http://www.islamquest.net

سند دو آیه آخر سوره توبه و ماجرای آن چیست؟
به‌طور کلی مراد از «سند» که در سؤال مطرح گردیده است، کاملاً مشخص و روشن نیست و ظاهر این نحوه از سؤال پاسخ خاصی نخواهد داشت، لکن ممکن است هدف از آن، فهم شان نزول و یا تفسیر آیات مذکور باشد و یا این‌که به دلیل وجود اختلاف قرائت‌ها در بخشی از آیات و یا وجود روایاتی که از ائمه معصومین نقل شده است که آیه را در مقام تفسیر و تطبیق به گونه دیگر قرائت فرموده باشند، به صورت سؤال از سند مطرح گردیده است! به هر حال، آنچه که به عنوان آیات قرآن در این کتاب الهی موجود است، کلام الهی است و مستند به خداوند است و فرقی بین آیات آن نبوده و مجموع قرآن موجود به دلایل عقلی و نقلی مصون از تحریف می‌باشد و از جمله آیات، همین دو آیه آخر سوره توبه می‌باشد. اما در مورد این‌که ماجرای آن دو آیه چیست؛ اگر مراد، شان نزول خصوص دو آیه باشد، قابل ذکر است که شان نزول خاصی نقل نگردیده است؛ ولی چون مجموعه سوره توبه در مقام بیان وضعیت مشرکین و برائت از آنان و قتال با کفار و جریان نفاق و رفتار فردی اجتماعی سیاسی اقتصادی و نظامی و فرهنگی منافقین به ویژه رفتار و توطئه‌های آنان در مورد شخص پیامبر(ص) می‌باشد. خداوند متعال پیامبر خویش را از کار آنان با خبر ساخته و علاوه بر بیان اخبار سری و پشت پرده آنها خصوصاً رفتار آنان در جنگ تبوک، جمله‌ای از صفات پیامبر خویش را که منافقان در مقام استهزاء و اذیت او بودند، گوشزد کرده و با طرح اهمیت توسل به پیامبر(ص)، در پایان سوره، مطلب را به توحید خالص و توکل بر او و کفایت حق تعالی از دیگران به پایان می‌رساند؛ یعنی با بیان این‌که رسولی از خود شما برایتان آمده است که درد و رنج شما بر او گران و به هدایت شما مشتاق بوده و بر مؤمنان دلسوز و مهربان است. پس اگر از او روی برگردانید، [ای پیامبر] بگو: خداوند مرا کافی است، جز او خدایی نیست بر او توکل کردم و او پروردگار عرش بزرگ است.
عنوان سوال:

سند دو آیه آخر سوره توبه و ماجرای آن چیست؟


پاسخ:

به‌طور کلی مراد از «سند» که در سؤال مطرح گردیده است، کاملاً مشخص و روشن نیست و ظاهر این نحوه از سؤال پاسخ خاصی نخواهد داشت، لکن ممکن است هدف از آن، فهم شان نزول و یا تفسیر آیات مذکور باشد و یا این‌که به دلیل وجود اختلاف قرائت‌ها در بخشی از آیات و یا وجود روایاتی که از ائمه معصومین نقل شده است که آیه را در مقام تفسیر و تطبیق به گونه دیگر قرائت فرموده باشند، به صورت سؤال از سند مطرح گردیده است! به هر حال، آنچه که به عنوان آیات قرآن در این کتاب الهی موجود است، کلام الهی است و مستند به خداوند است و فرقی بین آیات آن نبوده و مجموع قرآن موجود به دلایل عقلی و نقلی مصون از تحریف می‌باشد و از جمله آیات، همین دو آیه آخر سوره توبه می‌باشد.
اما در مورد این‌که ماجرای آن دو آیه چیست؛ اگر مراد، شان نزول خصوص دو آیه باشد، قابل ذکر است که شان نزول خاصی نقل نگردیده است؛ ولی چون مجموعه سوره توبه در مقام بیان وضعیت مشرکین و برائت از آنان و قتال با کفار و جریان نفاق و رفتار فردی اجتماعی سیاسی اقتصادی و نظامی و فرهنگی منافقین به ویژه رفتار و توطئه‌های آنان در مورد شخص پیامبر(ص) می‌باشد. خداوند متعال پیامبر خویش را از کار آنان با خبر ساخته و علاوه بر بیان اخبار سری و پشت پرده آنها خصوصاً رفتار آنان در جنگ تبوک، جمله‌ای از صفات پیامبر خویش را که منافقان در مقام استهزاء و اذیت او بودند، گوشزد کرده و با طرح اهمیت توسل به پیامبر(ص)، در پایان سوره، مطلب را به توحید خالص و توکل بر او و کفایت حق تعالی از دیگران به پایان می‌رساند؛ یعنی با بیان این‌که رسولی از خود شما برایتان آمده است که درد و رنج شما بر او گران و به هدایت شما مشتاق بوده و بر مؤمنان دلسوز و مهربان است. پس اگر از او روی برگردانید، [ای پیامبر] بگو: خداوند مرا کافی است، جز او خدایی نیست بر او توکل کردم و او پروردگار عرش بزرگ است.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین