تحقیق و مطالعه پنجاه درصد راه است. پنجاه درصد مابقی بستگی به عمل انسان دارد. یعنی انسان باید هم محقق باشد هم متحقق. محقق کسی است که از نظر علمی عمیقاً تحقیق نموده و مطالب را برای خود حل نموده است ولی متحقق کسی است که آنچه را فهمیده باور کرده و برابر آن عمل میکند. اگر کسی عالم محض بود یعنی حرفهای خیلی متقن و محکم داشت ولی ایمان نداشت، به علوم خود باور نداشت، اهل عمل به حقایقی که برایش مکشوف شده نبود، کم کم دُچار شک و شبهه میشود.<BR>خداوند درباره فرعون و همفکرانش تعبیر لطیفی دارد، میفرماید: (وَ جَحَدُوا بِها وَ اسْتَیْقَنَتْها أَنْفُسُهُمْ ظُلْماً)؛ سوره نمل(27): آیه 14.<BR>موسای کلیم هم طبق آیات قرآن به فرعون فرمود: (لَقَدْ عَلِمْتَ ما أَنْزَلَ هؤُلاءِ إِلاَّ رَبُّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ)؛ سوره اسراء(17): آیه 102. تو میدانی که اینها را کسی نفرستاده به جز خدای آسمانها و زمین، ولی باور نداشت.<BR>ما یک فهم داریم یک باور، فهم در اختیار ما نیست ولی باور در اختیار ما است. یعنی اگر فکر کردیم، درس خواندیم و مطالعاتی انجام دادیم علمی برای ما حاصل میشود و از این به بعد نمیتوانیم بگوییم من نمیخواهم بفهمم.<BR>اراده در فهم دخیل نیست اما در باور دخیل است. یعنی انسان بعد از آن که چیزی را فهمید، میتواند باور کند و میتواند باور نکند، میتواند گردن بنهد یا ننهد. گاهی دو نفر با هم بحث میکنند و با این که یکی برای دیگری حق را روشن میکند ولی این شخص زیر بار نمیرود؛ یعنی نفس به قدری شرور است که میتواند در برابر 4=2*2 بایستد و بگوید من باور نمیکنم با این که فهمیده است.<BR>برای این که به ویروس درونی (شک و شبهه) مبتلا نشویم باید آن چه را فهمیدهایم باور و عمل کنیم. تا عمل در کار نباشد یقین حاصل نمیشود.<BR>برای نجات از گزند شبهه، بهترین راه این است که هر چه را فهمیدیم عمل کنیم و باور کنیم و پا روی نفس بگذاریم. (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 24/500020)
تحقیق و مطالعه پنجاه درصد راه است. پنجاه درصد مابقی بستگی به عمل انسان دارد. یعنی انسان باید هم محقق باشد هم متحقق. محقق کسی است که از نظر علمی عمیقاً تحقیق نموده و مطالب را برای خود حل نموده است ولی متحقق کسی است که آنچه را فهمیده باور کرده و برابر آن عمل میکند. اگر کسی عالم محض بود یعنی حرفهای خیلی متقن و محکم داشت ولی ایمان نداشت، به علوم خود باور نداشت، اهل عمل به حقایقی که برایش مکشوف شده نبود، کم کم دُچار شک و شبهه میشود.<BR>خداوند درباره فرعون و همفکرانش تعبیر لطیفی دارد، میفرماید: (وَ جَحَدُوا بِها وَ اسْتَیْقَنَتْها أَنْفُسُهُمْ ظُلْماً)؛ سوره نمل(27): آیه 14.<BR>موسای کلیم هم طبق آیات قرآن به فرعون فرمود: (لَقَدْ عَلِمْتَ ما أَنْزَلَ هؤُلاءِ إِلاَّ رَبُّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ)؛ سوره اسراء(17): آیه 102. تو میدانی که اینها را کسی نفرستاده به جز خدای آسمانها و زمین، ولی باور نداشت.<BR>ما یک فهم داریم یک باور، فهم در اختیار ما نیست ولی باور در اختیار ما است. یعنی اگر فکر کردیم، درس خواندیم و مطالعاتی انجام دادیم علمی برای ما حاصل میشود و از این به بعد نمیتوانیم بگوییم من نمیخواهم بفهمم.<BR>اراده در فهم دخیل نیست اما در باور دخیل است. یعنی انسان بعد از آن که چیزی را فهمید، میتواند باور کند و میتواند باور نکند، میتواند گردن بنهد یا ننهد. گاهی دو نفر با هم بحث میکنند و با این که یکی برای دیگری حق را روشن میکند ولی این شخص زیر بار نمیرود؛ یعنی نفس به قدری شرور است که میتواند در برابر 4=2*2 بایستد و بگوید من باور نمیکنم با این که فهمیده است.<BR>برای این که به ویروس درونی (شک و شبهه) مبتلا نشویم باید آن چه را فهمیدهایم باور و عمل کنیم. تا عمل در کار نباشد یقین حاصل نمیشود.<BR>برای نجات از گزند شبهه، بهترین راه این است که هر چه را فهمیدیم عمل کنیم و باور کنیم و پا روی نفس بگذاریم. (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 24/500020)
- [آیت الله خامنه ای] راههای تحصیل یقین به اصول دین کدام است؟
- [سایر] راههای رسیدن به یقین قلبی در عقاید چیست؟
- [سایر] بر اساس آیه 99 سوره حجر آیا بعداز رسیدن به یقین دیگر نیازی به عبادت نداریم؟
- [سایر] آیا پس از رسیدن به یقین عمل به شریعت منتفی می شود؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی پس از بلوغ درصدد تحصیل یقین نسبت به اعتقادات صحیح برنیاید و پس از آن دیوانه شود، آیا حکم به مسلمان بودن او می توان کرد؟
- [آیت الله خامنه ای] بعد از آن که طلبه علوم دینی مرحله سطح را تمام کرد و خود را قادر به تکمیل تحصیلات تا رسیدن به مرحله اجتهاد دید، آیا تکمیل تحصیل بر او واجب عینی است یا خیر؟
- [سایر] نقش انذار در باور به قیامت چیست؟
- [سایر] باور مسیحیان نسبت به رجعت چیست؟
- [آیت الله جوادی آملی] بنده در طول دوران تحصیل، وامهای دانشجویی و هدایای پدرم را پسانداز و به تدریج خرج میکردم. با توجه به اینکه یقین ندارم بر آن مبالغ سال گذشته باشد، آیا بر آن خمس تعلق میگیرد؟
- [آیت الله جوادی آملی] بنده در طول دوران تحصیل، وامهای دانشجویی و هدایای پدرم را پس انداز و به تدریج خرج میکردم. با توجه به اینکه یقین ندارم بر آن مبالغ سال گذشته باشد، آیا بر آن خمس تعلق میگیرد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] چیزی را که مانع رسیدن آب به بدن است باید برطرف کند و اگر پیش از آن که یقین کند برطرف شده غسل نماید، غسل او مجزی نیست.
- [آیت الله مظاهری] چیزی را که مانع رسیدن آب به بدن است باید برطرف کند و اگر پیش از آنکه یقین کند برطرف شده غسل نماید، غسل او باطل است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . چیزی را که مانع رسیدن آب به بدن است، باید برطرف کند و اگر پیش از آن که یقین کند، برطرف شده غسل نماید، غسل او باطل است.
- [آیت الله نوری همدانی] چیزی را که مانع رسیدن آب به بدن است ، باید برطرف کند و اگر پیش از آنکه یقین کند ، برطرف شده غسل نماید ، غسل او باطل است .
- [آیت الله خوئی] چیزی را که مانع رسیدن آب به بدن است، باید برطرف کند و اگر پیش از آن که یقین کند برطرف شده غسل نماید غسل او باطل است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] چیزی را که مانع رسیدن آب به بدن است باید برطرف کند و اگر پیش از آنکه یقین کند برطرف شده غسل نماید غسل او باطل است.
- [امام خمینی] چیزی را که مانع رسیدن آب به بدن است، باید برطرف کند. و اگر پیش از آن که یقین کند برطرف شده غسل نماید، غسل او باطل است.
- [آیت الله اردبیلی] شخص نابینا و زندانی و مانند آنها، بنابر احتیاط واجب تا وقتی که به فرا رسیدن وقت یقین پیدا کنند، نباید مشغول نماز شوند؛ ولی اگر انسان به واسطه وجود موانعی مثل ابر، غبار و مانند آنها که در غالب افراد مانع از حصول یقین و اطمینان به دخول وقت میشود، نتواند در اوّل وقت نماز به فرا رسیدن وقت یقین یا اطمینان پیدا =============================================================================== 1 تقریبا یازده ساعت و یک ربع بعد از ظهر شرعی، آخر وقت نماز مغرب و عشاء است. کند، چنانچه گمان داشته باشد که وقت فرا رسیده، میتواند مشغول نماز شود.
- [آیت الله بروجردی] چیزی را که مانع رسیدن آب به بدن است باید برطرف کند و اگر پیش از آن که یقین کند بر طرف شده غسل نماید، غسل او باطل است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که مشغول تحصیل علم است و اگر تحصیل نکند می تواند برای معاش خود کسب کند، چنان چه تحصیل آن علم، واجب یا مستحب باشد، می شود به او زکات داد. ولی احتیاط برای اهل علم نگرفتن زکات است مگر در صورتی که از تحصیل مخارج عاجز باشند ولکن جایز است اشتغال به تحصیل علم هر چند باعث عجز از تحصیل نفقه بشود.