گزینش و انتخاب اصحاب از سوی آن حضرت، امری اعتباری و قراردادی نیست تا سؤال شود که آیا هم اکنون برگزیده شده اند یا بعداً برگزیده خواهند شد، بلکه این مسئله، بر اساس آن چه از روایات اسلامی استفاده می شود، به دو گونه است. به تعبیر واضح‌تر، اصحاب امام زمان (علیه السلام) دو دسته اند:
دسته ی نخست، افرادی هستند که قبل از ظهور ایشان، زندگی می کرده اند و از دنیا رفته اند و هنگام ظهور حضرتش، به اذن الهی، زنده می شوند و رجعت خواهند کرد. به عنوان نمونه، می توان از سلمان فارسی و ابودجانه انصاری و مقداد و مالک اشتر نخعی نام برد.[1]
دسته ی دوم، افرادی هستند که در زمان ظهور زندگی می کنند و در کوران حوادث، آبدیده می شوند و امتحان خود را پس می دهند و مراحل کمال را طی می کنند و شایستگی لازم را برای یاری آن حضرت در خود ایجاد می کنند. در روایات اسلامی، نام بعضی از افراد و سرزمین هایی که این افراد از آن جا به یاری امام زمان (علیه السلام) برخواهند خواست، ذکر شده است. از کشور ایران، نام شهرهایی مانند قم، خراسان، طالقان، شهر ری، در روایات ذکر شده است. نیز نقل شده است که از شیراز، سه نفر به نام حفضل و یعقوب و علی، و از اصفهان، چهار نفر به نام موسی و علی و عبدالله و غلفان، به یاری حضرت مهدی (علیه السلام) برمی‌خیزند.[2]
البته، ذکر نام افراد یا سرزمین هایی که محلّ تولّد و زندگی برخی یاران آن حضرت است، مربوط به علم ازلی خداوند متعال است که از لسان معصومان (علیهم السلام) بیان شده است. این موضوع، منافاتی با اختیار و انتخاب آن افراد در کسب کمالات که به سبب آن، شایستگی حضور در رکاب آن حضرت را پیدا می کنند، ندارد. در حقیقت، این نوع علم، مانند سایر موارد علم ازلی خداوند متعال در مورد همه ی حوادث و پیشامدها، از ازل تا ابد خواهد بود.
پی نوشتها:
[1]. نجم الدین طبسی، چشم اندازی از حکومت مهدی (عج)، ص 101 127.
[2]. همان.
منبع: امام مهدی (عج)،رسول رضوی، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه (1384).
