عده طلاق
عِدّه مدت زمان معینی است که زن پس از جدایی از شوهر و یا کسی که به اشتباه با وی آمیزش کرده، باید صبر کرده و تا پایان آن مدت ازدواج نکند.
اگر زن در بین عدّة طلاق خُلع یا مبارات از بخشش خود برگرددشوهر می تواند رجوع کند و بدون عقد دوباره او را زن خود قرار دهد .
عنوان مسئله:
اگر زن در بین عدّة طلاق خُلع یا مبارات از بخشش خود برگرددشوهر می تواند رجوع کند و بدون عقد دوباره او را زن خود قرار دهد .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر کسی با زنی عقد موقّت بسته است، آیا بعد از اتمام مدّت یا بخشش مدّت مقرّر، مرد میتواند با این زن عقد مجدّد ببندد در حالیکه زن در عدّه میباشد؟
- زنی که انسان عقد دائم و یا متعه کرده ولیکن دخول نشده تا زمانی که به طلاق یا بخشش مدت، جدائی واقع شده، مسلما با دخترهای این زن نمیشود ازدواج کرد، آیا با نوادههای این زن هم نمیشود ازدواج کرد؟
- زنی با بذل نیمی از مهریه از شوهر خود طلاق خلعی گرفته است و یک روز به انقضاء ایام عدّه باقی مانده به ما بذل خود رجوع مینماید ولی شوهر که از این رجوع بی اطلاع است از طلاق خود رجوع نمیکند. آیا این طلاق از نظر شرعی صحیح میباشد یا خیر؟ و آیا زن میتواند صاحب مابذل در فرض مذکور گردد؟
- فردی زنی را برای مدّتی مثلاً ده سال صیغه کرده و بعد از دو سال بقیّه مدّت صیغه را بخشیده، آیا زن در هنگام بخشیدن مدّت مثل عقد دائم از حیض و نفاس باید پاک باشد یا خیر؟ و همچنین زوج در بین عدّه میتواند به همسرش رجوع کند؟
- ه: زنی که در ایام عدّه طلاق رجعی مرتکب زنا شده است؟ (با عنایت به اینکه حقّ رجوع ندارد).
- زن و مردی که صیغه عقد موقت شده باشند و از لحاظ آمیزشی تماسهای ظاهری با هم داشته باشند و هیچگونه دخولی صورت نگرفته باشد، بعد از تمام شدن صیغه آیا آن زن باید عدّه نگه دارد؟
- زنی به مدّت یک سال متعه شده بود و از دبر دخول شده و پس از انقضاء مدت که میبایست به مدت دو حیض عده نگه میداشت و تزویج نمیکرد، به علت ندانستن مسئله و جاهل بودن به موضوع و حکم، قبل از انقضاء عده به عقد مرد دیگری در آمد و مرد هم از اینکه زن قبلاً متعه مردی شده اطلاعی نداشته و ندارد: الف- آیا بر شخص عالم لازم و واجب است که زن و مرد را مطلع نماید و یا لازم نیست؟ ب- آیا عقد مزبور صحیح است و یا باطل؟ و اگر باطل است، احتیاج به عقد جدید دارد و یا موجب حرمت ابدی میشود؟ آیا احتیاج به طلاق دارد؟ و یا اینکه حکم مسئله در صورت وقوع دخول قبل از انقضاء عده و در صورت وقوع دخول بعد از انقضاء عده و یا در صورتی که اصلاً دخول محقق نشده باشد متفاوت است؟ لطفاً حکم فروض را بیان فرمایید:
- اگر زنی از شوهرش طلاق گرفته و در حین عدّه طلاق رجعی، شوهر فوت کرد ولی زن نمیدانست و بخیا این که بعد از عده طلاق شوهر فوت نموده با مرد دیگری ازدواج کرد، فعلاً تکلیف زن نسبت به عده وفات چیست؟ و نسبت به شوهر دوم چه حالی دارد؟
- زنی در یک روز مدت عقد انقطاعیش با مردی تمام می شود و قبل از انقضاء عقد زید را وکیل می کند تا او را به عقد خالد در آورد ولی بعد از انقضاء عقد در همان روز خود زن بدون اعلام فسخ وکالت زید با کسی دیگر عقد و نکاح می تندد یعنی در یک روز هر 2 عقد جاری می شود کدام عقد صحیح می باشد و آیا عقد خود زن از بطلان وکالت زید حکایت می نماید ؟
- در نکاح دائمی اگر زن قبل از نزدیکی، به علّت عنین بودن مرد طلاق بگیرد یا به هر علّت دیگری عقد نکاح فسخ شود در اینصورت شوهر نسبت به نصف مهر مشغول الذمه است و اگر هم قبلاً کل مهر را پرداخت کرده نسبت به نیمی از آن حق رجوع دارد. حال اگر قبلاً زن مهر خود را به طور کامل به شوهر خود هبه کرده باشد آیا در اینصورت نیز باید به میزان نصف مهر به شوهر سابق خود برگرداند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] مجامعت با زن مطلّقه به طلاق خُلع و مبارات، یا در عدّه وفات نشرحرمت ابدی میکند یا خیر؟
- [آیت الله بروجردی] در طلاق خُلع زن در زمان عدّه رجوع به مبذول نمود لکن مرد رجوع ننموده، آیا ذمّه مرد مشغول میگردد به مبذول؟ و به صِرف رجوع زن بدون رجوع مرد علقه زوجیّت بین آنها بر میگردد یا خیر؟
- [سایر] چه تضمینی وجود دارد در طلاق خلع و مبارات مرد برای فرار از مهریه، زن را در مضیقه و فشار قرار ندهد؟
- [آیت الله بروجردی] طلاق دختر غیر مدخوله که شوهر او با گرفتن نصف مهریه میخواهد طلاق بدهد، آیا میتوان به صیغه طلاق خُلع مطلّقه نمود یا خیر؟ و اگر اجرای صیغه خُلع واقع شد و زن میدانست طلاق غیر مدخوله بائن قطعیست و شوهر نمیتواند به زن رجوع نماید، خواست خدعه کند و به آن چه بذل نموده رجوع کند، چه صورت دارد؟ و از طرفی طلاق غیر مدخوله عدّه ندارد و طلاق خُلع مستلزم عدّه است که اگر بخواهد در عدّه رجوع به بذل کند بتواند، آیا در چنین فرضی اجرای صیغه طلاق باید به چه نحو باشد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] زنی طلاق خلع گرفته ولی چون مکان جدا زندگی کردن او حدود سه ماه دیگر آماده می شود به پیشنهاد مرد برای اینکه این مدت را محرم باشند، یک روز بعد از طلاق خلع ، عقد موقتی به مدت 80 روز انجام می شود و آنها تصور می کردند که این مدت عقد موقت به عنوان عده طلاق خلع محسوب می شود و بعد از اتمام عقد موقت فقط زن باید عده عقد موقت را نگه دارد، لیکن بعد از یک روز که البته نزدیکی هم صورت گرفته به آنها گفته می شود که عده طلاق خلع بعد از تمام شدن مدت عقد موقت شروع می شود حال سؤال این است: آیا با توجه به جهل در مورد عده طلاق خلع، عقد موقت صحیح است؟ و اگر جواب مثبت است آیا عده طلاق خلع بعد از اتمام مدت عقد موقت شروع می شود؟ آیا جاهل بودن به حکم تغییری در این زمان دارد ؟
- [سایر] طلاق خلع و مبارات چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زنی در طلاق خلع مهریه خود را که در ذمه شوهر بوده به عنوان بذل، اسقاط کرده است، آیا این زن می تواند در عده به بذل (ذمه ساقط شده) رجوع کند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] الف) آیا تملیک زوجه به زوج در طلاق خلع از لحاظ فقهی تحت عناوین هبه و امثال آن است؟ ب) اگر زوجه در طلاق خلع و در زمان عده به مبذول خود رجوع کرد آیا به محض رجوع، مهریه به ملکیت زوجه برمی گردد; یا برگشت آن به ملکیت زوجه مستلزم رجوع زوج است در طلاق؟
- [آیت الله علوی گرگانی] مردی زوجه خود را به طلاق خلع مطلّقه نموده زوجه در زمان عدّه پشیمان و رجوع کرده لکن زوج مالی که گرفته پس نداده است آیا این رجوع موجب حلّیت و بازگشت به نکاح اوّل هست یا خیر؟
- [آیت الله سیستانی] مردی کسی را وکیل کرده که همسرش را طلاق دهد. همسر برای اینکه زوج دیگر حق رجوع نداشته باشد، مهرش را بذل نموده تا طلاق مبارات صورت پذیرد. وکیل با کسب رضایت موکل، صیغه طلاق مبارات جاری می کند. آیا حق رجوع برای زوج باقی است؟ نیز در صورتی که زوجه از بذل خود در زمان عده رجوع کند، آیا حق رجوع برای زوج باقی است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- طلاق بائن آن است که بعد از طلاق ، مرد حقّندارد به زن خود رجوع کند ، یعنی بدون عقد او را به زنی قبول نماید و آن بر پنج قِسم است : اوّل : طلاق زنی که نُه سالش تمام نشده باشد . دوّم : طلاق زنی که یائسه باشد و مراد از یائسه در مسأله 463 گذشت . سوّم : طلاق زنی که شوهرش بعد از عقد با او نزدیکی نکرده باشد . چهارم : طلاق زنی که او را سه دفعه طلاق داده اند . پنجم : طلاق خُلع و مُبارات و احکام اینها بعداً گفته خواهد شد و غیر اینها طلاق رجعی است که بعد از طلاق تا وقتی زن در عدّه است مرد می تواند به او رجوع نماید .
- اگر زنی را که در عدّة دیگری است برای خود عقد کند ، چنانچه مرد و زن ، یا یکی از آنان بدانند که عدّة زن تمام نشده و بدانند عقد کردن زن در عدّه حرام است آن زن بر او حرام می شود ، اگر چه مرد بعد از عقد کردن با آن زن نزدیکی نکرده باشد .
- صیغةطلاق خُلع و مبارات باید بعربی صحیح خوانده شود ولی اگر زن برای آنکه مال خود را به شوهر ببخشد مثلاً به فارسی بگوید برای طلاق ، فلان مال را به تو بخشیدم اشکال ندارد .
- اگر زنی را دو بار طلاق دهد و به او رجوع کند یا دوبار اورا طلاق دهد و بعد از هر طلاق عقدش کند ، بعد از طلاق سوّم آن زن بر او حرام است ، ولی اگر بعد از طلاق سوّم به دیگری شوهر کند ، با چهار شرط به شوهر اوّل حلال می شود ، یعنی می تواند آن زن را دوباره عقد نماید : اوّل : آنکه عقد شوهر دوّم عقد دائم باشد و اگر مثلاً یک ماهه یا یک ساله او را صیغه کند ، بعد از آنکه از او جدا شد ، شوهر اوّل نمی تواند او را عقد کند . دوّم : شوهر دوّم بالغ و با او نزدیکی و دخول کند و بنا بر اقوی باید نزدیکی از جلوی زن صورت بگیرد ولی انزال لازم نیست . سوّم : شوهر دوّم طلاقش دهد یا بمیرد . چهارم : عدّة طلاق یا عدّة وفات شوهر دوّم تمام شود . طلاق خُلع
- برای رجوع کردن لازم نیست مرد شاهد بگیرد ، یا به زن خبر دهد ، بلکه اگر بدون اینکه کسی بفهمد ، بگوید به زنم رجوع کردم صحیح است . ولی اگر بعد از تمام شدن عدّه مرد بگوید که در عدّه رجوع نموده ام لازم است اثبات نماید .
- مالی را که شوهر برای طلاق مبارات می گیرد ، باید بیشتر از مهر نباشد ولی در طلاق خُلع اگر بیشتر باشد اشکال ندارد . احکام مُتفرّقه طلاق
- اگر زنی را برای خود عقد کند و بعد معلوم شود که در عدّه بوده چنانچه هیچکدام نمی دانسته اند زن در عدّه است و نمی دانسته اند که عقد کردن زن در عدّه حرام است ، در صورتی که مرد با او نزدیکی کرده باشد ،آن زن بر او حرام ابدی می شود.
- در طلاق رجعی مرد به دو قِسم می تواند به زن خود رجوع کند : اوّل : حرفی بزند که معنایش این باشد که او را دوباره زن خود قرار داده است . دوّم : کاری کند که از آن بفهمند رجوع کرده است .
- اگر مرد نداند که زن در عدّه است و با او ازدواج کند ، چنانچه زن هم نداند و بچّه ای از آنان به دنیا بیاید ، حلال زاده است و شرعاً فرزند هر دو می باشد ؛ ولی اگر زن می دانسته که در عدّه است و می دانسته که در عقد عدّه حرام است شرعاً بچّه ؛ فرزند پدر است و در هر دو صورت عقد آنان باطل است و به یکدیگر حرام می باشند .
- اگر با زن بی شوهری که در عدّه نیست زنا کند ، بعداً می تواند آن زن را برای خود عقد نماید ، ولی احتیاط مستحّب آن است که صبر کند تا آن زن حیض ببیند بعد او را عقد نماید ، و همچنین است اگر دیگری بخواهد آن زن را عقد کند .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر زن در بین عده طلاق خلع یا مبارات؛ از بخشش خود برگردد؛ شوهر می تواند رجوع کند و بدون عقد دوباره او را زن خود قرار دهد.
- [آیت الله خوئی] اگر زن در بین عدّة طلاق خلع یا مبارات از بخشش خود برگردد، شوهر میتواند رجوع کند و بدون عقد دوباره او را زن خود قرار دهد.
- [آیت الله بهجت] اگر زن در بین عدّه طلاق خلع یا مبارات، از بخشش خود برگردد، شوهر میتواند رجوع کند و بدون عقد دوباره او را زن خود قرار دهد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر زن در بین مدّت عدّه طلاق خُلع یا مبارات از بخشش خود برگردد، شوهر میتواند رجوع کند و بدون عقد دوباره او را زن خود قرار دهد.
- [آیت الله مظاهری] اگر زن در بین عدّه طلاق خلع یا مبارات از بخشش خود برگردد، شوهر میتواند رجوع کند و بدون عقد دوباره او را زن خود قرار دهد.
- [آیت الله سبحانی] اگر زن در بین عده طلاق خلع، یا مبارات از بخشش خود برگردد، شوهر می تواند رجوع کند و بدون عقد دوباره او را زن خود قرار دهد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر زن در بین عدّه طلاق خلع، یا مبارات از بخشش خود برگردد، شوهر می تواند رجوع کند و بدون عقد دوباره او را زن خود قرار دهد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زن در بین عدّه طلاق خلع یا مبارات از بخشش خود برگردد، شوهر میتواند رجوع کند و بدون عقد دوباره او را زن خود قرار دهد.
- [آیت الله سیستانی] اگر زن در بین عدّه طلاق خلع یا مبارات ، از بخشش خود برگردد ، شوهر میتواند رجوع کند و بدون عقد دوباره ازدواج را بر قرار سازد .
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زن در بین عدّه طلاق خلع، یا مبارات از بخشش خود برگردد، شوهر میتواند رجوع کند وبدون عقد دوباره او را زن خود قراردهد.