معجزه پیامبران در قرآن چگونه بیان شده است؟
پیامبر اسلام‌(صلی الله علیه وآله) علاوه بر قرآن مجید - که اعجاز جاودانه آن آشکار و بدیهی است - معجزات فراوانی دارد که بعضی از آنها در آیات قرآن و کتاب‌های سیره‌نویسان ثبت شده است. شماری از این معجزات عبارت است از: الف-اسراء : همان حرکت شبانگاهی پیامبر(صلی الله علیه وآله) از مسجد الحرام تا مسجدالاقصی است.1 این سفر در (یک شب) و در بیداری تحقّق یافت؛ نه در شب‌ها و روزهای طولانی یا در عالم خواب . آیات قرآنی و شواهد تاریخی، بر وقوع این سفر دلالت آشکار دارند. قرآن کریم می‌فرماید: (سُبْحانَ الَّذِی أَسْری‌ بِعَبْدِهِ لَیْلاً مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَی الْمَسْجِدِ الْأَقْصَی الَّذِی بارَکْنا حَوْلَهُ لِنُرِیَهُ مِنْ آیاتِنا إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ)2؛ (منزّه است آن خدایی که بنده‌اش را شبانگاهی از مسجدالحرام به سوی مسجدالاقصی - که پیرامونش را برکت داده‌ایم - سیر داد تا از نشانه‌های خود به او بنمایانیم که او همان شنوای بینا است). این رویداد از طریق شیعه و اهل سنت نقل و در کتاب‌های روایی و تاریخی، فراوان به آن پرداخته شده است. ب- شق القمر از دیگر معجزات برجسته پیامبر اسلام‌(صلی الله علیه وآله) (شق القمر) است. قرآن می‌فرماید: (اقْتَرَبَتِ السَّاعَةُ وَانْشَقَّ الْقَمَرُ)4؛ (قیامت بسیار نزدیک شد و ماه شکافت). (انشقاق قمر)، در پاسخ مشرکانی صورت گرفت که درخواست چنین کاری داشتند، تا به ارتباط پیامبر(صلی الله علیه وآله) با علم و قدرت بی‌پایان الهی پی برند.5 از آنجایی که حضرت محمد(صلی الله علیه وآله) واپسین پیامبر است، دوران پس از وی (آخر الزمان) خوانده می‌شود و بعثت او، نشانه نزدیک شدن قیامت است؛ زیرا در مقایسه با عمر جهان هستی، زمان پس از پیامبر اسلام اندک می‌نماید. بهترین دلیل بر وقوع این حادثه در زمان آن حضرت، آیه بعد همین سوره است که از سرسختی و تداوم انکار مشرکان - با وجود رؤیت این معجزه شگفت‌آور - پرده برمی‌دارد: (وَ إِنْ یَرَوْا آیَةً یُعْرِضُوا وَ یَقُولُوا سِحْرٌ مُسْتَمِرٌّ (و هرگاه نشانه‌ای ببینند، روی بگردانند و گویند، سحری همیشگی است . 2- معجزه حضرت ابراهیم سرد شدن آتش سوزان بر او و تبدیل شدن به باغی خرم است . خداوند در این باره می فرماید : قالُوا حَرِّقُوهُ وَ انْصُرُوا آلِهَتَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ فاعِلِینَ ( انبیاء-68) قُلْنا یا نارُکُونِی بَرْداً وَ سَلاماً عَلی‌ إِبْراهِیمَ (69) وَ أَرادُوا بِهِ کَیْداً فَجَعَلْناهُمُ الْأَخْسَرِینَ (70 ) گفتند: او را بسوزانید و خدایان خود را یاری کنید، اگر کاری از شما ساخته است . (سرانجام او را به دریای آتش افکندند ولی ما) گفتیم: ای آتش سرد و سالم بر ابراهیم باش. آنها می‌خواستند ابراهیم را با این نقشه نابود کنند، ولی ما آنها را زیانکارترین مردم قرار دادیم. 3-معجزه حضرت موسی - ع-تبدیل شدن عصا به مار بزرگ و اژدها و نورانی شدن دستش به هنگام بردن به زیر گریبان شد : وَ أَنْ أَلْقِ عَصاکَ فَلَمَّا رَآها تَهْتَزُّ کَأَنَّها جَانٌّ وَلَّی مُدْبِراً وَ لَمْ یُعَقِّبْ یا مُوسی‌ أَقْبِلْ وَ لا تَخَفْ إِنَّکَ مِنَ الْآمِنِینَ (قصص-31) اسْلُکْ یَدَکَ فِی جَیْبِکَ تَخْرُجْ بَیْضاءَ مِنْ غَیْرِ سُوءٍ وَ اضْمُمْ إِلَیْکَ جَناحَکَ مِنَ الرَّهْبِ فَذانِکَ بُرْهانانِ مِنْ رَبِّکَ إِلی‌ فِرْعَوْنَ وَ مَلائِهِ إِنَّهُمْ کانُوا قَوْماً فاسِقِینَ (32) عصایت را بیفکن، هنگامی که (عصا را افکند) نگاه کرد و دید همچون ماری با سرعت حرکت می‌کند! ترسید و به عقب برگشت و حتی پشت سر خود را نگاه نکرد! (به او گفته شد) برگرد و نترس تو در امان هستی! 32- دستت را در گریبانت فرو بر، هنگامی که خارج می‌شود سفید و درخشنده است و بدون عیب و نقص، و دستهایت را بر سینه‌ات بگذار تا ترس و وحشت از تو دور شود، این دو برهان روشن از پروردگارت به سوی فرعون و اطرافیان اوست که آنها قوم فاسقی هستند. در بخشی دیگر از داستان آن حضرت می‌خوانیم: ضربه عصای موسی-ع- سنگ را شکافت و از آن دوازده چشمه آب جوشید: وَ قَطَّعْناهُمُ اثْنَتَیْ عَشْرَةَ أَسْباطاً أُمَماً وَ أَوْحَیْنا إِلی‌ مُوسی‌ إِذِ اسْتَسْقاهُ قَوْمُهُ أَنِ اضْرِبْ بِعَصاکَ الْحَجَرَ فَانْبَجَسَتْ مِنْهُ اثْنَتا عَشْرَةَ عَیْناً قَدْ عَلِمَ کُلُّ أُناسٍ مَشْرَبَهُمْ ( اعراف- 160) و آنان را به دوازده عشیره که هر یک امتی بودند، تقسیم کردیم و به موسی - وقتی قومش از او آب خواستند - وحی کردیم با عصایت بر آن تخته سنگ بزن؛ پس از آن دوازده چشمه جوشید و هر گروهی آبخور خود را شناخت . 4- معجزه حضرت عیسی – ع- زنده کردن مرده و شفا دادن به مریض بود : وَ یُعَلِّمُهُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَةَ وَ التَّوْراةَ وَ الْإِنْجِیلَ (48) وَ رَسُولاً إِلی‌ بَنِی إِسْرائِیلَ أَنِّی قَدْ جِئْتُکُمْ بِآیَةٍ مِنْ رَبِّکُمْ أَنِّی أَخْلُقُ لَکُمْ مِنَ الطِّینِ کَهَیْئَةِ الطَّیْرِ فَأَنْفُخُ فِیهِ فَیَکُونُ طَیْراً بِإِذْنِ اللَّهِ وَ أُبْرِئُ الْأَکْمَهَ وَ الْأَبْرَصَ وَ أُحْیِ الْمَوْتی‌ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ أُنَبِّئُکُمْ بِما تَأْکُلُونَ وَ ما تَدَّخِرُونَ فِی بُیُوتِکُمْ إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیَةً لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ (49) ترجمه: 48- و به او، کتاب و دانش و تورات و انجیل، می‌آموزد. 49- و (او را به عنوان) رسول و فرستاده به سوی بنی اسرائیل (قرار داده، که به آنها می‌گوید:) من نشانه‌ای از طرف پروردگار شما، برایتان آورده‌ام، من از گل، چیزی به شکل پرنده می‌سازم، سپس در آن می‌دمم و به فرمان خدا، پرنده‌ای می‌گردد. و به اذن خدا، کور مادرزاد و مبتلایان به برص [پیسی‌] را بهبودی می‌بخشم، و مردگان را به اذن خدا زنده می‌کنم، و از آنچه می‌خورید، و در خانه‌های خود ذخیره می‌کنید، به شما خبر می‌دهم، مسلما در اینها، نشانه‌ای برای شماست، اگر ایمان داشته باشید (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 5/100112906)
عنوان سوال:

معجزه پیامبران در قرآن چگونه بیان شده است؟


پاسخ:

پیامبر اسلام‌(صلی الله علیه وآله) علاوه بر قرآن مجید - که اعجاز جاودانه آن آشکار و بدیهی است - معجزات فراوانی دارد که بعضی از آنها در آیات قرآن و کتاب‌های سیره‌نویسان ثبت شده است. شماری از این معجزات عبارت است از:

الف-اسراء : همان حرکت شبانگاهی پیامبر(صلی الله علیه وآله) از مسجد الحرام تا مسجدالاقصی است.1 این سفر در (یک شب) و در بیداری تحقّق یافت؛ نه در شب‌ها و روزهای طولانی یا در عالم خواب . آیات قرآنی و شواهد تاریخی، بر وقوع این سفر دلالت آشکار دارند. قرآن کریم می‌فرماید: (سُبْحانَ الَّذِی أَسْری‌ بِعَبْدِهِ لَیْلاً مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَی الْمَسْجِدِ الْأَقْصَی الَّذِی بارَکْنا حَوْلَهُ لِنُرِیَهُ مِنْ آیاتِنا إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ)2؛ (منزّه است آن خدایی که بنده‌اش را شبانگاهی از مسجدالحرام به سوی مسجدالاقصی - که پیرامونش را برکت داده‌ایم - سیر داد تا از نشانه‌های خود به او بنمایانیم که او همان شنوای بینا است).
این رویداد از طریق شیعه و اهل سنت نقل و در کتاب‌های روایی و تاریخی، فراوان به آن پرداخته شده است.
ب- شق القمر
از دیگر معجزات برجسته پیامبر اسلام‌(صلی الله علیه وآله) (شق القمر) است. قرآن می‌فرماید: (اقْتَرَبَتِ السَّاعَةُ وَانْشَقَّ الْقَمَرُ)4؛ (قیامت بسیار نزدیک شد و ماه شکافت).
(انشقاق قمر)، در پاسخ مشرکانی صورت گرفت که درخواست چنین کاری داشتند، تا به ارتباط پیامبر(صلی الله علیه وآله) با علم و قدرت بی‌پایان الهی پی برند.5
از آنجایی که حضرت محمد(صلی الله علیه وآله) واپسین پیامبر است، دوران پس از وی (آخر الزمان) خوانده می‌شود و بعثت او، نشانه نزدیک شدن قیامت است؛ زیرا در مقایسه با عمر جهان هستی، زمان پس از پیامبر اسلام اندک می‌نماید. بهترین دلیل بر وقوع این حادثه در زمان آن حضرت، آیه بعد همین سوره است که از سرسختی و تداوم انکار مشرکان - با وجود رؤیت این معجزه شگفت‌آور - پرده برمی‌دارد: (وَ إِنْ یَرَوْا آیَةً یُعْرِضُوا وَ یَقُولُوا سِحْرٌ مُسْتَمِرٌّ (و هرگاه نشانه‌ای ببینند، روی بگردانند و گویند، سحری همیشگی است .
2- معجزه حضرت ابراهیم سرد شدن آتش سوزان بر او و تبدیل شدن به باغی خرم است . خداوند در این باره می فرماید : قالُوا حَرِّقُوهُ وَ انْصُرُوا آلِهَتَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ فاعِلِینَ ( انبیاء-68) قُلْنا یا نارُکُونِی بَرْداً وَ سَلاماً عَلی‌ إِبْراهِیمَ (69) وَ أَرادُوا بِهِ کَیْداً فَجَعَلْناهُمُ الْأَخْسَرِینَ (70 )
گفتند: او را بسوزانید و خدایان خود را یاری کنید، اگر کاری از شما ساخته است .
(سرانجام او را به دریای آتش افکندند ولی ما) گفتیم: ای آتش سرد و سالم بر ابراهیم باش.
آنها می‌خواستند ابراهیم را با این نقشه نابود کنند، ولی ما آنها را زیانکارترین مردم قرار دادیم.
3-معجزه حضرت موسی - ع-تبدیل شدن عصا به مار بزرگ و اژدها و نورانی شدن دستش به هنگام بردن به زیر گریبان شد :
وَ أَنْ أَلْقِ عَصاکَ فَلَمَّا رَآها تَهْتَزُّ کَأَنَّها جَانٌّ وَلَّی مُدْبِراً وَ لَمْ یُعَقِّبْ یا مُوسی‌ أَقْبِلْ وَ لا تَخَفْ إِنَّکَ مِنَ الْآمِنِینَ (قصص-31) اسْلُکْ یَدَکَ فِی جَیْبِکَ تَخْرُجْ بَیْضاءَ مِنْ غَیْرِ سُوءٍ وَ اضْمُمْ إِلَیْکَ جَناحَکَ مِنَ الرَّهْبِ فَذانِکَ بُرْهانانِ مِنْ رَبِّکَ إِلی‌ فِرْعَوْنَ وَ مَلائِهِ إِنَّهُمْ کانُوا قَوْماً فاسِقِینَ (32)
عصایت را بیفکن، هنگامی که (عصا را افکند) نگاه کرد و دید همچون ماری با سرعت حرکت می‌کند! ترسید و به عقب برگشت و حتی پشت سر خود را نگاه نکرد! (به او گفته شد) برگرد و نترس تو در امان هستی! 32- دستت را در گریبانت فرو بر، هنگامی که خارج می‌شود سفید و درخشنده است و بدون عیب و نقص، و دستهایت را بر سینه‌ات بگذار تا ترس و وحشت از تو دور شود، این دو برهان روشن از پروردگارت به سوی فرعون و اطرافیان اوست که آنها قوم فاسقی هستند.
در بخشی دیگر از داستان آن حضرت می‌خوانیم: ضربه عصای موسی-ع- سنگ را شکافت و از آن دوازده چشمه آب جوشید:
وَ قَطَّعْناهُمُ اثْنَتَیْ عَشْرَةَ أَسْباطاً أُمَماً وَ أَوْحَیْنا إِلی‌ مُوسی‌ إِذِ اسْتَسْقاهُ قَوْمُهُ أَنِ اضْرِبْ بِعَصاکَ الْحَجَرَ فَانْبَجَسَتْ مِنْهُ اثْنَتا عَشْرَةَ عَیْناً قَدْ عَلِمَ کُلُّ أُناسٍ مَشْرَبَهُمْ ( اعراف- 160)
و آنان را به دوازده عشیره که هر یک امتی بودند، تقسیم کردیم و به موسی - وقتی قومش از او آب خواستند - وحی کردیم با عصایت بر آن تخته سنگ بزن؛ پس از آن دوازده چشمه جوشید و هر گروهی آبخور خود را شناخت .
4- معجزه حضرت عیسی – ع- زنده کردن مرده و شفا دادن به مریض بود :
وَ یُعَلِّمُهُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَةَ وَ التَّوْراةَ وَ الْإِنْجِیلَ (48) وَ رَسُولاً إِلی‌ بَنِی إِسْرائِیلَ أَنِّی قَدْ جِئْتُکُمْ بِآیَةٍ مِنْ رَبِّکُمْ أَنِّی أَخْلُقُ لَکُمْ مِنَ الطِّینِ کَهَیْئَةِ الطَّیْرِ فَأَنْفُخُ فِیهِ فَیَکُونُ طَیْراً بِإِذْنِ اللَّهِ وَ أُبْرِئُ الْأَکْمَهَ وَ الْأَبْرَصَ وَ أُحْیِ الْمَوْتی‌ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ أُنَبِّئُکُمْ بِما تَأْکُلُونَ وَ ما تَدَّخِرُونَ فِی بُیُوتِکُمْ إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیَةً لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ (49)
ترجمه:
48- و به او، کتاب و دانش و تورات و انجیل، می‌آموزد.
49- و (او را به عنوان) رسول و فرستاده به سوی بنی اسرائیل (قرار داده، که به آنها می‌گوید:) من نشانه‌ای از طرف پروردگار شما، برایتان آورده‌ام، من از گل، چیزی به شکل پرنده می‌سازم، سپس در آن می‌دمم و به فرمان خدا، پرنده‌ای می‌گردد. و به اذن خدا، کور مادرزاد و مبتلایان به برص [پیسی‌] را بهبودی می‌بخشم، و مردگان را به اذن خدا زنده می‌کنم، و از آنچه می‌خورید، و در خانه‌های خود ذخیره می‌کنید، به شما خبر می‌دهم، مسلما در اینها، نشانه‌ای برای شماست، اگر ایمان داشته باشید (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 5/100112906)





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین