چنانچه اعتکاف مستحبی را به جهتی به هم بزند، آیا قضای آن واجب می شود؟ همه مراجع (به جز تبریزی، سیستانی و وحید): اگر بعد از روز دوم باطل کند، باید قضای آن را به جا آورد و اگر پیش از آن باشد چیزی بر عهده او نیست[1]. آیات عظام تبریزی، سیستانی و وحید: اگر بعد از روز دوم باطل کند، بنابر احتیاط واجب باید قضای آن را به جا آورد و اگر پیش از آن باشد، چیزی بر عهده او نیست[2]. تبصره: قضای اعتکاف مانند اصل اعتکاف است. بنابراین باید شرایط آن را رعایت کند و حداقل سه روز متوالی روزه بگیرد. پی نوشت ها: [1]امام، نوری، فاضل و مکارم، تعلیقات علی العروة، ج 1، احکام الاعتکاف، م 5؛ بهجت، وسیله النجاة، ج 1، 1210؛ صافی، هدایه العباد، ج 1، م 1424؛ دفتر: خامنه ای. [2]تبریزی، سیستانی و وحید، منهاج الصالحین، م 1082. متن کامل کتاب احکام اعتکاف کانال تلگرام پرسمان: porseman@
چنانچه اعتکاف مستحبی را به جهتی به هم بزند، آیا قضای آن واجب می شود؟
همه مراجع (به جز تبریزی، سیستانی و وحید): اگر بعد از روز دوم باطل کند، باید قضای آن را به جا آورد و اگر پیش از آن باشد چیزی بر عهده او نیست[1].
آیات عظام تبریزی، سیستانی و وحید: اگر بعد از روز دوم باطل کند، بنابر احتیاط واجب باید قضای آن را به جا آورد و اگر پیش از آن باشد، چیزی بر عهده او نیست[2].
تبصره: قضای اعتکاف مانند اصل اعتکاف است. بنابراین باید شرایط آن را رعایت کند و حداقل سه روز متوالی روزه بگیرد.
پی نوشت ها:
[1]امام، نوری، فاضل و مکارم، تعلیقات علی العروة، ج 1، احکام الاعتکاف، م 5؛ بهجت، وسیله النجاة، ج 1، 1210؛ صافی، هدایه العباد، ج 1، م 1424؛ دفتر: خامنه ای.
[2]تبریزی، سیستانی و وحید، منهاج الصالحین، م 1082.
متن کامل کتاب احکام اعتکاف
کانال تلگرام پرسمان: porseman@
- [سایر] چنانچه اعتکاف مستحبی را به جهتی به هم بزند، آیا قضای آن واجب می شود؟
- [سایر] کسی که نذر کرده اعتکاف به جا آورد، آن گاه با گذشت یک روز از اعتکافش آن را به جهتی باطل کند، آیا قضای آن واجب است؟
- [آیت الله سبحانی] فقهاء فرموده اند: کسی که روزه قضا دارد نمی تواند روزه مستحبی بگیرد حال اگر شخصی به خاطر ندانستن این مساًله روزه مستحبی نیّت کند و معتکف شود و قبل از غروب روز دوم متوجه شود وظیفه اش چیست؟ آیا قضای این اعتکاف در صورتی که نذر معین باشد واجب است؟ و اگر روز سوم متوجه مساًله شود قضای آن واجب چیست؟
- [آیت الله مظاهری] چنانچه در اعتکاف مستحبی اشتباهاً قصد وجوب کند یا در اعتکاف واجب اشتباهاً نیت استحباب کند، آیا اعتکاف صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] قضای اعتکاف در چه صورتی واجب میشود؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کسی شرط کند اگر کاری برایش پیش آمد اعتکاف خود را (اگر چه در روز سوم) بهم بزند آیا میتواند در روز سوم اعتکاف خود را بهم بزند و آیا قضای آن لازم میآید یا نه؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کسی شرط کند اگر کاری برایش پیش آمد اعتکاف خود را (اگر چه درروز سوم باشد) بهم بزند آیا میتواند در روز سوم اعتکاف خود را بهم بزند و آیا قضای آن لازم میآید یا نه؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا روز سوم اعتکاف نیّتی غیر از نیّت دو روز اول دارد، چه در اعتکاف واجب و چه در اعتکاف مستحبی؟
- [آیت الله مظاهری] اگر شخص معتکف، در اثناء اعتکاف واجب بمیرد، آیا قضای آن بر ولیّ او واجب است؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که روزه قضای واجب داشته باشد آیا میتواند روزه نذری، استیجاری یا مستحبی بگیرد؟
- [آیت الله سبحانی] خود اعتکاف بالذات عمل مستحبی است، واگر نذر کند که اعتکافی انجام دهد، به خاطر وفای به نذر، واجب می شود.
- [آیت الله سبحانی] اگر اعتکاف به یکی از چیزها باطل شود، اگر واجب بوده باید قضا کند، مگر این که در صیغه نذر یا به هنگام شروع، با خدا شرط کند که هر موقع بخواهد، اعتکاف را بر هم بزند.
- [آیت الله اردبیلی] در مواردی که قضای اعتکاف واجب میشود، لازم نیست آن را فورا بجا آورد، ولی نباید در انجام دادن آن سستی و مسامحه نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که برای به جا آوردن روزه میتی اجیر شده، اگر وقت آن وسعت داشته باشد میتواند روزه مستحبی بگیرد و در صورتی که وقت، تنگ باشد اگر روزه مستحبی بگیرد گناهکار است، ولی روزه او صحیح میباشد. کسی که روزه قضای ماه رمضان؛ یا بنا بر احتیاط روزه واجب دیگری - غیر ماه رمضان - دارد، نمیتواند روزه مستحبی بگیرد، مگر این که به جهتی نتواند روزه واجب بگیرد ولی بتواند روزه مستحبی بگیرد، مثلاً اگر در سفر باشد و نذر کرده باشد که در آن سفر روزه مستحبی بگیرد، روزهاش صحیح است و در جایی که نمیتواند روزه مستحبی بگیرد چنانچه فراموش کند و روزه مستحبی بگیرد چنانچه بعد از مغرب یادش بیاید روزه مستحبی او صحیح است و اگر در اثناء روز متوجه شود، روزه مستحبی او باطل است و حکم کسی را دارد که هنوز نیت روزه نکرده است و در برخی موارد میتواند نیت خود را به روزه واجب برگرداند، به تفصیلی که در مسأله 1573 و 1574 خواهد آمد. و کسی که روزه قضای ماه رمضان دارد میتواند برای به جا آوردن روزه دیگری اجیر شود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر اعتکاف خود را با انجام یکی از اموری که بیان شد باطل نماید، سه صورت دارد: اوّل: چنانچه اعتکاف او واجب معیّن باشد، قضای آن لازم است. دوم: چنانچه اعتکاف او واجب غیر معیّن باشد، باید آن را دوباره شروع کند و بهتر است آن را تمام کرده و دوباره از سر بگیرد. سوم: اگر اعتکاف او مستحب باشد، چنانچه در دو روز اوّل آن را باطل کند، اشکال ندارد و چنانچه پس از گذشتن دو روز آن را باطل نماید، باید قضای آن را بجا آورد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که روزه قضای ماه رمضان یا روزه واجب دیگری بر ذمه دارد جایز نیست روزه مستحبی بگیرد و اگر فراموش کند و روزه مستحبی بگیرد چنانچه قبل از ظهر یادش بیاید می تواند نیت خود را به روزه واجب برگرداند، ولی اگر بعد از ظهر باشد روزه او باطل است.
- [آیت الله سیستانی] - اعتکاف کننده باید در ایّام اعتکاف، روزه باشد، بنابراین کسی که نمیتواند روزه بگیرد مانند مسافری که قصد اقامه ده روز ندارد و مریض و زن حائض و نفساء اعتکافش صحیح نیست، و در ایام اعتکاف لازم نیست که روزه مخصوص به اعتکاف باشد بلکه هر روزهای باشد صحیح است حتّی روزه استیجاری، مستحبی و قضاء هم کافی است.
- [آیت الله وحید خراسانی] پس از شروع در اعتکاف در صورتی که ان اعتکاف واجب معین مثل ان که نذر کرده باشد در زمان معینی اعتکاف نماید نباشد تا دو روز نگذشته باشد می تواند از اعتکاف رجوع کند و ان را بهم بزند ولی اگر هنگام نیت شرط کرده باشد که اگر برایش اتفاقی بیفتد بتواند رجوع کند بعد از گذشت دو روز هم می تواند رجوع نماید
- [آیت الله سیستانی] اگر بین سلام نماز و قضای سجده کاری کند که برای آن سجده سهو واجب میشود ، مثل آنکه سهواً حرف بزند ، بنابر احتیاط واجب باید اول سجده را قضا کند ، و بعد دو سجده سهو بجا آورد .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در اثناء نماز و یا بین سلام نماز و قضای سجده یا تشهد کاری کند که برای آن سجده سهو واجب می شود مثل آنکه سهواً حرف بزند باید بنابر احتیاط واجب اول سجده یا تشهد را قضا کند.