در برخی روایات، چهار نفر از زنان شایسته را یاد کرده است. عبداللَّه جوادی آملی، زن در آینه جلال و جمال، ص 34 - 33. امّا از دیگران نفی کمال نشده است. (انّ اللَّه تبارک و تعالی اختار من الکلام اربعة و من الملائکة اربعة و من الأنبیاء اربعة و من الصادقین اربعة و من الشهداء اربعة و من النّساء اربعة و من الأیّام اربعة و من البقاع اربعاً... و اما خیرته من النساء فمریم بنت عمران و آسیة بنت مزاحم امرأة فرعون و فاطمة الزهراء و خدیجة بنت خویلد...)؛ بحارالأنوار، ج 97، ص 47، ح 34، باب 55.؛ (خداوند از گفتارها چهار سخن، از ملائکه چهار فرشته، از انبیاء چهار پیامبر، از صادقان چهار تن، از شهدا چهار نفر، از زنان چهار تن و از سرزمین ها چها قسمت را برگزید... اما زنان برگزیده عبارتند از: مریم بنت عمران، آسیه بنت مزاحم و همسر فرعون، فاطمه زهراعلیها السلام و خدیجه دختر خویلد...). همان گونه که ملاحظه می شود در این روایت تنها سخن از برگزیدگان زن نیست بلکه از هر چیزی چهار مصداق بیان شده اند و روشن است که این روایت هرگز نفی کمال از غیر چهار نفر یاد شده نمی کند بلکه به مصادیق بارز آن اشاره دارد. نکته دیگر این است که در این موارد هم خصوصیاتی که این زنان داشته اند، خصوصیات دست نایافتنی برای دیگر زنان نیست بلکه زنان دیگر هم می توانند با کسب آن صفات به مراحل عالی کمال دست یابند. چنان که خداوند درباره آسیه بنت مزاحم می فرماید: (وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً لِلَّذِینَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ إِذْ قالَتْ رَبِّ ابْنِ لِی عِنْدَکَ بَیْتاً فِی الْجَنَّةِ وَ نَجِّنِی مِنْ فِرْعَوْنَ وَ عَمَلِهِ وَ نَجِّنِی مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ)؛ (و برای کسانی که ایمان آورده اند، خدا همسر فرعون را مَثَل آورده است، آنگاه که گفت: پروردگارا نزد خود در بهشت خانه ای برای من بساز و مرا از فرعون و کردارش نجات ده و مرا از دست مردم ستمگر برهان). با دقّت در آیات فهمیده می شود که آنچه مریم را به کمال واقعی رساند: پاکدامنی و فرمان برداری از حق بوده است و آنچه که آسیه را به کمال رسانید نیز اعتقاد به توحید و معاد و بهشت و جهنم، بیزاری از ستمگران، بوده است و این کمالات برای هر زنی قابل دست یابی است؛ بنابراین همه زنان می توانند با الگو برداری از این چهار زن بزرگ که از مصادیق راه یافتگان به حد اعلای کمال هستند، به کمال واقعی دست یابند. نکته آخر اینکه ما زنانی را داریم که به کمال رسیده و مورد توجه معصومین علیهم السلام بوده اند مانند امّ سلمه همسر پیامبرصلی الله علیه وآله، زینب کبری علیها السلام، سمیّه اولین زن شهید و...، گرچه در این روایت از آنان یاد نشده است، چه اینکه کمال و برگزیدگی، امری نسبی است. ر.ک: جوادی آملی، زن در آیینه جلال و جمال، صص 142به بعد. (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 23/500038)
زنان برگزیده چه کسانی هستند؟
در برخی روایات، چهار نفر از زنان شایسته را یاد کرده است. عبداللَّه جوادی آملی، زن در آینه جلال و جمال، ص 34 - 33. امّا از دیگران نفی کمال نشده است. (انّ اللَّه تبارک و تعالی اختار من الکلام اربعة و من الملائکة اربعة و من الأنبیاء اربعة و من الصادقین اربعة و من الشهداء اربعة و من النّساء اربعة و من الأیّام اربعة و من البقاع اربعاً... و اما خیرته من النساء فمریم بنت عمران و آسیة بنت مزاحم امرأة فرعون و فاطمة الزهراء و خدیجة بنت خویلد...)؛ بحارالأنوار، ج 97، ص 47، ح 34، باب 55.؛ (خداوند از گفتارها چهار سخن، از ملائکه چهار فرشته، از انبیاء چهار پیامبر، از صادقان چهار تن، از شهدا چهار نفر، از زنان چهار تن و از سرزمین ها چها قسمت را برگزید... اما زنان برگزیده عبارتند از: مریم بنت عمران، آسیه بنت مزاحم و همسر فرعون، فاطمه زهراعلیها السلام و خدیجه دختر خویلد...).
همان گونه که ملاحظه می شود در این روایت تنها سخن از برگزیدگان زن نیست بلکه از هر چیزی چهار مصداق بیان شده اند و روشن است که این روایت هرگز نفی کمال از غیر چهار نفر یاد شده نمی کند بلکه به مصادیق بارز آن اشاره دارد.
نکته دیگر این است که در این موارد هم خصوصیاتی که این زنان داشته اند، خصوصیات دست نایافتنی برای دیگر زنان نیست بلکه زنان دیگر هم می توانند با کسب آن صفات به مراحل عالی کمال دست یابند.
چنان که خداوند درباره آسیه بنت مزاحم می فرماید: (وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً لِلَّذِینَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ إِذْ قالَتْ رَبِّ ابْنِ لِی عِنْدَکَ بَیْتاً فِی الْجَنَّةِ وَ نَجِّنِی مِنْ فِرْعَوْنَ وَ عَمَلِهِ وَ نَجِّنِی مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ)؛ (و برای کسانی که ایمان آورده اند، خدا همسر فرعون را مَثَل آورده است، آنگاه که گفت: پروردگارا نزد خود در بهشت خانه ای برای من بساز و مرا از فرعون و کردارش نجات ده و مرا از دست مردم ستمگر برهان).
با دقّت در آیات فهمیده می شود که آنچه مریم را به کمال واقعی رساند: پاکدامنی و فرمان برداری از حق بوده است و آنچه که آسیه را به کمال رسانید نیز اعتقاد به توحید و معاد و بهشت و جهنم، بیزاری از ستمگران، بوده است و این کمالات برای هر زنی قابل دست یابی است؛ بنابراین همه زنان می توانند با الگو برداری از این چهار زن بزرگ که از مصادیق راه یافتگان به حد اعلای کمال هستند، به کمال واقعی دست یابند.
نکته آخر اینکه ما زنانی را داریم که به کمال رسیده و مورد توجه معصومین علیهم السلام بوده اند مانند امّ سلمه همسر پیامبرصلی الله علیه وآله، زینب کبری علیها السلام، سمیّه اولین زن شهید و...، گرچه در این روایت از آنان یاد نشده است، چه اینکه کمال و برگزیدگی، امری نسبی است. ر.ک: جوادی آملی، زن در آیینه جلال و جمال، صص 142به بعد.
(لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 23/500038)
- [سایر] آیا زبان عربی، زبان برگزیده خداوند است؟
- [سایر] آیا زبان عربی، زبان برگزیده خداوند است؟
- [سایر] پیامبران چه امتیازاتی داشتند که برگزیده شدند؟
- [سایر] طبق آیه 75 سوره حج بعضی از ملائکه برگزیده میشوند. طبق چه قانونی از بین آنها که همگی به جبر، خدا را پرستش میکنند، باید گروهی برگزیده شوند؟ در ازای کدام لیاقت؟ در پاداش کدام عملشان؟ در نتیجه کدام سابقهشان؟
- [سایر] آیا امام مهدی (عج) یاران خود را هم اکنون برگزیده یا به هنگام ظهور برمیگزیند؟
- [سایر] با وجود نیروهای مخالف روحانیت در جمع مبارزان و انقلابیون، روحانیت چگونه به رهبری برگزیده شد؟
- [سایر] چهار زن برگزیده چه کسانی بودند و نام پدرانشان چه بود؟
- [سایر] با وجود نیروهای مخالف روحانیت در جمع مبارزان و انقلابیون، روحانیت چگونه به رهبری برگزیده شد؟
- [سایر] آیا از صد و بیست و چهار هزار پیامبر، امامی برگزیده شده است، نام ببرید؟
- [سایر] چگونه می توان پی برد که معصومان علیهم السلام از روی اختیار معصوم بوده اند و سپس خداوند ایشان را برگزیده است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در جماعتی که مردان و زنان شرکت دارند اذان و اقامه نماز جماعت را باید مرد بگوید، ولی در جماعت زنان اذان و اقامه زنان کافی است.
- [آیت الله جوادی آملی] .اذان و اقامه نماز جماعت مردان را باید مرد بگوید و اذان و اقامه نماز جماعت زنان , نیز زنان و مردان محرم را زن می تواند بگوید , هرچند احتیاط در صورت اخیر, ترک است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] برای زنان پوشانیدن موهای مصنوعی و زینتهای پنهانی (مانند دستبند و گردن بند) نیز لازم است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] زنان باردار یا زنانی که بچه شیر می دهند ممکن است حائض شوند.
- [آیت الله بهجت] نگاه کردن به زنان اهل ذمّه، بلکه به زنان کافری که از هنگام تولد محکوم به کفر هستند به جاهایی از بدن آنها که عادتاً پوشانیده نمیشود، بدون قصد لذت و در صورتی که خوف واقع شدن در حرام نباشد، جایز است. و بنابر اظهر نگاه کردن به زنان بادیهنشین و غیر آنها که عادت به پوشاندن ندارند، بدون قصد لذت، جایز است، مگر در صورت خوف وقوع در حرام، پس معاشرت با آنها در داد و ستد و سایر نیازها، جایز است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اذان واقامه نماز جماعت را باید مرد بگوید ولی در جماعت زنان، اگر زن اذان واقامه بگوید کافی است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نماز جمعه تنها توسط مردان منعقد می شود، ولی زنان هم می توانند در آن شرکت کنند.
- [آیت الله بهجت] رقصیدن زن در مجالس زنان، و یا مرد در مجالس مردان اشکال دارد و احتیاط واجب در ترک است.
- [آیت الله نوری همدانی] نماز جمعه تنها توسّط مردان مُنعَقد می شود ، ولی زنان هم می تواند در آن شرکت کنند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . ولی زن، شوهر او است و بعد از او، مردانی که از میت ارث می برند مقدم بر زنان ایشانند.