درباره حق الناس و حقوق مالی توضیح دهید؟ (إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِلی أَهْلِها )؛نساء (4 )، آیه 58. ؛ (خدا به شما فرمان میدهد که سپردهها را به صاحبان آنها ردّ کنید...). احکام و مسائل مربوط به حقالناس دو قسم است: 1. امور مالی (مانند بدهی، مظالم، خمس، زکات و... )، 2. امور غیرمالی (مانند غیبت، تهمت، هتک حرمت و... ). آنچه در این بخش بیان میشود، احکام و مسائل قسم اول است. حقوق مالی در اسلام از اهمیت ویژهای برخوردار است و باید در رعایت این حقوق، بسیار دقت کرد ؛ چه اینکه اگر اندکی از مال دیگران تضییع گردد و وی راضی نشود ؛ به هیچ وجه با توبه و پشیمانی پاک نمیگردد! امام صادق(ع) میفرماید: (اولین قطره خون شهید، کفاره گناهان او است ؛ مگر بدهکاری که کفاره آن ادای آن است). (اَوّلُ قَطْرَة مِنْ دَمِ الشَّهید کَفارةُ لِذُنُوبِه اِلاَّ الدَّیْن فَاِنَّ کَفارَتُه قَضائه): من لا یحضره الفقیه، ج3، ص 183، ح3688. (رساله دانشجویی، سید مجتبی حسینی، کد: 570/500016)
درباره حق الناس و حقوق مالی توضیح دهید؟
(إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِلی أَهْلِها )؛نساء (4 )، آیه 58. ؛ (خدا به شما فرمان میدهد که سپردهها را به صاحبان آنها ردّ کنید...).
احکام و مسائل مربوط به حقالناس دو قسم است:
1. امور مالی (مانند بدهی، مظالم، خمس، زکات و... )،
2. امور غیرمالی (مانند غیبت، تهمت، هتک حرمت و... ).
آنچه در این بخش بیان میشود، احکام و مسائل قسم اول است. حقوق مالی در اسلام از اهمیت ویژهای برخوردار است و باید در رعایت این حقوق، بسیار دقت کرد ؛ چه اینکه اگر اندکی از مال دیگران تضییع گردد و وی راضی نشود ؛ به هیچ وجه با توبه و پشیمانی پاک نمیگردد! امام صادق(ع) میفرماید: (اولین قطره خون شهید، کفاره گناهان او است ؛ مگر بدهکاری که کفاره آن ادای آن است). (اَوّلُ قَطْرَة مِنْ دَمِ الشَّهید کَفارةُ لِذُنُوبِه اِلاَّ الدَّیْن فَاِنَّ کَفارَتُه قَضائه): من لا یحضره الفقیه، ج3، ص 183، ح3688. (رساله دانشجویی، سید مجتبی حسینی، کد: 570/500016)
- [آیت الله سیستانی] حکم کسی که حق الناس (اعم از مالی یا غیر مالی) بر گردنش هست چیست؟
- [سایر] دیدگاه امام حسین (ع) در مورد حقوق مردم و حق الناس را بیان کنید ؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] محدوده رفع حکم اکراهی تا کجاست؟ حقّ اللّه، حقّ النّاس، یا کلّیه محرّمات؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا صله ارحام، حقّ الله است، یا حقّ النّاس محسوب می شود؟
- [آیت الله بهجت] کسی که نمی داند چه قدر (حق النّاس) و (حق اللّه ) بر ذمّه دارد، چه باید بکند؟
- [آیت الله بهجت] آیا فحاشی به انسان های معمولی یا علما و بزرگان، حق اللّه است یا حق النّاس؟
- [آیت الله مظاهری] آیا خیانت در امانت حقّ الناس و قابل گذشت است؟ یا حقّ الله است، و غیر قابل گذشت؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] راه رهایی از حقّ النّاس چیست؟
- [آیت الله خوئی] زنا کردن با عیال دیگران از قبیل حق اللّه است یا حق الناس، اگر توبه کرده از شوهر آن زن حلیت طلب نمودن لازم است یا نه؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا مجازات معاونت در قتل عمد، حقّ الناس است و قابل گذشت از سوی اولیاء دم یا حقّ اللّه است و عفو آن منحصرادر اختیار ولیّ امر میباشد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] امور مالی واجبی که بر عهده متوفی است اعم از حق الناس و حق الله از اصل مال میت برداشته می شود. حج واجب و خمس و زکات و کفاره روزه یا نذر از واجبات مالی محسوب می شود و حق الله است و از اصل مال کسر می شود و بدهکاری و ردّ مظالم حق الناس است و از اصل مال کسر می شود و فرقی نمی کند که به این امور وصیت کرده باشد یا ورثه خودشان از آن اطلاع داشته باشند بنابراین حتی اگر وصیت هم نکرده باشد بر ورثه لازم است اول این امور را انجام دهند و اگر وصیت کرده باشند و تصریح کرده باشد که این امور را از ثلث او پرداخت کنند از ثلث محسوب می شود و اگر ثلث کافی نبود باید از بقیه مال پرداخت شود حتی اگر ورثه راضی نباشند.
- [آیت الله مظاهری] اگر مدّعی در حق اللَّه نتواند بیّنه اقامه کند علاوه بر آنکه لازم نیست منکر قسم بخورد، مدّعی نیز تعزیر میشود همانگونه که اگر بیّنه تامّ نباشد مثلاً یک شاهد شهادت بدهد آن شاهد نیز تعزیر میگردد.
- [آیت الله سبحانی] انسان در مالی که یقین دارد خمسش را نداده اند، می تواند تصرف کند، مشروط بر این که موجب اتلاف حقوق صاحبان خمس نشود.
- [آیت الله بهجت] وصیت شخص سفیه صحیح نیست، مگر اینکه عقلایی باشد و مربوط به امور مالی نباشد که بخواهد چیزی را مال کسی کند، و وصیت کسی که ورشکست شده، اگر وصیت او مزاحمت با حقوق طلبکارهایش نداشته باشد، صحیح است.
- [آیت الله مظاهری] یکی از مهلکات که مفاسدی بر آن مترتّب میشود و غالباً گناهانی را در بر دارد، وسواس است، و چون وسوسه برای وسواسی یک رذیله است، از نظر ما حرام و مبارزه با آن از اوجب واجبات است، و فرقی نیست که در طهارت و نجاست باشد یا در عبادات، در اعتقادات باشد یا در اعمال، در حقّ اللَّه باشد یا در حقّالنّاس، در کارهای عبادی باشد یا در کارهای اجتماعی. و خلاصه کلام اینکه حالت افراطگری و وسواسی در هرچه باشد، حرام و باید با آن مبارزه شود تا ریشهکن شود، و علامت آن این است که زیاد شک کند و یا زود یقین کند و از متعارف مردم در شک و یقین بیرون باشد، و همین مقدار که از حالت متوسّط که در میان مردم در کارها متعارف است بیرون رفت و حالت افراط یا تفریط در کارها پیدا کرد، وسواسی است و باید دست از آن حالت بردارد و بر طبق آن حالت عمل نکند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر غیر روزه ماه رمضان روزه معین دیگری بر انسان واجب باشد اگر ان وجوب از جهت حق الناس باشد مثل این که اجیر شده باشد که روز معینی را روزه بگیرد نمی تواند در ان روز مسافرت کند و همچنین است بنابر احتیاط واجب روزه واجب معین به غیر نذر مانند روز سوم اعتکاف و اما در صورتی که به سبب نذر معین شده باشد اقوی این است که می تواند سفر کند و روز دیگری را به جای ان روز روزه بگیرد
- [آیت الله مظاهری] در توبه از قمار چون حقّالنّاس است، علاوه بر پشیمانی از آن گناه بزرگ، باید همانطور که گفته شد آنچه را به دست آورده به صاحبش رد کند یا صاحب مال او را برئالذّمّه کند، و اگر دسترسی به او ندارد، باید رجوع به حاکم شرع کند، و اگر قدرت مالی ندارد، باید تصمیم داشته باشد که هر وقت توانست خود را برئالذّمّه کند. [1]. مائده، 90.
- [آیت الله اردبیلی] واجبات مالی الهی، مانند حجّی که بر میّت واجب است و بدهکاری و حقوقی که مثل خمس و زکات و مظالم، ادا کردن آنها واجب میباشد و همچنین بدهیها و حقوق مردم را، باید از اصل مال میّت بدهند، اگرچه میّت برای آنها وصیّت نکرده باشد.
- [آیت الله اردبیلی] بعید نیست گفته شود حقوق زن و شوهر در برابر یکدیگر است، بنابر این زمانی که یکی از آنان بدون عذر موجّه از ادای حقّ دیگری امتناع مینماید، دیگری نیز بتواند از ادای حقوق او امتناع نماید.
- [آیت الله مظاهری] کسی که اجیر شده برای کاری، مثل کارمندان ادارهها و شرکتها و کارخانجات، اگر کم کاری کند یا اصلاً کار نکند، حقّ گرفتن تمام حقوق را ندارد و اگر تمام حقوق را بگیرد به همان نسبتی که کمکاری کرده غصباست.