چهارده روایت قرائت قرآن یعنی چه؟ توضیح دهید؟

چهارده روایت همان قرائت‌های هفت قاری مشهور است. یعنی هر یک از قاریان هفت‌گانه، دو نفر راوی داشته‌اند. بعضی قرائت آنان توسط دو نفراز شاگردانشان روایت شده که در برخی موارد دارای اختلاف است که مجموع این قرائت‌ها چهارده روایت و قرائت میشود. در بین این قرائت‌ها، هفت قرائت مشهور است. یعنی از دو نفر راوی که هر کدام از قراء دارند قرائت یکی مشهورتر است و در بین این هفت قرائت، قرائت حفص از عاصم از همه مشهورتر است و قرآن‌های فعلی هم بنابر همین قرائت است.
البته قرآن کریم به یک شکل و یک قرائت بر پیامبر اکرم(ص) نازل شده، همچنان که در برخی روایات آمده است قرآن یکی است و از سوی خداوند یگانه نازل شده، ولی نبودن اعراب در قرآن های اولیه، ابتدائی بودن خط آن و اختلاف لهجه ها موجب اختلاف در کیفیت قرائت بعضی از کلمات قرآن شده، که در بین قرائت های مختلف قرائت هفت قاری معروف است. روایت و نقل از هر یک از قاریان هفت گانه توسط دو نفر انجام شده است که چهارده روایت می شود. نظر به این که غالب این روایت ها تغییری در معنی ایجاد نمی کند و بنا به آنچه در روایات آمده و به تبع آن در فتاوای فقها، قرائت قرآن به هر یک از قرائت های معروف جایز است. از باب نمونه در سوره حمد قرائت مالک و ملک، صراط و سراط هر دو صحیح است و معنای آن هم تفاوت چندانی ندارد. قابل ذکر است قرآن های فعلی قرائت عاصم به روایت حفص است و گفته می شود که قرائت عاصم از ابی عبد الرحمن سلمی، از امیرالمؤمنین(ع) است. اما اسامی قاریان و راویان به شرح زیر می باشد:
1- ابن عامر، قاری شام/ روایان این قاری: هشام بن عمار، ابن ذکوان. 2- ابن کثیر، قاری مکه/ روایان: بزی، قنبل. 3- عاصم، قاری کوفه/ راویان: حفص بن سلیمان (پسرخوانده عاصم)، شعبة ابوبکر عیاث. 4- ابوعمرو، قاری بصره/ راویان: دوری حفص بن عمر، سوسی صالح بن زیاد. 5- حمزه، قاری کوفه/ راویان: خلف بن هشام، خلا دبن خالد 6- نافع، قاری مدینه/ راویان: عیسی بن میناء(معروف به قالون)، ورش عثمان بن سعید(قرائتی است که در برخی از کشورهای مغرب عربی رایج است.) 7- کسائی، قاری کوفه/ راویان لیث بن خالد، دوری حفص بن عمر. البته علاوه بر این هفت قاری، سه تن دیگر از قاریان مشهور، عبارتنداز: 8- خلف بن هشام 9- یعقوب بن اسحاق 10- ابوجعفر یزیدبن قعقاع دانشمندان نام چهار تن را، بر شمار قراء دهگانه افزوده اند که قرائات همه آنها مجموعا به قرائات اربعة عشر یا قرائتهای چهارده گانه موسوم گردید. 11- حسن بصری 12- ابن محیصن 13- یحیی بن مبارک یزیدی 14- اعمش از بین این چهارده قاری، فقط قاریان هفت گانه، مورد تایید ائمه (علیهم السلام ) و علمای عامه و خاصه قرار گرفته اند.
قاریان ده گانه را تعداد بسیار قلیلی از عالمان شیعی و سنی موثق و متواتر می دانند و قرائات چهارده گانه را فقط نحویهایی همچون ابن مالک و ابن هشام و... آورده اند. کسانی که قرائت هر یک از قراء سبعه را آموخته و به دیگران تعلیم نمودندراوی نامیده می شوند. راویان هریک از قراء سبعه زیاد هستند لکن از بین آنها دو نفر که عالمتر و مورد اطمینان تر از بقیه هستند، قرائت امام القرائات را روایت کرده اند.البته لزومی ندارد که این راویان از شاگردان قراء باشند چه بسا که بعضی از راویان، بعد از عصر قراء سبعه بوده اند ولی چون در آموختن قرائت امام القراءة، عالمتر بوده اند، به عنوان راوی برگزیده شده اند.بنابراین هر یک از امام القراء، دو راوی دارند که مجموعا چهارده راوی از هفت قاری خواهیم داشت. (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 7/100129276)