بحث با اهل سنت در مورد اصل امامت نیازمند چه اصولی است؟
ادله حقانیت مذهب شیعه - به ویژه در مورد اصل امامت - در برخورد با اهل تسنن را بیان کنید. بحث کردن با برادران و خواهران اهل تسنن، راه‌های متعددی دارد و دلایل محکم بسیاری در این زمینه هست؛ لیکن استفاده از آنها بیش از هر چیز وابسته به تفطن و تسلط علمی کسی است که به گفت وگو می‌پردازد. همچنین آشناییکافی نسبت به خصوصیات فکری و روحی مخاطب بسیار لازم است. براهین موجود را می‌توان به سه دسته کلی تقسیم نمود: 1. براهین عقلی، 2. دلایل قرآنی، 3. روایات پیامبر اکرم(ص). طبیعی است گستردگی هر یک از این استدلالات، مطالعه کتاب های متعددی را می‌طلبد و در این مختصر امکان بحث از آنها نیست؛ لیکن اختصارا به دو برهان اشاره می‌گردد: یک. از دیدگاه قرآن: 1. از نظر قرآن حتما رهبری و امامت امت، باید به دست معصوم و دور از هر گونه کژی باشد. این نکته به تعابیر مختلفی در کتاب الهی بیان شده است. از جمله هنگامی که ابراهیم(ع) به‌امامت رسید: (انی جاعلک للناس‌اماما) و آن منصب الهی را برای فرزندانش درخواست نمود: (قال ومن ذریتی) پاسخ آمد: (قال لاینال عهدی الظالمین) عهد من به ستمکاران نمی‌رسد. آیه بالا نشان می‌دهد که امامت منصبی الهی است؛ نه به انتخاب افراد و به کسانی اعطا می‌شود که از هر ظلمی با مفهوم وسیع قرآنی آن پاک و مبرا باشند. در آیه ابلاغ نیز قرآن می‌فرماید: (یا ایها النبی بلغ ما انزل الیک من ربک فان لم تفعل فما بلغت رسالته) و به دنبال آن آیه اکمال دین است که در خصوص ولایت امیرالمؤمنین(ع) می‌باشد و جزئیات آن در روایات متواتره بیان گردیده است. دو. از دیدگاه عقلی‌ 1. لزوم رهبری در جامعه، امری ضروری و انکار ناپذیر است. 2. رهبری در جامعه اسلامی، باید براساس‌احکام و قوانین الهی باشد. 3. احکام الهی و اجرای آن به وسیله کسی ممکن است که صد در صد به زوایای آن احکام آگاه و نسبت به آنها متعهد باشد. به عبارت دیگر اگر پیامبر نیست، از شرایط و اوصاف نزدیک‌ترین فردبه‌آن حضرت باشد و به شهادت تاریخ و گواهی خلفا، هیچ کس در این جهات قابل مقایسه به امامان معصوم(ع) نبوده است. حتی خلفا در موارد بسیاری احساس نیاز به ائمه(ع) می‌کردند. سه. از دیدگاه روایی نیز روایات بی شماری از پیامبر اکرم(ص) در کتاب‌های شیعه و سنی، به تواتر نقل شده که به صراحت امامت و ولایت اهل بیت(ع) را ثابت می‌کند مانند: 1. روایات مربوط به حادثه غدیر، 2. روایات لیله الانذار، 3. احادیث سفینه، 4. احادیث ثقلین و ... . البته باید بدانید که این مقدار آگاهی، هرگز کافی نیست و نیازمند مطالعات جدی است. ضمنا لازم است با کسانی بحث نمایید که اطمینان به حقیقت‌جویی آنان داشته باشید. برای آگاهی بیشتر ر.ک: الف. مطهری، مرتضی، امامت و رهبری؛ ب. رهبری امام علی(ع) در قرآن (ترجمه المراجعات)؛ پ. تیجانی سماوی، آن گاه هدایت شدم؛ ت. امینی، ابراهیم، بررسی مسائل کلی امامت؛ ث. شری، محمد جواد، شیعه و تهمت‌های ناروا.
عنوان سوال:

بحث با اهل سنت در مورد اصل امامت نیازمند چه اصولی است؟


پاسخ:

ادله حقانیت مذهب شیعه - به ویژه در مورد اصل امامت - در برخورد با اهل تسنن را بیان کنید.

بحث کردن با برادران و خواهران اهل تسنن، راه‌های متعددی دارد و دلایل محکم بسیاری در این زمینه هست؛ لیکن استفاده از آنها بیش از هر چیز وابسته به تفطن و تسلط علمی کسی است که به گفت وگو می‌پردازد. همچنین آشناییکافی نسبت به خصوصیات فکری و روحی مخاطب بسیار لازم است. براهین موجود را می‌توان به سه دسته کلی تقسیم نمود:
1. براهین عقلی، 2. دلایل قرآنی، 3. روایات پیامبر اکرم(ص).
طبیعی است گستردگی هر یک از این استدلالات، مطالعه کتاب های متعددی را می‌طلبد و در این مختصر امکان بحث از آنها نیست؛ لیکن اختصارا به دو برهان اشاره می‌گردد:
یک. از دیدگاه قرآن:
1. از نظر قرآن حتما رهبری و امامت امت، باید به دست معصوم و دور از هر گونه کژی باشد. این نکته به تعابیر مختلفی در کتاب الهی بیان شده است. از جمله هنگامی که ابراهیم(ع) به‌امامت رسید: (انی جاعلک للناس‌اماما) و آن منصب الهی را برای فرزندانش درخواست نمود: (قال ومن ذریتی) پاسخ آمد: (قال لاینال عهدی الظالمین) عهد من به ستمکاران نمی‌رسد.
آیه بالا نشان می‌دهد که امامت منصبی الهی است؛ نه به انتخاب افراد و به کسانی اعطا می‌شود که از هر ظلمی با مفهوم وسیع قرآنی آن پاک و مبرا باشند.
در آیه ابلاغ نیز قرآن می‌فرماید: (یا ایها النبی بلغ ما انزل الیک من ربک فان لم تفعل فما بلغت رسالته) و به دنبال آن آیه اکمال دین است که در خصوص ولایت امیرالمؤمنین(ع) می‌باشد و جزئیات آن در روایات متواتره بیان گردیده است. دو. از دیدگاه عقلی‌
1. لزوم رهبری در جامعه، امری ضروری و انکار ناپذیر است.
2. رهبری در جامعه اسلامی، باید براساس‌احکام و قوانین الهی باشد.
3. احکام الهی و اجرای آن به وسیله کسی ممکن است که صد در صد به زوایای آن احکام آگاه و نسبت به آنها متعهد باشد.
به عبارت دیگر اگر پیامبر نیست، از شرایط و اوصاف نزدیک‌ترین فردبه‌آن حضرت باشد و به شهادت تاریخ و گواهی خلفا، هیچ کس در این جهات قابل مقایسه به امامان معصوم(ع) نبوده است. حتی خلفا در موارد بسیاری احساس نیاز به ائمه(ع) می‌کردند.
سه. از دیدگاه روایی نیز روایات بی شماری از پیامبر اکرم(ص) در کتاب‌های شیعه و سنی، به تواتر نقل شده که به صراحت امامت و ولایت اهل بیت(ع) را ثابت می‌کند مانند:
1. روایات مربوط به حادثه غدیر،
2. روایات لیله الانذار،
3. احادیث سفینه،
4. احادیث ثقلین و ... .
البته باید بدانید که این مقدار آگاهی، هرگز کافی نیست و نیازمند مطالعات جدی است. ضمنا لازم است با کسانی بحث نمایید که اطمینان به حقیقت‌جویی آنان داشته باشید.
برای آگاهی بیشتر ر.ک:
الف. مطهری، مرتضی، امامت و رهبری؛
ب. رهبری امام علی(ع) در قرآن (ترجمه المراجعات)؛
پ. تیجانی سماوی، آن گاه هدایت شدم؛
ت. امینی، ابراهیم، بررسی مسائل کلی امامت؛
ث. شری، محمد جواد، شیعه و تهمت‌های ناروا.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین