شاگردان و جانشینان محمد بن عبدالوهاب چه کسانی بودند؟
در منابع نام برخی افراد به عنوان شاگردان محمد بن عبدالوهاب ذکر شده که به برخی از آنان اشاره می کنیم:
شاگردان محمدبن عبدالوهاب
منابع وهابی شاگردان متعددی را برای محمدبن عبدالوهاب بیان کرده‌اند که برخی از آنها عبارتنداز: 1. احمدبن راشد العرینی (قاضی سدیر)؛ 2. حمدبن حسین؛ 3. عبدالعزیزبن حسین؛ 4. حمدبن ابراهیم (قاضی مرات و صهره)؛ 5. علی بن محمدبن عبدالوهاب (پسرش)؛ 6. حسین بن محمدبن عبدالوهاب (پسرش)؛ 7. ابراهیم بن محمدبن عبدالوهاب (پسرش)؛ 8. عبدالله بن محمدبن عبدالوهاب (پسرش)؛ 9. احمدبن ناصربن معمر؛ 10. احمدبن سویلم؛ 11. حسن بن عبدالله (قاضی حریملاء)؛ 12. سعودبن عبدالعزیز؛ 13. سعیدبن حجی (قاضی حوطه)؛ 14.عبدالرحمن بن خمییس (امام الدرعیه)؛ 15. عبدالعزیزبن سویلم (قاضی قصیم)؛ 16. امیر عبدالعزیزبن محمدبن سعود؛ 17. حسن بن عبدان (قاضی حریملاء)؛ 18. عبدالعزیزبن عبدالله الحصین (قاضی وشم)؛ 19. حسین بن غنام؛ 20. عبدالرحمن بن نامی (قاضی عیینه و سپس احساء)؛ 21. عبدالرحمن بن حسن؛ 22. حمدبن معمر؛ 23. محمدبن سلطان عوسجی؛ 24. عبدالرحمن بن عبدالمحسن(علماء نجد، ج1، ص167168؛ مشاهیر علماء نجد، ص32؛ عنوان المجد، ج1، ص191؛ الشیخ محمدبن عبدالوهاب، عقیدته السلفیه ودعوته الإصلاحیه وثناء العلماء علیه، ص22؛ احتساب الشیخ محمدبن عبدالوهاب، ص109111.)
جانشین محمد بن عبدالوهاب
محمدبن عبدالوهاب چهار فرزند پسر داشت(او دارای دو فرزند دیگر به نام‌های عبدالعزیز و ابراهیم بود، آل الشیخ که هم اکنون نیز یکی از آنها مفتی اعظم عربستان است، از ادامه نسل آن چهار فرزند دیگر است. همچنین او چهار دختر داشت که نام دو تای آنها فاطمه و ساره بود و نام دو تن دیگر ذکر نشده است (علماء نجد، ج1، ص155156)) که عبارتند بودند از: عبدالله، حسن، حسین و علی.( محمدبن عبدالوهاب مصلح مظلوم ومفتری علیه، ص71.)پس از مرگ محمد بن عبدالوهاب فرزند بزرگتر وی یعنی عبدالله بن محمدبن عبدالوهاب، جانشین وی شد و کار او را دنبال کرد و بعد از وی پسرانش به ترتیب سلیمان و عبدالرحمن جانشینان وی شدند. سلیمان مردی بسیار متعصب بود و در سال 1233ق به دست ابراهیم پاشا به قتل رسید. برادرش عبدالرحمن نیز گرفتار و به مصر تبعید شد و در آنجا درگذشت.
از حسن بن محمدبن عبدالوهاب، دومین پسر محمدبن عبدالوهاب، فرزندی به نام عبدالرحمن باقی ماند که در روزگار تسلط وهابی ها بر مکه، متصدی پست قضاوت در آن شهر بود. عمری در حدود صدسال داشت و از او پسری به نام عبداللطیف برجای ماند.
از حسین و علی نیز فرزندان زیادی باقی ماندند که هنوز هم در شهر درعیه به آل الشیخ معروف اند.( خلاصه الکلام، ص229. همچنین برای اطلاعات بیشتر ر. ک: به عنوان المجد، ج1، ص187191؛ محمدبن عبدالوهاب مصلح مظلوم ومفتری علیه، ص7287.)
