آیا مرحله اول هدفمندی یارانه ها موفق اجرا شد؟

آیا مرحله اول هدفمندی یارانه ها موفق اجرا شد؟

اجرای طرح هدفمندی یارانه ها باعث شد که پیشرفت های غیرمنتظره ای برای نظام در عرصه های ملی ایجاد شود.
اجرای طرح هدفمندی یارانه ها باعث شد که پیشرفت های غیرمنتظره ای برای نظام در عرصه های ملی ایجاد شود.

مقام معظم رهبری از حامیان جدی طرح تحول اقتصادی بوده اند و به نمایندگان مجلس توصیه هایی برای اجرای موفق آن و همراهی با دولت داشته اند. پیش از اجرای این طرح، یارانه ها، پنهان توزیع می شد و هر کس که بیشتر مصرف می کرد، سهم بیشتری از یارانه ها دریافت می ترد و سهم ضعفا به جیب ثروتمندان ریخته می شد. اما پس از گذشت یک سال از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها، اسراف گذشته در مصرف سوخت، نان و آب کاهش یافته است و در حدود 15 میلیارد دلار طی یک سال صرفه جویی داشته ایم.برخی پیش بینی می کردند که هنگام اجرای این طرح ممکن است از لحاظ امنیتی شورش اجتماعی به وجود بیاید و از خارج نیز بیگانگان منتظر چنین مسئله ای بودند.

در ترکیه، هنگام اجرای طرحی مشابه طرح ایران و حتی کمتر از آن، ارتش به خیابان ها آمد، اما در ایران علاوه بر سوخت، 10 کالای دیگر نیز با افزایش قیمت و هدفمندی مواجه شد، اما چون دولت تدابیر خوبی اندیشیده بود و طرح به خوبی شروع شد، مردم هم از آن استقبال کردند و اتفاقی نیفتاد. پیش از اجرای طرح، مرکز پژوهش های مجلس پیش بینی تورم 67 درصدی داشت؛ اما یک سال پس از اجرایی شدن این طرح فقط 10 درصد تورم داشتیم و تورم نسبت به آنچه که از قبل پیش بینی می شد، محقق نشد. علت همراهی مردم با طرح هدفمندی یارانه ها هم به اعتماد آنها به سیستم سیاسی برمی گردد و دولت با اختیار ویژه ای که از مجلس کسب کرده بود، با موفقیت از این امتحان بیرون آمد.

البته انتقاداتی هم از دولت درباره نحوه اجرای طرح هدفمندی یارانه ها داریم. دولت با شتاب بالایی این طرح را پیگیری می کند، در حالی که مجلس انتظار داشت این طرح پنج ساله اجرا شود و دولت بیش از انتظار طرح را جلو برده است. انتقاد بعدی، عدم توجه به تولید و اشتغال در اجرای طرح هدفمندی یارانه ها است. مجلس بخش تولید را 30 درصد در نظر گرفته بود، اما دولت آن را به کارخانجات و موسسات تولیدی پرداخت نکرده است، البته توجیه دولت این است که این یارانه را در قالب هایی دیگر به تولیدکننده می پردازد.عدم اجرای این بند باعث شده است که در برخی از تولیدی ها و کارخانجات با کاهش تولید، سرمایه گذاری ها و اخراج کارکنان مواجه شویم.

توصیه هایی هم برای اجرای مرحله دوم اجرای طرح هدفمندی یارانه ها داریم که در مرحله دوم، دولت به سمت ایجاد اشتغال رفته و یارانه های غیرنقدی را افزایش دهد.امروز ذخیره عظیمی از ارز خارجی در کشور داریم و افزایش قیمت و تمبود آن به خاطر تحریم های آمریکا نیست؛ بلکه به خاطر جو روانی است.
(حجت الاسلام والمسلمین مصباحی مقدم، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس،بصیرت، 90/10/18 )