منظور از برهان وجودی آنسلم چیست؟

لطفا درباره برهان وجودی آنسلم توضیح دهید.

آنسلم(Anselm) در سال 1033 میلادی(حدود قرن یازدهم) به دنیا آمد، اهمیت وی در دو نکته مهم در طرز تفکر اوست:
الف) تقدم ایمان بر معرفت(fideism)
ب) استدلال ابتکاری درباره اثبات خدا( معروف به برهان وجودی آنسلم)
آنسلم درباره استدلال ابتکاری خود می گوید: " من نزدیک به بیست سال تمام شب را به صبح می رساندم در حالی که از خداوند می خواستم راهی را به من عرضه کند تا بتوانم بدین وسیله بی ایمانان را به وجود او متقاعد کنم. اما خودم به وجود او ایمان دارم." به نظر او حاصل این راز و نیاز ها با خداوند راهی است که به گفته او بر او الهام شده است. وی می گوید: ابتدا باید تعریفی از خدا ارائه داد. وی خدا را چنین تعریف می کند: " خدا یعنی موجودی که بزرگتر از او قابل تصور نیست. (باید توجه داشت مراد از بزرگتر (کامل تر بودن) است زیرا اگر به لحاظ کمی باشد لازمه اش جسم بودن خداست) یا " خدا یعنی موجودی که موجودی برتر از او تصور نیست." بعد از ارائه تعریفی از خدا می گوید: من اثبات می کنم که شیء ای که معرف به این تعریف است از خود این تعریف وجودش قابل استنتاج است. استدلال وی تقریر دارد.
تقدیر اول:
اگر خدا( موجودی که موجودی بزرگ تر و کامل تر از او قابل تصور نیست) فقط وجود ذهنی داشته باشد، آنگاه خدا، خدا نیست. ولی می دانیم خدا، خدا است(هر چیزی خودش، خودش است).
پس خدا فقط وجود ذهنی ندارد (بلکه وجود حقیقی و عینی هم دارد). نکته مهم در این استدلال، اثبات و بیان ملازمه است. یعنی وقتی گفته می شود اگر خدا فقط وجود ذهنی داشته باشد، آنگاه خدا، خدا نیست- به چه دلیل چنین ملازمه ای وجود دارد. در پاسخ می تواند، بگوید: خدا( به عنوان کامل ترین موجود) در مصداق می تواند داشته باشد.
1. فقط وجود ذهنی 2. هم وجود ذهنی و هم وجود عینی و خارجی، معلول است دو بی مصداق کامل ترین است.

تقریر دوم:
اگر خدا( موجودی که بزرگ تر و کامل تر از او قابل تصور نیست) بتواند نباشد آنگاه خدا، خدا نیست و لی خدا، خدا است. پس خدا باید وجود داشته باشد(واجب الوجب).
جهت آگاهی بیشتر ر.ک:
1. تاریخ فلسفه غرب ج2، تدوین پژوهشکده حوزه و دانشگاه(مجموعه درس های استاد مصطفی ملکیان)، ص91 تا ص98.
2. علامه طباطبائی، شهید مطهری، اصول فلسفه و روش رئالیسم، قم، صدرا
3. مهدی حائری، کاوشهای عقل نظری، تهران، امیر کبیر