پاسخ این سؤال مثبت است به لحاظ این که روایاتی که درباره حفظ قرآن از معصومین نقل شدهاند همهشان روی کلمه حفظ تأکید کردهاند و معمولاً در آنها توجه به معناملاحظه نشده است. از این رو به نظر میرسد ارزش و پاداش از آن خود حفظ باشد. البته اگر حفظ با توجه به معانی همراه باشد به طور مسلم از رتبه بالاتری برخوردار خواهد بود. چنان که امام صادق(ع) از پیامبر(ص) چنین نقل میکندهر که قرآن را با تدبر و فهمیدن ختم کند گویا نبوت را در دل خود جای داده ولی به او وحی نمیرسد، (اصول کافی، ج 4، ص 406). اما این که اجر و ثواب حافظ قرآن چه اندازه است؟ پاسخش را نمیتوان به طور دقیق به دست آورد، لیکن نکاتی را میتوانیم از حدیث ذیل دریابیم: امام صادق(ع) فرمود: حافظ قرآن که بدان عمل کند در آخرت رفیق با فرشتگانی پیغام برنده و نیک رفتار خداوند است، (همان، 405). باز در این زمینه فضیل بن یسار گوید: از حضرت صادق(ع) شنیدم که میفرمود: کسی که درباره قرآن رنج کشد و به سختی و کمحافظهگیش آن را حفظ کند دو اجر دارد، (همان، ص 409).
پاسخ این سؤال مثبت است به لحاظ این که روایاتی که درباره حفظ قرآن از معصومین نقل شدهاند همهشان روی کلمه حفظ تأکید کردهاند و معمولاً در آنها توجه به معناملاحظه نشده است. از این رو به نظر میرسد ارزش و پاداش از آن خود حفظ باشد. البته اگر حفظ با توجه به معانی همراه باشد به طور مسلم از رتبه بالاتری برخوردار خواهد بود. چنان که امام صادق(ع) از پیامبر(ص) چنین نقل میکندهر که قرآن را با تدبر و فهمیدن ختم کند گویا نبوت را در دل خود جای داده ولی به او وحی نمیرسد، (اصول کافی، ج 4، ص 406). اما این که اجر و ثواب حافظ قرآن چه اندازه است؟ پاسخش را نمیتوان به طور دقیق به دست آورد، لیکن نکاتی را میتوانیم از حدیث ذیل دریابیم: امام صادق(ع) فرمود: حافظ قرآن که بدان عمل کند در آخرت رفیق با فرشتگانی پیغام برنده و نیک رفتار خداوند است، (همان، 405). باز در این زمینه فضیل بن یسار گوید: از حضرت صادق(ع) شنیدم که میفرمود: کسی که درباره قرآن رنج کشد و به سختی و کمحافظهگیش آن را حفظ کند دو اجر دارد، (همان، ص 409).
- [سایر] اهمیت و فضیلت حفظ و کاربردهای آن چیست؟
- [سایر] اهمیت تلاوت قرآن چقدر است؟
- [سایر] قرائت صحیح قرآن و درک حداقل معنای آن، از نگاه قرآن تا چه حد اهمیت دارد و مکلف نمودن کودکان و نوجوانان به حفظ سورههای قرآن، که متأسفانه احتمال اشتباه در تلفظ و عموماً بدون درک معناست از چه جهت ارزشمند و تا چه اندازه به ثواب نزدیک و از معصیت به دور است؟
- [سایر] اهمیت اخلاق در قرآن چقدر است؟
- [سایر] اهمیت والدین در قرآن چگونه آمده است؟
- [سایر] حفظ قرآن چه اثراتی دارد؟
- [سایر] چگونه قرآن را حفظ کنیم؟
- [سایر] حفظ قرآن چه اثراتی دارد؟
- [سایر] حفظ قرآن با معنا یا خواندن تفسیر کدامیک بهتر است؟
- [سایر] روش صحیح حفظ قرآن چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر معروف یا منکر از اموری باشد که شارع مقدس به آن اهمیّت زیاد می دهد مثل اصول دین یامذهب و حفظ قرآن مجید وحفظ عقاید مسلمانان یا احکام ضروریّه ، باید ملاحظه اهمیّت شود ، و مجردّ ضرر ، موجب واجب نبودن نمی شود ، پس اگر توقّف داشته باشد ، حفظ عقائد مسلمانان یا حفظ احکام ضروریّه اسلام بر بذل جان و مال ، واجب است بذل آن
- [آیت الله اردبیلی] اگر معروف یا منکر از اموری باشد که شارع مقدّس به آن اهمیّت زیاد میدهد، مثل اصول دین یا مذهب و حفظ قرآن مجید و حفظ عقاید مسلمانان یا احکام ضروری اسلام، باید ملاحظه این اهمیّت بشود و مجرّدِ خوف ضرر، موجب سقوط وجوب آن نمیشود؛ پس اگر حفظ عقاید مسلمانان یا حفظ احکام ضروری اسلام بر بذل جان و مال توقّف داشته باشد، بذل آن واجب است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر حفظ جان خود یا کسی که حفظ جان او واجب است یا حفظ مالی که نگهداری آن واجب می باشد بدون شکستن نماز ممکن نباشد باید نماز را بشکند، ولی شکستن نماز برای مالی که اهمیّت ندارد مکروه است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر حفظ جان خود انسان یا کسی که حفظ جان او واجب است یا حفظ مالی که نگهداری آن واجب میباشد، بدون شکستن نماز ممکن نباشد، باید نماز را بشکند، ولی شکستن نماز برای مالی که اهمیت ندارد، مکروه است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر حفظ جان خود انسان یا کسی که حفظ جان او واجب است یا حفظ مالی که نگهداری آن واجب میباشد، بدون شکستن نماز ممکن نباشد، باید نماز ا بشکند ولی شکستن نماز برای مالی که اهمیّت ندارد مکروه است.
- [آیت الله بروجردی] اگر حفظ جان خود انسان، یا کسی که حفظ جان او واجب است، یا حفظ مالی که نگهداری آن واجب میباشد، بدون شکستن نماز ممکن نباشد، باید نماز را بشکند؛ ولی شکستن نماز برای مالی که اهمیت ندارد مکروه است.
- [آیت الله سبحانی] اگر حفظ جان خود انسان یا کسی که حفظ جان او واجب است یا حفظ مالی که نگهداری آن واجب می باشد، بدون شکستن نماز ممکن نباشد باید نماز را بشکند ولی شکستن نماز برای مالی که اهمیت ندارد مکروه است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر حفظ جان خود انسان یا کسی که حفظ جان او واجب است یا حفظ مالی که نگهداری آن واجب می باشد ، بدون شکستن نماز ممکن نباشد باید نماز را بشکند ، ولی شکستن نماز برای مالی که اهمیت ندارد ، مکروه است .
- [امام خمینی] اگر حفظ جان خود انسان یا کسی که حفظ جان او واجب است یا حفظ مالی که نگهداری آن واجب می باشد بدون شکستن نماز ممکن نباشد باید نماز را بشکند ولی شکستن نماز برای مالی که اهمیت ندارد مکروه است.
- [آیت الله علوی گرگانی] دادن قرآن به کافر حرام وگرفتن قرآن از او واجب است در صورتی که موجب هتک یا نجاست آن بشود ولی اگر برای آگاهی بگیرد با حفظ شرائط دادن حرام نیست و گرفتن هم واجب نمیباشد.