ابوحنیفه
ابوحنیفه نعمان بن ثابت (۸۰-۱۵۰ق/۶۹۹-۷۶۷م) ، فقیه و متکلم کوفه و پایه‌گذار مذهب حنفی از مذاهب چهارگانه اهل سنت. حنفیان او را امام اعظم و سراج الائمه لقب داده‌اند.
اساس اندیشه فقهی ابوحنیفه بر چند اصل استوار است؟
اساس اندیشه فقهی ابوحنیفه بر چند اصل استوار است؟ ابو حنیفه متوفی 150ه است. او طریقه اش را در استنباط بر اساس مشورت با اصحاب و بررسی جوانب مسائل بنا نهاده بود. در اجتهاد به مسائل فرضی هم می پرداخت و به رأیی می رسید دستور نگارش می داد. در منابع نخست به قرآن و سپس به سنت صحیح و بعد به اقوال اصحاب مراجعه می کرد و هنگامی که به اقوال بزرگانی می رسید می گفت آنها رجالی هستند و من هم رجلی و در همین هنگام به قیاس، استحسان، اجماع و عرف مراجعه می کرد. او کتابی در فقه تدوین نکرد و برخی گفته اند او فقط هفتصد حدیث را صحیح می دانست ولی تحقیق غیر این است. مذهب حنفی نتیجه عمل جمعی امام ابوحنیفه و شاگردانش است، بلکه شاگردان ابوحنیفه به قدری برجسته بودند که مخالفت هایی با او می کردند که این خود عاملی شده است که عده ای گفته اند مذهب حنفی جمع چند مذهب است که به یک امام منسوب شده است. مهمترین شاگردانش ابو یوسف، محمد بن حسن شیبانی، زفر بن هذیل، حسن بن لؤلؤی هستند. ظاهرا ابوحنیفه بیش از همه پیشوایان اهل سنت آماج طعن و قدح بوده است زیرا بیش از همه به حدیث بی توجهی می کرده است. مالک می گفت: مولودی در اسلام متولد نشده است که بر اهل اسلام پرضررتر از ابوحنیفه باشد و می گفت فتنه ابوحنیفه بر این امت از فتنه ابلیس پرضررتر است. ثوری می گفت: فرزندی در اسلام متولد نشده که شوم تر از ابوحنیفه برای اهل اسلام باشد. برخی نظرات فقهی ابوحنیفه: نیت در وضو و طهارت واجب نیست؛ وضو با تمام مایعات جایز است؛ خروج از نماز با هر چیز منافی؛ در منقولات وقت صحیح نیست؛ قتل نفس در مقابل قتل نفس جایز است. منبع: مدخل علم فقه، رضا اسلامی، ص 467 به بعد
اساس اندیشه فقهی ابوحنیفه بر چند اصل استوار است؟ ابو حنیفه متوفی 150ه است. او طریقه اش را در استنباط بر اساس مشورت با اصحاب و بررسی جوانب مسائل بنا نهاده بود. در اجتهاد به مسائل فرضی هم می پرداخت و به رأیی می رسید دستور نگارش می داد. در منابع نخست به قرآن و سپس به سنت صحیح و بعد به اقوال اصحاب مراجعه می کرد و هنگامی که به اقوال بزرگانی می رسید می گفت آنها رجالی هستند و من هم رجلی و در همین هنگام به قیاس، استحسان، اجماع و عرف مراجعه می کرد. او کتابی در فقه تدوین نکرد و برخی گفته اند او فقط هفتصد حدیث را صحیح می دانست ولی تحقیق غیر این است. مذهب حنفی نتیجه عمل جمعی امام ابوحنیفه و شاگردانش است، بلکه شاگردان ابوحنیفه به قدری برجسته بودند که مخالفت هایی با او می کردند که این خود عاملی شده است که عده ای گفته اند مذهب حنفی جمع چند مذهب است که به یک امام منسوب شده است. مهمترین شاگردانش ابو یوسف، محمد بن حسن شیبانی، زفر بن هذیل، حسن بن لؤلؤی هستند. ظاهرا ابوحنیفه بیش از همه پیشوایان اهل سنت آماج طعن و قدح بوده است زیرا بیش از همه به حدیث بی توجهی می کرده است. مالک می گفت: مولودی در اسلام متولد نشده است که بر اهل اسلام پرضررتر از ابوحنیفه باشد و می گفت فتنه ابوحنیفه بر این امت از فتنه ابلیس پرضررتر است. ثوری می گفت: فرزندی در اسلام متولد نشده که شوم تر از ابوحنیفه برای اهل اسلام باشد. برخی نظرات فقهی ابوحنیفه: نیت در وضو و طهارت واجب نیست؛ وضو با تمام مایعات جایز است؛ خروج از نماز با هر چیز منافی؛ در منقولات وقت صحیح نیست؛ قتل نفس در مقابل قتل نفس جایز است. منبع: مدخل علم فقه، رضا اسلامی، ص 467 به بعد
پاسخ:
اساس اندیشه فقهی ابوحنیفه بر چند اصل استوار است؟
ابو حنیفه متوفی 150ه است. او طریقه اش را در استنباط بر اساس مشورت با اصحاب و بررسی جوانب مسائل بنا نهاده بود. در اجتهاد به مسائل فرضی هم می پرداخت و به رأیی می رسید دستور نگارش می داد. در منابع نخست به قرآن و سپس به سنت صحیح و بعد به اقوال اصحاب مراجعه می کرد و هنگامی که به اقوال بزرگانی می رسید می گفت آنها رجالی هستند و من هم رجلی و در همین هنگام به قیاس، استحسان، اجماع و عرف مراجعه می کرد. او کتابی در فقه تدوین نکرد و برخی گفته اند او فقط هفتصد حدیث را صحیح می دانست ولی تحقیق غیر این است. مذهب حنفی نتیجه عمل جمعی امام ابوحنیفه و شاگردانش است، بلکه شاگردان ابوحنیفه به قدری برجسته بودند که مخالفت هایی با او می کردند که این خود عاملی شده است که عده ای گفته اند مذهب حنفی جمع چند مذهب است که به یک امام منسوب شده است.
مهمترین شاگردانش ابو یوسف، محمد بن حسن شیبانی، زفر بن هذیل، حسن بن لؤلؤی هستند.
ظاهرا ابوحنیفه بیش از همه پیشوایان اهل سنت آماج طعن و قدح بوده است زیرا بیش از همه به حدیث بی توجهی می کرده است. مالک می گفت: مولودی در اسلام متولد نشده است که بر اهل اسلام پرضررتر از ابوحنیفه باشد و می گفت فتنه ابوحنیفه بر این امت از فتنه ابلیس پرضررتر است. ثوری می گفت: فرزندی در اسلام متولد نشده که شوم تر از ابوحنیفه برای اهل اسلام باشد.
برخی نظرات فقهی ابوحنیفه:
نیت در وضو و طهارت واجب نیست؛ وضو با تمام مایعات جایز است؛ خروج از نماز با هر چیز منافی؛ در منقولات وقت صحیح نیست؛ قتل نفس در مقابل قتل نفس جایز است.
منبع:
مدخل علم فقه، رضا اسلامی، ص 467 به بعد
- [سایر] لطفا درباره اندیشه حلولگرائی در کابالا توضیح دهید. آیا این اندیشه با اصل توحید، تطابق و سازگاری دارد؟
- [سایر] ویژگی های اندیشه سیاسی و فقهی آیت الله سیستانی چیست؟
- [سایر] برادران اهل سنت اعتقاد دارند با شیوه اتنخابی خلفای راشدین، مسلمین از شیوه حکومت موروثی که بر اساس خون و اصل و نسب استوار بوده نجات یافتند و به این علت حکومت ائمه شیعه(ع) را رد می نمایند. پاسخ چیست؟
- [سایر] ابوحنیفه که بود و چه دیدگاهی نسبت به علم انبیا داشت؟ شاگردان ابوحنیفه از کدام مکتب کلامی پیروی میکردند؟ گرایش ابوحنیفه به کدام مکتب کلامی بود؟ چه تفاوتهایی بین دیدگاه کلامی امامیه و ابوحنیفه هست؟
- [سایر] می گویند که از لحاظ فقهی، ما حجت قطعی بر ولایت فقیه نداریم. اصل بر این است که هیج کس بر کسی دیگری ولایت ندارد مگر این که با حجت ثابت شود. حالا که با دلائل قطعی فقهی ثابت نشد پس بنا بر اصل عدم ولایت، فقیه بر دیگران ولایت ندارد.بنابرین، ولایت فقیه بدون پشتوانه محکم فقهی است؟
- [سایر] ابوحنیفه در مورد عمر چه دیدگاهی دارد؟
- [سایر] بر اساس کدام اصل شرعی و قانونی شخص رهبر تعیین می شود؟
- [سایر] مناظره ابوحنیفه و امام صادق (علیه السلام) چکونه بوده است؟
- [سایر] اداره حکومت، نیازمند «مدیریت علمی» است آیا «مدیریت فقهی» که بر اساس فقه است، میتواند کشور را اداره کند؟
- [سایر] اسماعیلیه بر پایه چه عقایدی استوار است؟
- [آیت الله خوئی] این عمل بانک که وصول کردن سفته و یا چکها برای مشتریان بوده باشد، جایز است و گرفتن کارمزد نیز برای این عمل جایز می‌باشد به شرط بانک فقط در گرفتن اصل مبلغ سفته و یا چک دخالت داشته باشد و اما چنانچه برای آن مبلغ سود و فائده نزولی قرار داده باشند در این صورت تصدی بانک جایز نمیباشد و گرفتن کارمزد برای وصول مبلغ سفته و یا چک را از نظر فقهی از باب جعاله می‌باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اول ماه به تلگراف ثابت نمی شود مگر انسان بداند که تلگراف بر اساس حجت شرعیه بوده است
- [آیت الله فاضل لنکرانی] غیر از روزه هائی که گفته شد روزه های حرام دیگری هم هست که در کتابهای مفصّل فقهی گفته شده است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر در شماره رکعتهای نماز احتیاط شک کند، بنابر احتیاط باید بنا را بر بیشتر بگذارد و سپس اصل نماز را اعاده کند، ولی چنانچه طرف بیشترِ شک، نماز احتیاط را باطل کند، اعاده اصل نماز کافی است.
- [آیت الله سیستانی] از نظر اهل سنّت، زن از همه تَرَکه شوهر اعمّ از منقول و غیرمنقول مانند زمین و غیره، ارث میبرد. حال آنکه از نظر مذهب امامیه، زن از اصل زمین یا قیمت آن ارث نمیبرد و تنها از قیمت بنا و درختان ارث میبرد، نه اصل آنها. بنابراین اگر مذهب اهل سنّت بر شیعه نافذ باشد به گونهای که زن سنّی مذهب از زمین و اصل بنا و درختان ارث ببرد، در صورتی که دیگر ورثه امامی مذهب باشند، زن امامی مذهب نیز میتواند میراثی را که از زمین و اصل بنا و درختان به او میرسد، بگیرد که سایر ورثه اهل سنت باشند.
- [آیت الله سیستانی] اگر میّت وصیّت نکرده باشد که کفن را از ثلث مال او بردارند و بخواهند از اصل مال بردارند ، نباید زیادتر از آنچه در مسأله (561) گذشت مثل مستحبات غیر متعارفه که شأن میّت اقتضاء آن را ندارد ، از اصل مال بردارند . و همچنین اگر بیشتر از قیمت متعارف برای کفن بپردازند نباید زیادی آن را از اصل مال بردارند ، و می شود با اجازه ورثه بالغ از سهم آنان برداشت .
- [آیت الله نوری همدانی] اگر مسجد خراب هم شود نمی توانند آن را بفروشند ، یا داخل ملک و جاده نمایند . مگر اینکه ولی فقیه بر اساس مصالح مهمتری اجازه بدهد .
- [آیت الله اردبیلی] حیازت هر چیزی بر اساس عرف تعیین میگردد، مثلاً حیازت ماهی صید آن و حیازت بوتههای بیابان، کندن آن به قصد تملّک است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . حسن سلوک و رفتار مسلمان با بیگانه و مسلمان، باید بر اساس تعالیم اسلام در نهایت اعتدال و خیرخواهی برای همه خلق باشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] گرچه آب چاه بر اثر افتادن چیز نجس در آن نجس نمی شود، ولی مستحب است مقداری از آن را برای هریک از اشیاء نجس بکشند و دور بریزند، این مقدار در کتابهای مفصل فقهی تعیین شده است.