واجب الوجود
منظور از وجوب در اصطلاح «واجب الوجود»، ضرورت ثبوت وجود است.
آیا نمی توان خدا را به عنوان چیز یا مجموعه یا هر آنچه که شما می گویید، دارای سازنده دانست؟
آیا نمی توان خدا را به عنوان چیز یا مجموعه یا هر آنچه که شما می گویید، دارای سازنده دانست؟ نظر شما را بطور خلاصه به آسانترین راه اثبات خداوند بعنوان واجب الوجود جلب می نمایم. الف. از نظر عقل آنچه وجود دارد از این دو فرض خارج نیست. وجود یا: 1. واجب الوجود است: یعنی موجودی که وجود او به خودی خود است و وجودش را از چیز دیگری(موجود دیگری) نگرفته است. 2. ممکن الوجود است. یعنی آن موجودی که خود به خود وجود ندارد، ناچار وجودش منوط به تحقق موجود یا موجودات دیگری است. ب. از نظر عقل همه موجودات ممکن الوجود نیستند. چرا؟ برای اینکه ممکن الوجود یعنی موجودی که نیاز به علت دارد، و اگر همه موجودات(چه معلولها و چه علت های آنها) ممکن باشند یعنی نیاز به علت داشته باشند و آن علت نیز ممکن الوجود باشد یعنی نیاز به علت دیگر داشته باشد و باز آن علت نیز نیاز به علت دیگر داشته باشد. این سلسله علتهای ممکن مجموعه ای از موجودات وابسته به هم را ایجاد می کنند که همگی برای وجود پیداکردن نیازمند همدیگرند و این مجموعه به حکم عقل نمی تواند هیچ وقت واقعیت پیدا کند مگر اینکه منتهی بشود به یک وجود مستقل و بی نیاز از آن مجموعه علتهای قبلی، و آن وجود بی نیاز می شود واجب الوجود که بر طبق تعریف بالا وجود بالذات است(وجودش از خودش است) و بی نیاز از سازنده است. چون وجودی که نیاز به علت دارد ممکن الوجود است نه واجب الوجود، و خداوند همان وجود مستقل بی نیاز است که همه وجود موجودات از آن اوست و او بی نیاز مطلق و بدون سازنده است. پس خدا واجب الوجود است و نیاز به علت ندارد. با این بیان روشن می شود آنچه منشأ سؤال درباره سازنده دار بودن خداوند گردیده، این تصور است که خداوند تبارک و تعالی هم موجودند و به دلیل اینکه هر موجودی نیاز به علت دارد پس خداوند نیز به عنوان یک موجود باید دارای سازنده و علت باشد در حالیکه این گزاره که هر موجودی نیاز به علت دارد، صحیح نیست بلکه موجود ممکن، نیاز به علت دارد نه واجب الوجود و خداوند همانطوری که توضیح داده شد، واجب الوجود است. و واجب بالذات سلسله علل هستی است و علت العلل به برهانی که توضیح داده شد نیازمند و محتاج علت ماورای خود نیست.
آیا نمی توان خدا را به عنوان چیز یا مجموعه یا هر آنچه که شما می گویید، دارای سازنده دانست؟ نظر شما را بطور خلاصه به آسانترین راه اثبات خداوند بعنوان واجب الوجود جلب می نمایم. الف. از نظر عقل آنچه وجود دارد از این دو فرض خارج نیست. وجود یا: 1. واجب الوجود است: یعنی موجودی که وجود او به خودی خود است و وجودش را از چیز دیگری(موجود دیگری) نگرفته است. 2. ممکن الوجود است. یعنی آن موجودی که خود به خود وجود ندارد، ناچار وجودش منوط به تحقق موجود یا موجودات دیگری است. ب. از نظر عقل همه موجودات ممکن الوجود نیستند. چرا؟ برای اینکه ممکن الوجود یعنی موجودی که نیاز به علت دارد، و اگر همه موجودات(چه معلولها و چه علت های آنها) ممکن باشند یعنی نیاز به علت داشته باشند و آن علت نیز ممکن الوجود باشد یعنی نیاز به علت دیگر داشته باشد و باز آن علت نیز نیاز به علت دیگر داشته باشد. این سلسله علتهای ممکن مجموعه ای از موجودات وابسته به هم را ایجاد می کنند که همگی برای وجود پیداکردن نیازمند همدیگرند و این مجموعه به حکم عقل نمی تواند هیچ وقت واقعیت پیدا کند مگر اینکه منتهی بشود به یک وجود مستقل و بی نیاز از آن مجموعه علتهای قبلی، و آن وجود بی نیاز می شود واجب الوجود که بر طبق تعریف بالا وجود بالذات است(وجودش از خودش است) و بی نیاز از سازنده است. چون وجودی که نیاز به علت دارد ممکن الوجود است نه واجب الوجود، و خداوند همان وجود مستقل بی نیاز است که همه وجود موجودات از آن اوست و او بی نیاز مطلق و بدون سازنده است. پس خدا واجب الوجود است و نیاز به علت ندارد. با این بیان روشن می شود آنچه منشأ سؤال درباره سازنده دار بودن خداوند گردیده، این تصور است که خداوند تبارک و تعالی هم موجودند و به دلیل اینکه هر موجودی نیاز به علت دارد پس خداوند نیز به عنوان یک موجود باید دارای سازنده و علت باشد در حالیکه این گزاره که هر موجودی نیاز به علت دارد، صحیح نیست بلکه موجود ممکن، نیاز به علت دارد نه واجب الوجود و خداوند همانطوری که توضیح داده شد، واجب الوجود است. و واجب بالذات سلسله علل هستی است و علت العلل به برهانی که توضیح داده شد نیازمند و محتاج علت ماورای خود نیست.
عنوان سوال:
آیا نمی توان خدا را به عنوان چیز یا مجموعه یا هر آنچه که شما می گویید، دارای سازنده دانست؟
پاسخ:
آیا نمی توان خدا را به عنوان چیز یا مجموعه یا هر آنچه که شما می گویید، دارای سازنده دانست؟
نظر شما را بطور خلاصه به آسانترین راه اثبات خداوند بعنوان واجب الوجود جلب می نمایم.
الف. از نظر عقل آنچه وجود دارد از این دو فرض خارج نیست.
وجود یا:
1. واجب الوجود است: یعنی موجودی که وجود او به خودی خود است و وجودش را از چیز دیگری(موجود دیگری) نگرفته است.
2. ممکن الوجود است. یعنی آن موجودی که خود به خود وجود ندارد، ناچار وجودش منوط به تحقق موجود یا موجودات دیگری است.
ب. از نظر عقل همه موجودات ممکن الوجود نیستند. چرا؟ برای اینکه ممکن الوجود یعنی موجودی که نیاز به علت دارد، و اگر همه موجودات(چه معلولها و چه علت های آنها) ممکن باشند یعنی نیاز به علت داشته باشند و آن علت نیز ممکن الوجود باشد یعنی نیاز به علت دیگر داشته باشد و باز آن علت نیز نیاز به علت دیگر داشته باشد. این سلسله علتهای ممکن مجموعه ای از موجودات وابسته به هم را ایجاد می کنند که همگی برای وجود پیداکردن نیازمند همدیگرند و این مجموعه به حکم عقل نمی تواند هیچ وقت واقعیت پیدا کند مگر اینکه منتهی بشود به یک وجود مستقل و بی نیاز از آن مجموعه علتهای قبلی، و آن وجود بی نیاز می شود واجب الوجود که بر طبق تعریف بالا وجود بالذات است(وجودش از خودش است) و بی نیاز از سازنده است. چون وجودی که نیاز به علت دارد ممکن الوجود است نه واجب الوجود، و خداوند همان وجود مستقل بی نیاز است که همه وجود موجودات از آن اوست و او بی نیاز مطلق و بدون سازنده است. پس خدا واجب الوجود است و نیاز به علت ندارد.
با این بیان روشن می شود آنچه منشأ سؤال درباره سازنده دار بودن خداوند گردیده، این تصور است که خداوند تبارک و تعالی هم موجودند و به دلیل اینکه هر موجودی نیاز به علت دارد پس خداوند نیز به عنوان یک موجود باید دارای سازنده و علت باشد در حالیکه این گزاره که هر موجودی نیاز به علت دارد، صحیح نیست بلکه موجود ممکن، نیاز به علت دارد نه واجب الوجود و خداوند همانطوری که توضیح داده شد، واجب الوجود است. و واجب بالذات سلسله علل هستی است و علت العلل به برهانی که توضیح داده شد نیازمند و محتاج علت ماورای خود نیست.
- [آیت الله سبحانی] حد ترخص شهرها و روستای نزدیک به همدیگر که دارای شوراها و برخی مجموعه های مستقل می باشد چگونه است؟
- [سایر] سازنده شمشیر ذوالفقار کیست؟
- [سایر] ویژگی های انتقاد سازنده چیست؟
- [سایر] عشق سازنده است یا ویرانگر؟
- [سایر] عامل سازنده تاریخ از دیدگاه قرآن چیست؟
- [سایر] با نام خدا و عرض سلام و تشکر؛ به غیر از منزل مسکونی مان دارای دو قطعه زمین نیز می باشیم. آیا پس از فروش باید خمس آنها را پرداخت کرد؟ آیا درحال حاضر هم می توان اقدام نمود؟
- [سایر] آیا خداوند دارای شخصیت و خودآگاهی است؟
- [سایر] یاد معاد چگونه می تواند بهترین عامل سازنده انسان باشد؟
- [سایر] چگونه می توان اثبات کرد که پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) دارای معجزه بوده است؟
- [آیت الله بهجت] اگر زن دارای ضعف شدیدی باشد و توان تمکین نداشته باشد، می تواند تمکین نکند؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر چند سگ را برای شکار رها کنند، چنانچه همه آنها دارای شرایط شکار باشند، شکار حلال است؛ ولی اگر یکی از آنها دارای شرایط نباشد، شکار نجس و حرام میشود و نیز اگر چند نفر با هم سگ را بفرستند و یکی از آنها کافر باشد یا عمدا نام خدا را نگوید، آن شکار حرام است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در مواردی که مال را از طرف صاحب اصلی آن در راه خدا صدقه می دهند به سید یا غیرسید می توان داد و اگر خودش مستحق باشد خودش نیز می تواند بردارد.
- [آیت الله اردبیلی] زنی که عادت وقتیّه دارد، اگر بیشتر از ده روز خون ببیند، چنانچه مقداری از خون دارای صفات حیض بوده و بقیه دارای صفات حیض نباشد، باید خونی را که دارای صفات حیض است، حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد، به شرط آن که اولاً: خونی که دارای صفات حیض است، کمتر از سه روز و بیشتر از ده روز نباشد و ثانیا: خون دیگری با آن تعارض نکند؛ یعنی قبل از گذشتن ده روز از پایان خون اول که دارای صفات حیض است، خون دیگری نبیند که دارای صفات حیض بوده و مجموع آن و خون اول و روزهایی که در بین آنها واقع شده، بیشتر از ده روز باشد.
- [آیت الله بروجردی] اگر چند سگ را بفرستد و با هم حیوانی را شکار کنند، چنانچه همهی آنها دارای شرطهایی که در (مسأله 2618) گفته شده بودهاند، شکار حلال است و اگر یکی از آنها دارای آن شرطها نبوده، شکار حرام است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه چند سگ را برای شکار حیوانی بفرستند چنانچه همه آنها دارای شرایط فوق باشد شکار حلال است و اگر بعضی از آنها دارای این شرایط نیست شکار حرام است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر چند سگ را بفرستند و با هم حیوانی را شکار کنند، چنانچه همه آنها دارای شرطهایی که ذکر شد بودهاند شکار حلال است و اگر یکی از آنها دارای آن شرطها نبوده شکار حرام است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر چند سگ را بفرستد وباهم حیوانی را شکار کنند، چنانچه همه آنها دارای شرطهایی که در گذشته گفته شده بودهاند، شکار حلال است و اگر یکی از آنها دارای آن شرطها نبود، شکار حرام است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر چند سگ را بفرستد و با هم حیوانی را شکار کنند چنانچه همه انها دارای شرطهایی که در مساله گذشت باشند شکار حلال است و اگر یکی از انها دارای ان شرطها نباشد شکار حرام است
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر چند سگ را بفرستد و باهم حیوانی را شکار کنند؛ چنانچه همه آنها دارای شرطهائی که در مسأله (2618) گفته شد بوده اند؛ شکار حلال است و اگر یکی از آنها دارای آن شرطها نبوده؛ شکار حرام است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر چند سگ را بفرستد و با هم حیوانی را شکار کنند ، چنانچه همة آنها دارای شرطهائی که در مسأله 2607 گفته شد بوده اند ، شکار حلال است و اگر یکی از آنها دارای آن شرطها نبوده ، شکار حرام است .