قرآن کریم و روایات پیامبر اکرم (ص) و ائمه طاهرین (ع) تاکید زیادی بر اکرام و احترام انسان مخصوصا مؤمنین دارد. از نظر قرآن و روایات، داشتن نام زیبا و همدیگر را با نام نیک خطاب کردن از امور مطلوبی است که موجب اکرام و احترام انسان هاست. قرآن کریم در سوره ی حجرات می فرماید: همدیگر را با نام های زشت صدا نکنید. علاوه؛ اسلام به ما می گوید: ارزش و احترام مؤمن از ارزش کعبه بالاتر است. بنا بر این درست نیست که انسان مؤمن شخصیت خود یا دیگر مؤمنان را مورد اهانت قرار دهد. پیامبر(ص) و ائمه(ع) نیز هرگز راضی نیستند که پیروان آنها به خاطر احترام به آنان به خود اهانت کنند. البته باید توجه داشت که امور منافی با حرمت انسان بر اساس فرهنگ ها، متفاوت است، در یک فرهنگی نام گذاری به اسمی، توهین تلقی می شود در حالی که در فرهنگ دیگر همان نام نه تنها از اشکال برخوردار نیست بلکه مایه ی افتخار برای دارنده ی آن است و بدیهی است که در چنین فرهنگی معنای کنایی مد نظر است و استعمالات کنایی یقینا با حرمت انسان و مومن ناسازگار نیست.
آیا این که بعضی افراد نام حیوانات را به خود نسبت می دهند و از قبیل مسائل کارها را انجام می دهند، مشکلی ندارد؟
قرآن کریم و روایات پیامبر اکرم (ص) و ائمه طاهرین (ع) تاکید زیادی بر اکرام و احترام انسان مخصوصا مؤمنین دارد. از نظر قرآن و روایات، داشتن نام زیبا و همدیگر را با نام نیک خطاب کردن از امور مطلوبی است که موجب اکرام و احترام انسان هاست. قرآن کریم در سوره ی حجرات می فرماید: همدیگر را با نام های زشت صدا نکنید. علاوه؛ اسلام به ما می گوید: ارزش و احترام مؤمن از ارزش کعبه بالاتر است. بنا بر این درست نیست که انسان مؤمن شخصیت خود یا دیگر مؤمنان را مورد اهانت قرار دهد. پیامبر(ص) و ائمه(ع) نیز هرگز راضی نیستند که پیروان آنها به خاطر احترام به آنان به خود اهانت کنند. البته باید توجه داشت که امور منافی با حرمت انسان بر اساس فرهنگ ها، متفاوت است، در یک فرهنگی نام گذاری به اسمی، توهین تلقی می شود در حالی که در فرهنگ دیگر همان نام نه تنها از اشکال برخوردار نیست بلکه مایه ی افتخار برای دارنده ی آن است و بدیهی است که در چنین فرهنگی معنای کنایی مد نظر است و استعمالات کنایی یقینا با حرمت انسان و مومن ناسازگار نیست.
- [آیت الله بهجت] پرداخت رشوه برای گرفتن حق با توجه به این که گاهی برای دیگران مشکلی ایجاد می کند، مثلاً باعث مقدم شمردن صاحب حق نسبت به افراد دیگر می شود، چه حکمی دارد؟
- [سایر] من در حال بررسی چرایی زیاد شدن رابطه غیر معمولی افراد با حیوانات خانگی به جای انسان و افراد خانواده هستم. لطفاً در این زمینه راهنمایی نمایید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا فروختن عناوین حقوقی از قبیل (مجوز صدور، کُد بازرگانی و...) به افراد دیگر شرعاً اشکال دارد؟
- [سایر] نسبت به افراد کافر و فاسق ، چگونه بنگریم ؟
- [سایر] در کدام آیه از قرآن بر امانت تأکید شده و آیا مفهوم ادای امانت، شامل سپردن کارها و موقعیتهای اجتماعی به افراد کاردان نیز می شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] تحقیق از مسایل شخصی وخانوادگی ویا مفاسد اخلاقی افراد، چه حکمی دارد؟
- [سایر] مدتی است نسبت به همسرم بدبین شده ام و بی اختیار به تمام کارها و رفتارش مشکوک هستم.راه حل این مشکل چیست؟
- [سایر] با سلام جوان 23 ساله ای هستم که علی رغم علاقه ی زیاد به انجام برخی کارها از قبیل ورزش و مطالعه، با آغاز انجام این کارها، بعد از مدتی قادر به ادامه آنها نیستم و انگیزه ام را از دست می دهم. از این رو، کارهای نیمه تمام زیادی دارم. لطفا مرا راهنمائی کنید. با تشکر
- [آیت الله علوی گرگانی] حکم همکاری با افراد معتاد از قبیل خرید موادّ از آنان و یا در اختیار گذاشتن مکان استفاده موادّ به آنان چیست؟
- [آیت الله خوئی] بیدار کردن مرد افراد خانواده خود را از قبیل زوجه و فرزندان برای نماز، واجب است یا خیر؟ و اگر بیدار نکند آیا معصیت کرده یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر حکومت صالح و شرعی احیانا مصلحت جامعه را در مهار جمعیّت و تنظیم خانواده تشخیص دهد، تشویق جامعه نسبت به آن با راهنمایی راههای حلال و منع از راههای حرام از قبیل سقط کردن جنین مانعی ندارد، ولی الزام افراد به محدود نمودن نسل جایز نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] از حیوانات دریایی، فقط ماهی فلس دار حلال است حتی اگر بعضی از قسمت های بدن آن فلس داشته باشد و ماهی بی فلس حرام است، چنانچه سایر حیوانات آبی از قبیل نهنگ و خرچنگ و قورباغه و امثال اینها نیز حرام می باشند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در هر سال واجب است همه افراد مکلف یک ماه مبارک رمضان را به شرحی که در مسائل آینده گفته می شود روزه بدارند.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که در راه حجّ برای خدمتگزاری یا رانندگی یا خبرنگاری و امثال اینها اجیر میشود، یا به عنوان روحانی کاروان یا ناظر یا پزشک یا پرستار و یا به عناوین دیگری او را به حجّ میبرند و میتواند با انجام کارهای خدماتی، بدون زحمت حجّ کامل را بجا آورد و هزینه افراد تحت تکفّل خود را نیز تا هنگام برگشت دارد، پس از پذیرفتن مسؤولیت این قبیل خدمات، حجّ بر او واجب میشود و این قبیل افراد لازم نیست بعد از برگشتن سرمایه و ملکی داشته باشند.
- [آیت الله بهجت] چیزهایی که نجس نیستند، ولی منافع حلالی که مورد قصد عقلا باشد ندارند، از قبیل حشرات و بعضی حیوانات و فضلهها که نجس نیستند، و مردار حیواناتی که خون جهنده ندارند، معامله آنها باطل است، مگر اینکه بهحسب زمانها و مکانهای مختلف منافعی عقلایی داشته باشد، مثل گرفتن روغن از ماهی مرده، که در این صورت معامله صحیح است.
- [آیت الله سیستانی] وجوب أمر به معروف و نهی از منکر ، بر هر مکلّف نسبت به خانواده و نزدیکان شدیدتر است ، بنابراین اگر کسی در خانواده و نزدیکان خود نسبت به واجبات دینی ، از قبیل نماز ، و روزه و خمس و . . . بی توجّهی و سبک شمردن احساس نماید ، و نسبت به ارتکاب محرّمات از قبیل غیبت ، و دروغ و . . . بی مبالاتی و بی باکی ببیند ، باید اهمّیّت بیشتری ، با مراعات مراتب سه گانه أمر به معروف و نهی از منکر جلو کارهای زشت آنها را بگیرد ، و آنها را با انجام کارهای خوب دعوت نماید . ولی نسبت به پدر و مادر احتیاط واجب است که با ملایمت و نرمی آنها را راهنمائی بکند و هیچوقت با خشونت با آنها روبرو نشود .
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر بر اثر بروز مشکلی مستأجر نتوانست - حتّی با اجاره دادن به دیگری - از مورد اجاره استفاده ببرد، چنانچه مشکل، مشکلی عمومی باشد معلوم میشود اجاره از اوّل باطل بوده است؛ مثلاً اگر ماشینی را برای حمل کالا در منطقهای اجاره کردند و در مدت اجاره جنگ یا سیل مانع تردّد در آن منطقه شد، این اجاره باطل است و اگر مشکل، مشکل خاص مستأجر باشد، پس چنانچه استفاده از مورد اجاره برای او - ولو با اجاره دادن - ممکن نبود یا در وضعیتی قرار گرفت که چنین استفادهای از نظر شرعی برای او حرام بود، در این دو صورت نیز اجاره باطل است و اگر این مشکل - عمومی یا خصوصی - تنها نسبت به قسمتی از زمان اجاره پیش آمد، اجاره نسبت به آن مقدار باطل بوده و نسبت به بقیه آن مستأجر اختیار فسخ دارد و در غیر این موارد بروز مشکل اجاره را باطل نمیکند.
- [آیت الله بهجت] شخصی که مقلد مرجعی بوده و بعد از وفات او بر طبق نظر مرجعی دیگر بر تقلید باقی مانده، ولی در بعضی از فتاوی ( از قبیل بلاد کبیره و شب مهتاب یا هرمسأله دیگر ) به مرجع دوم عدول کرده، بعد از وفات مرجع دوم، در صورت بقاء، نمی تواند در این مسائل به مرجع اول برگردد ولی می تواند به تقلید مرجع دوم باقی باشد.
- [آیت الله اردبیلی] سرمایهای که با آن تنها مؤونه زندگی را به دست میآورد، نه بیش از آن را، خمس ندارد و اگر بیش از مؤونه خود را از سرمایه به دست آورد، باید به نسبت مقدار زیادی، خمس سرمایه را پرداخت کند. این حکم در تمام مسایل دیگری که در مورد سرمایه گفته میشود، جاری است.
- [آیت الله اردبیلی] هیچ مسلمانی نباید نسبت به مسائل و مشکلات سایر مسلمانان بیتفاوت باشد و به اندازه قدرت و توان خود موظّف است در اصلاح امور دینی و دنیایی دیگران اقدام نماید. از رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلم نقل شده است که فرمودند: (کسی که صبح کند در حالی که به امور مسلمانان اهتمام نورزد مسلمان نیست).(1)