در مورد واژه و مفهوم شیعه مقداری اطلاعات می خواستم؟
در مورد واژه و مفهوم شیعه مقداری اطلاعات می خواستم؟ لفظ شیعه به کسانی اطلاق می گردد که قائل به خلافت بلافصل امام علی (ع) باشند. شیخ مفید در کتاب اوائل المقالات ص42 فرموده اند: ( لفظ شیعه به کسانی گفته می شود که به امامت و خلافت بلافصل علی(ع) معتقدند و بر این عقیده اند که امامت او از طریق نصّ جلی یا خفی ثابت شده است و امامت ، حق او و حقّ فرزندان اوست). بر این اساس فرقه هایی چون کیسانیّه ، زیدیّه ، اسماعلیّه ، فطحیه ، ناووسیه و شیعه جعفری و ... همگی شیعه ی علی (ع) می باشند ؛ یعنی امامت و خلافت بلافصل او را قبول دارند ؛ امّا در امامان بعد از علی (ع) دچار اختلافاتی می باشند. کیسانیّه معتقد بودند که محمد بن حنفیه(فرزند امام علی(ع)) نیز امام است. گروهی از آنها او را امام بعد از علی(ع) می دانند و برخی دیگر او را امام بعد از امام حسین(ع) می شناسند. برخی از آنها نیز محمد بن حنفیه را مهدی موعود می پندارند و معتقدند که وی در کوه رضوی در نزدیک مدینه پنهان شده و روزی ظهور خواهد کرد. کیسانیه خود دارای سه فرقه ی فرعی به نامهای مختاریه(کیسانیه خالص) ، حارثیه و عبّاسیه می باشد. زمان پیدایش این فرقه زمان امامت حضرت زین العابدین (ع) می باشد. زیدیّه نیز زید بن علی(فرزند امام سجاد(ع) ) را امام چهارم می دانند و امام سجاد را تنها به عنوان پیشوای علم و معرفت می شناسند ؛ چون به نظر اینها یکی از شرایط امام ، قیام مسلّحانه است و چون امام سجاد (ع) قیام مسلحانه نکرده است ، لذا از نظر اینان امام محسوب نمی شود. پیدایش این فرقه مصادف با امامت حضرت باقر (ع) و بعد از قیام زید بن علی بوده است. ناووسیه نیز معتقد بودند که امام صادق(ع) امام آخر و مهدی موعود است این فرقه الآن منقرض شده است. اسماعیلیه نیز کسانی هستند که اسماعیل ، فرزند بزرگ امام صادق(ع) را امام می دانستند. لازم به ذکر است که اسماعیل در زمان حیات امام صادق (ع) از دنیا رفته بود. امّا شیعه ی جعفری یا شیعه دوازده امامی ، کسانی هستند که نه تنها امامت بلافصل علی (ع) را قبول دارند ، بلکه یازده فرزند او را نیز امام می دانند. اینها را جعفری گفته اند چون اوّلاً بیشترین معارف این فرقه از امام جعفر صادق (ع) رسیده است و ثانیاً این مذهب ، مذهب شاگردان خاصّ امام صادق (ع) بود. زمانی که بعد از امام صادق (ع) شیعیان به چند فرقه تقسیم شدند ، شاگرادان مخصوص آن حضرت به توصیه ی ایشان ، به امامت امام موسی کاظم (ع) گرویدند و موسویّه یا مفضّله نامیده شدند. امتداد همین فرقه است که امروزه مشهورترین شاخه ی شیعه را تشکیل داده و شیعه ی جعفری یا اثناعشری یا دوزاده امامی نامیده می شود. حاصل کلام اینکه شیعه ی امام علی (ع) لفظ عامّی است که تمام شاخه های شیعه را شامل می شود ؛ و شیعه ی جعفری مستدلترین ، مستندترین و معروفترین شاخه ی شیعه ی امام علی (ع) می باشد ؛ بیشترین جمعیّت شیعه نیز اختصاص به این شاخه دارد. منابع جهت آگاهی بیشتر: در آمدی بر شیعه شناسی ، علی ربّانی گلپایگانی شیعه در اسلام ، سیدمحمدحسین طباطبایی این است شیعه: تحقیقی درباره شیعه ، باقر شریف القرشی باورهای شیعی: بازکاوی عقاید شیعه در منابع اهل سنت ، نادعلی صالحی تاریخ شیعه ، محمدحسین مظفر، ترجمه سیدمحمدباقر حجتی
عنوان سوال:

در مورد واژه و مفهوم شیعه مقداری اطلاعات می خواستم؟


پاسخ:

در مورد واژه و مفهوم شیعه مقداری اطلاعات می خواستم؟

لفظ شیعه به کسانی اطلاق می گردد که قائل به خلافت بلافصل امام علی (ع) باشند. شیخ مفید در کتاب اوائل المقالات ص42 فرموده اند: ( لفظ شیعه به کسانی گفته می شود که به امامت و خلافت بلافصل علی(ع) معتقدند و بر این عقیده اند که امامت او از طریق نصّ جلی یا خفی ثابت شده است و امامت ، حق او و حقّ فرزندان اوست).
بر این اساس فرقه هایی چون کیسانیّه ، زیدیّه ، اسماعلیّه ، فطحیه ، ناووسیه و شیعه جعفری و ... همگی شیعه ی علی (ع) می باشند ؛ یعنی امامت و خلافت بلافصل او را قبول دارند ؛ امّا در امامان بعد از علی (ع) دچار اختلافاتی می باشند.
کیسانیّه معتقد بودند که محمد بن حنفیه(فرزند امام علی(ع)) نیز امام است. گروهی از آنها او را امام بعد از علی(ع) می دانند و برخی دیگر او را امام بعد از امام حسین(ع) می شناسند. برخی از آنها نیز محمد بن حنفیه را مهدی موعود می پندارند و معتقدند که وی در کوه رضوی در نزدیک مدینه پنهان شده و روزی ظهور خواهد کرد. کیسانیه خود دارای سه فرقه ی فرعی به نامهای مختاریه(کیسانیه خالص) ، حارثیه و عبّاسیه می باشد. زمان پیدایش این فرقه زمان امامت حضرت زین العابدین (ع) می باشد.
زیدیّه نیز زید بن علی(فرزند امام سجاد(ع) ) را امام چهارم می دانند و امام سجاد را تنها به عنوان پیشوای علم و معرفت می شناسند ؛ چون به نظر اینها یکی از شرایط امام ، قیام مسلّحانه است و چون امام سجاد (ع) قیام مسلحانه نکرده است ، لذا از نظر اینان امام محسوب نمی شود. پیدایش این فرقه مصادف با امامت حضرت باقر (ع) و بعد از قیام زید بن علی بوده است.
ناووسیه نیز معتقد بودند که امام صادق(ع) امام آخر و مهدی موعود است این فرقه الآن منقرض شده است.
اسماعیلیه نیز کسانی هستند که اسماعیل ، فرزند بزرگ امام صادق(ع) را امام می دانستند. لازم به ذکر است که اسماعیل در زمان حیات امام صادق (ع) از دنیا رفته بود.
امّا شیعه ی جعفری یا شیعه دوازده امامی ، کسانی هستند که نه تنها امامت بلافصل علی (ع) را قبول دارند ، بلکه یازده فرزند او را نیز امام می دانند. اینها را جعفری گفته اند چون اوّلاً بیشترین معارف این فرقه از امام جعفر صادق (ع) رسیده است و ثانیاً این مذهب ، مذهب شاگردان خاصّ امام صادق (ع) بود. زمانی که بعد از امام صادق (ع) شیعیان به چند فرقه تقسیم شدند ، شاگرادان مخصوص آن حضرت به توصیه ی ایشان ، به امامت امام موسی کاظم (ع) گرویدند و موسویّه یا مفضّله نامیده شدند. امتداد همین فرقه است که امروزه مشهورترین شاخه ی شیعه را تشکیل داده و شیعه ی جعفری یا اثناعشری یا دوزاده امامی نامیده می شود.
حاصل کلام اینکه شیعه ی امام علی (ع) لفظ عامّی است که تمام شاخه های شیعه را شامل می شود ؛ و شیعه ی جعفری مستدلترین ، مستندترین و معروفترین شاخه ی شیعه ی امام علی (ع) می باشد ؛ بیشترین جمعیّت شیعه نیز اختصاص به این شاخه دارد.
منابع جهت آگاهی بیشتر:
در آمدی بر شیعه شناسی ، علی ربّانی گلپایگانی
شیعه در اسلام ، سیدمحمدحسین طباطبایی
این است شیعه: تحقیقی درباره شیعه ، باقر شریف القرشی
باورهای شیعی: بازکاوی عقاید شیعه در منابع اهل سنت ، نادعلی صالحی
تاریخ شیعه ، محمدحسین مظفر، ترجمه سیدمحمدباقر حجتی





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین