زنان برگزیده چه کسانی هستند؟
در برخی روایات، چهار نفر از زنان شایسته را یاد کرده است. عبداللَّه جوادی آملی، زن در آینه جلال و جمال، ص 34 - 33. امّا از دیگران نفی کمال نشده است. (انّ اللَّه تبارک و تعالی اختار من الکلام اربعة و من الملائکة اربعة و من الأنبیاء اربعة و من الصادقین اربعة و من الشهداء اربعة و من النّساء اربعة و من الأیّام اربعة و من البقاع اربعاً... و اما خیرته من النساء فمریم بنت عمران و آسیة بنت مزاحم امرأة فرعون و فاطمة الزهراء و خدیجة بنت خویلد...)؛ بحارالأنوار، ج 97، ص 47، ح 34، باب 55.؛ (خداوند از گفتارها چهار سخن، از ملائکه چهار فرشته، از انبیاء چهار پیامبر، از صادقان چهار تن، از شهدا چهار نفر، از زنان چهار تن و از سرزمین ها چها قسمت را برگزید... اما زنان برگزیده عبارتند از: مریم بنت عمران، آسیه بنت مزاحم و همسر فرعون، فاطمه زهراعلیها السلام و خدیجه دختر خویلد...). همان گونه که ملاحظه می شود در این روایت تنها سخن از برگزیدگان زن نیست بلکه از هر چیزی چهار مصداق بیان شده اند و روشن است که این روایت هرگز نفی کمال از غیر چهار نفر یاد شده نمی کند بلکه به مصادیق بارز آن اشاره دارد. نکته دیگر این است که در این موارد هم خصوصیاتی که این زنان داشته اند، خصوصیات دست نایافتنی برای دیگر زنان نیست بلکه زنان دیگر هم می توانند با کسب آن صفات به مراحل عالی کمال دست یابند. چنان که خداوند درباره آسیه بنت مزاحم می فرماید: (وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً لِلَّذِینَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ إِذْ قالَتْ رَبِّ ابْنِ لِی عِنْدَکَ بَیْتاً فِی الْجَنَّةِ وَ نَجِّنِی مِنْ فِرْعَوْنَ وَ عَمَلِهِ وَ نَجِّنِی مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ)؛ (و برای کسانی که ایمان آورده اند، خدا همسر فرعون را مَثَل آورده است، آنگاه که گفت: پروردگارا نزد خود در بهشت خانه ای برای من بساز و مرا از فرعون و کردارش نجات ده و مرا از دست مردم ستمگر برهان). با دقّت در آیات فهمیده می شود که آنچه مریم را به کمال واقعی رساند: پاکدامنی و فرمان برداری از حق بوده است و آنچه که آسیه را به کمال رسانید نیز اعتقاد به توحید و معاد و بهشت و جهنم، بیزاری از ستمگران، بوده است و این کمالات برای هر زنی قابل دست یابی است؛ بنابراین همه زنان می توانند با الگو برداری از این چهار زن بزرگ که از مصادیق راه یافتگان به حد اعلای کمال هستند، به کمال واقعی دست یابند. نکته آخر اینکه ما زنانی را داریم که به کمال رسیده و مورد توجه معصومین علیهم السلام بوده اند مانند امّ سلمه همسر پیامبرصلی الله علیه وآله، زینب کبری علیها السلام، سمیّه اولین زن شهید و...، گرچه در این روایت از آنان یاد نشده است، چه اینکه کمال و برگزیدگی، امری نسبی است. ر.ک: جوادی آملی، زن در آیینه جلال و جمال، صص 142به بعد. (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 23/500038)
عنوان سوال:

زنان برگزیده چه کسانی هستند؟


پاسخ:

در برخی روایات، چهار نفر از زنان شایسته را یاد کرده است. عبداللَّه جوادی آملی، زن در آینه جلال و جمال، ص 34 - 33. امّا از دیگران نفی کمال نشده است. (انّ اللَّه تبارک و تعالی اختار من الکلام اربعة و من الملائکة اربعة و من الأنبیاء اربعة و من الصادقین اربعة و من الشهداء اربعة و من النّساء اربعة و من الأیّام اربعة و من البقاع اربعاً... و اما خیرته من النساء فمریم بنت عمران و آسیة بنت مزاحم امرأة فرعون و فاطمة الزهراء و خدیجة بنت خویلد...)؛ بحارالأنوار، ج 97، ص 47، ح 34، باب 55.؛ (خداوند از گفتارها چهار سخن، از ملائکه چهار فرشته، از انبیاء چهار پیامبر، از صادقان چهار تن، از شهدا چهار نفر، از زنان چهار تن و از سرزمین ها چها قسمت را برگزید... اما زنان برگزیده عبارتند از: مریم بنت عمران، آسیه بنت مزاحم و همسر فرعون، فاطمه زهراعلیها السلام و خدیجه دختر خویلد...).
همان گونه که ملاحظه می شود در این روایت تنها سخن از برگزیدگان زن نیست بلکه از هر چیزی چهار مصداق بیان شده اند و روشن است که این روایت هرگز نفی کمال از غیر چهار نفر یاد شده نمی کند بلکه به مصادیق بارز آن اشاره دارد.
نکته دیگر این است که در این موارد هم خصوصیاتی که این زنان داشته اند، خصوصیات دست نایافتنی برای دیگر زنان نیست بلکه زنان دیگر هم می توانند با کسب آن صفات به مراحل عالی کمال دست یابند.
چنان که خداوند درباره آسیه بنت مزاحم می فرماید: (وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً لِلَّذِینَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ إِذْ قالَتْ رَبِّ ابْنِ لِی عِنْدَکَ بَیْتاً فِی الْجَنَّةِ وَ نَجِّنِی مِنْ فِرْعَوْنَ وَ عَمَلِهِ وَ نَجِّنِی مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ)؛ (و برای کسانی که ایمان آورده اند، خدا همسر فرعون را مَثَل آورده است، آنگاه که گفت: پروردگارا نزد خود در بهشت خانه ای برای من بساز و مرا از فرعون و کردارش نجات ده و مرا از دست مردم ستمگر برهان).
با دقّت در آیات فهمیده می شود که آنچه مریم را به کمال واقعی رساند: پاکدامنی و فرمان برداری از حق بوده است و آنچه که آسیه را به کمال رسانید نیز اعتقاد به توحید و معاد و بهشت و جهنم، بیزاری از ستمگران، بوده است و این کمالات برای هر زنی قابل دست یابی است؛ بنابراین همه زنان می توانند با الگو برداری از این چهار زن بزرگ که از مصادیق راه یافتگان به حد اعلای کمال هستند، به کمال واقعی دست یابند.
نکته آخر اینکه ما زنانی را داریم که به کمال رسیده و مورد توجه معصومین علیهم السلام بوده اند مانند امّ سلمه همسر پیامبرصلی الله علیه وآله، زینب کبری علیها السلام، سمیّه اولین زن شهید و...، گرچه در این روایت از آنان یاد نشده است، چه اینکه کمال و برگزیدگی، امری نسبی است. ر.ک: جوادی آملی، زن در آیینه جلال و جمال، صص 142به بعد.
(لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 23/500038)





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین