فضایل اخلاقی
این ۱۱ صفحه در این رده قرار دارند؛ این رده در کل حاوی ۱۱ صفحه است.
برای کسب فضایل اخلاقی چه راهی وجود دارد؟
کسی طالب کسب فضایل اخلاقی و صفات پسندیده باشد باید راه خودسازی و تزکیه نفس را در پیش گیرد. برای خودسازی، عالمان و فقیهان، عرفا به تناسب دیدگاه های خود، راه هایی ارائه نموده اند، که همه در هدف اشتراک دارند و آن این که باید نَفْس تهذیب شود و سیر الی اللّه کند. از دیدگاه امام خمینی (ره) اولین قدم برای تهذیب نفس، تفکر است، و تفکر عبارت است از آن که انسان لااقل در هرشبانه و روز مقداری حتی اگر کم باشد فکر کند.[1] دومین قدم برای خود سازی از دیدگاه امام ره عزم و تصمیم انجام واجبات و ترک محرمات و جبران آن چه در گذشته از واجبات ترک شده است ،می باشد.[2] امام در قدم های بعدی: مشارطه و مراقبه و محاسبه را پیشنهاد می فرمایند. مشارطه آن است که در ابتدای هر روز با خود شرط کند و عهد و پیمان ببندد بر خلاف دستورهای الهی و دین مقدس گام بر ندارد. مراقبه، آن است که در تمام ساعات شبانه و روز مراقب و مواظب باشد بر خلاف شرط و پیمانی که بسته ,گام بر ندارد, چون یکی از نشانه های مؤمن این است که رعایت عهد و پیمان خود بنماید. (وَ الَّذینَ هُمْ لِأَماناتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ راعُونَ؛[مومنون/8] و آنها که امانتها و عهد خود را رعایت می کنند) محاسبه، آن است که در پایان هر روز بنشیند و حساب کند چقدر به عهد خود وفا کرده است. اگر دید کاملاًموفق بوده و انحراف و کوتاهی نداشته است، از این بابت خدا را شکر کند. در غیر این صورت غصه بخورد وناراحت شود و از خداوند عذر خواهی کند، چون خداوندِ بزرگ به همهء کارها و اعمالی که به صورت آشکار وپنهانی انجام می گیرد، آگاهی دارد. فکر نکند اگر گاهی بر خلاف شرط و عهد خود عمل کند، خداوند اطلاع ندارد. بعضی این را نیز اضافه می کنند که اگر بر خلاف عهد خود گام برداشت، خود را سرزنش و ملامت نماید و برای خود جریمه بنویسد، مثلاً بگوید: اگر یک بار بر خلاف شرطم عمل کنم، یک روزیا چند روز روزه بگیرم، یا چند تومان به فقیر بدهم و یا فلان عمل خوب را برای رضای خدا انجام بدهم. همچنین انتخاب هم نشین خوب بسیار مناسب است. از طریق هم نشینی با شخصی که دارای فضائل است و سعی در تقلید رفتار او می توانیم خلق حسنه در خود ایجاد کنیم .و دارای فضائل گردیم. علاوه بر اینکه باید سعی کنیم مدتی هرچند با سختی و تکلف الگوی رفتاری مورد نظر را در پیش گیریم که در این صورت آن رفتار در ما ملکه شده از آن پس بدون نیاز به یادآوری و مراقبت از ما بروز خواهد کرد. البته تخلق به یک فضیلت امری تدریجی است و به مرور زمان در انسان تقویت میشود. [1]. چهل حدیث، ص 1. [2]. همان، ص .7
کسی طالب کسب فضایل اخلاقی و صفات پسندیده باشد باید راه خودسازی و تزکیه نفس را در پیش گیرد. برای خودسازی، عالمان و فقیهان، عرفا به تناسب دیدگاه های خود، راه هایی ارائه نموده اند، که همه در هدف اشتراک دارند و آن این که باید نَفْس تهذیب شود و سیر الی اللّه کند. از دیدگاه امام خمینی (ره) اولین قدم برای تهذیب نفس، تفکر است، و تفکر عبارت است از آن که انسان لااقل در هرشبانه و روز مقداری حتی اگر کم باشد فکر کند.[1] دومین قدم برای خود سازی از دیدگاه امام ره عزم و تصمیم انجام واجبات و ترک محرمات و جبران آن چه در گذشته از واجبات ترک شده است ،می باشد.[2] امام در قدم های بعدی: مشارطه و مراقبه و محاسبه را پیشنهاد می فرمایند. مشارطه آن است که در ابتدای هر روز با خود شرط کند و عهد و پیمان ببندد بر خلاف دستورهای الهی و دین مقدس گام بر ندارد. مراقبه، آن است که در تمام ساعات شبانه و روز مراقب و مواظب باشد بر خلاف شرط و پیمانی که بسته ,گام بر ندارد, چون یکی از نشانه های مؤمن این است که رعایت عهد و پیمان خود بنماید. (وَ الَّذینَ هُمْ لِأَماناتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ راعُونَ؛[مومنون/8] و آنها که امانتها و عهد خود را رعایت می کنند) محاسبه، آن است که در پایان هر روز بنشیند و حساب کند چقدر به عهد خود وفا کرده است. اگر دید کاملاًموفق بوده و انحراف و کوتاهی نداشته است، از این بابت خدا را شکر کند. در غیر این صورت غصه بخورد وناراحت شود و از خداوند عذر خواهی کند، چون خداوندِ بزرگ به همهء کارها و اعمالی که به صورت آشکار وپنهانی انجام می گیرد، آگاهی دارد. فکر نکند اگر گاهی بر خلاف شرط و عهد خود عمل کند، خداوند اطلاع ندارد. بعضی این را نیز اضافه می کنند که اگر بر خلاف عهد خود گام برداشت، خود را سرزنش و ملامت نماید و برای خود جریمه بنویسد، مثلاً بگوید: اگر یک بار بر خلاف شرطم عمل کنم، یک روزیا چند روز روزه بگیرم، یا چند تومان به فقیر بدهم و یا فلان عمل خوب را برای رضای خدا انجام بدهم. همچنین انتخاب هم نشین خوب بسیار مناسب است. از طریق هم نشینی با شخصی که دارای فضائل است و سعی در تقلید رفتار او می توانیم خلق حسنه در خود ایجاد کنیم .و دارای فضائل گردیم. علاوه بر اینکه باید سعی کنیم مدتی هرچند با سختی و تکلف الگوی رفتاری مورد نظر را در پیش گیریم که در این صورت آن رفتار در ما ملکه شده از آن پس بدون نیاز به یادآوری و مراقبت از ما بروز خواهد کرد. البته تخلق به یک فضیلت امری تدریجی است و به مرور زمان در انسان تقویت میشود. [1]. چهل حدیث، ص 1. [2]. همان، ص .7
پاسخ:
کسی طالب کسب فضایل اخلاقی و صفات پسندیده باشد باید راه خودسازی و تزکیه نفس را در پیش گیرد. برای خودسازی، عالمان و فقیهان، عرفا به تناسب دیدگاه های خود، راه هایی ارائه نموده اند، که همه در هدف اشتراک دارند و آن این که باید نَفْس تهذیب شود و سیر الی اللّه کند.
از دیدگاه امام خمینی (ره) اولین قدم برای تهذیب نفس، تفکر است، و تفکر عبارت است از آن که انسان لااقل در هرشبانه و روز مقداری حتی اگر کم باشد فکر کند.[1]
دومین قدم برای خود سازی از دیدگاه امام ره عزم و تصمیم انجام واجبات و ترک محرمات و جبران آن چه در گذشته از واجبات ترک شده است ،می باشد.[2]
امام در قدم های بعدی: مشارطه و مراقبه و محاسبه را پیشنهاد می فرمایند. مشارطه آن است که در ابتدای هر روز با خود شرط کند و عهد و پیمان ببندد بر خلاف دستورهای الهی و دین مقدس گام بر ندارد.
مراقبه، آن است که در تمام ساعات شبانه و روز مراقب و مواظب باشد بر خلاف شرط و پیمانی که بسته ,گام بر ندارد, چون یکی از نشانه های مؤمن این است که رعایت عهد و پیمان خود بنماید.
(وَ الَّذینَ هُمْ لِأَماناتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ راعُونَ؛[مومنون/8] و آنها که امانتها و عهد خود را رعایت می کنند)
محاسبه، آن است که در پایان هر روز بنشیند و حساب کند چقدر به عهد خود وفا کرده است. اگر دید کاملاًموفق بوده و انحراف و کوتاهی نداشته است، از این بابت خدا را شکر کند. در غیر این صورت غصه بخورد وناراحت شود و از خداوند عذر خواهی کند، چون خداوندِ بزرگ به همهء کارها و اعمالی که به صورت آشکار وپنهانی انجام می گیرد، آگاهی دارد. فکر نکند اگر گاهی بر خلاف شرط و عهد خود عمل کند، خداوند اطلاع ندارد.
بعضی این را نیز اضافه می کنند که اگر بر خلاف عهد خود گام برداشت، خود را سرزنش و ملامت نماید و برای خود جریمه بنویسد، مثلاً بگوید: اگر یک بار بر خلاف شرطم عمل کنم، یک روزیا چند روز روزه بگیرم، یا چند تومان به فقیر بدهم و یا فلان عمل خوب را برای رضای خدا انجام بدهم.
همچنین انتخاب هم نشین خوب بسیار مناسب است. از طریق هم نشینی با شخصی که دارای فضائل است و سعی در تقلید رفتار او می توانیم خلق حسنه در خود ایجاد کنیم .و دارای فضائل گردیم.
علاوه بر اینکه باید سعی کنیم مدتی هرچند با سختی و تکلف الگوی رفتاری مورد نظر را در پیش گیریم که در این صورت آن رفتار در ما ملکه شده از آن پس بدون نیاز به یادآوری و مراقبت از ما بروز خواهد کرد.
البته تخلق به یک فضیلت امری تدریجی است و به مرور زمان در انسان تقویت میشود.
[1]. چهل حدیث، ص 1.
[2]. همان، ص .7
- [سایر] عبد مناف که بود؟ فضائل اخلاقی وی را برشمرید؟
- [سایر] شغل ائمه چه بوده و از چه راهی کسب در آمد می کرده اند؟
- [آیت الله خامنه ای] . هر نوع خوانندگی و نوازندگی که انسان را از خداوند متعال و معنویات و فضائل اخلاقی دور نموده و به سمت بیبندوباری، بیهودگی و گناه و شهوترانی سوق دهد لهوی مضل عن سبیل الله بوده و حرام می‌باشد.
- [سایر] فضائل ابا عبدالله الحسین را بیان کنید؟
- [سایر] ارتباط صداقت با سایر فضایل چیست؟
- [سایر] لطفاً تعدادی از فضایل شب قدر را نام ببرید؟
- [سایر] لطفاً تعدادی از فضایل شب قدر را نام ببرید؟
- [سایر] لطفاً تعدادی از فضایل شب قدر را نام ببرید؟
- [سایر] فضایل و کراماتی از امام زمان (عج) بیان کنید؟
- [سایر] شیعیان با بیان فضایل برای امامان خود چه هدفی دارند؟
- [آیت الله مظاهری] اگر انکار فضیلتی از فضائل و خوبیها کند نظیر اینکه بگوید فلانی مجتهد نیست یا عادل نیست یا با انصاف نیست، چنانچه آن انکار فضیلت موجب تنقیص و شکستن شخصیّت او شود، غیبت و حرام است. صفحه 415
- [آیت الله مظاهری] کسی که از کسب و تجارت فایدهای برده، اگر مال دیگری هم دارد که خمس آن واجب نیست، میتواند مخارج سال را فقط از فایده کسب بردارد و اگر از آن مالی که خمس ندارد برداشت باید خمس فایده کسب را بدهد.
- [آیت الله اردبیلی] خُمس ماهی و حیوانات دیگری که انسان بدون غوّاصی می‌گیرد، در صورتی واجب است که آنها را برای کسب بگیرد و به تنهایی یا با منفعتهای دیگر کسب او، از مخارج سالش زیادتر باشد.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که بدهکار است و نمیتواند بدهی خود را بدهد، اگر کسبی داشته باشد، باید برای پرداخت بدهی خود کسب کند و کسی که کسبی ندارد، چنانچه بتواند کاسبی کند، واجب است که کسب کند و بدهی خود را بدهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که مال ندارد و مخارجی بر او واجب است مثل خرج زن و بچه باید کسب کند و برای کارهای مستحب مانند وسعت دادن به عیالات و دستگیری از فقرا کسب کردن مستحب است
- [آیت الله سبحانی] کسی که از کسب و تجارت فائده ای برده، اگر مال دیگری هم دارد که خمس آن واجب نیست، می تواند مخارج سال خود را فقط از فائده کسب بردارد و به مصرف برساند.
- [آیت الله سبحانی] خمس ماهی و حیوانات دیگری که انسان بدون فرو رفتن در دریا می گیرد در صورتی واجب است که برای کسب بگیرد و به تنهائی یا با منفعت های دیگر کسب او از مخارج سالش زیادتر باشد. 6 غنیمت
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که از کسب و تجارت فایدهای برده، اگر مال دیگری هم دارد که خمس آن واجب نیست، میتواند مخارج سال خود را فقط از فایده کسب حساب کند.
- [آیت الله بروجردی] کسی که مال ندارد و مخارجی بر او واجب است مثل خرج زن و بچه باید کسب کند (4) و برای کارهای مستحب، مانند وسعت دادن به عیالات و دستگیری از فقرا کسب کردن مستحب است.
- [امام خمینی] خمس ماهی و حیوانات دیگری که انسان بدون فرو رفتن در دریا می گیرد در صورتی واجب است که برای کسب بگیرد و به تنهایی یا با منفعتهای دیگر کسب او از مخارج سالش زیادتر باشد.