کسی نزد یکی از علما می رسد و می گوید، ساعتی قبل از نماز صبح بیدار می شوم و تردید دارم که بهتر است مشغول مطالعه شوم، یا آنکه به نماز شب بایستم. آن عالم با شناختی که از این شخص داشته می فرماید: شما روزی ده بار قلیان می کشید، به جای قلیان کشیدن مطالعه کنید و سحر که از خواب بیدار می شوید، به نماز شب بپردازید.
حال این قضیه، ماجرای جامعه ماست. وقتی میلیاردها دلار صرف هزینه آرایش می شود؛ هیچ کس به یاد فقرا نمی افتد. وقتی رکوردار جراحی بینی در دنیا می شویم، هیچ کس با فقرا کاری ندارد، وقتی در صف های طویل فست فود و رستوران می ایستیم، یادی از فقرا نمی کنیم و ...
اما کافی است که بخواهیم اندک هزینه ای برای تعظیم شعائر الهی و تقویت دین انجام دهیم، آن وقت است که وساوس شیطانی و ندای خناسان بلند می شود که پس فقرا چه! حال آنکه باید از خود بپرسیم: آیا تنها پولی که ما داریم، همین بوده که برای تعظیم شعائر الهی خرج می کنیم؟ و آیا نمی توانیم خرج دیگری را حذف کنیم، و پول آن را صرف فقرا کنیم؟
قطعا هر زمانی که این سوال را از خود بپرسیم، وسوسه خناسان و شیاطین رخت بر می بندد. و متوجه می شویم آن حرفها جز از جانب شیطان نبوده است. چرا که شیطان با برجسته شدن مظاهر دینی در جامعه مخالف است و نمی خواهد این گونه نذری ها و ... حال و هوای تمام جامعه را تحت تاثیر قرار دهد. اما مومنان همیشه به دنبال تقویت این مظاهر الهی هستند:
وَ مَنْ یُعَظِّمْ شَعائِرَ اللَّهِ فَإِنَّها مِنْ تَقْوَی الْقُلُوبِ (32 حج) و هر کس شعائر الهی را بزرگ دارد، این کار نشانه تقوای دلهاست.
در کنار این مساله باید توجه کنیم که چرا عده ای خود را فارغ از هر گونه مسئولیت می دانند؟ آیا فقط هزینه حج و عزاداری و ساخت مسجد و ... باید تغییر جهت بدهد و به فقرا برسد؟ پس کسانی که ماشین های چند صد میلیونی سوار می شوند، تعطیلات به سفرهای خارجی می روند و ... چه می شوند؟ آیا کمی از ریخت و پاش های این عده نمی تواند زندگی دهها فقیر را به کلی تغییر دهد؟
آیا همه جامعه مطمئن شده اند که این عده را نباید انسان حساب کنند و به همین خاطر هر نوع مسئولیتی را از آنها سلب کرده اند؟
و در کنار این دو نکته بد نیست اندکی دقت کنیم که بسیاری از نذری ها و خرج هایی که در این مراسم ها مصرف می شود، جلوه هایی از عشق و ارادت همین انسان های فقیر است که اگر چه از مال دنیا بهره چندانی ندارند، اما دلهایی به وسعت دریا دارند و از همان دارایی ناچیز خود، استفاده کرده و انسانیت شان را نشان داده و عشق شان را اثبات می کنند.
در کنار این ها، شکی نیست که اگر اسرافی در این گونه مراسم ها وجود دارد، آن را ناپسند می دانیم که البته بسیاری از افراد حاضر در این گونه مراسم ها، دغدغه خاطر جدی نسبت به اسراف دارند و معمولا اجازه تحقق چنین امری را نمی دهند.
