مبنی بر ناکارامدی همسر اجتناب نمایید، و خود را بیش از گذشته وادار به توجه نمودن به ایشان کنید. با اقدام به یک مشاوره تخصصی در کاستن از میزان اختلافات، تلاش نمایید. از مواجهه مجدد با این فرد به هر نحوی خودداری نمایید. به یاد داشته باشید که همسر شما هم ممکن است برای دیگران، فردی متشخص، مهربان و...باشد! پس فریب ظاهر افراد را نخورید ارتباط خود را با خدای متعال (با رعایت اعتدال) مستحکم تر کنید و از نماز همراه با حضور قلب غفلت نکنید. در پناه خدای متعال موفق باشید.
شوهرم فردی شدیدا عصبی مزاج، بدبین وخشک رویی هست.(پارانوئید) به طوری که همه فامیل حتی خانواده خودش هم به این حقیقت معترفند. من حدود 9 سال بود که بنا به اقتضای زن بودنم تشنه محبت و احترامش بودم اما افسوس که همیشه بین ما تحقیر بوده و ناسازگاری... . هم بعد از سالها سرکوب شدن عواطف واحساساتم متاسفانه اسیر وسوسه های درونی ام شدم و با آگاهی از بزرگی یک گناه از سر خلاء محبت و شایدم لجاجت کور در مسیر زندگیم مقداری پام لغزید. و با فردی (استاد دانشگاهم) مدتی آشنا شدم و یک رابطه ساده تبدیل به صمیمیت شد. ایشان برعکس شوهرم هم مودب بود هم خوشرو وهم به ظاهر محترم و باسواد و در ضمن همسرش را طلاق داده بود و مجرد بود. متاسفانه بیشترین دلیل این اتفاق من بودم و ایشون مقصر واقعی نبود. من هم با خودم و هم با شوهرم لج کرده بودم و نمیدانم میخواستم چه چیزی رو اثبات کنم! خودم هم باورم نمی‌شود مرتکب چنین عمل زشتی شدم. رابطه دوستی ما بیشتر از طریق نت بود وبارها باهم چت کردیم اکثرا معمولی و دوستانه بود. ولی متاسفانه 2بارهم از خطوط قرمز گذشتیم و بعد هر دو پشیمان شده و تکرار نکردیم. چند بارهم یواشکی سوار اتومبیلش شدم و با هم صحبت کردیم و به دستانم دست زد (خدا مرا ببخشد) ولی بیشتر از این، هیچ اتفاق شوم دیگری بین ما نیافتاد. اما بعداز چند ماه من با یک تلنگر یکدفعه به خودم آمدم و از نیمه راه یک گناه بسیار بزرگ توبه کرده وبرگشتم. و با درخواست من این رابطه قطع شد. من تا لب پرتگاه یک گناه کبیره و نابخشودنی رفتم اما فکر می کنم خدای بزرگ بهم توفیق داد و به خودم اومدم. با اینکه نزدیک 1 ساله دیگر از این ارتباط دست برداشتم وقطع رابطه دوطرفه برقرار است وبا اینکه از آن زمان روزی نیست که این عمل من یادم نیافتد و از خدا دائم زیر لب با حالی زار طلب بخشش نکنم اما بازهم از ترس خدا وجزای آخرت میترسم و لحظه ایی خیالم راحت نمی‌شود. چون من فردی نبودم که به طرف چنین اعمال پستی بروم و حالا در خود عذاب می کشم. هم امید بخشش دارم چون هوای مرا داشت وبا یک تلنگر نگذاشت بیشتراز این جلو بروم و آلوده شوم وهم خوف دارم در قیامت مقابل شوهرم و دیگران رسوا شوم.با اینکه می دانم خدا ستارالعیوب است و مرا متوجه اشتباهم کرد و خودش فرموده توبه کنندگان رو می‌بخشد،اما باز هم خجالت میکشم و می ترسم مرا هنوز نبخشیده باشد. من زندگی‌ام را دوست دارم با اینکه شوهرم همان آدم سابق و همان خصوصیات را هنوز دارد، اما لایق این رفتار من نبود و حقش بر گردنم سنگینی می کند. شما را به خدا این دل پرآشوب و نگرانم را راهنمایی کنید بلکه کمی آرام شوم. با عرض سلام و تحیت محضر شما خواهر محترم همانگونه که به خوبی اشاره فرمودید، توبه نسیم رحمتی است که از سوی خالق بی همتا، به بندگان ارزانی شده است و توبه محقق نمی شود مگر اینکه شخص، راهی برای بازگشت گذاشته باشد. قطع نظر از عوامل و زمینه ها، اینکه حضرتعالی در برهه ای از زمان گرفتار وسوسه و رفتاری ناشایست شده اید، جای تاسف دارد، اما مفتخر شدن شما به توبه و متنبه شدن در آغاز راه، همگی نشان از طینت پاک و گذشته درخشان و همراه با معنویت جنابعالی است، و اگر جز این بود، وجهی برای ندامت و پشیمانی و از همه مهمتر توفیق الهی نسبت به شما وجود نداشت. خواهر محترم! آنچه که مهم است این است که شما از گذشته خود درس بگیرید و با دقت بیشتر و شناسایی منافذ وسوسه، راه را برای دیگر نیرنگها و خدعه های شیطان رجیم ببندید. چیزی که از شما توقع می رود این است که گذشته را با توبه جبران کنید، و نه اینکه گرفتار وسواس و یا افسردگی و...شوید. چرا که وسواس و افسردگی می تواند زمینه مشکلات دیگری را فراهم آورد و طبعا چنین وضعیتی مورد رضای خداوند متعال نیست. آنچه که خدای متعال از شما می خواهد توبه است، که ان شاءالله اتفاق افتاده است و از این به بعد سعی شما در نشکستن توبه باشد. یقینا با چنین وضعیتی رحمت خدای بزرگ شامل حال شما خواهد بود و بنابر آموزهای دین مبین، در چنین صورتی ترس شما از خدا و قیامتبی پایه و اساس خواهد بود. البته اینکه از خدای خود شرمسار باشیم (به خاطر کرده ها و نکرده ها، به خاطر بی ادبیها و حتی عبادات کذایی!!) توفیقی الهی است، اما این شرمساری اگر مقرون امید و نشاط باشد، ارزشمند است، چرا که امید سبب تحرک و بالندگی در مسیر عبودیت است ولی اگر همراه با یاس و افسردگی و...شود، نه تنها مفید و ارزشمند نیست که خلاف ارزش است و زیانبخش. به یاد داشته باشیم که در دین مبین اسلام، چیزی به نام بن بست وجود ندارد. چند پیشنهاد: در زندگی مشترک، با توکل به خدای متعال سعی کنید؛ مسیر سازگاری بیشتر را طی کنید و بر نقاط مثبت زندگی مشترک و همسرتان، تمرکز بیشتری داشته باشید، از حدیث نفس مبنی بر ناکارامدی همسر اجتناب نمایید، و خود را بیش از گذشته وادار به توجه نمودن به ایشان کنید. با اقدام به یک مشاوره تخصصی در کاستن از میزان اختلافات، تلاش نمایید. از مواجهه مجدد با این فرد به هر نحوی خودداری نمایید. به یاد داشته باشید که همسر شما هم ممکن است برای دیگران، فردی متشخص، مهربان و...باشد! پس فریب ظاهر افراد را نخورید ارتباط خود را با خدای متعال (با رعایت اعتدال) مستحکم تر کنید و از نماز همراه با حضور قلب غفلت نکنید. در پناه خدای متعال موفق باشید.
پاسخ:
شوهرم فردی شدیدا عصبی مزاج، بدبین وخشک رویی هست.(پارانوئید) به طوری که همه فامیل حتی خانواده خودش هم به این حقیقت معترفند. من حدود 9 سال بود که بنا به اقتضای زن بودنم تشنه محبت و احترامش بودم اما افسوس که همیشه بین ما تحقیر بوده و ناسازگاری... . هم بعد از سالها سرکوب شدن عواطف واحساساتم متاسفانه اسیر وسوسه های درونی ام شدم و با آگاهی از بزرگی یک گناه از سر خلاء محبت و شایدم لجاجت کور در مسیر زندگیم مقداری پام لغزید. و با فردی (استاد دانشگاهم) مدتی آشنا شدم و یک رابطه ساده تبدیل به صمیمیت شد. ایشان برعکس شوهرم هم مودب بود هم خوشرو وهم به ظاهر محترم و باسواد و در ضمن همسرش را طلاق داده بود و مجرد بود. متاسفانه بیشترین دلیل این اتفاق من بودم و ایشون مقصر واقعی نبود.
من هم با خودم و هم با شوهرم لج کرده بودم و نمیدانم میخواستم چه چیزی رو اثبات کنم!
خودم هم باورم نمی‌شود مرتکب چنین عمل زشتی شدم. رابطه دوستی ما بیشتر از طریق نت بود وبارها باهم چت کردیم اکثرا معمولی و دوستانه بود. ولی متاسفانه 2بارهم از خطوط قرمز گذشتیم و بعد هر دو پشیمان شده و تکرار نکردیم. چند بارهم یواشکی سوار اتومبیلش شدم و با هم صحبت کردیم و به دستانم دست زد (خدا مرا ببخشد) ولی بیشتر از این، هیچ اتفاق شوم دیگری بین ما نیافتاد. اما بعداز چند ماه من با یک تلنگر یکدفعه به خودم آمدم و از نیمه راه یک گناه بسیار بزرگ توبه کرده وبرگشتم. و با درخواست من این رابطه قطع شد. من تا لب پرتگاه یک گناه کبیره و نابخشودنی رفتم اما فکر می کنم خدای بزرگ بهم توفیق داد و به خودم اومدم. با اینکه نزدیک 1 ساله دیگر از این ارتباط دست برداشتم وقطع رابطه دوطرفه برقرار است وبا اینکه از آن زمان روزی نیست که این عمل من یادم نیافتد و از خدا دائم زیر لب با حالی زار طلب بخشش نکنم
اما بازهم از ترس خدا وجزای آخرت میترسم و لحظه ایی خیالم راحت نمی‌شود. چون من فردی نبودم که به طرف چنین اعمال پستی بروم و حالا در خود عذاب می کشم. هم امید بخشش دارم چون هوای مرا داشت وبا یک تلنگر نگذاشت بیشتراز این جلو بروم و آلوده شوم وهم خوف دارم در قیامت مقابل شوهرم و دیگران رسوا شوم.با اینکه می دانم خدا ستارالعیوب است و مرا متوجه اشتباهم کرد و خودش فرموده توبه کنندگان رو می‌بخشد،اما باز هم خجالت میکشم و می ترسم مرا هنوز نبخشیده باشد. من زندگی‌ام را دوست دارم با اینکه شوهرم همان آدم سابق و همان خصوصیات را هنوز دارد، اما لایق این رفتار من نبود و حقش بر گردنم سنگینی می کند. شما را به خدا این دل پرآشوب و نگرانم را راهنمایی کنید بلکه کمی آرام شوم.
با عرض سلام و تحیت محضر شما خواهر محترم
همانگونه که به خوبی اشاره فرمودید، توبه نسیم رحمتی است که از سوی خالق بی همتا، به بندگان ارزانی شده است و توبه محقق نمی شود مگر اینکه شخص، راهی برای بازگشت گذاشته باشد.
قطع نظر از عوامل و زمینه ها، اینکه حضرتعالی در برهه ای از زمان گرفتار وسوسه و رفتاری ناشایست شده اید، جای تاسف دارد، اما مفتخر شدن شما به توبه و متنبه شدن در آغاز راه، همگی نشان از طینت پاک و گذشته درخشان و همراه با معنویت جنابعالی است، و اگر جز این بود، وجهی برای ندامت و پشیمانی و از همه مهمتر توفیق الهی نسبت به شما وجود نداشت.
خواهر محترم!
آنچه که مهم است این است که شما از گذشته خود درس بگیرید و با دقت بیشتر و شناسایی منافذ وسوسه، راه را برای دیگر نیرنگها و خدعه های شیطان رجیم ببندید. چیزی که از شما توقع می رود این است که گذشته را با توبه جبران کنید، و نه اینکه گرفتار وسواس و یا افسردگی و...شوید. چرا که وسواس و افسردگی می تواند زمینه مشکلات دیگری را فراهم آورد و طبعا چنین وضعیتی مورد رضای خداوند متعال نیست.
آنچه که خدای متعال از شما می خواهد توبه است، که ان شاءالله اتفاق افتاده است و از این به بعد سعی شما در نشکستن توبه باشد. یقینا با چنین وضعیتی رحمت خدای بزرگ شامل حال شما خواهد بود و بنابر آموزهای دین مبین، در چنین صورتی ترس شما از خدا و قیامتبی پایه و اساس خواهد بود.
البته اینکه از خدای خود شرمسار باشیم (به خاطر کرده ها و نکرده ها، به خاطر بی ادبیها و حتی عبادات کذایی!!) توفیقی الهی است، اما این شرمساری اگر مقرون امید و نشاط باشد، ارزشمند است، چرا که امید سبب تحرک و بالندگی در مسیر عبودیت است ولی اگر همراه با یاس و افسردگی و...شود، نه تنها مفید و ارزشمند نیست که خلاف ارزش است و زیانبخش.
به یاد داشته باشیم که در دین مبین اسلام، چیزی به نام بن بست وجود ندارد.
چند پیشنهاد:
در زندگی مشترک، با توکل به خدای متعال سعی کنید؛
مسیر سازگاری بیشتر را طی کنید و بر نقاط مثبت زندگی مشترک و همسرتان، تمرکز بیشتری داشته باشید،
از حدیث نفس مبنی بر ناکارامدی همسر اجتناب نمایید، و خود را بیش از گذشته وادار به توجه نمودن به ایشان کنید.
با اقدام به یک مشاوره تخصصی در کاستن از میزان اختلافات، تلاش نمایید.
از مواجهه مجدد با این فرد به هر نحوی خودداری نمایید.
به یاد داشته باشید که همسر شما هم ممکن است برای دیگران، فردی متشخص، مهربان و...باشد! پس فریب ظاهر افراد را نخورید
ارتباط خود را با خدای متعال (با رعایت اعتدال) مستحکم تر کنید و از نماز همراه با حضور قلب غفلت نکنید.
در پناه خدای متعال موفق باشید.
- [سایر] سلام آقای دکتر دمن شوهرم بهم خیانت کرده. تروخدا کمکم کنید. احساس می کنم بین زمین و آسمون معلق هستم دارم دیوونه می شم :(( حالم خیلی بده
- [سایر] اگر کافری در قیامت با مشاهده آتش جهنم، شهادتین را بر زبان جاری کند، آیا خداوند او را می‌بخشد؟
- [سایر] چرا خداوند به موجوداتی همچون جنّیان موجودیت می‌بخشد، و از طرف دیگر میفرماید این موجودات فقط با خواست خدا زیان میرسانند؟
- [سایر] آیا خدا گناه کسی را که مبتلا به استمنا بوده و واقعا توبه کرده، می‌بخشد؟ آیا ضررهای جسمی این گناه قابل جبران است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چندین سال قبل شوهرم برای حج مرا نام نویسی کرد و هم اکنون که نوبتم رسیده، شوهرم فوت کرده است، نمی دانم آیا خمس مبلغ ثبت نامی را داده یا نه، تکلیف چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چندین سال قبل شوهرم برای حج مرا نامنویسی کرد و هم اکنون که نوبتم رسیده، شوهرم فوت کرده است، نمیدانم آیا خمس مبلغ ثبت نامی را داده یا نه، تکلیف چیست؟
- [سایر] شوهرم اعتقادی به پرداخت خمس به مراجع را ندارد و می گوید من خودم خرج می کنم. لطفا مرا راهنمایی کنید که چه باید بکنم ما تمام دارایی مان با هم است. مشکل اصلی من اعتقاد شوهرم است.
- [سایر] خیانت در علم بدتر است یا خیانت در مال؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر مهریه من حج تمتع باشد و به من ارث هم برسد آیا باید با پول ارث به مکه بروم یا باید شوهرم مرا به مکه بفرستد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] خانمی هستم که ناخواسته باردار شده ام و شوهرم اصرار بر سقط جنین دارد و مرا تهدید به طلاق می کند. تکلیف من چیست؟
- [آیت الله خوئی] طلاق زنی را که به شوهرش مایل نیست و مهر یا مال دیگر خود را به او می‌بخشد که طلاقش دهد طلاق خلع گویند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر متولّی وقف خیانت کند و عایدات آن را به مصرفی که معیّن شده نرساند، حاکم شرع باید در صورت امکان با گماردن ناظری از خیانت وی جلوگیری کند و اگر ممکن نیست متولّی امین دیگری را معیّن کند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . طلاق زنی را که به شوهرش مایل نیست، و مهر یا مال دیگر خود را به او می‌بخشد که طلاقش دهد، طلاق خلع میگویند.
- [آیت الله بهجت] طلاق زنی را که به شوهرش مایل نیست و مهر یا مال دیگر خود را به شوهر می‌بخشد تا طلاقش دهد، خلع گویند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] طلاق زنی را که به شوهرش مایل نیست و مهر یا مال دیگر خود را به او می‌بخشد که طلاقش دهد، (طلاق خلع) گویند.
- [آیت الله مظاهری] از گناهان بزرگ در اسلام خیانت است که به مرتکب آن خائن گفته می‌شود و در روایات سلب اسلام و سلب ولایت از او شده است، و آن اقسامی دارد: الف) خیانت به خدای متعال و رسول گرامی(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) و ائمّه اطهار(سلاماللهعلیهم)، و آن مراتب و مصادیقی دارد و از موارد آن، که از گناهان بزرگ شمرده شده است، کشف اسرار نظامی و سیاسی و اقتصادی و اداری حکومت اسلامی است. و بعضی از مصادیق دیگر آن، نظیر مصرف بیجا یا به هدر دادن نِعم الهی مانند عقل و اعضا و جوارح و مال و عمر که در نزد ما امانت است، هر چند گناه نیست، ولی یک مسلمان واقعی باید به اندازه قدرتش از آن پرهیز کند. ب) خیانت در عرض و ناموس مسلمانان که گناهش در حدّ کفر است. ج) خیانت در امانت که آن هم گناهش بزرگ است، علاوه بر اینکه حقّالنّاس نیز می‌باشد. د) خیانت در معاملات نظیر غش در معامله و فریبدادن طرف معامله و نقض عقود لازمه و نقض عهود و بیعتها و شروط و امثال اینها و این قسم نیز گناهش بزرگ و اگر مربوط به اموال و حقوق باشد، حقّالنّاس و ضمانآور نیز می‌باشد. ه) نقض عهد و نذر و قسم با خدای متعال که این قسم از خیانت علاوه بر اینکه گناه است، کفّاره نیز دارد و اگر مربوط به اموال و حقوق باشد، آن مال یا حقّ بر ذمّه او خواهد بود. و) خیانت در مشورت، و همه مراتب و مصادیق این قسم گناه است، ولی بعضی از موارد آن نظیر خیانت در امر ازدواج و خیانت در مهمّ امور، گناهش در حدّ کفر است. ز) خیانت در اسرار، و این قسم از خیانت نظیر کشف اسرار نظام اسلامی، گناهش بسیار بزرگ است و اگر اشاعه فحشا باشد، از نظر قرآن عذاب دردناک در دنیا و آخرت دارد: (لَهُمْ عَذابٌ الیمٌ فِی الدُّنْیا وَ الْاخِرَة)[1] (برای آنان عذابی دردناک در دنیا و آخرت است.)
- [آیت الله علوی گرگانی] مالی را که انسان به مصرف نذر وکفّاره میرساند، جز مخارج سالیانه است و نیز مالی را که به کسی می‌بخشد یا جائزه می‌دهد، در صورتی که از شأن او زیاد نباشد، از مخارج سالیانه حساب می‌شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مالی را که انسان به مصرف نذر و کفّاره میرساند، جزء مخارج سالیانه است؛ و نیز مالی را که به کسی می‌بخشد یا جایزه می‌دهد - به مقداری که متعارف است - از مخارج سالیانه حساب می‌شود.
- [آیت الله اردبیلی] مالی که انسان به مصرف نذر و کفّاره میرساند، جزء مخارج سالانه است و نیز مالی که به کسی می‌بخشد یا جایزه می‌دهد، در صورتی که بیشتر از شأن او نباشد، از مخارج سالانه حساب می‌شود.
- [آیت الله خوئی] مالی را که انسان به مصرف نذر و کفاره میرساند، جزء مخارج سالیانه است، و نیز مالی را که به کسی می‌بخشد یا جایزه می‌دهد، در صورتی که از شأن او زیاد نباشد از مخارج سالیانه حساب می‌شود.