حاکم شرع
حاكم شرع حاكم منصوب از جانب خدا به طور مستقيم يا با واسطه است، بيشترين كاربرد عنوان حاكم شرع در كلمات فقها، فقیه جامع شرایط است. از حدود ولایت حاکم شرع در باب تجارت سخن گفته‌اند.
آیا حکم حاکم شرع، در ثبوت اول ماه، برای غیر مقلّدان او نیز حجت است؟
آیا حکم حاکم شرع، در ثبوت اول ماه، برای غیر مقلّدان او نیز حجت است؟ همه (به جز سیستانی و وحید): آری، حکم حاکم شرع در ثبوت اول ماه، برای همه حجت است و باید به حکم او عمل کنند؛ مگر آنکه بفهمند حاکم شرع اشتباه کرده است.توضیح المسائل مراجع، م 1731 ؛ خامنه‌ای، اجوبة الاستفتاءات، س 842 و 843 ؛ بهجت، وسیلةالنجاه، ج 1، م 1162. سیستانی: اول ماه با حکم حاکم شرع ثابت نمی‌شود.سیستانی، توضیح المسائل، م 1731. وحید: بنابراحتیاط واجب، اول ماه به حکم حاکم شرع ثابت نمی‌شود.وحید، توضیح المسائل، م 1739. (احکام روزه، سید مجتبی حسینی، کد: 174/500017)
آیا حکم حاکم شرع، در ثبوت اول ماه، برای غیر مقلّدان او نیز حجت است؟ همه (به جز سیستانی و وحید): آری، حکم حاکم شرع در ثبوت اول ماه، برای همه حجت است و باید به حکم او عمل کنند؛ مگر آنکه بفهمند حاکم شرع اشتباه کرده است.توضیح المسائل مراجع، م 1731 ؛ خامنه‌ای، اجوبة الاستفتاءات، س 842 و 843 ؛ بهجت، وسیلةالنجاه، ج 1، م 1162. سیستانی: اول ماه با حکم حاکم شرع ثابت نمی‌شود.سیستانی، توضیح المسائل، م 1731. وحید: بنابراحتیاط واجب، اول ماه به حکم حاکم شرع ثابت نمی‌شود.وحید، توضیح المسائل، م 1739. (احکام روزه، سید مجتبی حسینی، کد: 174/500017)
پاسخ:
آیا حکم حاکم شرع، در ثبوت اول ماه، برای غیر مقلّدان او نیز حجت است؟
همه (به جز سیستانی و وحید): آری، حکم حاکم شرع در ثبوت اول ماه، برای همه حجت است و باید به حکم او عمل کنند؛ مگر آنکه بفهمند حاکم شرع اشتباه کرده است.توضیح المسائل مراجع، م 1731 ؛ خامنه‌ای، اجوبة الاستفتاءات، س 842 و 843 ؛ بهجت، وسیلةالنجاه، ج 1، م 1162.
سیستانی: اول ماه با حکم حاکم شرع ثابت نمی‌شود.سیستانی، توضیح المسائل، م 1731.
وحید: بنابراحتیاط واجب، اول ماه به حکم حاکم شرع ثابت نمی‌شود.وحید، توضیح المسائل، م 1739. (احکام روزه، سید مجتبی حسینی، کد: 174/500017)
- [سایر] آیا حکم حاکم شرع، در ثبوت اول ماه، برای غیر مقلّدان او نیز حجت است؟
- [آیت الله مظاهری] شخصی که از راه اعلام نظر مراجع و حاکم شرع به ثبوت هلال اطمینان پیدا نمیکند، چه تکلیفی دارد؟
- [آیت الله مظاهری] شخصی که از راه اعلام نظر مراجع و حاکم شرع به ثبوت هلال اطمینان پیدا نمیکند، چه تکلیفی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] همانگونه که می دانید اکثر فقهای بزرگوار پنج راه برای ثبوت اول ماه شوال در رساله های عملیه خود بیان کرده اند که ثبوت نزد حاکم شرع در ضمن آنها نیست، بنا بر این چگونه بیشتر مؤمنین به مجرد ثبوت اول ماه شوال نزد مراجع، روزه خود را افطار می کنند؟ شخصی که از این راه اطمینان به ثبوت هلال پیدا نمی کند، چه تکلیفی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا اقرار توأم با اجبار نزد مأمورین انتظامی از راه‌های ثبوت جرم می باشد و یا این که باید در محضر حاکم شرع و با رعایت شرایط و ضوابط مقدّس اسلام صورت گیرد؟
- [آیت الله بهجت] آیا حدّ قوادی، در صورت توبه پیش از ثبوت جرم نزد حاکم، موجب سقوط حدّ است؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا ظنّی که در ثبوت اعلمیت مجتهد حجّت است و همان، سبب لزوم تقدّم وی بر غیر او میشود، از ظنون خاصّه است یا ظنّ مطلق؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا جایز است حاکم، ولیّ قهری طفل را بعد از ثبوت ضرر رساندن او به اموال طفل عزل کند؟
- [آیت الله بروجردی] رؤیت هلال در نجف اشرف، یا مصر، یا پاکستان برای اهالی رشت وتهران حجّت و لازم العمل است یا خیر؟ در این موضوع هم از آقای حاج میرزااسماعیل مصباح که صاحب تقویم و از جغرافیای مضبوط اطّلاع کامل دارند، سؤال شده در جواب نوشتهاند: رؤیت هلال در نجف اشرف برای رشت وتهران، بلکه مطلق بلاد شرقیّه حجّت نیست و هم چنین رؤیت هلال در نجف با حکم حاکم شرع در آن جا برای مکّه حجّت و لازم العمل است یا خیر؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخصی هلال ماه را ببیند و بداند که رؤیت هلال برای حاکم شرع شهر او به هر علتی ممکن نیست، آیا او مکلّف است که رؤیت هلال را به حاکم اطلاع دهد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] ثبوت ماه با حکم حاکم، محل اشکال است؛ بلی اگر موجب اطمینان شود (به تفصیلی که در مسأله قبل گذشت) کافی است.
- [آیت الله سیستانی] اول ماه به حکم حاکم شرع ثابت نمی‌شود ، مگر این که از حکم او ، یا ثابت شدن ماه نزد او ، اطمینان به دیده شدن ماه حاصل شود .
- [آیت الله نوری همدانی] اگر حاکم شرع حکم کند که اول ماه است ، کسی هم تقلید او را نمی کند ، باید به حکم او عمل نماید . ولی کسی که می داند حاکم شرع اشتباه کرده ، نمی تواند به حکم او عمل نماید .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اول ماه به حکم حاکم شرع ثابت می شود مگر آنکه بداند که در حکم اشتباه شده و چنانچه حاکم شرع بگوید دو عادل نزد من به رؤیت هلال شهادت داده اند کافی است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر حاکم شرع حکم کند که اوّل ماه است، کسی که از او تقلید نمیکند نیز باید به حکم او عمل نماید؛ ولی کسی که میداند حاکم شرع اشتباه کرده، نمیتواند به حکم او عمل نماید.
- [آیت الله بروجردی] اگر حاکم شرع حکم کند که اوّل ماه است، کسی هم که تقلید او را نمیکند، باید به حکم او عمل نماید، ولی کسی که میداند حاکم شرع اشتباه کرده، نمیتواند به حکم او عمل نماید.
- [امام خمینی] اگر حاکم شرع حکم کند که اول ماه است، کسی هم که تقلید او را نمی کند،باید به حکم او عمل نماید، ولی کسی که می داند حاکم شرع اشتباه کرده، نمی تواند به حکم او عمل نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر حاکم شرع حکم کند که اوّل ماه است کسی هم که تقلید او را نمیکند باید به حکم او عمل نماید ولی کسی که میداند حاکم شرع اشتباه کرده نمیتواند به حکم او عمل نماید.
- [آیت الله مظاهری] اگر حاکم شرع حکم کند که اوّل ماه است کسی هم که از او تقلید نمیکند، باید به حکم او عمل نماید. ولی کسی که میداند حاکم شرع اشتباه کرده نمیتواند به حکم او عمل نماید.
- [آیت الله سبحانی] اگر حاکم شرع حکم کند که اول ماه است، کسی هم که از او تقلید نمی کند، باید به حکم او عمل نماید. ولی کسی که می داند حاکم شرع اشتباه کرده، نمی تواند به حکم او عمل نماید.