چگونه خود را مقید به نماز اول وقت کنیم؟
تقید به نماز اول وقت عمل دشواری نیست و راه آن نیز روشن است! هر وقت اذان گفته شد، تمام کارهای دیگر را رها کنیم و به اقامه نماز بپردازیم. اگر این کار ساده و راحت را نمی توانیم انجام دهیم، حتما مانعی بر سر راه وجود دارد. و الا انسانی که کوهها را جابه جا می کند، هرگز نباید در مقابل چنین مساله ای احساس عجز کند. شاید این مانع در شناخت انسان موجود باشد و کسی هنوز معنای نماز، حقیقت دین، عظمت خدای متعال، هستی خویش، را در نیافته که مهمترین مساله برای تامین سعادت او ، آنچنان برایش بی اهمیت شده که علیرغم سادگی و آسان بودنش این گونه برایش سخت شده است. باید در این نکته تامل کنیم که آیا معاد حقیقت دارد یا زندگی ما محدود به دوره دنیا است که بعد از آن خواهیم پوسید و مرگ پایان کار ماست؟ اگر به معاد باور داریم یا حتی صرفا احتمال آن را می دهیم، چگونه می توانیم زمانی به اندازه بی نهایت را رها کرده و یک زندگی کوتاه مدت را اصیل قرار دهیم؟ چگونه از چند عمل ساده برای کسب سود بسیار چشم می پوشیم؟ آیا نشنیده ایم که: امام باقر(ع) می فرمایند: (حسابرسی اعمال بندگان، از نماز آنان شروع می‌ شود؛ اگر نماز کسی پذیرفته شود، سایر اعمال او پذیرفته خواهد گشت. اگر نماز کسی در اول وقت به درگاه خدا بالا رود، درخشان و تابان به سوی صاحبش باز می ‌گردد و می ‌گوید: حقوق مرا نگهبان شدی، خدایت نگهبان باد! و اگر نماز کسی در خارج از وقت ویژه بدرگاه خدا بالا رود و از حدود و مقررات لازمه عاری باشد، سیاه و تاریک به ‌سوی صاحبش باز می ‌گردد و می ‌گوید: حقوق مرا پامال کردی، خدایت پامال کناد.)[1] همچنین این احادیث می تواند برای برای اصلاح شناخت ما کمک کند: امام علی علیه السلام: (هیچ کاری نزد خداوند عزّ و جلّ محبوبتر از نماز نیست. پس مبادا چیزی از امور دنیا شما را از اوقات نماز بازدارد؛ زیرا خداوند عزّ و جلّ مردمانی را نکوهش کرده است.)[2] امام صادق (ع)فرمود: (دو خصلت در هر کس نباشد، از او دوری کن: خواندن نماز اول وقت و مواسات (برادری).)[3] پیامبر(ص)فرمود:(هر شخصی به نماز اول وقت اهمیت بدهد، برای او شادمانی به هنگام مرگ و برطرف شدن هموم و غصه ها و نجات از آتش جهنم را ضامن می شوم).[4] امام صادق (ع)فرمود: (فضیلت نماز در اول وقت بر آخر وقت، مانند برتری آخرت به دنیا است).[5] همچنین احتمال دارد، سنگینی تقید به نماز اول وقت، به خاطر فرو رفتن در گناهان باشد که شیطان را بر فرد مسلط کرده و به او اجازه نمی دهد به سراغ نماز برود! اگر چنین است، باید مانند کسی که خطر جدی ای را دیده، سریع به فکر علاج باشد و با توبه و اصلاح اعمال، سرنوشت خود را از دست شیطان خارج کند. ( ای بنده ناتوان ...  چه چیزی تو را بر سوء ادب نسبت به پادشاه عالمیان، توانا و گستاخ گردانیده است، که ندای تلویحی او را که برای قیام به عبودیّت و بندگی‌اش فرا می ‌خواند، مکرّر می‌ شنوی، ولی آن را کوچک شمرده و توجّه به دعوتش نمی ‌کنی، تا اینکه تصریحا ندایش را اعاده نموده و مکرّر در اذان و اقامه می‌فرماید: (حیّ علی الصّلاة، حیّ علی الفلاح، حیّ علی خیر العمل) ... اگر یهود و نصاری آن را می ‌شنوند و التفاتی به آن ندارند، و تو نیز چنین می‌ کنی، پس واقعا فرق میان تو آنان چیست؟ ... و اگر خود را معذور می ‌دانی، توجّه داشته باش که همه بر انجام نماز مکلّف هستند، حتّی جنگجو و زخم خورده و کسی که در حال غرق شدن، و یا بیمار و اسیر است، و هیچ عاقلی در انجام ندادن آن عذری ندارد، پس به جان خود رحم کن، که روز سخت و خطر بسیار بزرگی را در پیش داری.)[6] [1]. الکافی، ج‌3، ص: 268. [2]. محمدی ری شهری , میزان الحکمة, ج 2 ص 1642. [3]. همان. [4]. همان. [5].همان. [6]. ادب حضور، ترجمه فلاح السائل سید بن طاووس،ص 275.
عنوان سوال:

چگونه خود را مقید به نماز اول وقت کنیم؟


پاسخ:

تقید به نماز اول وقت عمل دشواری نیست و راه آن نیز روشن است! هر وقت اذان گفته شد، تمام کارهای دیگر را رها کنیم و به اقامه نماز بپردازیم.
اگر این کار ساده و راحت را نمی توانیم انجام دهیم، حتما مانعی بر سر راه وجود دارد. و الا انسانی که کوهها را جابه جا می کند، هرگز نباید در مقابل چنین مساله ای احساس عجز کند.
شاید این مانع در شناخت انسان موجود باشد و کسی هنوز معنای نماز، حقیقت دین، عظمت خدای متعال، هستی خویش، را در نیافته که مهمترین مساله برای تامین سعادت او ، آنچنان برایش بی اهمیت شده که علیرغم سادگی و آسان بودنش این گونه برایش سخت شده است.

باید در این نکته تامل کنیم که آیا معاد حقیقت دارد یا زندگی ما محدود به دوره دنیا است که بعد از آن خواهیم پوسید و مرگ پایان کار ماست؟ اگر به معاد باور داریم یا حتی صرفا احتمال آن را می دهیم، چگونه می توانیم زمانی به اندازه بی نهایت را رها کرده و یک زندگی کوتاه مدت را اصیل قرار دهیم؟ چگونه از چند عمل ساده برای کسب سود بسیار چشم می پوشیم؟ آیا نشنیده ایم که:

امام باقر(ع) می فرمایند: (حسابرسی اعمال بندگان، از نماز آنان شروع می‌ شود؛ اگر نماز کسی پذیرفته شود، سایر اعمال او پذیرفته خواهد گشت. اگر نماز کسی در اول وقت به درگاه خدا بالا رود، درخشان و تابان به سوی صاحبش باز می ‌گردد و می ‌گوید: حقوق مرا نگهبان شدی، خدایت نگهبان باد! و اگر نماز کسی در خارج از وقت ویژه بدرگاه خدا بالا رود و از حدود و مقررات لازمه عاری باشد، سیاه و تاریک به ‌سوی صاحبش باز می ‌گردد و می ‌گوید: حقوق مرا پامال کردی، خدایت پامال کناد.)[1]

همچنین این احادیث می تواند برای برای اصلاح شناخت ما کمک کند:
امام علی علیه السلام: (هیچ کاری نزد خداوند عزّ و جلّ محبوبتر از نماز نیست. پس مبادا چیزی از امور دنیا شما را از اوقات نماز بازدارد؛ زیرا خداوند عزّ و جلّ مردمانی را نکوهش کرده است.)[2]

امام صادق (ع)فرمود: (دو خصلت در هر کس نباشد، از او دوری کن: خواندن نماز اول وقت و مواسات (برادری).)[3]
پیامبر(ص)فرمود:(هر شخصی به نماز اول وقت اهمیت بدهد، برای او شادمانی به هنگام مرگ و برطرف شدن هموم و غصه ها و نجات از آتش جهنم را ضامن می شوم).[4]
امام صادق (ع)فرمود: (فضیلت نماز در اول وقت بر آخر وقت، مانند برتری آخرت به دنیا است).[5]

همچنین احتمال دارد، سنگینی تقید به نماز اول وقت، به خاطر فرو رفتن در گناهان باشد که شیطان را بر فرد مسلط کرده و به او اجازه نمی دهد به سراغ نماز برود! اگر چنین است، باید مانند کسی که خطر جدی ای را دیده، سریع به فکر علاج باشد و با توبه و اصلاح اعمال، سرنوشت خود را از دست شیطان خارج کند.
( ای بنده ناتوان ...  چه چیزی تو را بر سوء ادب نسبت به پادشاه عالمیان، توانا و گستاخ گردانیده است، که ندای تلویحی او را که برای قیام به عبودیّت و بندگی‌اش فرا می ‌خواند، مکرّر می‌ شنوی، ولی آن را کوچک شمرده و توجّه به دعوتش نمی ‌کنی، تا اینکه تصریحا ندایش را اعاده نموده و مکرّر در اذان و اقامه می‌فرماید: (حیّ علی الصّلاة، حیّ علی الفلاح، حیّ علی خیر العمل) ... اگر یهود و نصاری آن را می ‌شنوند و التفاتی به آن ندارند، و تو نیز چنین می‌ کنی، پس واقعا فرق میان تو آنان چیست؟ ... و اگر خود را معذور می ‌دانی، توجّه داشته باش که همه بر انجام نماز مکلّف هستند، حتّی جنگجو و زخم خورده و کسی که در حال غرق شدن، و یا بیمار و اسیر است، و هیچ عاقلی در انجام ندادن آن عذری ندارد، پس به جان خود رحم کن، که روز سخت و خطر بسیار بزرگی را در پیش داری.)[6]

[1]. الکافی، ج‌3، ص: 268.
[2]. محمدی ری شهری , میزان الحکمة, ج 2 ص 1642.
[3]. همان.
[4]. همان.
[5].همان.
[6]. ادب حضور، ترجمه فلاح السائل سید بن طاووس،ص 275.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین