http://www.quran.porsemani.ir

درباره اختلاف افق و شب قدر توضیح دهید؟
(لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ...)؛ قدر (97)، آیه 3.؛ (شب قدر از هزار ماه ارجمندتر است). شب قدر به این جهت (قدر) نامیده شده که جمیع مقدرات بندگان در تمام سال، در آن شب تعیین می شود و شاهد این معنی، سوره دخان است که می فرماید: (إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَةٍ مُبارَکَةٍ إِنَّا کُنَّا مُنْذِرِینَ. فِیها یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکِیمٍ)؛ دخان (44)، آیه 3 و 4.؛ (ما این کتاب مبین را در شبی پربرکت نازل کردیم و ما همواره انذار کننده بوده ایم، در آن شب است که هر امری بر طبق حکمت خداوند، تنظیم و تعیین می گردد). این بیان، هماهنگ با روایات متعددی است که در آنها آمده است: در آن شب، مقدرات یک سال انسان ها تعیین می شود و ارزاق و سرآمد عمرها و امور دیگر، در آن شب مبارک، تفریق و تبیین می شود. این امر، هیچ گونه تضادی با آزادی اراده انسان و مسئله اختیار ندارد؛ زیرا تقدیر الهی به وسیله فرشتگان، بر طبق شایستگی ها و لیاقت های افراد و میزان ایمان و تقوا و پاکی نیت و اعمال آنهاست. تفسیر نمونه، ج 27، ص 187. علاوه بر تقدیرات امور در شب قدر و عرضه آنها بر (حجت خدا)، در این شب، فرشتگان الهی نیز نازل می شوند و لطف و برکات ویژه الهی، شامل بندگان خدا می شود. شب زنده داری و (احیا)ی این شب، موجب بالا رفتن قابلیت انسان، جهت تقدیر بهتر امور و بهره مندی بیشتر از لطف و عنایت الهی، با نزول فرشتگان در این شب می شود و باید دانست که درک این شب، مهم است و خیر و برکت آن بیش از هزار ماه، برای انسان، منشأ اثر می باشد. آیا شب قدر تنها یک شب است یا می تواند متعدد باشد و با شروع شب قدر در یک نیم کره، وضعیت مردم در بهره مندی از شب قدر در مناطق دیگر و نیم کره دیگر، چگونه خواهد بود؟ در این باره می توان گفت: با استفاده از ظهور آیات و روایات، (شب قدر) تنها یک شب در طول سال است و این زمان (شب)، موقعیت ممتازی است که تقدیرات امور و بهره مندی از برکات نزول فرشتگان، به طور ویژه، شامل حال بندگان می شود. حال با توجه به اختلاف افق ها، چند نظریه مطرح شده است که برخی عبارتند از: 1. شب، همان سایه نیم کره زمین است که بر نیم کره دیگر می افتد و می دانیم که این سایه همراه گردش زمین در حرکت است و یک دوره کامل آن در بیست و چهار ساعت انجام می شود. بنابراین، ممکن است شب قدر یک دوره کامل شب به دور زمین باشد؛ یعنی مدت بیست و چهار ساعت تاریکی که تمام نقاط زمین را زیرپوشش خود قرار می دهد، شب قدر است که آغاز آن از یک نقطه شروع می شود و در نقطه دیگر پایان می گیرد. تفسیر نمونه، ج 27، ص 192 و 193. 2. مراد از شب قدر، مجموع شب و روز است؛ مثل یوم که به یک شبانه روز اطلاق می شود که ممکن است برخی شب آن را درک کنند و برخی در مناطق دیگر کره زمین، روز آن را درک کنند و به همین جهت در برخی روایات آمده است که اگر کسی از شب زنده داری در شب قدر محروم بود، از برکات روز آن استفاده کند بحارالانوار، ج 95، ص 121.؛ چنان که از امام صادق علیه السلام چنین روایت شده است: (لیلةالقدر فی کل سنةٍ و یومها مثل لیلها؛ در طول سال، یک شب قدر وجود دارد و روز آن، مانند شب آن است).
عنوان سوال:

درباره اختلاف افق و شب قدر توضیح دهید؟


پاسخ:

(لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ...)؛ قدر (97)، آیه 3.؛ (شب قدر از هزار ماه ارجمندتر است).
شب قدر به این جهت (قدر) نامیده شده که جمیع مقدرات بندگان در تمام سال، در آن شب تعیین می شود و شاهد این معنی، سوره دخان است که می فرماید: (إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَةٍ مُبارَکَةٍ إِنَّا کُنَّا مُنْذِرِینَ. فِیها یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکِیمٍ)؛ دخان (44)، آیه 3 و 4.؛ (ما این کتاب مبین را در شبی پربرکت نازل کردیم و ما همواره انذار کننده بوده ایم، در آن شب است که هر امری بر طبق حکمت خداوند، تنظیم و تعیین می گردد).
این بیان، هماهنگ با روایات متعددی است که در آنها آمده است: در آن شب، مقدرات یک سال انسان ها تعیین می شود و ارزاق و سرآمد عمرها و امور دیگر، در آن شب مبارک، تفریق و تبیین می شود. این امر، هیچ گونه تضادی با آزادی اراده انسان و مسئله اختیار ندارد؛ زیرا تقدیر الهی به وسیله فرشتگان، بر طبق شایستگی ها و لیاقت های افراد و میزان ایمان و تقوا و پاکی نیت و اعمال آنهاست. تفسیر نمونه، ج 27، ص 187. علاوه بر تقدیرات امور در شب قدر و عرضه آنها بر (حجت خدا)، در این شب، فرشتگان الهی نیز نازل می شوند و لطف و برکات ویژه الهی، شامل بندگان خدا می شود.
شب زنده داری و (احیا)ی این شب، موجب بالا رفتن قابلیت انسان، جهت تقدیر بهتر امور و بهره مندی بیشتر از لطف و عنایت الهی، با نزول فرشتگان در این شب می شود و باید دانست که درک این شب، مهم است و خیر و برکت آن بیش از هزار ماه، برای انسان، منشأ اثر می باشد.
آیا شب قدر تنها یک شب است یا می تواند متعدد باشد و با شروع شب قدر در یک نیم کره، وضعیت مردم در بهره مندی از شب قدر در مناطق دیگر و نیم کره دیگر، چگونه خواهد بود؟
در این باره می توان گفت: با استفاده از ظهور آیات و روایات، (شب قدر) تنها یک شب در طول سال است و این زمان (شب)، موقعیت ممتازی است که تقدیرات امور و بهره مندی از برکات نزول فرشتگان، به طور ویژه، شامل حال بندگان می شود.
حال با توجه به اختلاف افق ها، چند نظریه مطرح شده است که برخی عبارتند از:
1. شب، همان سایه نیم کره زمین است که بر نیم کره دیگر می افتد و می دانیم که این سایه همراه گردش زمین در حرکت است و یک دوره کامل آن در بیست و چهار ساعت انجام می شود. بنابراین، ممکن است شب قدر یک دوره کامل شب به دور زمین باشد؛ یعنی مدت بیست و چهار ساعت تاریکی که تمام نقاط زمین را زیرپوشش خود قرار می دهد، شب قدر است که آغاز آن از یک نقطه شروع می شود و در نقطه دیگر پایان می گیرد. تفسیر نمونه، ج 27، ص 192 و 193.
2. مراد از شب قدر، مجموع شب و روز است؛ مثل یوم که به یک شبانه روز اطلاق می شود که ممکن است برخی شب آن را درک کنند و برخی در مناطق دیگر کره زمین، روز آن را درک کنند و به همین جهت در برخی روایات آمده است که اگر کسی از شب زنده داری در شب قدر محروم بود، از برکات روز آن استفاده کند بحارالانوار، ج 95، ص 121.؛ چنان که از امام صادق علیه السلام چنین روایت شده است: (لیلةالقدر فی کل سنةٍ و یومها مثل لیلها؛ در طول سال، یک شب قدر وجود دارد و روز آن، مانند شب آن است).





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین